Классный час "Тажы - 2014"
классный час по теме

Чажытмаа Сагдаа Дегелдеевна

Сорулгазы: Куш шыдалдыг, эрес кежээ, болурунга кижизидер.

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл tazhy_2014.docx29.73 КБ

Предварительный просмотр:

Моорей  «Тажы-2014»

        Сорулгазы:

  1. Куш-шыдалдыг, эрес-кежээ, кашпагай болурунга кижизидер.
  2. Ада-чуртунун толептиг камгалакчылары болуп озеринге ооредир, кижизидер.
  3. Куш-ажылга, торээн чуртунга ынакшылды оттурар.
  4. Эр кижинин куштуг-шыыраан, угааныын, чоргаарын, тывынгыр-сагынгырын, хоглуун сайзырадыр.

Дерилгези: Улегер домактар: «Турза узун, тутса моге», «Эки иенин кызы-шевер, эки аданын оглу-сергек», «Тандынын байы-ан-куштуунда, ог-буленин байы-ажы-толунде», «Ада чокта эш чок дег, аъды чокта бут чок дег».

        Херек чуулдер: лента:  «Тажы-2014», ырылар, медальон.

Чорудуу:

  1. Таныштырылга
  2. Уран талантызы
  3. Угаангыр-сагынгыры, чечен-мергени
  4. Куш-шыдамыы
  5. Тыва хеп корулдези
  6. Эзирнин самы
  7. Хуреш.

Эге кезээ

-Богун бис Ада-чурт камгалакчыларынын хуну февраль 23-ке тураскааткан моорейни эрттирер бис.

  1918чылдын февраль 23-тен эгелеп Кызыл шеригжилер хуну кылдыр демдеглеп турган.

     Ада-чурттун улуг дайынынын соонда февраль 23-ту Совет шериглер хуну кылдыр эде адаан.

        Оон соонда СССРЭ душкен соонда Ада чурт камгалакчыларынын хуну кылдыр эде адаан. 2000 чылдан эгелеп ол хунну «кызыл хун» -дыштаныр хун кылдыр чарлаан.

                Адаан-моорей болган чери

                Аштырарлар, тиилекчи албан турар.

                Ылап шынчы туннээр кылдыр

                Жюриден сонгуп аар-дыр.

  1. Кижи аттыг,

Чугур баглыг.

        Моге кежээ, сорук кирген оолдарны

        Моорейге киржиринче чалап тур бис.

  1.  Таныштырары.

    Ыры, шулук, танцы самы

Ындыналдыр куттулуп кээр.

Талантызын биске соннээр

Таан чараш бистин оолдар.

  1. Угаангыр-сагынгыры

Арбын ковей диштерлиг

Алгы-кеш оннуктуг

Тумен ковей диштерлиг

Дуктуг алгы таныштыг.(Эдирээ)

- Чалым –хая шарт диди

Чанагаш оол уне халыды(чилиг)

-Эптиг ноян ээй тырты

Таптыг ноян так тырты(тээк, дыртыыш)

-Ходугур чаъш

Холду-бутту шимчетти (тевек)

-Кок бугам  хул мыяктады (дээрбе)

-Ишти курттуг,

Тейи ойбак (ог)

-Куй иштинден

Даштар токтуп тур (хой мыяа)

-Арган теве алчаннады

Аргамчыны соортту (даараныр машина)

3. Куш-шыдамыы. Армстрелинг.

Турза узун ,                   Дус чокта амдан чок,

Тутса моге.                     Тура чоктк куш чок.

Кара чаштан спорт-биле оннуктешкен

Кадыг даш дег борбак- борбак шынганнарлыг

Оорунге чемеледир ужур турбас

Озуп орар салгакчылар оолдар бис.

     

4.Тыва хевим.

Тоолчургу каас ь-коя идик – хептиг,

Тываларнын талантызы чудел дизе:

Тывызыксыг торгу тону, ытпак идии,

Торгузунун хээзинде, бедик бортте.

Делегейни дээскингеш келирге-даа,

Деннепки дег, солупрку дег чуве турбас.

Тыва чоннун чоргааралы- тыва хеви

Даады- ла хей ат бедиир ынак хевим.

            Аът сынындериг чазаар.

           Кижи сынын хеп чазаар.

  1. Уран талантызы.

Оолдар уну сорук куштуг

Ону кымнар дыннар ирги..Шу-де!

  1. Эзирнин самы.
  2. Эрес. кежээ оолдар

Эзирнин самын самнай берди

Адыш часкап уткуулунар

Ам- даа чараш девинер-ле!

  1. Хуреш.

Алызында барып

64-ке шуглуп унер

Бичии могелери

Девип унуп келди.

                 Улегер домактар

  1. Ада тоогузу- алдын

Ие тоогузу- монгун.

2.Карак шевери хаая

Хол шевери ховар.

3.Оглунга иези болушпаска эки

Кызынга адазы болушпаска эки.

4.Адын камнап чор

Адан сактып чор.

5.Оол уруг отка душпес болза,

Орланы эки дижир.

6.Ада созун артынга кагбас,

Ие созун ийинге итпес.

7.Адалыг оол томаанныг

Иелиг кыс шевер.

8.Эр кижи бодалдыг чоруур,

Эки- бакты ылгап чоруур.

10.Торээн чуртун кижи кагбас.

Торээн ада-иезин кижи утпас.

11.Кыс уруг иезин солуур,

Оол уруг адазын солуур

12.Ада олзе-даа оглу артар,

Аъды олзе-даа оглу артар.

13.Ада созун ажырып болбас

Ие созун ижип болбас

14.Иелиг кыс шевер,

Адалыг оол чоргаар.

15..Эр кижи быжыг,

Ус кижи тодуг.

16.Адалыг- чоргаар,

Иелиг- каас.

17. Аданын сеткилинден

Ажы- толу адырылбас.

18. Ада турда, чон таныыр,

Аът турда, чер коор.

19.Эр кижи чазар, эрик хая бустур.

20.Ада огнун хааны,акы- дунманын хааны.

Кожамыктар

Эр кижинин хууда ады

Эстип читпес эртине-дир,

Чус-чус чылда торел дамчыыр

Чудуг-сузуг сылдызы-дыр.

        Ырлапкан дээш мени канчаан,

Ыргай-биле кагар эвес.

Ыргай-биле какса-ла-даа,

Ыры чанын салыр эвес.

        Каттырган дээш мени канчаар,

Хаак-биле кагар эвес.

Хаак-биле какса-ла-даа,

Каткы чанын салыр эвес.

Эдер хектин уну баскан

Эртен эдер кара дуруяа.

Эштин-оорнун хоннун чазаан

Эдиски дег боостаамны.

Чанар хектин унун баскан

Чазын эдер кара дуруяа.

Чаш-ла оорнун хоннун чазаан

Чадаган дег шагжан хорээм.

        Ындынанган, сырыннанган

Уян уруг дивес силер.

Ыржым тайга чурттуг болгаш,

Ырлап оскен чаным-дыр он.

Эзиннелген, сырыннанган

Элдеп уруг дивес силер.

Эзим тайга чурттуг болгаш,

Ырлап оскен чаным-дыр он.
Аалымга кижи-ле мен,

Авайымнын уруу-ла мен.

Авайымнын уруу боорда,

Алды харлыг часыы-ла мен.

        Ковей чылгы аразында

Кок-ле борам хорээ бедик.

Ковей кижи аразында

Хоокуй авам караа чымчак.

Арбын чылгы аразында

Ак-ла борам хорээ бедик.

Арбын кижи аразында

Авам кужур караа чымчак.

Угбаларым ковей-ковей,

Урук бажы шыргай-шыргай,

Урук бажы шыргай-даа бол,

Угбаларга кайын чедер.

Акыларым ковей-ковей,

Аърга бажы шыргай-шыргай.

Арга бажы шыргай-даа бол,

Акыларга кайын чедер.

Дунмаларым ковей-ковей,

Дыттар бажы шыргай-шыргай.

Дыттар бажы шыргай-даа бол,

Дунмаларга кайын чедер.

        Холчуктун оглу, кызы

Хоорежир таанда хоглуг.

Хой-ле сылдыс карангыда,

Коступ келир таанда чараш.

Чечектигнин оглу, кызы

Чергележир таанда хоглуг.

Чеди сылдыс карангыда,

Чивеннешкен таанда чараш.

Чеди сылдыс-Долаан бурган

Ору-дур бе, куду тур бе?

Черивистин уруглары

Четче-дир бе, менди-дир бе?

Алды сылдыс – Долаан бурган

Ору-дур бе, куду тур бе?

Аалывыстын уруглары

Анаа-дыр бе, менди-дир бе?

        Эглип-эглип бады келген

Экти бедик Эрзинимни.

Эдээнейде малдар оъттаан

Эртинелиг Эрзинимни.

Барып-барып бады келген

Бажы бедик Эрзинимни

Баарынайда малдар оъттаан

Магаданчыг Эрзинимни.

Сыын-мыйгак турлаа болган

Сыннар адаа чуртумайны.

Сыннар адаа чуртумайнын

Сыгыргазы мен-не боор мен.

Элик, хулбус турлаа болган

Эзим адаа  чуртумайны.

Эзим адаа чуртумайнын

Эдискизи мен-не боор мен.

Шырым булут холегелээн

Шынаа-шыктыг чуртумайны.

Кок-ле булут холегелээн

Коктуг-шыктыг чуртумайны.

        Чайна дээрге чайнап турар

Чараш оннуг чуртувусту

Чарынныг-ла холум болган,

Чайла-сулде, чонумайны.

Оршээ дээрге оршээп турар

Онгур чараш чуртвусту.

Ожуннуг-ле холум болган,

Оршээ-чайла, чонумайны.


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Классный час «Паралимпийские игры 2014. «Сочи 2014»

«Паралимпийские игры 2014. Количество стран участниц. Виды спорта, краткий обзор каждого. Волонтеры. Послы «Сочи 2014»...

Классный час "2014 - год культуры в России"

Класный час "2014 - год культуры в России" для обучающихся 2 класса коррекционной школы VIII вида...

Классный час. "Олимпийский классный час Сочи 2014".

Тема урока: Олимпиада!Цели урока: – актуализация информации об Олимпийских зимних играх в Сочи.– расширение представлений школьников об Олимпийских зимних играх;– включение школьников в  активное...

Классный час «2014 год - год культуры России»

Классный час «2014 год - год культуры России»Задачи:Знакомство с понятием «Культура»Совершенствование навыков общения между детьми, выстраивание отношений (диалога) на основе взаимопонимания.Расширени...

Классный час «2014 год - год культуры России»

Знакомство с понятием «Культура»Совершенствование навыков общения между детьми, выстраивание отношений (диалога) на основе взаимопонимания.Расширение исторических знаний и представлений учащихсяВоспит...

Отчёт классного руководителя по воспитательной работе с учащимися 2_А класса МАОУ Гимназия №2г. Балаково Саратовской области за 2014-2015 учебный год. Классный руководитель Иванова Екатерина Семёновна

Классные, общешкольные творческие коллективные мероприятия, проведенные за этот период.Посещение выставок, музеев, кино, театров, библиотек, экскурсии. Работа с родителями: беседы, посещения на д...

Визитка к районному конкурсу "Классный классный 2014"

Конкурс «Творческая самопрезентация» - визитная карточка классного руководителя ( отражение моего профессионального креда и личностных качеств). Время выступления – 5-7 мин....