"Ҡапма -ҡаршы һүҙҙәр менән танышыу"
план-конспект занятия (старшая группа)

Тема “Ҡапма-ҡаршы һүҙҙәр”

2020 йыл апрель.

Маҡсат: контраст предметтарҙы сағыштырып, “ киң-тар”, “ҙур-бәләкәй”, “бейек- тәпәш”, “оҙон-ҡыҫҡа”, “йыуан-нәҙек”, “эҫе- һыуыҡ”, “шәп-яй”,  төшөнсәләрен аңлап, айырып әйтә һәм тирә-юн предметтарында таба белеү. Балаларҙың аң-зиһен, уйлау етеҙлеген, һүҙ байлығын, тапҡырлылығын үҫтереү.

Белем биреү эшмәкәрлеге:

1. Балалалар, һаумыһығыҙ! Хәлдәрегеҙ нисек?   Кәйефегеҙ  күтәренке ме?  Яуап бирәбеҙ. “Эйе”, “Яҡ” тигән һүҙҙәр юҡ, шуға күрә тулы итеп яуап бирәбеҙ. Тағы һорайым   Хәлдәрегеҙ нисек?   Кәйефегеҙ  күтәренке ме?   Афарин , улай булғас  башлайыҡ.

Балалар, бөгөн беҙ ҡапма –ҡаршы һуҙҙәр менән танышабыҙ. Әйҙәгеҙ әле уйлап ҡарайыҡ...КӨН   (... эйе көн ҡапма ҡаршы һүҙе ТӨН)

Йомшаҡ- ҡаты..... Иҫләнегеҙ ме, беҙ ҡасандыр балалар баҡсаһында уйын тип тә уйнай торған инек. Иҫләп алайыҡ...

Аҡ- ҡара

Оҙон- ҡыҫҡа

Таҙа-бысраҡ

Күп-аҙ

Ыуаҡ- эре

Матур-насар

Ҡалын-нәҙек

Бейек-тәпәш

Яй-шәп....

2. Хәҙер мин һеҙгә һурәттәр курһәтәм, ә һеҙ әйтеп ҡарағыҙ, аҙаҡ бергәләп әйтербеҙ.

- кәнфит шәкәрле- лимон    ....(әсе),

- Туңдырма һыуыҡ-  сәй ....(эҫе)

-бесәй ултырғыс өҫтөндә- ә икенсе бесәй ултырғыс .....( аҫтында)

-Шкаф ауыр-Ҡауырһын ....(еңел)

-Ҡусҡар яй йөрөй- машина ..... (тиҙ )йөрөй

-Ҡайыш нәҙек- яулыҡ .....(киң)

-Һауыт буш- һауыт ....( тулы)

-Диван йомшаҡ- өҫтәл .....(ҡаты)

-Ағаһы бейек-  ҡустыһы ...(тәпәш)

-Диназавр өлкән-....Ҡырмыҫҡа ...(бәләкәс)

- поезд  оҙон-... икенсеһе .....(ҡыҫҡа)

Аҡыллыларым һеҙ бик дөрөҫ яуап бирҙегеҙ. Ә хәҙер ҡайһы бер белмәгән башҡорт һуҙҙәрендә туҡлап китәйек.

Нимә ул туңдырма?  ...... башҡортса дөрөҫ һөйләшер өсөн морожный түгел, ә туңдырма тип әйтер кәрәк.

ҠУСҠАР- башҡортса, русса улитка. Әйҙәгеҙ әле бергәләп әйтәйек ҠУСҠАР.  Тағы берҙе...

3 Арынығыҙ мы? Ял итеп алайыҡ, телефон, компьютер эргәһенән китеп иркен ергә баҫып торайыҡ та... әҙерһегеҙ ме?

Яратҡан шиғырыбыҙҙы ятлайыҡ

“һаумы алтын ҡояшым,

Сәләм, зәп -зәңгәр күгем,

Иҫәнме , һин елкәйем

Барығыҙҙы ла сәләмләйем!”  

Ә хәҙер балалар шиғыр өйрәнәйек.

Таҫма

Минең таҫмам тар икән

Бармаҡ киңлек бар икән.

Һинең таҫмаң киң икән

Усым менән тиң икән.

Ә хәҙер һеҙгә эш ҡушам , ваҡытығыҙ булһа миңә һүрәт эшләп ебәрегеҙ ,Һүрәтегеҙ ҡапма ҡаршы әйберҙе аңлатһын.

Әгәр  шиғырҙы ятлай  алһағыҙ  аудио , йә видео сообщение менән һалһағыҙҙа була, бик яҡшы булыр ине.