Матур әдәбият белән таныштыру
материал по развитию речи (подготовительная группа) на тему

Тема

Максат һәм  бурычлар

Матур әдәбият

Сентябрь

“Мин һәм балалар бакчасы”

1.Балаларда балалар бакчасына карата ярату хисләре тәрбияләү.

2.Әсәрне тыңлап,эчтәлеген аңлауларына ирешү;

-шигырьгәкызыксыну уяту һәм ятлау теләге тудыру;

- Күзаллау сәләтләрен үстерү;

-хәтер сәләтләрен үстерү;

-Сүз байлыгын арттыру;

3.Матур әдәбият әсәрләренә мәхәббәт тәрбияләү.  

1.Әссәламегаләйкем.Госман Садә.

2.Хәерле көн. Вәсимә Хәйруллина.

3.Әйдә танышабыз.Вәсимә Хәйруллина.

4.Үсәсем килә минем.Лиана Әмирханова.

5.Үсәсем бар. Фирая Зиятдинова.

6.Үстем. Дамир Гарифуллин

7.Бу-мин! Вәсимә Ураксина.

 8.Без – бакча балалары. Шәүкәт Галиев

9.Чисталык сөябез. Әхмәт Ерикәй.

10.Аш вакыты. Бари Рәхмәт.

11.Табышмаклар

12. Мәкальләр

13.Санамышлар.

14.Сынамышлар

Октябрь          

  “Көз җитте...”

1.Балаларның көзге табигать турындагы белемнәрен тулыландыру.

2.Сүзлек запасын арттыру;

-хәтер сәләтләрен,диалогик сөйләмнәрен үстерү;

-артистлык сәләтләрен үстерү;

-игътибарлылыгын,иҗади күзаллауларын үстерү;

-әсәрнең эчтәлеген аңларга булышу,бәйләнешле сөйләм телен үстерү.

3.Көзге табигатьнең матурлыгына соклана белү;матур әдәбият әсәрләренәкызыксыну тәрбияләү.

1.Көз.   Габдулла Тукай.

2.Чыршы.  Габдулла Тукай

3.Башак.  Әнәс  Кари

4.Көз.  Мәҗит Гафури

5.Уңыш җыелды.  Нур Гайсин

6.Көз җитте.  Муса Җәлил

7.Күңелсез көз. Сәгыйть Сүнчәләй.

8.Ашлар солтаны.  Резеда Вәлиева

9.Кырдан кайткач.  Хәкимҗан Халиков.

10.Җир йокысы.  Габдулла Тукай.

11.Уңыш. Әхмәт Ерикәй.

12.Көз.Әхмәт Ерикәй.

13.Казлар,казлар...Касыйм Тәхау.

14.Такмаклар.

15.Җырлар.

16.Тычкан белән Чыпчык. Удмурт халык әкияте

Ноябрь        

“Мин һәм минем гаиләм”

1.Куелган сорауларга тулы җөмләләр белән җавап бирү осталыкларын үстерү.

2.Шигырьне сәнгатьле сөйләү күнекмәләре бирү;

- хәтер сәләтләрен үстерү;

-- игътибарлылыгын, диалогик сөйләмнәрен үстерү;

3.Гаиләңне ярату,хөрмәт хисләре тәрбияләү; матур әдәбият әсәрләренәкызыксыну тәрбияләү.

1.Алтын бөртекләр.Татар халык әкияте.

2.Кояштагы тап. Фәнис Яруллин.

3.Өч угыл. Дәрдемәнд

4.Тәрбияле бала. Риза Фәхреддин

5.Казлар-аккошлар. Рус халык әкияте.

6.Тату туганнар. Корея халык әкияте.

7.Икмәк. Төрекмән халык әкияте.

8.Сабыр итә бел.К.Ушинский.

9.Ай- һай  ...  Абдулла Әхмәт.

10.Әти кайтыр эштән. Я.Игәнәй.

11.Кадерле бүләк. Габделхәй Сабитов.

12.Витаминлы аш.  Х.Халиков.

13.Солтания белән күбәләк. Нәкый Каштан.

14.Тылсымлы сүз. В.Осеева.

15.Туган көндә.  Резеда Вәлиева.

16.Без ашыйбыз бишбармак.Айдар Хәлим.

17.Өстәл янында. Әминә Бикчәнтәева

18.Ботка нигә тәмле? Сәмига Сәүбанова

Декабрь

Ак кыш килде

1.Балаларның кыш турындагы белемнәрен тирәнәйтү;

сәнгатьле сөйләм формалаштыру.

2. хәтер сәләтен үстерү.

- Матур әдәбият әсәрләренә мәхәббәт тәрбияләү.

- шигырьне ,хикәяне  тыңлап, эчтәлеген аңлауларына ирешү.

- Күзаллау сәләтләрен үстерү.

3 Матур әдәбият әсәрләренә мәхәббәт тәрбияләү.  

1.Беренче кар.Н.Думави

2.Кыш килде.Б.Рәхмәт

3.Кыш килде. Г.Латыйп.

4.Җепшек көндә.Җ.Дәрземан.

5.Ак бабай.Г.Тукай.

6.Һай,Кыш бабай.Җ.Тәрҗеманов.

7.Бер яшькә үстем.Н.Гайсин.

8.Кыш бабай бүләк өләшә.А.Хәсән.

9.Куян.Г.Хәсәнов.

10.Кар кызы.В.Даль

11.Чыршының күлмәкләре.М.Фәйзуллина.

12.Ап-ак икән эзләрем.Л.Шагыйрьҗан

13.Өермә.Ленар Шәех.

14.Кыш килде.М.Ногман.

15.Чыршы әйләнәсендә.Р.Миңнуллин.

16.Кыш бабай.Т.Миңнуллин.

17.Исәнме,Кыш бабай!Рафис Корбан.

18.Чыршы.Әхмәт Ерикәй.

Январь            

“Безне чолгап алган дөнья”

1. Шигырьне ,хикәяне  тыңлап, эчтәлеген аңлауларына ирешү.

2. Игътибарлылыгын, диалогик сөйләмнәрен үстерү;

-әйләнә-тирә мохит үзгәрешләрен.аларның бер-берсе белән бәйләнешен күрә белүсәләтен үстерү;

3. Матур әдәбият әсәрләренә кызыксыну тәрбияләү

Февраль

Туган ягым

1.Балаларның иҗади күзаллауларын,фонематик ишетү сәләтен,бәйләнешле сөйләмнәрен үстерү.

2.Бер-берсен бүлдермичә тыңлый белү сыйфаты тәрбияләү.

3.Матур әдәбият аша балаларның туган як турындагы белемнәрен тирәнәйтү.

1.Күңелле Чыпчык белән күңелсез Карга.Калмык халык әкияте

2.А.Алиш “Каз белән Аккош” әкиятен

уку

3.Р.Миңнуллин “Нәүрүз”шигырен уку.

4.Җ.Тәрҗеманов “Якын дус”шигырен уку.

5.Д.Гарифуллин “Көмеш чишмә”шигырен уку.

6.Г.Гыйльманов “Чишмәгә бардык”шигырен уку.

7.М.Фәйзуллина “Чисталык яратабыз”шигырен уку.

8.В.Хәйруллина “Шифа чәе”шигырен уку.

9.В.Монасыйпов “Шифалы табиблар”хикәясен уку.

10.Г.Таһирова “Кечкенә миләш”хикәясен уку.

11.Р.Фәйзуллин “Миләш”шигырен уку.

12.Ш.Маннур “Яхшы бел”шигырен уку

13.Карга ни өчен исемен әйтеп бетерми?Башкорт халык әкияте

Март

Туган халкым сәнгате,культурасы

1.Балаларның төрле һөнәр ияләренә карата кызыксынучанлыкларын арттыру,әсәрне сәхнәләштергәндә образга керергә,сүзләрне ачык.дөрес итеп әйтергә өйрәтү.

2.Сүзлек запасын арттыру,диалогик сөйләм ,фикерләү сәләтен,бәйләнешле сөйләм үстерү.

3. Матур әдәбият әсәрләренә кызыксыну тәрбияләү.

1.Җырлар,такмаклар,тел көрмәкләндергечләр,эндәшләр,әйтешләр

2.Р.Корбан “Бәйрәм бүген”шигырен яттан өйрәнү.

3.А.Тимиркаев “Якшәмбе көн балыкта”шигырен уку.

4.Ш.Галиев “Кунаклар”шигырен уку.

5.Э.Шарифуллина “Шофер буласым килә”шигырен уку.

7.Ә.Бикчәнтәева “Өстәл янында” хикәясен уку.

8.Н.Мадьяров “Әниемә булышам” шигырен уку.

9.Ф.Тарханова “Ялт иттерде бүлмәне”шигырен уку.

10.М.Фәйзуллина “Теләсәң,эш табыла” шигырен уку.

11.Ә.Ерикәй “Әти йорт төзи” шигырен уку.

12.Ә.Кари “Минем әнием-тегүче”шигырен уку.

13.Х.Халиков “Дәү әнием-бакчачы” шигырен уку

14.Йолдыз “Теш табибында” шигырь уку

15.Г.Тукай “Һәркем эштә” шигырьне сәхнәләштерү

Апрель

Татарстан-дуслык иле

1.Балаларның туган ил турындагы күзаллауларын киңәйтү,”кече илгә” карата кызыксыну формалаштыру.

2.Сүз байлыгын арттыру,активлаштыру,диалогик сөйләмне үстерү.

3. Матур әдәбият аша балаларның туган як турындагы белемнәрен тирәнәйтү.

1.Р.Валеева,Перевод ,В. Валеевой “Самая красивая страна”

2.Р.Корбан “Бәйрәм бүген” шигырен яттан өйрәнү.

3.Р.Миңнуллин “Нәүрүз” шигырен уку.

4.З.Туфайлова “Тукай абый”шигырен яттан өйрәтү.

5.Ә.Синегулов “Татарстан җирләре” шигырен уку.

6.Р.Рәкыйпов “Мин яратам сине,Татарстан”шигырен уку.

7.Л.Әмирханова “Дуслык җыры” шигырен уку.

8.Р.Валеева.Перевод С.Малышева “Край

мой родной,Татарстан.

9.Г.Таһирова Кечкенә миләш”хикәясен уку.

10.Г.Мөхәммәтшин”Гап-гади Инсаф” хикәясен уку.

11.Г.Тукай “Бала белән күбәләк”шигырен сәхнәләштерү.

Май

Чәчәкле май килде.

1.Табигатьтәге бәйләнешләрне

аңлата белү күнекмәләрен камилләштерү

2. Шигырьне сәнгатьле сөйләү күнекмәләре бирү;

- хәтер сәләтләрен үстерү;

-- игътибарлылыгын, диалогик сөйләмнәрен үстерү;

3.Табигатькә сакчыл караш тәрбияләү.

1.Б.Рәхмәт “Яз килә” шигырен уку

2.Н.Баян “Яз”шигырен яттан өйрәнү.

3.М.Фәйзуллина “Бал корты” шигырен уку.

4.Р.Миңнуллин “Май килә” шигырен уку.

5.В.Хәйруллина “Якты ай,яхшы ай” шигыре

6.Р.Курбан .Перевод С.Малышева “Стихи о цветах”

7.Ф.Зариф “Татлы җәй”хикәясен уку.

8.Ф.Тютчев “Май аенда” шигырен уку.

9.А.Хәсәнов “Бал дәвалый”хикәясен уку.

10.Ш.Маннур “Кояш,чык,чык!”

11.Р.Корбан “Ныграк авыртыр иде”шигыре.