Сценарий праздника для старших дошкольников "Маф1ащхьэджэд"
материал (старшая группа)

                                МКОУ «СОШ №27» ДСП №3

Праздник для старших дошкольников

   Маф1ащхьэджэд

          день весеннего равноденствия

                      Учитель кабардино – черкесского языка Катханова Ж.А.

                     Музыкальный руководитель Ногмова М.Э.

г.о. Нальчик

  Маф1ащхьэджэд  

Макъамэ къоуэ , ц1ык1ухэр  кьыщ1охьэ,  хъурейуэ  мэув.

Сабийм:

Фыкъеблагъэ , хьэщ1эхэ

Фыкъеблагъэ  ,ц1ык1ухэ

Нобэ  нарт   щ1ыналъэм

Щ1эблэр  зэхуэсащ  

Ди  гуф1эгъуэ  махуэм

Фыкъыдогъэблагъэ

Уэ  жылэ  махуэу , Тхьэм и нэф1ыр зыщыхуэнхэ ! Зыхэзыхыр фыкъэда1уи , адрейхэм  тхужеф1эж . Нобэ  ди гуф1эгъуэшхуэщ , нобэ  ди тхьэлъэ1ушхуэщ.

Тхьэлъэ1ушхуэ  дэ  зэтщ1эк1ыр  гъэрэ  щ1ырэ  щызэхэк1ырщ.

Фыкъытхуеблагъэ , фыкъытхуэк1уэ !

Нэхъыжьхэм  я  псалъэ  фыщедэ1уэнщ

Нэхъыщ1эхэм   я джэгум  деплъынщ

Гъэс –м : Ижь-ижьыж  лъандэрэ  адыгэхэм  ягъэлъап1э  маф1ащхьэджэд

махуэр. А  махуэм щ1ымахуэмрэ  гъатхэмрэ я зэхэк1ып1эщ. Абы  нэмыщ1  ар  адыгэхэм   илъэсыщ1эр  къыщихьэ махуэу ябж . А  махуэм  дэтхэнэ  зы  унагъуэми  джэд  ф1ыц1э  ф1агъэжырт , тхьэм  тхьэлъэ1у  хуащ1ырт.Джэд  ф1ыц1эм  унагъуэм   ф1ыц1агъэу , 1ейуэ  илъыр  здихьу , берычэтымрэ  хуабагъымрэ   къихьынущ  жа1эрт.

Аращи , фыкъыдогъэблагъэ   ди  гуф1эгъуэ  махуэм , ди маф1ащхьэджэдым .

Сабийм :

Гъэщ1эр  гъэжьым  езэуащ,  пщ1энт1эпс 1эджи  къыпихуащ  .Махуэр  и  бгым  щынэсам  пэщ1эщ1эгъуу  къылъысам  , пэмыхъуну  къыщищ1эжым     гугъэу  и1эр  щыхихыжым  ,гъэжь  губзыгъэм  зэрихабзэу , уафэ  иныр  игъэкъабзэщ .

Уафэ  иныр  игъэкъабзэщ ,  уэсыжь  къомыр  зэщ1икъуэжщ , и бгыр  ф1ыуэ  щ1икъузэжщ ,  дыгъэ  тхъуэплъыр  къиут1ыпщыжри  , гъащ1эм  и1эр  иубыдыжри  еуэщ аби,  ежьэжащ. Гъэрэ  щ1ырэ  зэхэк1ащ, иджы  бзум  къраш  уэрэд . Сэтэнейми  къехь  маф1ащхьэджэд .

Сатаней  къыщ1охьэ . Макъамэр къоуэ.  

Гъэс-м:  Уей , Сатаней  дахэу,  дахэу  щы1эм я лей . Уэ уи 1ущагъым  нартхэр еущий. Сытхэр  къыджеп1эн, уэ   уи  хъуэхъу   дэ дожьэ . Сэтэней  хъуэхъу  же1э: Фи  маф1ащхьэ  мысэхыжыну , фи жьэгупащхьэ  мыужьыхыжыну ,  гъавэрэ ,  ягъавэрэ   дыщымыщ1эу , ет1анэгъэ  п1алъэ  тхьэм  дынигъэс .

Гъэс-м: Упсэу, Сэтэней !  Хъуэхъуф1 дыдэ  къыджеп1ащ.

Сэтэней: (сабийхэм  яхоплъэ)

Нобэ  фи  махуэшхуэм    Тхьэгъэлэдж феджа .

Гъэс-м: Деджащ,  ауэ  иджыри  къэсакъым .

Макъамэ  къоуэ. (Тхьэгъэлэдж къыщ1охьэ)  

Зи  ц1э  ф1ык1э ира1уэнхэм  си гугъу  фщ1ыуэ  зэхэсхаи .

Гъэс-м: Я  дэ ди  тхьэ Тхьэгъэлэдж ,  телъыджэр зи 1эужь , сытхэр  къыджеп1эн,  сытхэр   къытхэплъхьэн?

Тхьэгъэлэдж:

Жылэ  махуэ  тефсэну

Зы лъэдийм щхьэмыжит1  къыпык1эу

Зы  ху  нап1эм  т1у  ирищ1эу

Бэвымрэ  берычэтымрэ  къыфхилъхьэ.

Гъэс-м: Упсэу,  Тхьэгъэлэдж.  Уи  хъуэхъур   къабыл  ухъу .Къеблагъэ , т1ыс.

Ц1ык1ухэ,  сэ  зы  къуажэхь  ц1ык1у вжес1энущи , гъэм  и сыт хуэдэ  зэману п1эрэ  ар  зытеухуар ?

Жыгхэр  къэт1эп1арэ , удзхэр   къыщыгъагъэм  хуед  анэм  ипхъу  нэхъыщ1эм  бостей  щ1эрыпсыбзэ .

Сабийм:  Гъатхэ,  гъатхэ ,  гъатхэ

Къак1уи  къытхуеблагъэ

Утщ1ынщ   нэхъри  дахэ  

Плъагъунщ  ди  1эщ1агъэ

Гъэс-м: Пэж дыдэщ  къедгъэблэгъэнщ  гъатхэр.

Сабийхэм: Гъатхэ,  гьатхэ  къытхуеблагъэ.

Макъамэ къоуэ: Гъатхэр къыщ1охьэ .

Ц1ык1ухэ  си1эщ, сэ  1уэху  куэд  уэсыр  губгъуэм  трезгъэхын ,

Псы  инахэр  згъэгъущын  

Мисс  ит1анэ , мис  ит1анэ

Хьэщ1э  куэд къезгъэблэгъэн

Гъэс-м: Пэж  дыдэщ гъатхэ, нобэрей   ди  махуэшхуэм  зы хьэщ1э къэк1уэну  дожьэ .  Иджыпсту  зы  уэрэд  дедэ1уэнщи , къэтщ1энщ  хэтми    ди  хьэщ1энур .

Сабийм : «Ажыгъафэ»  уэрэд  же1э .

Гъэс-м : Нобэ , ди  тхьэлъэ1ум  зы  хьэщ1э  къэк1уэн  хуейуэ  зе1эжьэ.

Ар  джэгуак1уэк1э  зэджэу,  гупыр   зыгъэгупу , гупыр зыгъэгушхуэу , л1ыгъэ  зи1эхэр  игъэунэхуу,  месыр  къэсащ и гушы1эр  япэ  иту.

Джэгуак1уэм:  Мыр  сыт, мы  сыкъызыхэхуар ?  Сыту  гуп  дахэу  фызэхэс,  сыту  фыдэхащэ!  

Гъэс-м: Къеблагъэ , джэгуак1уэ.  Нобэ  ди  маф1ащхьэджэд  махуэщ.

Джэгуак1уэм: Маф1ащхьэджэдым   ц1ык1ухэр  ирикъухук1э  ягъэджэгуу  щытащ ,  сэри  джэгук1э  гъэщ1эгъуэн  къыфхуэсхьащ.

Джэгук1э: « Пы1э  зы1эпых»

Уа, ц1ык1ухэ  джэгук1эмк1э фыкъыстек1уащ ,  къуажэхьк1э фыкъыстек1уэну п1эрэ ?

Къуажэхьхэр   къафщ1э: «Хуабэ  хъумэ  мэдыд, щ1ы1э  хъумэ  мэдий.(бадзэ)

Зэкъуэшипл1ым  зы  пы1э  ящхьэрыгъщ .(1энэ)

Хъыбар,  таурыхъ  къыбже1э, ущыжейк1э  езыр жейркъым .(тхылъ)

Псалъэжьхэмк1и  дызэпеуэнщ :

Нэмыс  здэщымы1эм , насыпи щы1экъым .

Фащэм  я нэхъ  дахэр  ук1ытэщ .

Адэк1э ц1ык1ухэм  къыпащэ  псалъэжьхэри   псынщ1эрыпсалъэхэри.

Усэхэм  къоджэхэр . (Пц1ащхъуэ, К1ущэ  нагъуэ , Нанэ)

Гъатхэ  -уэрэд  ц1ык1ур жа1э

Джэгук1э: « Шууейхэр»

Гушы1э  л1ыжь  къафэ

Псалъэ  пэжхэр –ц1ык1ухэм жа1э

Пщащэ  къафэ

Джэгуак1уэм  Сатаней  къегъафэ

Гъэсак1уэм : Нобэрей  ди  махуэшхуэр  абдежым  щыдухынщ , узыншагъэр  быдэу .Гъавэр  бэву, ди маф1ащхьэр  мысэхыжу, ди  жьэгупащхьэр  мыужьыхыжу  куэдрэ  тхьэм  дигъэпсэу.