Й деп уннун ужуу
план-конспект урока (1 класс)

Тема

Й деп үн ооң үжүү.

Педагогиктиг сорулгазы

Уругларга ажык эвес й деп үннү , шын адап номчуп,  таныжып алырынга эптиг байдалды тургузар,дыл-домаан сайзырадыр.

Кичээлдин хевири

Чаа билигни ажыдары

Билип алган турар ужурлуг билиглери (предметные)

 й  деп үжүктү бижип билир , номчаан домактарының утказын долу харыы биле утказын хажытпайн чугаалап билир, ажыл-ишке ынак болур

Бот-хамаарылгалыг

Бот-башкартынары, утка чырыдары, мөзү-бүдүш болгаш этикалыг уг-шигни тыварынын ажыктыын билир.

Бугу талазы -биле сайзырадылгазы (метапредметные)

Башкарыкчы:  бодунун угаап-бодаанын чугаалап  өөренир.

Билип алыышкын: Айтырыгга харыыларны номдан тып, бодунуң хайгааралдарындан, кичээлге алган билиглерин ажыглап харыылап өөренир. Сөстерниң схемазын ажыглап тургаш сөстерни тып, анализтеп өөренир.

Харылзажылга: башкы болгаш эштери-биле беседа тургузуп, чугаага киржир.

Кичээлдин чадазы

 ( этап)

Башкының ажыл чорудулгазы

Өөреникчиниң ажыл чорудулгазы

Бүгү талалыг өөредилге ажыл-чорудулгазы (УУД)

1. Өөредилге ажыл-чорудулгазынче барымдаа. (мотивация к учебной деятельности.(2 мин)

«Амыр-менди утпайн чор» деп

Авам-ачам чагып соглээн.

Башкыларга, өөрүмге

Баштай душкаш, «экии!» дээр мен.

Эш-өөрум ,башкыларым

Амыр-ла, амыр!

 (бот-боттары чолукшуур

Личностуг (ажылдаарынга белеткендирер, ажылчын олудун организастаары)

Башкарыкчы(сорулга салыры)

Харылзажылга(диалог чугааны ажыглап билири)

2. Билиглернин онза-чугулазы. (актуализация знаний)(4 минут)

Слогтардан кандыг сөстер тургузуп болурул?” деп оюн.  ( бөлүк ажыл)

 де, жек, жик, би,  ( бирги одуругга)

Ка,  кө, жээ, жаа, ке, жик ( ийиги одуругга)

Ки, ка, жык, жи, ке, жээ

Словарьлыг диктант: Ламажапта кажык бар.

 дежик, бижек, бижик)

кажаа, көжээ, кежик,

кижи, кажык, кежээ, кежи,

Личностуг (ажылдаарынга белеткендирер, ажылчын олудун организастаары)

Башкарыкчы(сорулга салыры)

Харылзажылга(диалог чугааны ажыглап билири)

3. Ооредилгеглиг сорулганы салыры (постановка учебной задачи)

 (2 минут)

Чурукта чүү деп амытаныл бо, уруглар??

- Хой –дээрге чүү чүвел?

-Ол кандыг амытаныл?

-Чүге ону азырал дээр бис.

-Хойнуң биске ажыы чүл чугаалаңар.

-Хой деп сөстү ам база адаңар.

-Сөсте каш слог барыл?

-Бирги үнүн адаңар.

-Ол кандыг үнүл?

-Ийиги үнүн адаңар. Ол кандыг үнүл?

 Сөөлгү үнүн адаңар?

-Й деп үн ажык бе азы ажык эвес бе?

 -Бо хүн бис кичээлде чүнү  өөренир –дир бис уруглар?

-Бо хүн кичээлде чаа үжүк  өөренир-дир бис бе, азы катаптаар –дыр бис бе?

- Кичээливистиң сорулгазын салыылыңар. Чүнү билип алыр ужурлуг бис?

Хой

Азыра дириг амытан

Эъдин чиир, сүдүн ижер , кежинден идик-хеп даараар бис.

Х -ажык эвес, дүлей

-а- ажык

Й- ажык эвес , ыыткыр

Башкарыкчы: ылгап билири, сорулга салыры)

Харылзажылга:диалог чугааны ажыглап билири, эштериниң бодалы- биле бодунуң угаап-бодаашкынын деңнеп билири.

4. Чаа  билиглерни ажыдары» Берге байдалдан үнериниң проектизин тургузары. («Открытие нового знания» (построение проекта выхода из затруднения))

( 20 минут)

Сула шимчээшкин

1.Й деп үннү дыңнап, ылгап билиринге ажылдар.

Мен сөстер адаарымге й  деп үн сөстүң кайызында чоруурун  айтыр: сайлык, ойбак, чайын, шай, сай.

2. Й,й  деп үжүктер-биле таныжылга.

3. Слогтаан сөстерни номчуңар. Ар 83

Словарьлыг ажыл. ( сөстерниң утказын тайылбырлаар)

4.Сөзүглел-биле ажыл  ар 83

-Чулернин дугайында чугаалап турар-дыр?

-Номчупкан болза мынчаар чараштыр олуруптар.

-Ам чангыстап номчуур. (3 уругга номчудар)

-З кирген состер тывар.

-Созуглел каш домактан тургустунганыл?

-1-ги домакты номчунар.

-Чунун дугайында чугаалап турар-дыр?

-Бирги домакта каш сос барыл?

-Состер чулерден тургустунарыл?

-Бирги состу аданар

-Каш слогтан тургустунганыл? Чуге?

-слог чулерден тургустунарыл?

-Уннерден.

-Уннер кандыг болурул?

-Ажык болгаш ажык эвес болур.

-Ажык уннер кажыл? (8)

-Ажык уннер канчаар адаттынарыл?

-Аастан унген хей, хостуг уне бээр. Ажык уннер слог тургузар. Кыскаладыр адаар ажык уннерни чангыс ажык ужук-биле , узадыр адаар  ажык уннерни ийи ажык ужук-биле бижиир.

-Ажык эвес уннер канчаар адаттынарыл?

-Аастан унген хей шаптараазыннарга таваржыр.

Дыл, диштер, эриннер шаптыктаар. Ажык эвес уннер ыыткыр болгаш дулей болур. Ыыткыр ажык эвес уннерни адаарга ыыт база дааш унер. Дулей ажык эвес уннерни адаарга чугле дааш унер.

4.Созуглелдин утказын дамчыдары.

-Номчаан созуглеливистин утказын кым чугаалаптарыл? (2-3 хире уругга чугааладыр)

5.Созуглелге чаа аттан тывары.

Слог чулерден тургустунарыл?

-Уннер кандыг болурул?

-Ажык уннер кажыл? (8)

-Ажык уннер канчаар адаттынарыл?

- Кыскаладыр адаар ажык уннерни чангыс ажык  ужук-биле , узадыр адаар  ажык уннерни ийи ажык ужук-биле бижиир.

-Ажык эвес уннер канчаар адаттынарыл?

Домак тонген утканы илередир.

-Домакты номчуп тура соолунге ун доктаашкы -Состер  слогтардан тургустунар ны кылыр.

уннерден.

-Ажык болгаш ажык эвес болур.

Аастан унген хей аастан хостуг уне бээр. Ажык уннер слог тургузар.

- Аастан унген хей шаптыкка таваржыр. Дыл, диштер, эриннер шаптыктаар. Ажык эвес уннер ыыткыр болгаш дулей болур. Ыыткыр ажык эвес уннерни адаарга ыыт база дааш унер. Дулей ажык эвес уннерни адаарга чугле дааш унер

Башкарыкчы: ылгап билири, сорулга салыры)

Харылзажылга:диалог чугааны ажыглап билири, эштериниң бодалы- биле бодунуң угаап-бодаашкынын деңнеп билири.

5.Бирги быжыглаашкын

Үлегер домак-биле ажыл

Хойлуг кижи каас

Инектиг кижи тодуг

-Үлегер домактың утказын чүү деп билип тур силер?

6.Бижилге

• й    деп үжүктү бижиири

7. Кичээлдиң рефлексиязы

-Мен кичээлде

-Чүү солун болду ?