«Сөйләм телен үстерүдә перфокарталарның әһәмияте»
статья

Сөйләм телен үстерүдә перфокарталарның әһәмияте

Гульназ ГИЛЯЗОВА,

воспитатель по обучению родному (татарскому) языку МАДОУ «Детский сад №405» Ново-Савиновского района г. Казани

Мәктәпкәчә яшьтәге балаларның төп төре-уен. Перфокартлы дидактик уеннарны куллану белем бирү  процессын кызыклы һәм мавыктыргыч итә, балалар эшчәнлеген активлаштыра.

Тәрбияче алдында еш кына сораулар туа: "Бер үк вакытта белем бирү чарасының нәтиҗәлелеген һәм мавыктыргычлыгын ничек тәэмин итәргә?».

Шуңа күрә мин мәктәпкәчә яшьтәге балалар белән педагогик эшнең нәтиҗәлелеген күтәрү өчен мөһим шарт дип саныйм, белем бирү бурычларын киңәйтү түгел, ә укытуга мотивацияне арттыру, бала белән педагогның хезмәттәшлеген яхшырту, актив фикерләү һәм гамәли эшчәнлек барышында балаларның белемнәрен һәм күнекмәләрен мөстәкыйль үзләштерү өчен кирәкле инновацион педагогик технологияләр эшләү.

Эшчәнлекнең оригинальлеге һәм яңалыгы перфокартлар рәвешендәге материалны тәкъдим итүдән гыйбарәт, алар белән эшләгәндә балаларга күп санлы фикер йөртергә, билгеле бер тактиль хисләр кичерергә кирәк, бу бармакларның Яхшы моторикасын үстерү һәм кул хәрәкәтләренең уйлау гамәлләре белән килешеп эшләве өчен зур әһәмияткә ия. Шулай ук әлеге пособие танып белү, аралашу, сәламәтлек һәм социализация кебек берничә мәгариф өлкәсен берләштерергә мөмкинлек бирә.

Төркемдә нәрсәләр  перфокартларны кулланырга мөмкинлек бирә:

- балаларның уйлау эшчәнлеген, хәтерен, игътибарын активлаштырырга;

-әйләнә-тирәдәге предметларның, күренешләрнең, вакыйгаларның исемнәрен беркетү-нокта кую; балалар сүзлеген киңәйтү;

- балаларның мөстәкыйльлеген, инициативасын, акыллылыгын үстерү;

- балаларның танып белү кызыксынуын арттыру;

- кулларның мотор осталыгын үстерү.

Перфокарт принцибы нигезендә Дидактик пособиеләрне педагоглар тарафыннан группа һәм индивидуаль белем бирү эшчәнлеге кысаларында режимлы моментларда, шулай ук балалар бакчасында  мөстәкыйль эшчәнлектә кулланырга мөмкин.

Перфокартлар ясау һәм куллануда җиңел. Балалар фикерләве аңлаешлы, аларны педагог иҗатына карап төрләндерергә мөмкин. Балалар рәхәтләнеп карталар белән эшлиләр. Алар белән эшне уен итеп кабул итәләр.

Мондый перфокартлар барлык  темалар буенча ясалырга мөмкин. Шулай ук, рәсемнәр санын арттырып, эшне катлауландыру.

Перфокарт - бирем белән индивидуаль карточка. Калын кәгазь битендә, төрле формада, билгеле бер темага туры килгән әйберләрне ябыштыру.

Перфокартларның өстенлеге:

-күп тапкыр куллану (кәгазь кисәген үзгәртергә кирәк, һәм биремне бүтән бала башкара ала);

-мәктәпкәчә яшьтәге балаларның эшчәнлеген активлаштыруга ярдәм итә;

-индивидуаль эштә дә, төркем эшендә дә кулланырга мөмкин;

- балалар перфокартлар ясауда үзләре катнаша ала.

Перфокартлар кайчан кулланылырга мөмкин:

- диагностикалаганда балаларның белемнәрен тикшерү өчен, чөнки алар материалны үзләштерү сыйфатын оператив тикшерергә һәм күзәтергә мөмкинлек бирәләр;

- белем бирү эшчәнлеге кысаларында,  режим моментларда;

Танып-белү активлыгын арттыру нәтиҗәсендә балалар белән эшләүдә әлеге алымны куллануны бик уңышлы дип саныйм.

Мәктәпкәчә яшьтәге балалар белән эшләүдә перфокарт принцибы нигезендә дидактик пособиеләр куллану алган белемнәрен ныгытырга һәм кулланырга мөмкинлек бирә, иҗади фикерләү, мөстәкыйль психик хезмәт күнекмәләрен үстерүгә ярдәм итә. Педагогның балаларның үз-үзләрен тотышында һәм характерында индивидуаль сәләтләр; балалар белән мөстәкыйль уен эшчәнлегендә куллану өчен "перфокартлар" ның нәтиҗәлелеге һәм алар белән индивидуаль эшне оештыруда дөрес булу мөмкинлеге барлыкка килә.

Шуны онытмаска кирәк: бөтен педагогик процесс баланың ихтыяҗларын канәгатьләндерергә тиеш.