Рабочая программа по литературному чтению (тат) для 4 класса
рабочая программа по чтению (4 класс) на тему

Валиуллина Фардия Рафисовна

Рабочая программа по литературному чтению (тат) для 4 класса

Скачать:

ВложениеРазмер
Microsoft Office document icon dbi_uku.doc325.5 КБ

Предварительный просмотр:

ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ӘТНӘ МУНИЦИПАЛЬ РАЙОНЫ

МУНИЦИПАЛЬ БЮДЖЕТ БЕЛЕМ БИРҮ УЧРЕЖДЕНИЕСЕ  “КҮҢГӘР УРТА ГОМУМИ БЕЛЕМ БИРҮ МӘКТӘБЕ”

   

«КАРАЛДЫ»

Башлангыч сыйныфлар МБ җитәкчесе

____________ Галиева С.М.

Беркетмә № 1

«28» август 2015 ел.

«КИЛЕШЕНДЕ»

Укыту-тәрбия  эшләре буенча директор

урынбасары

_____________ Ахметова Л.К.

«29» август 2015  ел.

« РАСЛЫЙМ»

Мәктәп директоры

__________Н.Г.Габидуллин

боерык  № 76-  о/д

«2 9» август 2015 ел.

4 НЧЕ СЫЙНЫФ ӨЧЕН ӘДӘБИ УКУ ФӘНЕННӘН ЭШ ПРОГРАММАСЫ

 «ПЕРСПЕКТИВАЛЫ БАШЛАНГЫЧ МӘКТӘП»

Төзеде:  Вәлиуллина Фәрдия Рафис кызы,

I квалификацион категорияле башлангыч сыйныфлар укытучысы

2015-2016 нчы  уку елы

Аңлатма язуы

  1. 05.03.2004 елда РФ Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган башлангыч белем бирү дәүләт стандарты Федераль компонентына (Приказ №1089);
  2. Дәүләт стандартының Федераль компонентына нигезләнгән башлангыч мәктәпләрнең татар теле фәненнән үрнәк программасына Казан 2011
  3. 29.08.2011 елда ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган гомумбелем бирү учреждениеләре өчен региональ базис укыту планына (Приказ №9282/11);

       4.  06.10.2009 нчы елда РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт  стандартын гамәлгә кертү” турындагы боерыгына (Приказ №373);

       5.    РФ һәм ТР “Мәгариф турындагы Закон” ына;

       6.  Белем бирү учреждениеләрендә укыту процессында куллану өчен рөхсәт ителгән “Перспективалы башлангыч мәктәп” концепциясе һәм белем бирүнең яңа   стандартлары таләпләренә туры    килгән һәм рөхсәт ителгән региональ дәреслекләр исемлегенә;

       7 Белем бирү оешмасының гомуми башлангыч белем бирү буенча икенче буын гомуми белем бирү  федераль дәүләт  стандартлары таләпләренә туры килгән төп үрнәк программасына;

       8.  2015-2016 нчы уку елына Татарстан Республикасы Әтнә муниципаль районы  муниципаль бюджет белем бирү учреждениесе“Күңгәр урта гомуми белем бирү  мәктәбе” укыту планы (2015 нче елның 27 нче августында үткәрелгән педагогик киңәшмәнең №1 беркетмә нигезендә расланган )       

      9. Г.М.Сафиуллина,М.Я.Гарифуллина,Ф.Ф.Хәсәнова, Ә.Г.Мөхәммәтҗанова, “Әдәби уку”( Казан, “Мәгариф-Вакыт” нәшрияты, 2014 нче ел) дәреслекләренә нигезләнеп төзелде.

      Әдәби уку фәненнән эш программасы “Перспективалы башлангыч мәктәп” концепциясе һәм икенче буын гомуми белем бирү  федераль дәүләт  стандартлары таләпләренә  туры    килә. Программа яңа укыту стандартлары таләпләрен искә алып, үстерешле укыту принциплары белән традицион белем бирү принципларының үзара тыгыз бәйләнештә булуын тәэмин итә торган «Перспективалы башлангыч мәктәп» концепциясенә нигезләнеп эшләнгән.

ӘДӘБИ УКУ ДӘРЕСЛӘРЕ ПРОГРАММАСЫ (102 СӘГАТЬ)

 Халык авыз иҗаты.

 Мифлар турында гомуми күзаллау булдыру. 

 Борынгы халыкларның тормышы, кеше һәм табигать арасындагы мөнәсәбәт. Тормыш агачы. Тотем хайван һәм үсемлекләр, кешеләрнең аларга карашы, борынгы традицияләрнең сакланышы.

             Тылсымлы әкиятләр.

             Дөнья турында борынгы күзаллаулар чагылышы. Тылсымлы әкият герое. Тылсым  дөньясы. Тылсымлы предметлар, сихри саннар, сүзләр, тылсымлы булышчылар, тылсымлы әкият законнары: әкият герое өеннән чыгып китә. Максатка ирешү юлы (тылсым  дөньясы, карурманнар аша үтүче юл, сынаулар, тылсымлы булышчы ярдәме, җиңү шатлыгы.) Халык әкиятләренең  мифлар, легендаларда чагылышы.

             Риваять һәм легендалар.

             Риваять һәм легендаларда сөйләнгән геройлар, аларның кичерешләре. Тарихи бәйләнеш. Төрле атамалар. Аларның килеп чыгышы.Риваять һәм легендаларда бирелгән вакыйгаларның әкиятләрдә чагылышы.

            Автор әкиятләре.

            Автор әкиятләренең  халык әкиятлре белән охшашлыгы (жанр һәм  сюжет). Халык әкиятлрендәге тылсым юлы белән җиңүләр, автор әкиятләрендә акыл белән эш итеп уңышка ирешү, ярату һәм яратыла белүнең көче.

            Фольклор жанрының тормышта, хәзерге вакытта яшәеше.

             Халык традицияләре һәм бәйрәмнәре. Символик төшенчәләр. Гимннар (Татарстан гимны). Халык һәм автор әкиятләре.

           

            Хикәя.

            Хикәя жанры турнда күзаллау формалаштыруны дәвам итү. Хикәя геройлары, аларның портреты һәм характер үзенчәлекләренең башкарган гамәлләре аша чагылышы. Авторның үз героена мөнәсәбәте. Геройларга чагыштырмача характеристика. Герой яшәгән тирәлек, пейзаж.Хикәядәге чынбарлык чагылышы. Әдәби тел берәмлекләре.

        Әкият һәм хикәя жанрының үзгәлеге турында күзаллау формалаштыру.

              Әкият һәм хикәя жанрларының композиция үзенчәлеген (күзәтүләр аша) аңлату. Укучы-тыңлауга табигый көчләрнең серен, әкият геройларының серле тормыш агышын күрсәтү, хикәя геройлары-ның характерларында тормыштан алынган вакыйгаларны чагылдырып сөйләү.

Шигърият. Кеше һәм табигать бергәлеге. Дөньяны шагыйрь күзлегеннән чыгып күзаллау. Әйләнә-тирә дөнья матурлыгын шагыйрь өчен илһам чишмәсе булуын инандыру. Шагыйрьдә чагыштыру, сынландыру, эпитет.

Автор әсәрләрендә һәм  халык авыз иҗатында охшашлык. Чагыштыру,контраст,җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белү. Җанлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерү күнегүләре:темп,тавыш көче,тон,сөйләм мелодикасы(тавышны кутәрү ,түбәнәйтү).

Әсәр авторлары турында.

Шагыйрь, язучы, рәссамның биографиясе.

а) әсәрдә авторлар кичереше;

ә) автор күзәтүләренең чагылыш;

б) хәзерге заман авторлары белән очрашу, балаларның авторга сораулары, җаваплар.

Библиографик культура формалаштыру.

Эчтәлек бите белән танышу, аңа карап, кирәкле әсәрне китаптан таба белү, кече яштәге мәктәп баласының дәреслектән тыш эчтәлген оештыру: өй, мәктәп китапханәләреннән файдалану. Фән буенча сүзлек, белешмә әдәбият, вакытлы матбугат белән эшләү. Балалар китабы белән эшләү. Китапның төп өч элементын аеру: китап тышлыгы, китап төпсәсе, битләре. Китапны саклап тоту күнекмәләре булдыру. Төрле җыентыклар төзергә өйрәнү.

        Уку, сөйләү, тыңлау күнекмәләре формалаштыру.

        Сәнгатьле уку күнекмәләре формалаштыру ( интонация, тон, темп саклап кычкырып уку). Автор бирергә теләгән картинаны күзал-лау. Эчтән укый белергә күнектерү. Чылбыр рәвешендә укыганда, үз урыныңны белеп, чират буенча уку. Укылган әсәргә анализ ясау. Уку техникасын үстерү.

4 нче сыйныфта укыла торган әсәрләр

Халык авыз иҗаты.

“Җир ничек яралган?” (легенда), “Күкнең күтәрелүе (хикәят), “Айдархан һәм сәхабәләр, (легенда), “Пәйгамбәрнең тууы һәм  аның балачагы”, “Абага чәчәге (хикәят), “Ак бүре”(риваять), “Кырык кыз”( риваять), “Мәрҗан каласы һәм  унике кыз” (хикәят), “Дөнья яратылу турында” (миф), “Хапи алла турында” (миф), “Чыршы ни өчен мәңге яшел?” (легенда) . әкиятләр: “Ак байтал”, “Ак бүре”, “Еланнар патшасы Шаһмара”, “Үги кыз” , “Ике кыз”, “Бумеранг”(Австралия халкы әкияте).

Борынгы язучылар һәм татар әдәбияты классиклары

Кол Гали “Кыйссаи Йосыф”.

Г. Тукай : “Таз”, “Яз галәмәтләре”.

Дәрдемәнд: “Гали”.

З. Ярмәки: “Иртә”, “Ак каен”.

М.Җәлил: “Дару”.

К.Насыйри. “Каз итен коймакка төреп, каймакка манып ашау”.

Н.Исәнбәт: “ Кышкы төндә”, “Туган ил”, “Өч матур сүз”.

Ш.Бабич: “ Тын төн”, “Габдулла әфәнде Тукай”. .

 А. Алиш. “Сертотмас Үрдәк”.

Г.Кутуй.” Яшен”.

Ш.Галиев:”Кол Галигә”, “Алсу дөнья”, “Җирдә миңа ни кирәк?”, “Урман ява”, “Тукран сые”.

Г.Ибраһимов: “ Укудан кайткач”.

Г.Галиев.” Бибкәй аланы”.

Ф.Әмирхан. “ Кечкенә хезмәтче”.

К.Нәҗми: “Нәсимәнең беренче эш көне”.

З.Бәшири: “ Бер асрауның аһ-зары”.

Н.Думави: “ “Беренче кар”, “Ятим бала”.

М.Мәһдиев: “Бәхилләшү”.

С.Хәким: “ “Яратам мин”, “Тегермән стенасындагы язулар”.

Ә.Фәйзи :”Асрарга бала бирәм”.

Ф.Хөсни:”Малай белән солдат”.

Ш.Рәкыйпов: “ Төнге очыш”.

И.Туктар: “Букет”, “Бер каен үсә”.

Г.Хәсәнов: “ Аккош”, “Абага”.

Г.Сабитов: “Кадерле ул туган як!”, “Чәчәк нигә боекты?”.

Н.Арсланов: “Халкыма”.

Җ.Тәрҗеманов: “Шуктуган”, “Тукран малае Шуктуган”.

Л.Ихсанова : “ Шомырт чәчәкләре ак кына”.

Ф.Яруллин: “Буар елан”.

М.Әгъләмов: “Матурлык минем белән”.

Зөлфәт: “Кыз тавы”.

С.Шакир: “ Ландыш чәчәге”.

Р.Хафизова: “Кирлемән”.

Г.Латыйп: “Минем нәсел”.

Р.Гыйззәтуллин: “Язгы моң”.

К.Тимбикова: “Бану әби сабагы”.

К.Сибгатуллин: “Чыпчык”, “Бөтен кеше бүген шундый әйбәт”.

Роб.Әхмәтҗанов: “Безнең шигырь”.

Р.Хисмәтуллин: “Аһ. Бер китсә кирегә...”

Рус язучылары:

Л. Толстой6 “Слива төше”.

Н. Сладков: “Тыштан ялтырый, эчтән калтырый».

         

Татар язучылары һәм шагыйрьләре  (бүгенге көн язучылары)

Р. Миңнуллин: “Иртән иртүк”, “Атказанган сандугач”, “Машина тавышлы көчек турында кечкенә әкият”, “Сабантуйда”, “Татарларым”, “Минем телем”, “Утыз Имәнине укыганда туган уйлар”.

Р. Фәйзуллин: “Быелгы яз”, “Минем әти”.

Х.Камалов: “ Археолог”.

Ә.Рәшит: “ Нәсел агачы”.

К.Булатова:”Кичә генә”, “Шушы яктан, шушы туфрактан без”.

Җ.Дәрзаман: “Бөҗәкләр белән сөйләшү”.

 Р. Вәлиева: “Изгеләр тавы”, Энҗе чәчәк”. “Бөтен дөнья ак кына”, “Онытма!”.

Р. Вәлиев: “Кошлар кайта”, “Кайтчы, Сөембикә”, “Эт кояшы” (өзек), “Ватаным”.

 Н. Әхмәдиев: “Хәерле иртә”.

И.Гыйлаҗев: “Тутыкмас тотка”, “Охшашлык”.

Р.Харис: “Татарстан әләме”, “Зөләйха”, Ак карлар арасында”, “Елмай”, “Туган җирем”, “Фронтовиклар”.

Л. Лерон: “Кыхмырый, Мыхмырый һәм Шыхмырый”.

Э. Шәрифуллина6 “ Табигатьнең бер бөртеге”, Без татар балалары”, “Тормыш яме”.

 Г. Гыйльманов: “ Чишмәгә бардык”, Кайтаваз”, “Курай”, “Җавапсыз легенда”, “Минем исемем – Бүрек”.

В. Нуриев: “Ачуланма инде. Илһам!”

Г. Рәхим:”Көз йөри”,  “Көзге моң”, “Көзге урман”, “Песнәк”, “Апрель”.

Р. Корбан:   “Көз нинә моңлы?”, “Ярдәм итик”, “Курай”.

Йолдыз: “ Очрашу”.

Р.Мингалим: “ Бүген төнлә күккә кара”.

Батулла: “ Су ияләре”(әкият), “Терек-терек кырмыска”, “Салават күпере кайда йоклый?”

В.Хәйруллина “ Хәерле көн”, “Алмаштыру”,“Наз”, “Чикерткә”.

М.Мирза: “ Көз”, “Балачак хатирәсе”.

Ф.Бәйрәмова: “Кара пулат”.

Мөҗәһит: “Бер яфрак зары”.

Д.Гайнетдинова: “Исәнме, яңа көн”, “Батыр Хәбир”.

Л.Гыймадиева: “Кара урман, караңгы төн”.

Н.Сәйяр: “ Айсылу”.

Р.Рахман: “ Кесәл”.

Н.Каштан: “ Әрем исе”.

Г.Вәлиева: “Кызыктырсалар да”, “Карт алаша колагы”.

Ф.Тарханова: “Без бәлеш пешерәбез”, “Килде   пилмән ашыйсы”.

И Нәбиуллина: “Тәмле тел”.

Ф. Мәҗитов: “Яңгыр кызы Гөлтамчы”.

Г.Мөхәммәтшин: “ Туган як”.

М.Галиев: “ Туган як”.

Г.Морат: “ Чит тел”.

С.Гаффарова: “Көз”.

Р.Зәйдулла: “Кол Гали”.

«ӘДӘБИ УКУ» ДӘРЕСЛЕГЕНӘ

 МЕТОДИК АҢЛАТМАЛАР

Искәрмәләр

1.  «Аңлатмалы сүзлек», «Фразеологик әйтелмәләр сүзлеге»  һәм Этимологик сүзлек һәр дәреслекнең, дәреслек-хрестоматия һәм мөстәкыйль эш дәфтәренең ахырында бирелә. Мөстәкыйль эш дәфтәрендә аңлашылмаган сүзләр астөшермә рәвешендә күрсәтелеп барыла.

2.  «Музей йорты»на сәяхәт вакытында укучыларның сөйләм телен, күзәтүчәнлеген, матурлыкка соклана белү хисен, гади генә предметны да образлы итеп күрә белүен үстерергә . музейлар, картинаның язылу тарихы, эшләнеш алымы турында  кыскача мәгълүмат бирергә кирәк. Һәр автор белән таныштыру да сорала. Картиналарның кайда саклануын күрсәтү максатыннан, мөстәкыйль эш дәфтәрендә  берничә бинаның фотосы урнаштырылды.

3. Мөстәкыйль эш дәфтәре белән эш вакытында укучы сары һәм зәңгәр төстәге карандашлар, гади карандаш белән эш итә (фломастерлар белән түгел).

4.  Әдәби уку дәресләренең кайберләрендә, «Музей йортына» сәяхәт вакытында, сәнгать әсәрләренең аерым детальләрен яхшылап күзәтү максатында лупа кулланыла.

5.  «Музей йорты» белән танышкан вакытта, картиналардан аеруча әһәмиятле фрагментларны кадрлап аерып алу һәм аларны бербөтен итеп карау өчен, билгеле бер размердагы рамкалардан файдаланыла. Әлеге рамкаларны технология дәресләрендә картоннан яисә калын кәгазьдән ясарга мөмкин.Рамкаларның соргылт,  яшел, караңгы төстә булуы мөһим (ак төстә түгел). Рамка 6 см х 9 см зурлыкта була һәм һәр яктан 1,5 смполя калдырып эшләнелә.

6.  Дәрес өчен материал  күп бирелде. Көчле укучылар белән эш оештыру өчен, укытучының барлык мөмкинлекләре дә бар. Һәрбер чыганакта да (дәреслек, хрестоматия, мөстәкыйль эш дәфтәре) җитәрлек әсәрләр сайланды.

7.  Укытучы өстәмә әсәрләр эзләп мәшәкатьләнмәсә дә була. Күрсәтелгән барлык материалларны эшләп бетерү мәҗбүри түгел, сыйныфның әзерлек дәрәҗәсенә карап, укытучы үзе сайлап ала. Дәрестә бирелгән материал күп дип уйлаганда, мөстәкыйль эш дәфтәрендәге биремнәрне калдырып, материал аз дип уйланган дәресләргә өстәсәң, яисә, өй эше итеп, төрле әзерлектәге укучыларга сайлап бирсәң дә була.

8.  Автор әсәрләре ел фасыллары белән туры килмәскә мөмкин. Бу, концепциядә бирелгән кабатлауларга кире кайтып эшләү мөмкинлеге бирү максатында, махсус сайланды.

9.  Сәнгать әсәрләренең; берсе булган музыка белән танышу, аны әдәби һәм сынлы сәнгать әсәрләре белән чагыштыру тиеш дип табылды.

УКЫТУ-МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫНЫҢ БУРЫЧЛАРЫ:

 «Әдәби уку» укыту-методик комплекты түбәндәге мәсьәләләрне хәл итә.

1.  «Перспектив башлангыч мәктәп» комплекты чишәргә тиешле гомумдидактик бурычлар: укучы үзенә кирәкле информацияне «Эчтәлек»;битенә карап таба белергә; исеме буенча текстның эчтәлеген күзалларга; күзәтү эшчәнлеген формалаштырырга (әдәби һәм сәнгать исәрләреннән аерым детальләрне таба, барлык ваклыклары белән сөйләп бирә) һәм гомумиләштерергә (аерым детальләргә нигезләнеп, таралган төрле мәгълүматларны берләштереп, бербөтен картина тудырырга); «акыллы өлкәннәр» белән хат аша аралашу ихтыяҗы формалаштырырга тиеш.

2.  Бала яшенә туры килә торган теоретик бурычлар:

а) хайваннар турындагы әкият үзенчәлекләре белән таныштыру: татар халык әкиятләренең, берьяктан, башка халыкларның хайваннар турындагы әкиятләренә охшаш булуы (төп геройлары хайваннар, еш кына бер ук төрле мөнәсәбәтләргә керәләр), икенче яктан, бер-берсеннән аерылуы (төп геройлар башка төрле хайваннар, бер-берсе белән мөнәсәбәтләре бөтенләй башка төрле); хайваннар турышдагы автор әкиятләренең еш кына  халык әкияләренә нигезләнүе (башлангыч сыйныфларда әле автор нигезләнүе термин буларак әйтелми); халык әкиятләрендә аерым хайваннарның патшалык итүе (баш булуы); хайваннар турындагы әкият героеның һэрвакытта көчсезләрне яклаучы гына түгел, еш кына хәйләкәр, тиктормас, көлкегә калучы икәнлеге турында төшенчә бирү;  

3. Әхлакый бурычлар: күзәтүчәнлек, хыяллана белүчәнлек, дуслар белән аралашу, ярата һәм яратыла белү – байлык һәм рухи кыйммәт икәнлеге турында күзаллау булдыру;        

4.  Эстетик бурычлар: матурлык - ул сине чолгап алган тирәлек, бары тик аны күрә белергә кирәкле турында төшенчә бирү;

 5.Сөйләм телен үстерү бурычлары:

 Текстта ориентлаша белергә өйрәтү: әсәрләрне өлешләргә бүлү, кирәк урынны табын укып күрсәтү, хис белән белдерелгән өзекнең эчтәлеген ачыклау; әдәби әсәрләргә бәя бирелгәндә һәм сәнгать әсәрләрен караганда предметка  - бу «синең» әсәрне аңлау;идеяң икәнен җайлап төшендерү.

       Дәреслек һәм  дәреслек-хрестоматия, мөстәкыйль эш дәфтәре структуралары һәм идея эчтәлекләре буенча бер – берсенә бәйләнеп килә. Мәсәлән, дәреслекнең

« Тылсымлы  әкият ка-нуннарын өйрәнәбез: үткәннәрне яңадан китереп, бүгенге тормыш белән бәйлибез»,  « Фольклорга нигезләнгән  хикәяләү. Дастан, риваять һәм легендалар аша  тарих белән танышабыз, ә  автор әкиятләре хисләр дөньясына чакыра. », « Шагыйрьләр һәм рәс-самнар иҗаты аша та-бигать һәм кешеләрнең матурлыгын аңларга өйрәнәбез»,  « Безгә кадәр яшәгән яшьтәшләребез тормышы белән танышабыз », “Матурлыкның безгә ничек тәэсир иткәнен аңларга тырышабыз”,

“ Җирдә кеше булу өчен, кеше күпме юллар үтә?” , “Сәнгать дөньясының үзенә генә хас үзенчәлекләрен ачыклыйбыз”, “ Үткәне булмаган халыкның киләчәге юк.Туган ил турында уйланабыз” бүлекләренә дәреслек – хрестоматиянеңһәм эш дәфтәреннең шул ук бүлекләре туры килә.

    Дәреслек һәм мөстәкыйль эш дәфтәре дә бер үк максатларны тормышка ашыра.

4 нче сыйныфны тәмамлаган укучыларның белеме,

 эш осталыгы һәм күнекмәләренә таләпләр

  1. Әсәрне сүзләрне дөрес итеп әйтеп, кычкырып һәм эчтән укый белү;
  2. Әсәрнең мәгънәви кисәкләре арасындагы бәйләнешне ачыклау, төп фикерне билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп бирү;
  3. Төрле авторларның 6-8 шигырен яттан сөйләү;
  4. Кыска күләмле әсәрләрнең эчтәлеген сөйләү;
  5. Тылсымлы һәм хайваннар турындагы әкиятләрне, мәсәлләрне аера белу;
  6. Әсәрдәге төп геройны характерлау, төрле әсәр геройларына чагыштырма характеристика;
  7. Укылган әсәрдән чагыштыру, җанландыру, контрастны таба белу;
  8. Сүзлекләрдән файдалану, тематик сүзлекләр төзү;
  9. Аерым бер элементы буенча китапта ориентлашырга ойрәтү ( авторы , исеме, “Эчтәлек” бите, иллюстрацияләр)
  10. Фольклор жрын аеру: хайваннар турындагы. Тылсымлы әкиятләрне өйрәнү, мәсәл,хикәя турында күзаллау, халык иҗаты әсәрләре һәм автор әсәрләрен төркемли белү.

Укучы түбәндәгеләрне белергә тиеш:

  • 4-5 татар, рус, чит ил классигынын исемен, аларның әсәрләрен;
  • 4-5 хәзерге заман язучысы яки шагыйренең исемен, алар язган рубрикаларны;
  • Үзенә иң ошаган авторның берничә әсәрен.

Алынган белемнәрне көндәлек тормышта куллану

  • китапның, төрле элементларнына карап, эчтәлеген билгеләү;
  • мөстәкыйль рәвештә уку өчен китап сайлау;
  • укылган әсәр геройларын тасвирлап сөйләү;
  • сүзлекләрдән кирәкле мәгълүматны табу.

Календарь тематик план (4 сыйныф Әдәби уку “Перспективалы башлангыч мәктәп” 102 дәрес (34 атна исәбеннән төзелде))

Дәрес темасы

Дә-рес са-ны

УУГ

Кон-троль төре

Д       Дата

   Искәр-

мә

Предметны өйрәнү буенча белем, күнекмә, осталык нәтиҗәләре

Шәхескә кагылышлы һәм метапредметлы нәтиҗәләр (УУГ) формалашу

План

Факт

I.

1.

Тылсымлы  әкият кануннарын өйрәнәбез: үткәннәрне яңадан кичереп, бүгенге тормыш белән бәйлибез

Җир йөзендә яшәгән беренче кешеләр

1

Дәреслектә ориентлаша белү, шартлы билгеләрнең телен белү

 Белергә тиеш:

 -әдәби уку фәненең тарих белән бәйлелеген күрсәтә, борынгы заманда җир йөзендә яшәгән кешеләр  тормышы турында  белү

Башкара алырга тиеш:

-текст белән фәнни  эшли белү

-илнең үткәненә хөрмәт белән карарга күнектерү

Ныгы-ту

2.09

2.

Җир ничек барлыкка килгән?

1

Җир шарының барлыкка килүе турында беренчел күзаллау булдыру

Белергә тиеш:

- Җир шарының барлыкка килүен легенда һәм мифлар аша белү

Башкара алырга тиеш:

-кешелекнең олы мирасы булган  легенда һәм мифларда дөреслекнең чагылышын таба белү

- әсәрләрне сәнгатьле итеп, паузалар белән, логик басымга әһәмият биреп укырга гадәтләндерү

Яңа тема

4.09

3

Җир ничек барлыкка килгән?

1

Җир шарының барлыкка килүе турында беренчел күзаллау булдыру

Белергә тиеш:

- Җир шарының барлыкка килүен легенда һәм мифлар аша белү

Башкара алырга тиеш:

-кешелекнең олы мирасы булган  легенда һәм мифларда дөреслекнең чагылышын таба белү

- әсәрләрне сәнгатьле итеп, паузалар белән, логик басымга әһәмият биреп укырга гадәтләндерү

Яңа тема

7.09

4.

Борынгы легендалар ни сөйли?

1

Борынгы легендалар белән якыннан таныштыру. Легендаларның әдәбият дөньясында тоткан урынын ачыклау

Белергә тиеш: 

-легенда һәм әкият жанрларын  аера  белү

Башкара алырга тиеш: мисаллар ярдәмендә һәр ике жанрга караган әсәрләрне аера

Яңа тема

9.09

5

Борынгы легендалар ни сөйли?

1

Борынгы легендалар белән якыннан таныштыру. Легендаларның әдәбият дөньясында тоткан урынын ачыклау

Белергә тиеш: 

-легенда һәм әкият жанрларын  аера  белү

Башкара алырга тиеш: мисаллар ярдәмендә һәр ике жанрга караган әсәрләрне аера

Яңа тема

11.09

6.

Тотем агачлар

1

Борынгы кешеләр табына , зурлый торган тотем агачлар турында өйрәнү

Белергә тиеш:

-татар халкы изге итеп саный торган агачларны барлау, алар турында халык авыз иҗаты әсәрләрен уку,

Башкара алырга тиеш:

- халыкның милли йолаларын, гореф-гадәтләрен хөрмәтләү

Яңа тема

14.09

7.

Пәйгамбәрнең  тууы.

1

Укучыларны бик борынгы тормыш белән таныштыру,

Картинаны укырга өйрәнү

Белергә тиеш

-“Картиналар телен”  аңлый белү

Башкара алырга тиеш:

- Сән. итеп, тыныш билгеләрендә паузаларны дөрес ясап, логик басымны урынлы куеп укый

Яңа тема

16.09

8.

Туган як сылуы – ак каен

1

Тотем агачлар турында өйрәнүне дәвам итү

Белергә тиеш: 

Тотем агачлар – ак каен турында тирәнрәк белү

Башкара алырга тиеш: ачыклый торган сораулар бирә

Ныгыту

18.09

9.

Туган як сылуы – ак каен

1

Тотем агачлар турында өйрәнүне дәвам итү

Белергә тиеш: 

Тотем агачлар – ак каен турында тирәнрәк белү

Башкара алырга тиеш: ачыклый торган сораулар бирә

Ныгыту

21.09

10.

Абага чәчәге.

1

Тотем үсемлекләр турында өйрәнү

Белергә тиеш:

-Язучы әсәре белән танышу. Абага чәчәген тормыштагы башка чәчәкләр белән чагыштырып сөйли

 Башкара алырга тиеш:

-хикәяне укып, мөст. нәтиҗәләр ясый белү

Яңа тема

23.09

11.

Абага чәчәге

1

Гадел  Кутуйның “Рөстәм маҗаралары” әсәре белән танышуны дәвам итү

Белергә тиеш:

-Тормыш тәҗрибәсен куллана 

Башкара алырга тиеш: төрле фикерләрне исәпкә алу һәм үз позицияңне нигезли

Ныгыту

25.09

12.

Тотем хайваннар.

1

Тотем хайваннар, кеше-ләрнең аларга табнуы ту-рында аңлату

Белергә тиеш: 

-Борынгы дәүләтләр, алардагы яшәеш турында белү

Башкара алырга тиеш: 

 Картиналар телен аңлый белү

Яңа тема

28.09

13.

Тотем хайваннар.

1

Тотем хайваннар, кеше-ләрнең аларга табнуы ту-рында аңлату

Белергә тиеш: 

-Борынгы дәүләтләр, алардагы яшәеш турында белү

Башкара алырга тиеш: 

 Картиналар телен аңлый белү

Яңа тема

30.09

14

Татар мифологиясендә Ак бүре. Татарстан гербы.

1

Татар мифологиясендә Ак бүре образының бирелеше белән танышу. Татарстан гербы турында өйрәнү

Белергә тиеш: Татарстан гербы ның һәр элементы нәрсә аңлатуын белү

Башкара алырга тиеш: 

- хикәяне укып, мөст. нәтиҗәләр ясый белү

Яңа тема

2.10

15

Татар мифологиясендә Ак бүре. Татарстан гербы.

1

Татар мифологиясендә Ак бүре образының бирелеше белән танышу. Татарстан гербы турында өйрәнү

Белергә тиеш: Татарстан гербы ның һәр элементы нәрсә аңлатуын белү

Башкара алырга тиеш: 

- хикәяне укып, мөст. нәтиҗәләр ясый белү

Яңа тема

5.10

16.

Ак бүре (Татар халык әкияте)

1

Тотем хайван буларак Ак бүре образының татар халык әкиятләрендә төп геройның булышчысы булуын аңлату

Белергә тиеш:

-Ак бүренең характер сыйфатлары аша  аның уңай геройның булышчысы булуын аңлый белү

Башкара алырга тиеш:

-Әдәби әсәрләрнең идея эчтәлекләрен, аңлый, анализлый белү

Яңа тема

7.10

17.

Әкиятләрдә ак елан.

1

Әкият герое буларак ак елан образының халык авыз иҗатындагы ролен аңлату

Белергә тиеш:

-Башка еланнардан аермалы буларак, ак еланның төп герой ярдәмчесе булуын аңлата белү.

Башкара алырга тиеш:

-тылсымлы әкиятләрнең серен ачу

Яңа тема

9.10

18.

Әкиятләрдә ак елан.

1

Әкият герое буларак ак елан образының халык авыз иҗатындагы ролен аңлату

Белергә тиеш:

-Башка еланнардан аермалы буларак, ак еланның төп герой ярдәмчесе булуын аңлата белү.

Башкара алырга тиеш:

-тылсымлы әкиятләрнең серен ачу

Яңа тема

12.10

19.

Еланнар патшасы Шаһ-мара.

1

Укучыларга әкиятне аңлау өчен шартлар булдыру. Тылсымлы әкият үзенчә-лекләрен табып аңлата алуларына ирешү

Белергә тиеш:

-ак төснең символик мәгънәсен аңлап куллана белү

Башкара алырга тиеш:

-тылсымлы әкиятләрдәге өч төрле дөняны билгели алу осталыгын камилләштерү

Яңа тема

14.10

20.

Еланнар патшасы Шаһмара.

1

Укучыларга әкиятне аңлау өчен шартлар булдыру. Тылсымлы әкият үзенчә-лекләрен табып аңлата алуларына ирешү

Белергә тиеш:

-ак төснең символик мәгънәсен аңлап куллана белү

Башкара алырга тиеш:

-тылсымлы әкиятләрдәге өч төрле дөняны билгели алу осталыгын камилләштерү

Яңа тема

16.10

21.

Тылсымлы  әкият кануннарын өйрәнәбез: үткәннәрне яңадан кичереп, бүгенге тормыш белән бәйлибез”темасын йомгаклау. Тест№1

1

Укучыларның тема буенча

белем һәм күнекмәләрен системага салу

Белергә тиеш:

-“Син ничек уйлыйсың?” кебек сорауларга җавап таба белү

Башкара алырга тиеш:

-укылган текстлардан өзекләр китереп дәлилли

Ныгыту

19.10

II

22.

Фольклорга нигезләнгән  хикәяләү. Дастан, риваять һәм легендалар аша  тарих белән та-нышабыз, ә  автор әкиятләре хисләр дөньясына чакыра.

Борынгы шагыйрь Кол Гали.

1

Борынгы шагыйрьләр иҗатындагы үзенчәлек-ләрне күрә белергә өйрәтү. Кол Галинең тормышы һәм иҗаты белән таныш-тыру.

Белергә тиеш: 

- Борынгы шагыйрьләр иҗатының үзләре яшәгән чорга бәйле булуын белү

- Башкара алырга тиеш:

-Кол Гали образының поэзиядә һәм рәсем сәнгатендә тасвирлану үзенчәлекләрен  белү

Яңа тема

21.10

23

Кыссаи  Йосыф.

1

Кол Галинең  Кыссаи Йо-сыф” поэмасының эчтәле-ге белән таныштыру. Әсәрдә бирелгән төп идея-не аңлату.

Белергә тиеш: 

-Кол Гали һәм ул яшәгән чорның үзенчәлекләрен

Башкара алырга тиеш: поэманың эчтәлеге аша кешелеклелек сыйфатларын аңлый белү

Ныгыту

23.10

24

Без – татар балалары.

1

Г. Латыйпның “Безнең нә-сел”, Э. Шәрифуллинаның “Без – татар балалары”, Р.Миңнуллинның “Татар-ларым” әсәрләре белән танышып, фикер уртаклы-гын аңлату

Белергә тиеш: 

-Текстта  мәгънәсе  аңлашылмаган сүзләрне сүзлекләрдән таба белү

Башкара алырга тиеш: 

-тематик, монографик җыентыклар төзи, рольләргә бүлеп укый

Яңа тема

26.10

25

Без – татар балалары.

1

Г. Латыйпның “Безнең нәсел”, Э. Шәрифуллинаның “Без – татар балалары”, Р.Миңнуллинның “Татар-ларым” әсәрләре белән танышып, фикер уртаклы-гын аңлату

Белергә тиеш: 

-Текстта  мәгънәсе  аңлашылмаган сүзләрне сүзлекләрдән таба белү

Башкара алырга тиеш: 

-тематик, монографик җыентыклар төзи, рольләргә бүлеп укый

Яңа тема

28.10

26

Нәсел агачы.

1

Нәсел агачы, нәсел шәҗә-рәсе турындагы белемнәр-не тирәнәйтү. Бик борын-гы нәсел шәҗәрәсе үрнәк-ләре белән таныштыру. Ф. Гыйрфановның “Болгар ханнары шәҗәрәсе” исем-ле картинасы ярдәмендә борынгы Болгар ханнары белән таныштыру

Белергә тиеш: 

-Дәреслек һәм хрестоматиядәге, дәреслек һәм мөс.эш дәфтәрендәге шартлы билгеләр белән эш итә белү

Башкара алырга тиеш:

- фольклор әсәрләрне укый

Яңа тема

30.10

27

Нәсел агачы.

1

Нәсел агачы, нәсел шәҗә-рәсе турындагы белемнәр-не тирәнәйтү. Бик борын-гы нәсел шәҗәрәсе үрнәк-ләре белән таныштыру. Ф. Гыйрфановның “Болгар ханнары шәҗәрәсе” исем-ле картинасы ярдәмендә борынгы Болгар ханнары белән таныштыру

Белергә тиеш: 

-Дәреслек һәм хрестоматиядәге, дәреслек һәм мөс.эш дәфтәрендәге шартлы билгеләр белән эш итә белү

Башкара алырга тиеш:

- фольклор әсәрләрне укый

Яңа тема

9/11

28.

Су асты патшалыгында.

1

Нурия Сәйярнең “Айсылу”

әкияте аша  су асты дөнья-сы  белән танышу Автор әкиятләренең безне хисләр дөньясына алып кереп китүен аңлату.

Белергә тиеш: 

Текстта  мәгънәсе  аңлашылмаган сүзләрне сүзлекләрдән таба белү

Башкара алырга тиеш: 

- әсәрдәге сихри күренешләр аша авторның безне хисләр дөньясына  чакыруын дәлилләп аңлата белү

Яңа тема

11.11

29

Су асты патшалыгында.

1

Нурия Сәйярнең “Айсылу”

әкияте аша  су асты дөнья-сы  белән танышу Автор әкиятләренең безне хисләр дөньясына алып кереп китүен аңлату.

Белергә тиеш: 

Текстта  мәгънәсе  аңлашылмаган сүзләрне сүзлекләрдән таба белү

Башкара алырга тиеш: 

- әсәрдәге сихри күренешләр аша авторның безне хисләр дөньясына  чакыруын дәлилләп аңлата белү

Яңа тема

13.11

30

Су кызы.

1

Айсылу турындагы әкия-тне укып бетерү.  Халык әкиятләре һәм автор әкиятләре арасындагы аерманы ачыклап, нәтиҗәләр ясый белергә өйрәтү.

Белергә тиеш: 

-Айсылу образының башка әкиятләрдәге су кызларыннан аермасын белү

Башкара алырга тиеш: 

-Су анасы образы аша кешеләрдәге начар сыйфатларны танып, күрсәтә белү

Яңа тема

16.11

31.

Айсылу – бәхетле бала.

1

Әкиятне ахыргача укып бетереп, автор әйтергә те-ләгән төп фикерне, аның нинди хисләр дөньясына чакыруын ачыклау

Белергә тиеш: 

-Дәреснең темасы ни өчен шулай  аталуын әсәрдән өзекләр белән дәлилләп аңлата белү

Башкара алырга тиеш:

-хыял белән чынбарлык туры килмәгән өлешләр-не таба белү

Яңа тема

18.11

32

Айсылу – бәхетле бала. Тест№2

1

Әкиятне ахыргача укып бетереп, автор әйтергә те-ләгән төп фикерне, аның нинди хисләр дөньясына чакыруын ачыклау

Белергә тиеш: 

-Дәреснең темасы ни өчен шулай  аталуын әсәрдән өзекләр белән дәлилләп аңлата белү

Башкара алырга тиеш:

-хыял белән чынбарлык туры килмәгән өлешләр-не таба белү

Яңа тема

20.11

III

33.

Шагыйрьләр һәм рәссамнар иҗаты аша табигать һәм кешеләрнең матурлыгын аңларга өйрәнәбез.

Җирдә миңа ни кирәк?

1

“Кеше яшәеше өчен ниләр кирәк?” соравына җавап табу. Укучыларны сән.уку-га хәзерләү

Белергә тиеш:

-идея эчтәлеген аңлый белү  

Башкара алырга тиеш: 

Кеше һәм табигать тормышындагы уртаклыкны аңлау

Яңа тема

23.11

34.

Шәехзадә Бабич шигырьләре.

1

XX гасыр башында яшәп иҗат иткән  шагыйрьләр-нең  берсе булган Шәехза-дә Бабич иҗаты белән таныштыру, аның төрле шигырьләренең язылу стилен өйрәнү

Белергә тиеш: 

-Ш. Бабичның ике шигырен укып, язу стилен аңлый

Башкара алырга тиеш: 

Үз эшчәнлегеңне контрольгә ала, биремнәрне  үтәү дөреслеген тикшерү

Яңа тема

25.11

35.

Көзге табигать мизгелләре.

1

Көзге табигать мизгелләре

нең  автор әсәрләрендә би-релешен өйрәнү, чагыш-тыру, сынландырулар, строфа турында белем-нәрне ныгыту

Белергә тиеш:

-үз эшләрен анализлый белү

Башкара алырга тиеш:

-үзеңдәге тискәре сыйфатларын бетерү

Яңа тема

27.11

36

Көзге табигать мизгелләре.

1

Көзге табигать мизгелләре

нең  автор әсәрләрендә би-релешен өйрәнү, чагыш-тыру, сынландырулар, строфа турында белем-нәрне ныгыту

Белергә тиеш:

-үз эшләрен анализлый белү

Башкара алырга тиеш:

-үзеңдәге тискәре сыйфатларын бетерү

Яңа тема

30.11

37.

Кышкы сандугач.

1

Укучыларны безнең якта кышлаучы кошлар белән таныштыруны дәвам итү;

Белергә тиеш:

  • Кышлаучы кошлар турында тирәнрәк белү

 Башкара алырга тиеш:

- язучыларның күзәтүләреннән чыгып иҗат иткән әсәрләрен дөрес аңлап, сән.укый  белү

Яңа тема

2.12

38.

Иртә яме, иртә моңы- җан азыгы.

1

Укучыларны режбелән яшәргә күнектерү

Белергә тиеш: 

-Әсәрләрне паузалар белән, логик басымга әһәмият биреп   сән.укырга өйрәтү

Башкара алырга тиеш:

-Үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен формалаштыра

Яңа тема

4.12

39

Иртә яме, иртә моңы- җан азыгы.

1

Укучыларны режбелән яшәргә күнектерү

Белергә тиеш: 

-Әсәрләрне паузалар белән, логик басымга әһәмият биреп   сән.укырга өйрәтү

Башкара алырга тиеш:

-Үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен формалаштыра

Яңа тема

7.12

40.

Әнкәм портреты.

1

Галәмдә табигать һәм  ке-шенең бербөтен булуын, кеше һәм табигать арасын-да бәйләнешләрне аңлату, туган як кадерен хәтта хайваннар да белүен тө-шендерү

Белергә тиеш: 

-табигать могҗизаларын күрә-тоемлый белү

Башкара алырга тиеш:

-ялгыш фикерләрне вакытында тәнкыйтьли, хаталарны күрсәтү 

Яңа тема

9.12

41.

Иң матур сүз.

1

Сүз көче, сүзне уйлап әй-тергә кирәклеген аңлату.

Тәмле телле, ихлас сүзле шәхес тәрбияләү.

Белергә тиеш: 

-текстта ориентлашу, чагыштыру, сынландыру, контраст урыннарны билгели белү

 Башкара алырга тиеш:

-Тексттагы төсләр белән белдерелгән биремнәрне үтәү

Яңа тема

11.12

42.

Кеше ышанмаслык сүзне чын булса да сөйләмә.

1

Икенче һәм өченче сый-ныфларда өйрәнгән язу-чылар  иҗатын искә төше-реп, яңа әсәрләре белән таныштыру барышында иҗат үзенчәлекләрен бил-гели белергә өйрәтү

Белергә тиеш:

-  текстның билгеле бер өзегенә иллюстрацияләр таба белү

Башкара алырга тиеш:

-Мөстәкыйльэш дәфтәрендәге мәгълүматлар белән эшли  белү

Яңа тема

14.12

43

“Шагыйрьләр һәм рәссамнар иҗаты аша табигать һәм кешеләрнең матурлыгын аңларга өйрәнәбез”бүлеген кабатлау. Тест№3

1

Укучыларның тема буенча

белем һәм күнекмәләрен системага салу

Белергә тиеш:

-“Син ничек уйлыйсың?” кебек сорауларга җавап таба белү

Башкара алырга тиеш:

-укылган текстлардан өзекләр китреп дәлилли

Ныгыту

16.12

IV

44.

Безгә кадәр яшәгән яшьтәшләребез тормышы белән танышабыз.

Газаплы язмыш.

1

Борынгы заманнарда яшәгән балалар тормышының үзенчәлекле якларын, авыр тормышта яшәү сәбәпләрен аңлату

Белергә тиеш:

 -гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлый һәм төгәлли белү

Башкара алырга тиеш:

-кирәкле өзекләрне табу

Яңа тема

18.12

45.

Кечкенә хезмәтче.

1

Ф.Әмирханның”кечкенә хезмәтче” хикәясе аша ба-лаларның авыр хезмәте бе-лән таныштыру, әсәргә ка-рата мөнәсәбәтләрен ачык итеп аңлата белүләренә ирешү

Белергә тиеш: 

-төрле фикерләрне исәпкә алу һәм үз фикереңне нигезләгәндә тормыш тәҗрибәсенә таяна белү

Башкара алырга тиеш: 

-күршең белән хезмәттәшлек итә

Яңа тема

21.12

46.

Күз яшьле балачак.

1

Тема уртаклыгын табу, дәлилләп аңлата алуларына ирешү

Белергә тиеш: күзәтүчән, игътибарлы  була  белү

Башкара алырга тиеш: 

-үз уңышсызлыкларың, уңышларың  турында фикер йөртә

Яңа тема

23.12

47

Күз яшьле балачак.

1

Тема уртаклыгын табу, дәлилләп аңлата алуларына ирешү

Белергә тиеш: күзәтүчән, игътибарлы  була  белү

Башкара алырга тиеш: 

-үз уңышсызлыкларың, уңышларың  турында фикер йөртә

Яңа тема

25.12

48.

Каникуллар- рәхәт вакыт.

1

Кышкы каникул көннәре, бу вакытның ни өчен бик рәхәт булуын ачыклау

Белергә тиеш: 

-үз мөмкинлекләреңне бәяли белү

Башкара алырга тиеш:

-үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру

Яңа тема

28.12

49

Балачак хатирәләре.

1

Һәрбер кешенең үткәне, бүгенгесе һәм киләчәге булуга инандыру. Шул вакыт эчендә  сагынып искә алырлык мизгелләр булуы турында ажлату.

Белергә тиеш: 

-мәгънә  барлыкка китерә белү

Башкара алырга тиеш: 

-әсәрләрне чагыштырып, уртак һәм аермаларны якларны билгели белү

Яңа тема

11.01

50.

Матурлык дөньяны коткара.

1

Зөлфәт һәм М.Мәһдиев әсәрләре белән таныштыру

Белергә тиеш: 

- гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлый һәм төгәлли белү

Башкара алырга тиеш: 

- үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру

Яңа тема

13.01

51

Матурлык дөньяны коткара. (1 нче кисәкне йомгаклау)

Тест.№4

1

Зөлфәт һәм М.Мәһдиев әсәрләре белән таныштыру

Белергә тиеш: 

- гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлый һәм төгәлли белү

Башкара алырга тиеш: 

- үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру

Ныгыту

15.01

V

52.

  1. нче кисәк.

Матурлыкның безгә ничек тәэсир иткәнен аңларга тырышабыз.

Көннәрем гөрләп торсын.

1

Көнне исәнләшү,  хәерле иртә теләүдән башласаң, һәр эшең уңай булыр,  максатыңа да ирешә алачаксың, дип балаларны инандыру.

Белергә тиеш: 

-өйдә,мәктәптә, гомумән барлык җирдә үзеңне әдәпле, ягымлы тотарга  гадәтләндерү

Башкара алырга тиеш:

- үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру

Яңа тема

18.01

53.

Каен – урман чибәре.

1

Татар халкы борын-борын-нан табынган , тормышта еш файдаланган каен ага-чы турында өйрәнүне дәвам  итү

Белергә тиеш: 

-текстта ориентлашу, чагыштыру, сынландыру, контраст урыннарны билгели белү

 Башкара алырга тиеш:

-тексттагы төсләр белән белдерелгән биремнәрне үтәү

Яңа тема

20.01

54

Каен – урман чибәре.

1

Татар халкы борын-борын-нан табынган , тормышта еш файдаланган каен ага-чы турында өйрәнүне дәвам  итү

Белергә тиеш: 

-текстта ориентлашу, чагыштыру, сынландыру, контраст урыннарны билгели белү

 Башкара алырга тиеш:

-тексттагы төсләр белән белдерелгән биремнәрне үтәү

Яңа тема

22.01

55.

Бөтен дөнья ак кына.

1

Табигатьнең иң саф, гүзәл мизгелләрнең берсе – кыш турында күзаллауларын үстерү. Авторларның та-бигать фасылларына ба-гышланган әсәрләре белән танышу

Белергә тиеш: күзәтүчән, игътибарлы  була  белү

Башкара алырга тиеш: 

-үз уңышсызлыкларың, уңышларың  турында фикер йөртә

Яңа тема

25.01

56.

Язгы моң.

1

Язгы табигать күренешлә-рен тасвирлаган  әсәрләр уку, рәссам М.Хәйрет-динов иҗаты белән танышу.

Белергә тиеш:

-Р.Гыйззәтулинның “Язгы моң” хикәясе аша табигатьнең  матур һәм ямьсез яклары бирелешен аңлата белү

Башкара алырга тиеш: 

-әсәрләрдә бирелгән күренешләрне аңлый белү, йөгерек аңлап уку

Яңа тема

27.01

57

Язгы моң.

1

Язгы табигать күренешлә-рен тасвирлаган  әсәрләр уку, рәссам М.Хәйрет-динов иҗаты белән танышу.

Белергә тиеш:

-Р.Гыйззәтулинның “Язгы моң” хикәясе аша табигатьнең  матур һәм ямьсез яклары бирелешен аңлата белү

Башкара алырга тиеш: 

-әсәрләрдә бирелгән күренешләрне аңлый белү, йөгерек аңлап уку

Яңа тема

29.01

58.

Серле күк.

1

Күк йөзенең серләрен әдәби әсәрләр аша ачу

Белергә тиеш:

-әсәрләр арасындагы охшаш, аермалы якларны билгеләү

Башкара алырга тиеш: 

-рәсем белән әсәрне чагыштыра белү

Яңа тема

1.02

59.

Матурлык дөньясы.

1

Матурлыкны аңлый, аңа соклана, саклый белү телә-ге уятырлык әсәрләр белән танышу.

Белергә тиеш:

-әсәрләрдә чагылдырылган табигать күренеш-ләрен аңлап, иҗади якын күреп, күзаллый белү

 Башкара алырга тиеш: 

-үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру

Яңа тема

3.02

60

Матурлык дөньясы.

1

Матурлыкны аңлый, аңа соклана, саклый белү телә-ге уятырлык әсәрләр белән танышу.

Белергә тиеш:

-әсәрләрдә чагылдырылган табигать күренеш-ләрен аңлап, иҗади якын күреп, күзаллый белү

 Башкара алырга тиеш: 

-үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру

Яңа тема

5.02

61.

Туган як – Идел көзгесендә.

1

Татарстанның горурлыгы, байлыгы булган  Идел ел-гасы турында белемнәрне арттыру

Белергә тиеш: 

  • Идел елгасы турында тирәнтенрәк

 Башкара алырга тиеш: 

- Үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен формалаштыра

Яңа тема

8.02

62.

Туган көнгә – салават күпере

1

Укучыларны туган көннең  кешеләр тормышында  зур, эчтәлекле бәйрәм итеп билгеләп үтелүен күрсәтү.

Белергә тиеш: һәр кеше үзе башкарган гамәлләре өчен үзе җавап бирергә тиешлекне

Башкара алырга тиеш:

Башкарган гамәлләрең өчен җавап бирә белү

Яңа тема

10.02

63.

Табигать – серле дөнья

1

Балаларга табигать серлә-рен ачарга ярдәм итү

Белергә тиеш: 

- табигать телен аңлый белү

Башкара алырга тиеш:

-  әйләнә=тирәлекне саклый белү

Яңа тема

12.02

64

Табигать – серле дөнья

1

Балаларга табигать серлә-рен ачарга ярдәм итү

Белергә тиеш: 

- табигать телен аңлый белү

Башкара алырга тиеш:

-  әйләнә=тирәлекне саклый белү

Яңа тема

15.02

65.

Аккошлар-сак кошлар.

1

Г.Хәсәнов  иҗаты белән таныштыру, аның күзәтүләре аша аккошлар тормышы белән танышу

Белергә тиеш: 

-текст авторы һәм рәссамның аккошларны тасвирлауда охшашлык һәм аермаларын күрсәтү

Башкара алырга тиеш: 

-укылган әсәрләрнең эчтәлеге буенча фикер алыша, сән.укый. укыганны сөйли, текстны кисәкләргә бүлү

Яңа тема

17.02

66.

Сандугач – табигать җырчысы.

1

Табигатьнең гүзәл җырчы-сы – сандугач белән тан-ыштыру. Авторларның аларга багышлап язган әсәрләрен уку

Белергә тиеш:

-әсәрләрдә чагылдырылган табигать күренеш-ләрен аңлап, иҗади якын күреп, күзаллый белү

 Башкара алырга тиеш: 

-үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру

Яңа тема

19.02

67

Сандугач – табигать җырчысы. Тест.№5

1

Табигатьнең гүзәл җырчы-сы – сандугач белән тан-ыштыру. Авторларның аларга багышлап язган әсәрләрен уку

Белергә тиеш:

-әсәрләрдә чагылдырылган табигать күренеш-ләрен аңлап, иҗади якын күреп, күзаллый белү

 Башкара алырга тиеш: 

-үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру

Яңа тема

22.02

VI

68.

Җирдә кеше булу өчен, кеше күпме юллар үтә?

Тылсымлы, кодрәтле үлән.

1

Абага үсемлеге, аның хикмәтләре белән таныштыру.

Белергә тиеш:

-дәреслектә ориентлаша белү

Башкара алырга тиеш:

-шартлы билгеләрнең телен белү

Яңа тема

24.02

69.

Кирлемән маҗаралары

1

Кешедәге кирелек сыйфа-тының тискәре күренеш булуын, үз-үзеңне тәртип-ле, инсафлы тотарга кома-чаулык итүен төшендерү

Белергә тиеш: 

-эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Башкара алырга тиеш:

- үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру

Яңа тема

26.02

70

Кирлемән маҗаралары

1

Кешедәге кирелек сыйфа-тының тискәре күренеш булуын, үз-үзеңне тәртип-ле, инсафлы тотарга кома-чаулык итүен төшендерү

Белергә тиеш: 

-эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү

Башкара алырга тиеш:

- үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру

Яңа тема

29.02

71.

Урман докторы.

1

Табигатьнең күркәм бер кошы-тукран белән та-ныштыру. Аның яшәеше, кешеләргә китергән фай-дасы турында күзаллау булдыру

Белергә тиеш: сән.уку, текст өстендә эшли белү

Башкара алырга тиеш:

-төрле сит-дән чыгу өчен оптимистик карарлар кабул итү

Яңа тема

2.03

72

Урман докторы.

1

Табигатьнең күркәм бер кошы-тукран белән та-ныштыру. Аның яшәеше, кешеләргә китергән фай-дасы турында күзаллау булдыру

Белергә тиеш: сән.уку, текст өстендә эшли белү

Башкара алырга тиеш:

-төрле сит-дән чыгу өчен оптимистик карарлар кабул итү

Яңа тема

4.03

73.

Гөмбәләр серен белү кирәк.

1

Табигать үсә торган күптөрле гөмбәләр семялыгыннан ашарга яраклы гөмбәләрне танырга өйрәтү

Белергә тиеш: 

Ашарга яраклы гөмбәләр турында белү

Башкара алырга тиеш:

-әсәрләрне чагыштыра, төркемнәрдә фикерләшә белү

Яңа тема

7.03

74

Гөмбәләр серен белү кирәк.

1

Табигать үсә торган күптөрле гөмбәләр семялыгыннан ашарга яраклы гөмбәләрне танырга өйрәтү

Белергә тиеш: 

Ашарга яраклы гөмбәләр турында белү

Башкара алырга тиеш:

-әсәрләрне чагыштыра, төркемнәрдә фикерләшә белү

Яңа тема

9.03

75.

Бану әби сабагы.

1

Язучы Кояш Тимбикова әсәрләре белән танышу

Белергә тиеш: 

Татар халык ашлары турында белү

Башкара алырга тиеш: 

Әби-бабайларга, халкыбызының гореф-гадәтләренә хөрмәт

Ныгыту

11.03

76

Бану әби сабагы.

1

Язучы Кояш Тимбикова әсәрләре белән танышу

Белергә тиеш: 

Татар халык ашлары турында белү

Башкара алырга тиеш: 

Әби-бабайларга, халкыбызының гореф-гадәтләренә хөрмәт

Ныгыту

14.03

77

Бану әби сабагы.

1

Язучы Кояш Тимбикова әсәрләре белән танышу

Белергә тиеш: 

Татар халык ашлары турында белү

Башкара алырга тиеш: 

Әби-бабайларга, халкыбызының гореф-гадәтләренә хөрмәт

Ныгыту

16.03

78.

Аш пешерү хикмәтләре.

1

Кояш Тимбикованың “Бану әби сабагы” хикәясе белән танышуны дәвам итү

Белергә тиеш:

Татар халык ашлары турында белү

Башкара алырга тиеш: 

Әби-бабайларга, халкыбызының гореф-гадәтләренә хөрмәт

Ныгыту

18.03

79

Аш пешерү хикмәтләре.

1

Кояш Тимбикованың “Бану әби сабагы” хикәясе белән танышуны дәвам итү

Белергә тиеш:

Татар халык ашлары турында белү

Башкара алырга тиеш: 

Әби-бабайларга, халкыбызының гореф-гадәтләренә хөрмәт

Ныгыту

30.03

80.

Татар халык ашлары.

1

Татар халкының милли ризыклары белән язучы һәм рәссамнар иҗаты ярдәмендә таныштыру, гореф-гадәтләрен аңлату

Белергә тиеш: Картиналардан эстетик ләззәт ала белү

Башкара алырга тиеш: 

-мәгънә барлыкка китерү

Яңа тема

1.04

81.

Балалар дөньясы.

1

Г.Гыйльманов, Д.Гайнет-динова, Л.Гыймадиева әсәрләрендә балалар тормышының  чагылышы белән таныштыру, авторларның ни әйтергә теләвен ачыклау

Белергә тиеш:

-әсәрне мәгънәви кисәкләргә бүлә  белү

Башкара алырга тиеш:

-мөст. фикерли, нәтиҗәләр ясый алу

Яңа тема

4.04

82

Балалар дөньясы.

1

Г.Гыйльманов, Д.Гайнет-динова, Л.Гыймадиева әсәрләрендә балалар тормышының  чагылышы белән таныштыру, авторларның ни әйтергә теләвен ачыклау

Белергә тиеш:

-әсәрне мәгънәви кисәкләргә бүлә  белү

Башкара алырга тиеш:

-мөст. фикерли, нәтиҗәләр ясый алу

Яңа тема

6.04

83.

Бүрек-нәни көчек.

1

Г.Гыйльмановның “Минем исемем бүрек” әсәре белән танышу дәвам итү

Белергә тиеш: драма әсәре буларак “Минем исеме- Бүрек” пьесасының башка жанрлардан аермасын белү

Башкара алырга тиеш:

  • рольләргә бүлеп уку осталыгн камилләштерү

Яңа тема

8.04

84.

Бүрек-ышанычлы сакчы.

1

Г.Гыйльмановның “Минем исемем бүрек” әсәренең төп идеясен аңлауларына ирешү

Белергә тиеш:

-Әкият-драма буларак, әсәрнең үзенчәлекләрен әйтеп бирә белү

 Башкара алырга тиеш:

- рольләргә бүлеп укый, логик фикерли белү

Яңа тема

11.04

85

Бүрек-ышанычлы сакчы.Тест№6

1

Г.Гыйльмановның “Минем исемем бүрек” әсәренең төп идеясен аңлауларына ирешү

Белергә тиеш:

-Әкият-драма буларак, әсәрнең үзенчәлекләрен әйтеп бирә белү

 Башкара алырга тиеш:

- рольләргә бүлеп укый, логик фикерли белү

Яңа тема

13.04

VII

86.

Сәнгать дөньясының үзенә генә хас үзенчә-лекләрен ачыклыйбыз.

Язучы катнашында үткән “Серле ачкыч” мәк-тәп клубы утырышы

1

Укчыларны бүгенге көн шагыйре разил Вәлиев белән очраштыру, аның иҗаты, тормыш юлына карата сораулар бирә белергә өйрәтү

Белергә тиеш:

-Тема уртаклыгын табып күрсәтә белү.

Башкара алырга тиеш:

- дидактик материаллар белән эшли

Яңа тема

15.04

87

Язучы катнашында үткән “Серле ачкыч” мәктәп клубы утырышы

1

Укчыларны бүгенге көн шагыйре разил Вәлиев белән очраштыру, аның иҗаты, тормыш юлына карата сораулар бирә белергә өйрәтү

Белергә тиеш:

-Тема уртаклыгын табып күрсәтә белү.

Башкара алырга тиеш:

- дидактик материаллар белән эшли

Яңа тема

18.04

88

Бәбкә үстерү кыенлыклары

1

Сәнгать дөньясының үзенә хас үзенчәлекләрен аңлату

Белергә тиеш:

- Сәнгать дөньясының үзенә хас үзенчәлекләрен фәнни эзләнүләр аша аңлата белү

Башкара алырга тиеш:

- әдәбият-сәнгать дөньясы, язучылар тормышы турында күбрәк белү

Яңа тема

20.04

89

Бәбкә үстерү кыенлыклары

1

Сәнгать дөньясының үзенә хас үзенчәлекләрен аңлату

Белергә тиеш:

- Сәнгать дөньясының үзенә хас үзенчәлекләрен фәнни эзләнүләр аша аңлата белү

Башкара алырга тиеш:

- әдәбият-сәнгать дөньясы, язучылар тормышы турында күбрәк белү

Яңа тема

22.04

90

Чыпчыкның да үз җыры бар

1

Гади генә күренешләрдән дә матурлыкны күрә һәм бәяли белергә өйрәтү

Белергә тиеш: 

-Мөҗәһит, К.Сибгатуллин, И.Туктар,Р.Корбан әсәрләре ярдәмендә матурлык төшенчәсен тоя һәм аңлый белү

Башкара алырга тиеш:

-күзәтеп, нәтиҗәләр ясый

Яңа тема

25.04

91.

Яз галәмәтләре

1

Язгы табигать мизгелләрен яктырткан әсәрләр аша табигатьтәге үзгәрешләр-не, язның төп билгеләрен табарга өйрәтү, кеше күңе-ленең кайсы халәтен яз белән чагыштыруларын аңлату

Белергә тиеш:

-язның төп билгеләрен таба белү

Башкара алырга тиеш: 

- эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгели

Яңа тема

27.04

92

“Сәнгать дөньясы-ның үзенә генә хас үзенчәлекләрен ачыклыйбыз” бүлеген йомгаклау.

Тест №7

1

Укучыларның тема буенча

белем һәм күнекмәләрен системага салу

Белергә тиеш:

-“Син ничек уйлыйсың?” кебек сорауларга җавап таба белү

Башкара алырга тиеш:

-укылган текстлардан өзекләр китреп дәлилли

Ныгыту

29.04

VIII

93.

Үткәне булмаган халыкның киләчәге юк.Туган ил турында уйланабыз

Һәркемгә үз Ватаны кадерле

1

Ватан төшенчәсен бала-ларның ничек аңлавын ачыклау, аны сакларга һәм якларга кирәклекне аңлату

Белергә тиеш:

-Ватан төшенчәсен конкрет күзаллый

Башкара алырга тиеш:

-Әсәрләрдәге уртак һәм аермалы якларны таба белү

Яңа тема

2.05

94

Татарстан флагы

1

Дәүләт символлары турында мәгълүмат бирүне дәвам итү

Белергә тиеш:

-Дәүләт символларның ил тормышында әһәмиятле роль уйнавын аңлый  белү

Башкара алырга тиеш:

- мөст. фикерли, нәтиҗәләр ясый алу

Яңа тема

4.05

95

Зур тарихлы батыр халкым

1

Татар халкының тарихи

үткәненә багышланган әсәрләр белән таныштыру-ны дәвам итү

Белергә тиеш:

-Халык тарихының бай һәм горурланырлык икәнлеген аңлый белү

Башкара алырга тиеш:

- Тарихи үткәнебез, ата-бабаларыбыз тормышы белән кызыксыну

Яңа тема

6.05

96.

Балачакның онытылмас мизгелләре

1

Элекке заманнарда яшәгән балалар тормышы аша илебез тарихын аңлату

Белергә тиеш:

-бабаларыбызның авыр балачагы белән таныштырып, сугыш елларында халыкның күңел төшенкелегенә бирелмичә, киләчәккә өмет белән яшәвен күрсәтә белү

 Башкара алырга тиеш:

- Декламация сөйләү осталыгы

Яңа тема

11.05

97.

Авыр елларда

1

Сугыш чоры балалары кичергән авырлыкларны әдәби образлар язмышы ярдәмендә аңлату

Белергә тиеш: 

-Сугыш чоры балаларының фаҗигале язмышы

Башкара алырга тиеш:

-Әсәрләр арасында тел уртаклыгы

Яңа тема

13.05

98

Сөю – иң куәтле дәва

1

Укучыга уку эшчәнлегенә кереп китү өчен, шартлар булдыру. Темага бәйле фикерләрен төгәл, ачык итеп әйтә белергә өйрәтү

Белергә тиеш:

- Укытучы ярдәмендә дәреснең максатын билгели һәм формалаштыра белү

Башкара алырга тиеш:

  • әсәрләрне төрле темпта уку осталыгы, логик фикерли белү

Яңа тема

16.05

99.

Кыю очучылар

1

Укучыга уку эшчәнлегенә кереп китү өчен, шартлар булдыру. Темага бәйле фикерләрен төгәл, ачык

 итеп әйтә белергә өйрәтү

Белергә тиеш:

- Укытучы ярдәмендә дәреснең максатын билгели һәм формалаштыра белү

Башкара алырга тиеш:

әсәрләрне төрле темпта уку осталыгы, логик фикерли белү

Яңа тема

18.05

100

Күчеш имтихан эше . Тест.

1

Белергә тиеш: 

-ел буе өйрәнгәннәргә нәтиҗә ясый белү

Башкара алырга тиеш:

-Тест биремнәрен үти белү

Яңа тема

20.05

101

Һәркемгә якын ул туган як . “Серле ачкыч” мәктәп клубы утырышы.

1

Туган җирне, туган якны ярату турында сөйләшү “Серле ачкыч” мәктәп клубының чираттагы утырышы

Белергә тиеш:

- Татарстан турында төрле авторлар тасвир-лавында бирелгән әсәрләр

Башкара плырга тиеш:

 -Төрле жанрларда фикер уртаклыгын билгели белү

Йомгак-лау

23.05

102

Йомгаклау.

1

“Серле ачкыч” мәктәп клубының чираттагы утырышы

Белергә тиеш:

-ел буе өйрәнгәннәргә нәтиҗә ясый белү

Башкара плырга тиеш:

-үз эшчәнлегеңнең  нәтиҗәләрен яхшырта

Йомгак-лау

25.05

ПРОГРАММАНЫ ҮТӘҮ МАКСАТЫНДА КУЛЛАНЫЛА ТОРГАН ӘДӘБИЯТ

4 нче сыйныф өчен «Әдәби уку» укыту-методик комплекты составына керә торган әдәбият исемлеге:

1. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 4 нче сыйныф]: Дәреслек. 3 кисәктә. 1 кисәк. — Казан: «Мәгариф — Вакыт* нәшрияты, 2014.

2. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 4 нче сыйныф: Дәреслек. 3 кисәктә. 2 кисәк. — Казан: «Мәгариф — Вакыт» нәшрияты, 2014.

3. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 4 нче сыйныф: Дәреслек. 3 кисәктә. 3 кисәк. — Казан: «Мәгариф — Вакыт» нәшрияты, 20Т5Г

4. Г. М, Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: Мөстәкыйль эш дәфтәре. 4 нче сыйныф. — Казан: «Мәгариф — Вакыт» нәшрияты, 2014.

5. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 4 нче сыйныф: Методик кулланма. — Казан:


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Рабочая программа по литературному чтению во 2 классе по программе "Начальная школа 21 века"

Рабочая программа по литературному чтению во 2 классе по программе "Начальная школа 21 века"...

рабочая программа по литературному чтению для 3 класса по программе Начальная школа 21 века

 Рабочая программа рассчитана на 102 часа (3 часа в неделю), что полностью соответствует авторской программе Л. А. Ефросининой....

Рабочая программа по литературному чтению для 2 класса по программе "Начальная школа 21 век" с учетом требований ФГОС

Рабочая программа по литературному чтению для 2 класса по программе "Начальная школа 21 век" соответствует требованиям реализации ФГОС начального общего образования. Программа содержит пояснительную з...

Рабочая программа по литературному чтению для 2 класса по программе "Планета Знаний"

Рабочая программа по литературному чтению для 2 класса по программе "Планета Знаний". Рабочая программа по литературному чтению составлена на основе примерной программы основного общего...

Рабочая программа по литературному чтению для 2 класса по программе Г.М. Грехневой

Рабочая программа по литературному чтению для 2 класса по программе Г.М. Грехневой....

Рабочая программа по литературному чтению для 3 класса по программе "Школа 2100" к учебнику "Литературное чтение.В одном счастливом детстве" Р.Н.Бунеева, Е.В.Бунеевой, -

Рабочая программа по литературному чтению для 3 класса по программе "Школа 2100 " соответствует требованиям реализации ФГОС начального общего образования....

Рабочая программа по литературному чтению для 3 класса авторская программа Л.Ф. Климановой, В.Г. Горецкого «Литературное чтение» и основной образовательной программы начального общего образования МБОУ лицея №3 на 2015-2016 уч. г.

Рабочая программа по литературному чтению для 3 класса разработана на основе Федерального государственного образовательного стандарта начального общего образования.   Концепции духовно-нравс...