Баьыыба букубаар
материал (1 класс) на тему

                   «Баьыыба, букубаар» бырааьынньык сценарийа    

Кылааґа: 1

Учуутал: Халыева Г.Ф.

Музыка тыаґыыр

О5олор: Хоґоон, ырыа аргыстаах

   Кµµппµт кµммµт тиийэн кэллэ.

   Азбукабыт ыґыа±ар

   Кірµлµі±µІ, оонньуо±уІ!

Вед:  Бµгµн бырааґынньык. 1 кылаас µірэнээччилэрэ маннайгы  кинигэлэрин БУУКУБААРЫ бµтэрбиттэрин бэлиэтиир кµннэрэ. Бука барыгытын бµгµІІµ µірµµлээх кµнµнэн, буукубаар  бырааґынньыгынан э±эрдэлиибин!

Вед: О±олор хоґооннорун, ырыаларын бэлэхтиэхтэрэ:

- Хор «Кыракый эрдэхтэн»

- Бµгµн биґиэхэ µірµµлээх кµн

        Махтал-баґыыба тылларын

        БастыІ атаспытыгар, бастакы кинигэбитигэр

Буукубаарга аныыбыт.

Буукубаар, баьыыба!

Баьыыба бары учугэйгэр,

Кэрэ кэпсээннэр, сэьэннэр,

Угус хоьооннор, ойуугар.

Бэргэн: (тонсуйар) Дорооболорун, о5олоор! Мин эьиэхэ каарта а5аллым. Аа5арга, суруйарга уорэппит маннайгы кинигэ5ититтэн туохха уорэммиккитин биьиэхэ кордоруоххут буолаарай? Билигин бу каартаны туьанан буукубаар дойдутун устун айанныаххыт. Дьэ каартабын корун. (Учууталларын кытары каартаны корон быьаараллар).

1. Дор±оон куората:

• Билбэтчэй бу фишкаларынан тыл сатаан толкуйдаабата. Кіміліґібµт дуо?

2. Буукуба куората:

Вед: буукубалар ойон тахсабыт.

Бары: Олороллор бу дьиэ5э

Буукубалар бука бары,

Хас биирдии бэйэлэрэ

Дьоьун-мааны хосторугар.

     Ор тулуйан сыппаттар,

Субу-субу ойон тахсан

Кэккэлэьэн кэбиьэллэр,

Кэпсээбитинэн бараллар.

Оччо5уна билиэ5ин

Энин-дьикти тыллары,

Умсугуйан аа5ыа5ын

Остуоруйа арааьын.

- О±олор тіріппµттэрин кытта айбыт хоґооннорун аа±ыахтара.

3. Тыл куората

• Бу туох схематай? (этии)…

• Алаа Мо±ус буукубалары сиэбит:

• Бэргэн тыллары илдьэ кэлэн истэ±инэ тыал ыґан кэбиспит. Ханнык тылларын таайыа±ыІ.

• Билбэтчэй тыллары сыыґа суруйбут. Кіннірµі±µІ

4. Мындыр Јй.

• Кроссворд

1. Уорэнээччи сарсыарда аайы оскуола5а илдьэ кэлэр.
2. Учуутал уруок аайы туттар.
3. Ханнык дьыл кэмигэр о5о оскуола5а аан маннай кэлэрий?
4. Буукубалар бэрээдэгинэн туруулара.
5. Сир шара кыччатыллыбыта.
6. Учуутал хомуйан бэрэбиэркэлиир

Вед: Шары тэьин. Биирдии кумаа5ыны ылын. 4 о5о5о туох да тиксибэтэ. Кинилэр учуутал буолаллар. (О5олор эппиттэрин суруйаллар).

• ТЭТЭРЭЭТ (Хас буукубалаа±ый? Хас дор±оонноо±уй? То±о атын атыный?)
• Ребус

5. Билии  дойдута

• Бу ханнык айымньыный? Ким суруйбутай? (Буукубаартан)

• Текси аа5ан иьитиннэрин.

• Буукубаар дойдутун устун айаннаан саІа кинигэбитигэр кэллибит.

                                   (Сана кинигэ киирэр)

- Буукубаары бµтэрбиккитинэн э±эрдэлиибин. Аны мин кэрэ кэпсээннэрбин, хоґооннорбун, остуоруйаларбын аа±ыаххыт, іссі элбэ±и билиэххит. Миигин харыстааІ, лииспин марайдаамаІ, бµк тутумаІ. Бырааґынньыгынан эґиэхэ закладка бэлэхтиибин. (туттарар)

Хор: «Учууталбын уордээри»

Библиотекардар э5эрдэлэрэ, удостоверение туттараллар.

Тороппуттэри оонньотуу:

1. «Дьикти хонуу»

- Кини кыьын баар буолар.

- Олус кыраьыабай уьу.

2) Ос хоьоонун сал5аа:

- Кэрдиэн иннинэ кээмэйдээ, …(туттуон иннинэ толкуйдаа).

- Эрдэ турбут чыычаах тумсун соттор, … (хойут турбут чыычаах хара5ын хастар).

- Быа синньигэьинэн быстар. …(быьах уьугунан тостор).

- Аан дойдуга туохтан да учугэй…(эйэ), туохтан да куьа5ан… (инсэ). (торообут дойдуга сыьыаннаах)

3) Сомо5о домо5ун быьаар:

- Ата5а сири билбэт буолла (олус куускэ уордэ)

- Ууга тааьы бырахпыт курдук (сура5а суох суттэ)

- Сурэ5э айа5ар та5ыста (куттанна)

- Салааскатыгар олорто (албыннаата)

Э5эрдэ тыллар:

1. Иитээччилэр:
2. МХ салайааччыта:
3. Учууталлар:
4. Завуч:
5. Тороппут:
6. Учуутал – э5эрдэ открытка, кинигэ бэлэх.

6. Түмүк тыл.