туган тел
план-конспект занятия (музыкально-ритмическое занятие, старшая группа) по теме

“Туган тел” бәйрәме

1. Бүген бакчада бәйрәм,

Бик күңелле көн безнең.

Иртәдән үк кояш көлә,

Бизәп зәңгәр күк йөзеен.

2. Хәерле кич һәммәгезгә,

Кояшлы көн гөлләргә,

Сөйкемлелек кызларга,

Ә батырлык улларга!

А.б.: Туган тел. Һәркем өчен дә газиз сүз бу, чөнки иң кадерле, бернәрсә белән дә алыштырмый торган “әни”, “әти”,  “әби”, “бабай” сүзләрен башлап туган телдә әйтәбез. Шагыйрьләребезнең матур-матур шигырьләрен ятлап, әле дә куанабыз, рухланабыз. Бүген залда татар телен яратучы балалар җыелган. Ә хәзер шагыйрә Резеда Вәлиева иҗатына багышланган кичәне башлыйбыз.

(Р. Вәлиева портретын, китапларын күрсәтү)

Р. Вәлиева балалар, укучылар өчен бик күп шигырьләр, әкиятләр, табышмаклар иҗат иткән. Хәтта аның шигырьләренә композиторлар көй язган. Шундыйлардан берсе “Кәләпүшем, кәләпүш”.

А.б.: Матур көйне уйнап җибәр

         Малайлар җырлыйбыз диләр.

         Күпме безгә кунак килгән,

         Җырны тыңлыйбыз диләр!

(“Кәләпүшем, кәләпүш” җыры башкарыла)

А.б.: Күңелләргә шигырь кирәк,

         Шигырь ул тылсым,

         Шигырь безнең җаныбызны

         Җылытып торсын.

Хәзер Р. Вәлиева иҗат иткән шигырьләр тыңларсыз.

1. “Минем әтием гармунчы”
2. “Яз җитте”
3. “Әти шулай өйрәтә”

А.б.: Шушы бәйрәм көненең

         Кадерен белеп кенә,

         Әйдәгез, бергәләп уйныйк,

         Елмаеп-көлеп кенә.

(Уен “Кем тизрәк эшләпәне кия”)

А.б.: Әкиятләр иленә

         Сәяхәткә ктиәбез.

         Әкияттә кунак булыйк,

         Әкияттән акыл алыйк.

а) хәзер “Әтәч-Кызыл Кәпәч” әкиятеннән өзек карарсыз.

ә) хәзер балалар “Яшелчә бакчасында” әсәрен сәхнәләштерерләр.

А.б.: Юл читендә зәңгәр чәчәк

Якты нурлар тарата.

Безнең кызларыбыз да

Биергә бик ярата.

(Кызлар башкарунда бию)

А.б.: Р. Вәлиева шигырьләре күңелле, балалар аны тиз отып алалар, үз телебездә рәхәтләнеп сөйлиләр. Туган телдә сөйләү үзе бәхет ул.

1.”Бакчабыз –нәкъ гөлбакча”

2. “Ләйләнең курчагы ник елый?”

3. “Керпе белән бала”

А.б.:  Балалар, Резеда апа сезнең тапкырлыгыгызны белер өчен табышмаклар да язган.

1. Арыш та була,

   Бодай да була.

   Ул пешсә, өйгә

   Татлы ис тула.  (ипи)

2.Яфракларны кыштырдата,

   Морҗага кереп гүли.        

   Канатлары булмаса да,

   Дөньяны гизеп йөри. (җил)

3.Аны һәркем ярата,

   Аның өчен җан ата.

   Ул яктырта,  ул җылыта,

   Ул дөньяны яшәтә.

   Яле, исемен кем әйтә? (кояш)

А.б.: Резеда Вәлиева күрәсең,

         Балаларны бик ярата.

         Аларда начар гадәт күрсә,

         Тиз такмак иҗат итә.

1. Вагонга керсә Зирәк,

Урын ала тизрәк.

- Әбиләр утырганчы, - ди, -

-Утырып калыйм тизрәк!

     2. Елый-елый Зәкия

         Ертык оегын кия:

         Әни, ди ул, уңмаган

         Тагын ямап куймаган.

3.Без алай да итәбез,

   Без болай да итәбез.

   Безнең дуслар яшь бит әле,

   Төзәлер дип көтәбез.

4.Без җырладык шаян җырлар,

   Без җырладык арганчы.

   Хәзер безгә кул чабыгыз,

   Учыгыз кабарганчы!

А.б.: Р. Вәлиеваның иҗат чишмәсе беркайчан да саекмасын, гел челтерәп агып торсын. Безне матур шигырьләре белән сөендерсен. Әйдәгез, балалар, без яраткан шагыйрәбезгә сәламәтлек, иҗат уңышлары телик.

Туган тел – иң татлы тел,

Туган тел – иң тәмле тел.

Тәмле дип, телең йотма,

Туган телне онытма.