Открытый урок "Ковудедилгени хынаары"
план-конспект урока по математике (3 класс) на тему

Башкынын ажыл-чорудулгазы

Оореникчилернин ажыл-чорудулгазы

Ооредилгенин ажыл-чорудулгазын хевирлээри (УУД)

1. Организастыг кезээ.

Мендилежири.

Кичээлге белеткелин хынаар.

Оореникчилер-биле таныжары, мендилежири.

                   Хоглуг конга эдипти

               «Хоглугбейлер» кирип келди.

                Манаанывыс кичээливис

               Математиканы  эгелээлинер!

Кичээлге белеткенир.

Таныжылга.

  Сорулгазы:  кичээлге ажылдаар таарымчалыг байдалды белеткээр  (чуруму, ооредилге херекселдеринин аайлыг-баштыг чыдары).

2.  Бот-башкарылганын ажыл-чорудулгазы.

    -Богунгу кичээливис анаа эвес—оюн-кичээл, уруглар!

    -Кичээлде биске аалчылар аалдап келир. А кымнар аалдап келирин бо кроссвордта  чаштына берген состерни  тып алгаш, билип алыр бис.                                      

1)Делегейде эн-не эргим сос (Ава).

2)Чоргаарланыр эргим киживис (Ача).

3)Даайымнын оонун ишти (чаавай).

4)Кады торээним (акым).

5) Кады торээним (угбам).

        - Чуу деп сос чаштына берген-дир? (аалчы)

        - Шын-дыр, уруглар! Ынчангаш богун кичээливисте торелдеривис чоок кижилеривис аалдап келир, биске даалгалар, онаалгалар кылдырар. Шупту бот-боттарывыска дузалажып, аалчыларывыстын онаалгаларын эки, чазыг чок, демниг, найыралдыг кууседип ажылдаар бис.

      Аалчыларывыс-биле тыва ёзу-биле мендилежирин уругларга сумелээр, ооредир.

Уруглар кроссвордту тывар.

- Ава.

- Ача.

- Чаавай.

- Акым.

-Угбам.

Оореникчилер тыва ёзу-биле мендилежир.

 Уругларнын шын боданып, харыылап турарын хынаар. Состерни шын адап турарынче кичээнгейни салыр. Долу харыыны чедип алыр.

Кичээлдин сорулгазын дыннадыр.

3.1-ги даалга: «АВАнын онаалгазы, чагыг созу».        

 (Катаптаашкын. Аас-биле саналга.)

 а) Оюн «Долгандыр чижектер».

32*3            96+4           98-3*2           9*8-65

62:2             31-7           100-2*10         7*9+9        

6*8-43         24:3*7       9*6-12             65-37

Самбырага 4 оореникчи бодаар.

Кады ажылдаарын планнаары.

Билигнин чугулазын медереп билири.

Туннеп билири, анализтеп билири.

Эштиг болгаш болуктерге уе-чергези-биле, башкы-биле демнежип ажылдаарын хевирлээри.

  б) Оюн «Ун чокка».

     7,8,9-тун таблицазын билирин хынаары.

      Эр-хейлер! АВАнын даалгазын эки куусеттивис.

- Шын болгаш дурген бодаанын АВА хынааш, уругларга чагыг состу бээр: «Эргим, уругларым! Силерге чагыым: улуг улустун мурну-биле эртпес; улуг улустун чугаазын узе кирбес,  чугаазынче киришпес; улугларны хундулээр, бичиилерни карактаар. Силернин шуптунарга эки ооредилгени, улуг улустун, башкыларнын, ада-иелернин чагыг-созун утпайн сагып чоруурунарны кузедим. …»

Таблицаны билир уруглар схеманы коргеш, шын харыыны бээр.

     в) Сула шимчээшкин «Балыктар».

Балыктар дег эштиил (эштир).

Пагалар дег шураал (шураар).

Аът ышкаш маннаал (маннаар).

Ары ышкаш ужаал (ужар).

Бомбук ышкаш шураал (ору шураар).

Боолденип ойнаал (боолденир).

     -Чугле кижилер эвес, а балыктар, дириг амытаннар база аразында найыралдыг, демниг болур (кижизидилге ажылы чорудар).

Шимчээшкиннерни кылбышаан кууседир.

2-ги даалга. «АЧАвыска  дузалажыылынар».

                    Чаа тема.

      Дурумну катаптаары: ковудээшкинни ковудедикчилернин кайы-бирээзинге улептерге оске ковудедикчи унуп кээр.

6*7        20*2        10*___=50

18*3=72

72:3=18

18=18    шын

                 Ном-биле ажыл. № 1,2.

Тайылбырлап бодаар.

Ковудээшкинни ковудедикчиге улептер

Кууседир

       Сула шимчээшкин.

- АЧАвыска эки дузалаштывыс, эр-хейлер, уруглар!

АЧА: -Кижи биче сеткилдиг, дузааргак, кээргээчел болур. Бот-боттарынарга дузалажып, найыралдыг, демниг болурунарны кузедим.

Карактарга мергежилгелер.

  3-ку даалга. «Чаававыстын оюннары». (Быжыглаашкын)

1)Оюн «Угаанныгбайлар».

 Угаан-сайзырадылгалыг бодалгалар бодаар (аас-биле).

2) Ребустар тывары.  

3)Оюн «Сакпыттарны салыылынар».

          - Чаававыстын ойнаткан оюннарын кончуг демниг ойнаптывыс, эр-хейлер, уруглар!

Чаавай: -Хой-ниити черлеринге, кудумчуга, школага, клубка, садыгга кижи бурузу бодун шын алдынып чоруур. Бот-боттарынын аразынга чудек состер адашпас, одашпас. Корум-чурумнуг, томаанныг болурунарны кузедим.

Бодалгаларны аас-биле бодаар.

3-4 ребус тыптырар.

Сакпыттар (палочкалар-биле) оюннар.

       Кичээнгейлиг чоруун хынаар.

Угаан-бодалын, кичээнгейлиг чоруун сайзырадыр.

4-ку даалга: «Акы-угбавыстын даалгазы».

1. Оюн «Хуулгаазын чижектер».    

50:__=10            __:6=10        

24:__=12             34:__=68

__:10=3               50:__=25

13*__=39            15*__=45

__*3=36              __*2=42

17*3=                  16*3=

2. Математиктиг диктант.

8*9      6*7        12*2     25*5       14*2       18:3     36:6      9*5    

40*2   40:4        80:2      80:8       30:6         70:7     56:8     72:8

Шын харыы: 72, 42, 24, 50, 28, 6, 45, 80, 20, 40, 10, 5, 10, 7, 9.

   - Акы-угбавыстын даалгаларын кончуг эки, дурген куусеттивис. Эр-хейлер!

АКЫ-УГБАВЫС: -Оореникчи кижи кезээде арыг-силиг болур. Оореникчи кижинин дурумнерин ургулчу кууседип турарынарны кузедивис.

2 одуруг аразынга чижектер бодадыр.

Математиктиг диктантыны бодааш, бижиир.  Кыдырааштарын солчуп алгаш, эжинин ажылын хынаар. Демдек салыр.

    Шупту уругларны  ажылдаарын , боданырын чедип алыр.

Уругларнын кичээлде чуну билип алгынын хынаар.

        Туннел.

–Богун биске аалдап келген торел-аалчыларывыска улуу-биле четтирдивис. бистерге берген чагыг состерин ургулчу кууседип, сагып турарывысты дангыраглаар-дыр бис.

 Рефлексия.  

-Чуну оорендивис, чуну билип алдынар?

-Бо кичээлде чуу силерге эн-не солун болду?

           Бажынга онаалга.

        № 7, арын 19.

Туннел ундурер.

Бот унелел бээр.

   Ажыл-чорудулгазын унелээри.

Эртеминге сонуургалын илередири.