Конспект занятия по теме "Весна. Одежда" в подготовительной группе
план-конспект занятия (подготовительная группа)

Хэшээлэй сэдэб: «Хабар. Хабарай хубсаһан»  

Цели: создание условий для интереса к изучению бурятского языка

Задачи:

образовательные - способствовать активизации лексического и грамматического материала по теме.

речевые - создавать условия для развития связной речи, закреплять умение отвечать на вопросы полным предложением. 

развивающие – создавать условия для развития навыков восприятия бурятской речи; развитие памяти, внимания и мышления;

воспитательные – прививать любовь и интерес к изучению бурятского языка

Материалы :

 «Сагай уларил» гэжэ плакат, «Хубсаһан» гэжэ плакат, интерактивна самбар

1. Эмхидхэлэй үе:

Б: - Сайн байна үхибүүд!

Ү: - Сайн байна багша!

Б: - Мүнөөдэр бэе бэеэ ондоогоор мэндэшэлхэбди. Харагты, эндэ зурагууд байна. Энэ зурагуудые хараад, бэе бэеэ мэндэшэлхэмнай гү?

Ү: - Мэндэшэлэе!

Үхибүүд бэе бэеэ мэндэшэлжэ эхилнэ:

• Мэндээ! – гараа барилсалга
• Ши минии нүхэр! – тэбэрилсэнэ
• Сайн байна! – гараа даллана.
• Би шамда дуратайб! – хоёр гарнуудай хургануудаар зүрхэ харуулна
• Мүнөөдэр наадахабди, дуулахабди, хатархабди. – гарнуудаараа наадана
• Мүнөөдэр һайн үдэр! – томо хургаяа харуулна

Б: - Мүнөөдэр буряадаар һайн хэлэхын тула хэлэеэ нугархай болгоёо! Жороо үгэ дабтая!

     Талын тарбаган

     Тарган тарбаган.

     Тарбаган табараа,

     Табанһаа таһараа.

Үхибүүд нэгэ нэгээр дабтана.

Здесь можно повторить цифры

Б: - Ши хэн гэжэ нэрэтэйбши? Хэдытэйбши?

2. Хэшээлэй һуралсалай зорилго үхибүүдээ элирүүлгэ (постановка учебной задачи)

Б: - Үхибүүд, харыт наашаа, эндэ үзэгүүд хэбтэнэ. Ямар үгэ болохоб?

Ү: - Хабар!

Б: - Хабар гэжэ юуб?

Ү: - Весна!

Хэлэлгэ хүгжөөлгэ: “Сагай уларил” гэжэ булан соо хэлэлгын ажал ябуулга.

Б: - Давайте ребята, заполним календарь природы: определим день недели, время года, погоду и температуру.

Дабталга: жэлэй 4 саг, байгаалиин үзэгдэлнүүд, гарагай 7 үдэрнүүд, температура – бултадаа дабтаха.

Б: - Мүнөө жэлэй ямар саг бэ? Ямар саг ерээб?

Ү: - Хабар!

Б: - Мүнөөдэр наратай үдэр гү, али һалхитай гү?

Б: - Мүнөөдэр ямар үдэр? Дулаан гү, али хүйтэн гү?

Ү: - Дулаан үдэр.

Б: - Гарагай ямар үдэр бэ?

Ү: - Среда.

Эндэ долоон хоногой үнгэнүүдые дабтаха.

Наадан “Юун үгы болооб?” – “байгаалиин үзэгдэлнүүд” гэһэн карточкануудаар наадуулха

Интерактивна надаан: “Уларилай толи”

Наадан “Харша үгүүлэлнүүд”

Б: - Үхибүүд, үбэл хабар хоёрой илгаа хэлэжэ шадаха гүт? Шалгая! Ребята, вы сможете сказать различия зимы и весны? Давайте проверим!

• Үбэл ябаа, хабар .... (ерээ)
• Үбэлдөө хүйтэн, хабартаа .... (дулаан)
• Үбэлдөө саһан сэбэр, хабартаа саһан .... (муухай)
• Үбэлдөө зэрлиг амитад унтана, хабартаа амитад .... (һэринэ)
• Үбэлэй үдэр богони, хабарай үдэр ... (ута)
• Үбэл наран һула, хабар наран ..... (шанга, хүсэтэй)
• Үбэл һалхин хүйтэн, хабар һалхин ..... (дулаан)
• Үбэлдөө саһан, хабартаа ..... (бороо)
• Үбэл наран набтар, хабар наран .... (үндэр)

Хабарай хубсаһан:

Б: - Ребята, как можно назвать одежду и для осени и для весны?

Ответы детей.

Б: - Про такую одежду можно сказать демисезонная, т. е. ее носят между сезонами – между летом и зимой. Предлагаю вам поиграть в игру «Жэлэй 4 саг - Времена года». У меня на столе лежат картинки с изображением разной одежды. Сейчас вы подойдете к столу и выберете картинку. Теперь посмотрите на доску, здесь есть картинки с изображением времени года. Попробуйте определить к какому времени года подходит «ваша» одежда.

(Дети по очереди подходят к столу и ставят картинки с одеждой под определенное время года).

Б: Ребята, мы с вами узнали, что одежду можно разделить на три группы: зимнюю, летнюю и демисезонную. По какому признаку мы разделили одежду?

Ответы детей: потому, в какое время года ее носят.

Б: - Кто вам покупает одежду? Хэн хубсаһа абадаг бэ?

Үхибүүдэй харюу.

Б: - Шинии эжы  аба, эжы хэн гэжэ нэрэтэйб?

Ү: - Минии аба ...гэжэ нэрэтэй.

Үнгэнүүдые

Б: - Шамда ямар үнгэтэй хубсаһан бииб?

Ү: - Намда шара малгай бии.

Б: - Нэн түрүүн үнгэнүүдые дабтая!

Ү: - Сагаан, хара, ногоон, хүхэ, улаан, шара, хүхэ улаан,

Б: - Шамда ямар хубсаһан бииб?

Ү: - Намда шара малгай бии.

Мемо наадан  «Хубсаһан»

Нааданай дүрим:

Бэеын һорилго:

Б: - Эсээ ёһотойд, амарая!

1.Нэгэн, хоёр, ерэгты!

Түргөөр наашаа бологты!

Гарнуудаа барилсагты!

2.Иишээ харыш – нүхэр,

Тиишээ харыш – нүхэр!

Наран, наран гарыш!

Наран, наран шарыш!

3. Иишээ харыш – нүхэр,

Тиишээ харыш – нүхэр!

Наран, наран шарыш!

Үүлэн, үүлэн, ябыш!

4. Иишээ харыш – нүхэр,

Тиишээ харыш – нүхэр!

Үүлэн, үүлэн, ябыш!

Һалхин, һалхин, болиш!

5. Иишээ харыш – нүхэр,

Тиишээ харыш – нүхэр!

Үүлэн, үүлэн, ябыш!

Һалхин, һалхин, болиш!

Б: - Шинии нүхэр хэн бэ? Хэн гэжэ нэрэтэйб?

Ү: - Минии нүхэр....

Б: - Почему ты дружишь с ним, с ней? Какой он человек? По отношению к друзьям в группе он какой?

Ответы детей.

Б: - Минии нүхэр бэрхэ, һайн, хүсэтэй, һайхан, сэбэрхэн, ухаатай.

Б: - Шинии нүхэр бэрхэ гү? Үшөө ямар бэ?

Ү: - Бэрхэ..... Хүсэтэй... Гоёхон

Хэшээлэй дүн:

Б: - Что мы умеем на бурятском языке? Какие темы затронули? В какую игру играли? Что было трудно?

Үхибүүдэй харюунууд.

Б: -

Үхибүүдэй харюунуд.

Б: - Энэ зурагуудаа хараад, бэе бэедээ баяраа хэлэе! Давайте проүаться ребята!

• Баяртай! – гараа барилсалга
• Ши минии нүхэр! – тэбэрилсэнэ
• Дахин уулзатараа! – гараа даллана.
• Би шамда дуратайб! – хоёр гарнуудай хургануудаар зүрхэ харуулна
• Мүнөөдэр наадаабди, дуулаабди, хатараабди. – гарнуудаараа наадана
• Мүнөөдэр һайн үдэр! – томо хургаяа харуулна