календарное тематическое планирование по тувинскому языку в 3 классе
рабочая программа (3 класс) по теме

№

Кичээлдин темазы

Кичээлдин сорулгазы

Словарьлыг ажыл

УУД -==редилгени¸ тускайла¸ кылдыныглары болгаш баш бурунгаар планнаан т\¸нелдери

(предметтиг, метапредметтиг(=ске эртемнер-биле холбаазы), бот-хууда билиглери)

Чугаа сайзырадылгазы

Ажыл

чын кыды

раашка ажылы

Ша

гы

Хуну

план

факт

1

Домак. Домактын чугула кежигуннери.

Домак дугайында ооренген билиин быжыглаар, домактын чугула кежигуннерин катаптаар.

Айыран,

Кым? Чуу? Кымнар? Чулер? Деп айтырыгларга харыылаттынар домак кеж- н кол с=ст\ тып билири

-Канчап тур? Канчанган? Канчаар? деп айтырыгларга харыылаар домак кежигуну- с=глекчини тып билири.

Предметтиг

Чуруктарнын аттарын адааш, харыылаттынар айтырыын салыр

Ар 3.-4

Мерг 1-2

2

Улуг сек, айтырыг болгаш кыйгырыг демдектери

Улуг секти, айтырыг болгаш кыйгырыг демдектерин барымдаалап тургаш домактарны аянныг шын номчуурун, домакта состернин туружун шын сагыырын билиндирер.

Илииртээр, ээлдир сая,  Аккыр, уннер, каттар

1.Бижикке домактын утказын барымдаалап, оон соонга мындыг демдектерни салыр: (.) , (?), (!)

2.Домактарны бижиткеш, бижик демдектерин салып билири.

Б=л\ктеп болгаш бот-тускайла¸ ажылдап билирин ши¸гээдип алыры

Мерг 16 Чурукка домактар чогаадыр

Арын  5

Мерг 3-4

3

Чувелер аттары.

 Кым? Чуу?  деп  айтырыгларга харыылаттынар состерни домак иштинден тып ооредир.

дежурный

Состер чувелернин аттарын, кылдыныын, шынарын, демдээн илередир деп терминни билири.

-Кым? Чуу? деп айтырыгларга хар- р состер чувелер аттары болур.

Оюн  Кым? Чуу? (чуруктан тодарадып адаар)

Арын 6

Мерг5-6

4

Диктант «Помидор дужуду»

2- ги класска ооренген чуулдерни катаптаарынга билиин хынаар.

Бот-тускайла¸ ажылдап билири.

Грамматиктиг онаалгалар:

1. Кол сос- биле соглекчини шыяр
2. Слогтарга чарып бижиир

5

Чувелернин кылдыныын коргузер состер.

Канчап тур? Канчанган? Канчаар? деп айтырыгларга харыылаттынар состерни домак иштинден тып ооредир.

Самолёт, садик

Канчап тур? Канчанган? Канчаар? деп айтырыгларга харыылаттынар состер кылдыныгларны илередир деп практика кырында ажыглап билири.

Чувелер аттары адаарга , ол чувелернин кылдыныын коргузер состер немей адаар

Арын 7.

Мерг 7

6

Чувелернин шынар демдектерин коргузер состер.

Кандыг? Деп айтырыгга харыылаттынар состерни тып ооредир.

Аккыр, дизиг, салбакталган

 Кым?Чуу? (чувелерни адаар)-

Чуве аттары

Кандыг? (чувелернин шынарын, демдээн илередир)-

демдек аттары

Чуну кылып тур? (ч. кылдыныын илередир)- кылыг состерин ылгап билири.

Шулукту аянныг номччур

Арын 8-9

Мерг 8-9

7

Тест –биле ажыл.

Ооренген темаларын шингээдип алганын бижип, шын харыыны бээринге чанчыктырар.

Алган билиглерин практика кырынга ажыглап билири

Онаалга мерг 10 арын 9.

8

Ажык болгаш ажык эвес уннер.

Ажык болгаш ажык эвес уннерни база уннер биле ужуктерни ылгап билирин чедип алыр.

Хурээ, шоор

Состер ажык болгаш ажык эвес уннерден тургустунар. Бижикке уннерни ужуктер- биле бижиирин практика кырынга билири..

Кроссворд долдурар

Арын 10

9

Ажык уннер. Кыска болгаш узун ажык уннер.

Ажык уннер кыска болгаш узун болурунг баз оларны шын бижип билирин чедип алыр.

Ажык уннерни адаарга, хейнин агымы аас иштинге шаптыкка таварышпас, ыыттар дынналыр. Ажык ун слог тургузарын билири.

«Улаштыр аданар» деп оюн

Арын 11.

Мерг 13

10

Кыска богаш узун ажык уннер

Кыска богаш узун ажык уннерни сос иштинге шын бижип оорениринге чанчыктырар.

Баалык, өрүм

Ажык уннер адаарынын аайы- биле кыска богаш узун болур. Кыска ажык уннер сес: а, ы,о, у, е, и,  ө,ү

Узун ажык уннер: аа, ыы, оо,уу,ээ,ии,  өө, үү. Оларны ылгап фонетиктиг сайгарылга дузазы-биле тып билири.

Башкынын адаан состеринден узадыр адаар  состу тывар

Арын 10

Мерг 12

11

Ок- биле адаар ажык уннер.

Ок- биле адаар ажык уннерлиг состерни сос иштинге шын бижип ооредир.

Аът,оът,

эът,каът,

чаъс,чуък,дуъш, аъш-чем

Аът,оът, эът,каът,

чаъс,чуък,дуъш, аъш-чем деп состерге (ъ) хереглеп бижиир.

 Ол состерде кирген ажык уннерни ок- биле адаар ажык уннер деп адаар болгаш оларны сактып алыры

Чурук- биле ажыл

Арын 12

Мерг 16-17

12

Кадыг болгаш чымчак демдектиг состер.

Кадыг болгаш чымчак демдектиг состерни шын бижип ооредир.

Рубль, фонарь

Кадыг (ъ) болгаш чымчак (ь) демдектерни орус дылдан улегерлеп алган состерни бижиирде хереглээрин практика кырында билири.

Шилилгелиг диктант

Арын 13

13

Е, ё, ю, я деп ужуктерлиг состер.

Е, ё, ю, я деп ужуктерни состу адап турда шын тодарадып билиринге ооредир.

Е,ё,ю,я деп ужуктер каш \нн\ илередирин фонетиктиг сайгарылга дузазы-биле шингээдип алыры.

Шилилгелиг диктант

Арын 11 мерг 14-15

14

Хыналда ажыл. Грамматиктиг сайгарылгалар.

Уругларнын ооренип эрткен билиин хынаар.

Грамматиктиг онаалгалар:

1.=к- биле адаар ажык уннерлиг состерни ушта бижиир

2.кол сос,соглекчини шыярын практика кырынга ши¸гээдип алыры.

15

Частырыглар- биле ажыл.

  Ажык эвес уннер.

Уругларнын ниити болгаш хуузунда частырыглары- биле ажылдаар.

Ыыткыр б/ш дулей уннерни бот-ботарындан ылгап, шын адап, дыннап ооредир.

Дурт-сын, дуккур,

Т-д,п-б,ш-ж,с-з,к-х-г,

1.А/э уннер дулей б/ш ыыткыр болур. Дулей уннрнин ужуктери: к, п, с,т,ф,х,ц,ч,ш,щ

Ыыткыр уннернин ужуктери:

Б, в, г, д, ж, з, й, л, м, н, ң, р деп ылгап билири.

Мерг 88

Арын 13 мерг 19

16

Сос иштинге ажык эвес  уннерни бижиири

Ыыткыр болшаг дулей уннернин сос иштинге эптежир аянын билиндирер, шын бижилгезинге чаняыктырар.

Дыттыг, кессин чассыг

1.Сос иштинге дулей ун чанынга дулей, ыыткыр ун чанынга ыыткыр ун турар.

2.Сос иштинге катаптаан а/э уннерни ийи ужук- биле бижиир(дакпырлап) ши¸гээдип алыры.

«Орай кус» деп чурук-биле ажыл.

Арын 14 мерг 18, 21

17

Эгезинде п болгаш т бижиир состер.

П,т деп дулей уннун ужуктерин состерге шын хереглеп бижииринге ооредир.

Тыва, туман тын, тайга

Эгезинде куштуг частыышкынныг п база т деп уннерлиг тыва состерин эгезинге, орус дылдан улегерлеп алган эгезинде п, т деп кошкак адаар уннерлиг состренин эгезинге п б/ш т деп ужуктерни бижиир деп практика кырында ши¸гээдип алыр.

Мерг 105

Арын 14

Мерг 20, 22.

18

Состун тургузуу (составы). Дазыл. Кожумактар.

Оор- ге  дазыл дуг-да тодаргай билиндирер.

Ажыттынар, суггарар

 1.Хайгааралдар кылып билири.

Чай, чайлаглаар, чайлаг, чайын, чайгы

-Состернин ниити домей кезээн тыпкаш, айтырыын салыр.

«Каттап чордувус» деп чурук-биле ажыл.

Арын 17 мерг 24,25, 26.

19

Кожумактар.

Чогаадылга болгаш оскертилге кожумактарын ылгап билиринге чанчыктырар.

Тараа+жы

Бил+иг

1.Дазылга немешкеш, чаа сос чогаадыр кожумактарны чогаадылга кож-ы дээр.

2.Состун кол утказын оскертпес кожумактарны оскертилге кож- ы деп ылгап билири, оларны а¸гылап шыйып билири.

Арын 18

мерг 27, 28

20

Чангыс дазылдыг состер.

Торел состерни тып билиринге чанчыктырар.

Кыш, кыштаг, кыштаар

 Дараазында билиглерни д\р\мнер дузазы-биле ши¸гээдип алыры.

1.-Состун дазылы деп чул?

-Чангыс дазылдан тург-н состерден аданар

2. Бердинген состерден торел состерни ушта бижээш, кожумактарын ылгаар: унелиг, хыналда, парламал, унелел, харлыг, унелээшкин,чоорган

Оюн.

-Бир оор-ки состун дазылын адаар, оскелери кожумак немей адаар

Арын 19 мерг 30-31

21

Бот ажыл.

Сос тургузуунга билиин хынаар.

Бот-тускайла¸ ажылдап билири. Алган билиглерин практика кырынга ажыглап билири.

1.Грамматиктиг онаалгалар:

Торэл состерни ушта бижээш, дазылын, кожумактарын ылгаар

2.Домактын чугула кежигуннерин шыяр.

Арын 18 мерг 28

22

Бот ажылда частырыглар- биле ажыл.

  Сос иштинге катаптаан ажык эвес уннерни шын бижиири.

  Сос иштинге ажык эвес уннерни дакпырлай бээр чылдагаанын практика кырынга билиндирер, шын бижилгезин ооредир.

Арттар

Оттуг

оккур

Бот-тускайлан ажылда кылган частырыгларын эскерип, ону эдип билири.

Состун солгу уну биле кожумактын баштайгы уну домей болза, ол кожа ийи унну ийи ужук- биле бижиирин шингээдип алыры.

Мерг 125

Арын 19 мерг 32-33

23

Тып, тип, ток, тырт, теп, тут деп состерни кожумактар немежирге шын бижиири.

Бо состерге кожумактар немежирге баштайгы ужуун т- биле эгелеп бижиир деп чувени практика кырынга таныштырар.

Тып, тик, тут

Б=л\ктеп ажылдап билири.

1.Таблица- биле ажыл.

Ток         тик          теп

Токкен   тиккен    теппес

Тогер      тигер      тевер

Чурукка чугаа тур-р

Арын 20

Мерг 35 -36.

24

-дыр, (-дир, - дур, - тыр,-тир,-тур) -даа, - ла (-ле,- на, -не деп артынчы состерни  бижиири.

Артынчы состу мурнунда турар созунге дефис-биле тудуштуруп бижиирин билиндирер.

Дириг-булун

-дыр деп артынчы состу база оон янзыларын (-дир,-дур,-дүр, -тыр,-тир,-түр, -тур) хамаарышкан созунге дефис-биле тудуштуруп бижиирин шингээдип алыры.

Созуглел- биле ажыл мерг133

Арын 21 мерг 37-38

Онаалга мерг 39-40.

25

Хыналда диктант

Артынчыларны шын бижииринге хыналда диктант

Бот-тускайла¸ ажылдап билири. ==ренген билиглерин практика кырынга ажыглап билири.

26

Диктантыда частырыглар- биле ажыл. Дефистеп бижиир нарын состер.

Ийи дазылдан тургустунган нарын состерни дефистеп бижиир дээрзин практика кырынга таныштырар.

Улуг-Хем, ак-кок, Алдын-Херел

1. Ийи дазылдан тур-н состерни нарын состер дээр. Нарын состерни дефистеп бижиирин ши¸гээдип алыр.

2.Домакта нарын состерни ушта бижиириир.

Ажык-байлак дилеп,ан-мен куштар коруп, аян-чорук кылып, ажа-толдер хоглээн!

Созуглел- биле ажыл мерг143

Арын 22 мерг 41-42.

27

Нарын состернин шын бижилгезинге быжыглаашкын.Бот ажыл

Нарын состернин шын бижилгезин шингээдип алганынга бот ажыл чорудар.

  Ажылын баш-бурунгаар планнап билири.

Бердинген мергежилгелер-биле ажыл.

Арын 23 мерг 43-44.

Онаалга мерг 45.

28

Чугаа кезектери. Ниити билиг.

Чугаа кезектери болгаш оларнын онзагай талалары- биле таныштырар.

  Ажылын баш-бурунгаар планнап билири.

  Схеманы шыяр: Ч.а       Д.а       к.с       с.а – бо чугаа кезектери болур.

Козенек бурузунге 3-3 сос тып бижиир.

Оюн «Шын ада» (чугаа кезээн шын тодарадып билиринге)

Арын 24 мерг 46

29

Чугаа кезектерин тодарадып билиринге мергежилгелер.

Чугаа кезектерин айтырыглар дузазы- биле бот- боттарындан ылгап билиринге практиктиг мергежилгелер.

Чеди дугаар

Ажылын баш-бурунгаар планнап билири.

1.Самбырага состер бижиир

.Сос бурузунун соолунге айтырыгны салгаш, кандыг чугаа кезээ болурун айтыр.

Ч: Оът(чуу) – ч.а.

Оъттуг, оъттаар

Мерг 154

Арын 25 мерг 47

30

Чуве ады.

Чуве адынын лексиктиг утказы- биле таныштырар.

Пионер, студент, колхозчу

Д\р\мнер дузазы-биле б=л\ктеп ажылдап билири. Чувелер коргузер б/ш кым? Чуу? Деп айт- га хар-р состерни чуве аттары дээр.

Чурукка домактар чогаадыр.

31

Кым? Чүү? Кымнар? Чулер? Деп айтырыгларга харыылаттынар чуве аттары.  Чогаадыг «Чаа чылда»

Кым? Чүү? Кымнар? Чулер? деп айтырыгларга харыылаттынар чуве аттарын тып билиринге чанчыктырар.

Куш-культура матрос

 Алган билиглерин практиктиг ажыл дузазы-биле быжыглаары.

1.Бердинген состерни ийи болукке чарып бижиир.

Кым?             Чуу?  

Чуруккка чогаадыг бижиир.

32

Хыналда диктант.

 Ооренип эрткен билиин хынаар.

Бот-тускайла¸ ажылдаары. ==ренген билиглерин практика кырынга ажыглап билири.

33

Частырыглар-биле ажыл. Катаптаашкын

Оореникчилернин хыналда ажылда кылган частырыглар-биле ажылдаар.

Бот-тускайла¸ ажылдаары. ==ренген билиглерин практика кырынга ажыглап билири.

34

Ниити катаптаашкын

Ооренип эрткен темаларынга нити катаптаашкын чорудар

Бот-тускайла¸ ажылдаары. ==ренген билиглерин практика кырынга ажыглап билири.