Тәрбия процессында татар халык педагогикасын куллану.
статья (средняя группа) на тему
Аңлатма язуы.
Халык педагогика - ул тормышта тәрбия процессында сыналган буыннан буынга күчеп килгән , камилләшкән тәглимат.
Скачать:
| Вложение | Размер |
|---|---|
 trbiya_protsessynda_tatar_khalyk_pedagogikasyn_kullanu_-_kopiya.docx | 47.46 КБ |
Предварительный просмотр:
“Тәрбия процессында татар халык педагогикасын куллану”
^ Аңлатма язуы.
Халык педагогикасы – ул тормышта, тәрбия процессында сыналган, буыннан буынга күчеп камилләшкән, халык тарафыннан киң кулланган тәҗрибәгә нигезләнгән укыту- тәрбия турындагы тәгълимат. Анда халыкның даими кулланган тәрбия алымнары, чаралары, ысуллары, тәрбияви карашлары, идеалы, максатлары- барысы бергә туплана.
Халык педагогикасының өйрәнү предметы булып, балага тәэсир итү алымнары, чаралары, тәрбия эшенең максаты, чыганагы , эчтәлеге, закончалыклары җыелмасы тора.
Милли педагогика яшь буынны тәрбияләү җыелмасына түбәндәгеләрне кертә: ана телен, халык авыз иҗаты әсәрләрен, милләтнең тарихын, динен, һөнәр кәсебен, тәрбия максатын, идеалларын, тәрбия чараларын, ысул, алымнарын, уеннарын, гомумән, халыкның матди һәм рухи мәдәниятен,
рухи һәм матди мәдәниятен белми торып, халкыбызның дөнья халыклары арасында тоткан урынын билгеләп булмый, шөһрәт казанган галимнәрен, артистларын, спортчыларын, милләт зыялыларын белми торып, милләт белән горурланып булмый.
Яшь буын гомумкешелек кыйммәтләргә таянып, ирекле, иҗатка сәләтле, яңа сәнгать технологияләренә яраклы итеп тәрбияләнергә тиеш. Бу бурычларны фәкать халыкның педагогикасын тәрбия процеессы нигезенә куеп, киң файдаланып кына хәл итәргә була.
Тәкъдим ителә торган программа милли тәрбия бирүнең эчтәлеген үз эченә ала. Тәрбия эчтәлеге, хәзерге чордагы дөньякүләм һәм халыкара интеграция процессларын, илдәге иҗтимагый- икътисади шартларны исәпкә алып, шәхеснең һәрьяклы үсешен тәэмин итү максатын күз алдында тота. Бу максат түбәндәге иң әһәмиятле тәрбия бурычларын хәл итү аша тормышка ашырыла:
татар халкының милләт буларак яшәешен, рухи чисталыгын саклау һәм үстерү, дәүләтчелеген һәм бердәмлеген, башка дәүләтләр белән бәйләнешләрен ныгыту буенча яшь буынга юнәлеш бирү;
татар халкының теле, тарихы, мәдәнияте, милли традицияләрен формалаштыру;
балаларның гомумкешелек кыйммәтләрен тануларына ирешү, аларда гомумкешелек һәм татар милләтенең уңай сыйфатларын тәрбияләү.
Тәрбия эчтәлеге элек гамәлдә булган тәрбия (хезмәт, эстетик, физик, экологик, патриотик һ.б.) юнәлешләрен тәкъдим ителгән программа үз эченә ала.
Программаны тормышка ашыру өчен, тәрбиячедән тыш, укытучыларның да иҗади эшләве таләп ителә. Татар теле һәм музыка, рәсем дәресләрендә программаның аерым өлешләре тормышка ашырыла. Бу уңайдан тәрбияче белән укытучыларның тыгыз бәйләнештә булуы, мәктәпкәчә тәрбия эшчәнлеген координацияләве сорала.
Халык педагогикасында әхлак- патриотик тәрбия.
Халык педагогикасында әхлак тәрбиясе.
Татар халык педагогикасында физик тәрбия.
Экологик тәрбия.
Зәвык (эстетик) тәрбия.
Гореф- гадәтләрнең, йолалаларның, бәйрәмнәрнең урыны.
Хезмәт тәрбиясе.
Гаилә тәрбиясе.
Тәрбиягә авыр бирелүче балалар белән эш.
Гаиләдә үзара уңай мөнәсәбәт урнаштыру.
Эшнең төп максаты- шәхесне гармонияле үстерүгә юнәлтелгән яңа педагогик технологияләр эзләү.
^ Проблема һәм бурычлар.
Халык педагогикасына һәм милли гореф-гадәтләргә таянып, иҗади фикерләүче, югары әхлакый кыйммәтләргә ориентлашкан, җәмгыятьне үстерүдә катнаша алырлык, көндәшлеккә сәләтле шәхес тәрбияләү
^ Программаның эчтәлеге.
1. Кешелек җәмгыятенең мораль нигезләре булган гомумкешелек кыйммәтләре, аларның төрләре.
Тормыш кыйммәте.
Кеше һәм аның тормышы турында төшенчә. Кеше тормышына мөнәсәбәт. Әти-әниләрнең үз балаларына, аларның тормышына мөнәсәбе.
^ Сәламәтлек кыйммәте.
Аның әһәмияте, бүгенге хәле. сәламәт яшәү күнекмәләре формалаштыру. Халык педагогикасында сәламәт яшәү турында өйрәтүләр.
^ Гаилә кыйммәте.
Гаиләнең асылы, төрләре һәм вазифалары. Татар гаиләсенең үзенчәлекләре. Гаиләдә бала тәрбияләү технологияләре. Кешелеклелек мөнәсәбәтләре. Баланың иҗади үсешенә игътибар. Әти- әни үрнәге. Халык педагогикасында гаилә тәрбиясе. Әти-әниләрнең мәктәпкәчә тәрбия белән бәйләнеше.
^ Милли кыйммәтләр.
Милли кыйммәтләрнең асылы һәм төрләре. Әдәби әсәрләр, музыка, сынлы сәнгать, туклану, киенү, йорт-җир һ.б. Милләтне барлыкка китергән халык, туган җир, табигый байлыклар, күренекле шәхесләр, туган тел, тарих, милли традицияләр. Эстетик тәрбия бирүдә милли кыйммәтләрне файдалану.
^Бәйсезлек кыйммәте.
Бәйсезлек- бу күренешнең җир йөзендәге чагылышы. Шәхси бәйсезлек, аның кеше тормышында әһәмияте. Татар халкының яшәеше- бәйсезлек өчен көрәш тарихы.
^ Белем кыйммәте.
Кешелек тарихында белем кыйммәтенең барлыкка килүе. Татар халкында белем-тәрбия бирү. Мәгарифтә дөньякүләм бара торган үзгәрешләр. Заманча укыту технологияләре.Балаларда уку хезмәтен формалаштыру.
^ Талант һәм сәләт кыйммәте.
Сәләт һәм талант төшенчәләренең асылы. Балаларның сәләтен ачыклау. Сәләтнең шәхес эшчәнлеге һәм танып-белү процесслары белән бәйләнеше. Һөнәр сайлауга хәзерлек. Татар халкында һөнәрчелек һәм һөнәр сайлау тәрбиясе.
^ Милләтара һәм халыкара бәйләнешләр кыйммәте.
Халыкара һәм милләтара татулык, аның хәзерге чордагы хәле. Бүгенге шартларда халыкара һәм милләтара татулык тәрбияләү үзенчәлекләре. Чит телләрне өйрәнүнең әһәмияте. Милләтләр һәм төрле дин тотучылар арасында татулык.
^ 2. Җәмгыятьтә мөнәсәбәт нормалары буларак гомумкешелек сыйфатлары, аларның төрләре, укучыларда формалаштыру юллары.
Әхлак тәрбиясенең асылы.
Намуслылык.
Аның асылы, үзенчәлекләре, балаларда формалаштыру алымнары. Намуслылык.
Кайгыртучанлык.
Кайгыртучанлык төшенчәсенең асылы. Күренекле мәгърифәтчеләр иҗатында кайгыртучанлык. Балаларның кайгыртучанлык сыйфатына мөнәсәбәтен өйрәнү.
Кешелеклелек.
Кешелеклелек сыйфатының асылы. Балаларда кешелеклелек сыйфатларын формалаштыру шартлары. .
^ Хезмәт ярату.
Хезмәт һәм хезмәт ярату төшенчәсенең мәгънәсе. Хезмәт тәрбиясе һәм аның хәзерге чордагы үзнечәлекләре. Иҗтимагый файдалы хезмәт. Үз-үзеңә хезмәт күрсәтү һәм йорт хезмәте.
Үз бурычларыңа җаваплы караш.
Ата-ананың бер-берсенә бәйле вазифалары. Ата-ананың балалары алдындагы вазифалары. Кан-кардәшләрнең, туган- тумачаларның бер-берсенә бәйле вазифалары.
Милләтпәрвәрлек.
Ватан һәм туган ил төшенчәләренең асылы. Балаларны туган якның үзенчәлекләре белән таныштыру. Туган илне ярату хисләре формалаштыру. Туган як табигатен саклау һәм яңарту.
^ 3. Милләт буларак яшәүнең төп шарты булган милли үзаң формалаштыру.
Милләт төшенчәсенең асылы, татар милләте һәм аның үзенчәлекләре.
Бәйсезлеккә, мәгърифәткә омтылу. Моң ярату. Татар халык педагогикасында үзенчәлекле хезмәт һәм һөнәрчелек төрләре.
^ Милли үзаң, миллият тойгысы һәи милли горурлык хисе формалаштыру.
Милли шәхеснең билгеләре, милли үзаң һәм аның состав өлешләре. Үзеңне милләт вәкиле итеп тану. Миллият тойгысы һәм милли горурлык хисе. Татар халкының күренекле шәхесләре. Балаларны татар халкының күренекле шәхесләре белән таныштыру алымнары, аларны нәтиҗәле куллану.
^ Туган телне белү.
Милләт өчен туган телнең әһәмияте. Бакчадататар телен өйрәнү - тәрбия процессында куллану. Туган телнең дәрәҗәсен күтәрү шартлары.
^ Милли мәдәният.
Милли культура һәм милли мәдәниятнең асылы. Рухи һәм матди мәдәният. Иҗатлары кабаттан кайтарылган шәхесләр. Балаларны мәдәни мирас белән таныштыру, кызыксыну уяту.
^ Милли традицияләр.
Милли традицияләрнең асылы һәм төрләре. Ел фасылларына бәйле элекке бәйрәмнәр һәм йолалар. Татар халкының яңа бәйрәмнәре. Зур эшләрне күмәкләп башкару йолалары. Бәйрәмнәр һәм гореф-гадәтләрне балаларрга тәрбия бирүдә файдалану. Бакча сабантуйлары, Көзге бал, Сөмбелә бәйрәме һ.б. Элекке хәрәкәтле уеннар һәм аларның әһәмияте.
Үз милләтеңнең тарихы.
Татар халкының тарихы. Татарларның хәзерге чорда таралышы. Киләчәк буынга үз тарихың турында мәгълүмат бирү юллары. Музейлар белән бәйләнеш.
^ 4. Милли үзенчәлекләрне саклау шарты буларак, үз милләтеңнең уңай сыйфатларын үзләштерү.
Җыр-музыка ярату.
Җыр, музыка тарихы, жанрлары. Музыка уен кораллары. Татар халкының күренекле композиторлары һәм җырчылыры. Музыка сәнгатенә мәхәббәт тәрбияләү.
Өлкәннәрне хөрмәтләү.
Өлкәннәрне хөрмәтләү-татарларда борынгы чордан бүгенге көнгә кадәр сакланган күркәм сыйфатларның берсе. Гаиләдә, авылда, күршеләр арасында өлкәннәргә хөрмәт традицияләре. Өлкәннәр киңәше һәм тәҗрибәсе. Өлкәннәр көне һәм аларга карата кайгыртучанлык күрсәтү.
Кунакчыллык.
Аның үзенчәлекләре, чагылышы, камилләшүе. Ул үзара мөнәсәбәтләрне, милләтара дуслыкны җайга салу чарасы. Балаларда бу сыйфатны формалаштыру
^ Чисталык ярату.
Чисталык-сәламәтлекнең нигезе. Татар халкында торак, кием, ашау-эчү, тән гигиенасы. Сәламәт яшәүрәвешен гамәлгә кертү һәм балаларга өйрәтү .
^ Татар халык педагогикасында әхлак- патриотик ( Туган илгә, халыкка, телебезгә мәхәббәт) тәрбия.
|
|
| ||
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ата –аналар белән |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Экскурсия ата-аналар белән |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
^ Халык педагогикасында әхлак тәрбиясе
|
|
| ||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
! | ||||
^ Татар халык педагогикасында физик тәрбия
|
|
| ||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 | Уйный- уйный үсәбез | Декабрь | Җитезлек тәрбияләү | Гимнастика. Хәрәкәтле уеннар |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
| Яшь- ярышчылар |
|
|
|
|
|
|
|
|
^ Татар халык педагогикасында экологик тәрбия
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Танып белү |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
^ Татар халык педагогикасында акыл тәрбиясе
|
|
|
| |
|
|
|
| Кичә |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
^ Татар халык педагогикасында зәвык ( эстетик) тәрбия
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
^ Татар халык педагогикасында гореф- гадәтләрнең, йолаларның, бәйрәмнәрнең урыны ( иҗади- сәнгать эшчәнлеге)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
^ Халык педагогикасында хезмәт тәрбиясе
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
^ Татар халык педагогикасында гаилә тәрбиясе
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Мәктәпкәчә яшьтәге балалар белән эшләгәндә татар халык уеннарын куллану
Мәктәпкәчә тәрбия учреждениеләренең төп бурычы - балаларны рухи яктан бай, әхълаклы, физик яктан сәламәт итеп үстерү. Бу бурычлар төрле юллар белән төрмышка ашырыла. Ә шулар арасында иң әһәмиятлесе, ү...
Проект.Татар халык уеннары аша балаларга милли тәрбия бирү. Педагогикик киңәшмәдә чыгыш."Эксперименталь эшчәнлек аша балаларда танып белү эшчәнлеген үстерү."
Өлкәннәр төркемендә татар халык уеннарын кулланып милли тәрбия бирү.Уеннарны өйрәнүнең перспектив планы,уеннар,уеннар баырышы,оештыру алымнары бирелгән...
УМК белем бирү – тәрбия процессында нәтиҗәле куллану
Тел баланың барлык фән буенча белем алуына юл ача, фикер йөртү сәләтен үстерә һәм акыл үсешенә ярдәм итә. Ә телдәге кимчелек баланың акыл үсешен тоткарлый, фикер йөртүенә комачаулый, бала үз фикерен т...
Балалар бакчасында - татар халык педагогикасы куллану.
Балалар бакчасында - татар халык педагогикасы куллану.“Бай булмасаң - бай булма, тик белемгә сай булма”Татар халык мәкале. Милләтебезнең, халык пелагогикасының, күп ...
Тәрбия эшендә халык педагогикасын куллану
Максат: 1)Балаларда яхшы һәм начар сыйфатлар турында күзаллаулар булдыру; начар һәм яхшы сыйфатларны аера белергә өйрәтү.2) Уңай эмоциональ халәт булдыру; яхшылык башкару теләге уяту, яхшы...