«НАРТЫ ФÆТКЪУЫ»
методическая разработка (подготовительная группа)

Муниципальное бюджетное дошкольное образовательное учреждение

«Детский сад №1 с. Камбилеевское»

«НАРТЫ ФÆТКЪУЫ»

Воспитатель- осетиновед

Кокоева А.Ю.

#1075;.

НАРТЫ ФÆТКЪУЫ

Автор:

- Нартæн сæ цæхæрадоны задис иу фæткъуы бæлас;æмæ йыл задис иунæг фæткъуы. Фæткъуы уыдис сыгъзæрин фæткъуы, зынгау æрттывдтытæ калдта. Æмæ уыдис æлутоны хос адæмæн:

цы низæй нæ ирвæзын кодта, ахæм нæ уыдис.

Бон изæрмæ-иу арæгъæд ис уыцы фæткъуы, æхсæв та иу æй цыдæр адавта.

Æмæ йæ хъахъæдтой радыгай Нарт; æмæ йæ ничи фæрæзта

бахъахъæнын.

Уæд иу бон æрзылдис Уæрхæгæн йæхи рад. Æрбасидтис йæ фырттæм, Ӕхсар æмæ Ӕхсæртæгмæ æмæ сын загъта:

Уæрхæг:

- Ай уын фæндаггаг. Ацæут, мæ хуртæ, æмæ уæ цæхæрадон бахъахъæнут.

Автор:

Лæппутæ загътой:

Ӕхсæртæг æмæ Ӕхсар:

- Ма тæрс, нæ фыд, мах ацæудзыстæм æмæ бæлас бахъахъæндзыстæм!

Уæрхæг:

- Цæугæ бæргæ акæндзыстут, фæлæ тæрсын, фæстæмæ куы нæуал æрцæуат - куы нæ йæ бафæразат бахъахъæнын.

Автор:

- Ӕхсар æмæ Ӕхсæртæг араст сты цæхæрадонмæ; цæхæрадоны астæу диссаджы фæткъуы бæласы бын æрбадтысты. Æхсæвæр куы бахордтой, уæд кæстæр æфсымæр — Ахсæртæг, загъта Ахсарæн:

Ӕхсæртæг :

- Æрхуысс уал, Ӕхсар, радыгай хъахъæнæм — æмбисæхсæвмæ ды бафынæй кæн, уырдыгæй бонмæ та - æз.

Автор:

-Ӕхсар сразы ис æмæ 'рхуыссыди æмæ бафынæй ис. Æмбисæхсæв фехъал ис æмæ дзуры Ӕхсæртæгмæ:

Ӕхсар:

- Хуыцау мын æй ныббарæд - æгæр афынæй дæн.

Ӕхсæртæг:

- Нырма æмбисæхсæв нæу, æмæ уал хуысс.

Автор: -Хуыссæгхъæлдзæг лæппу та 'рхуыссыд фæстæмæ æмæ та афынæй ис. Æхсæв æмæ бон кæрæдзийæ куыд хицæн кодтой, афтæ цæхæрадонмæ 'рбатахтысты æртæ маргъы.

Ӕхсæртæг бады, йæ фат æмæ йе 'рдын йæ къухы, афтæмæй. Кæсы, æмæ 'виппайды бæлас ныррухс и, æмæ йыл бады æртæ 'хсинæджы. Фæткъуымæ куыддæр фæцæйæвнæлдтой, афтæ сæ Ӕхсæртæг фехста, æмæ атахтысты, æрмæст сæ иуæн йæ туджы 'ртæхтæ 'ркалдысты зæхмæ.Ӕхсæртæг райхъал кодта Ӕхсары æмæ йын загъта:

Ӕхсæртæг:

-Æхсинæг фæцæф кодтон фæткъуы бæласыл, æмæ мын цæфæй атахти. Мæнæ кæсыс йæ туджы 'ртæхтæм! Куы фæцæф ис, уæд ныллæджыты атахтис, æмæ мæнæн йæ тугвæдыл æнæ цæугæ нæй. Кæнæ йæ хъуамæ æрцахсон, кæнæ йæ фæдыл хъуамæ амæлон, æндæр гæнæн мын нæй.

Автор:

-Æрбамбырд кодта туджы 'ртæхты, батыхта сæ зæлдаг кæлмæрзæны. Кæлмæрзæн йæ фæснахы атъыста æмæ, куы 'рбабон ис, уæд загъта Ӕхсарæн:

Ӕхсæртæг:

-Æз ныр цæуын сæфты мæргъты фæдыл, æмæ цы зæгъыс?

Ӕхсар:

- Æз дæр цæуын, ды кæдæм цæуай, уырдæм.

Автор:

- Араст сты 'фсымæртæ æмæ цæуынц тугвæдыл, æмæ сæ уый бахаста денджызы былмæ. Уым фæд денджызы бынмæ ныххызтис.. Ахсæртæг загъта Ахсарæн:

Ӕхсæртæг:

-Æз цæуын денджызы бынмæ, ды мæм ам, денджызы был, æнхъæлмæ кæс, æмæ, кæд денджыз сырх фынк хæсса, уæд-иу нæ хæдзармæ аздæх - мæнæй дын пайда нал ис; кæд урс фынк хæсса, уæд мæм-иу афæдзы бонмæ банхъæлмæ кæс.

Ӕхсар:

- Хорз.

Автор:

- Ӕхсæртæг йæдзауматæ 'рбатымбыл кодта æмæ ныффардæг ис денджызы бынмæ.