2нче сыйныфка туган телдән эш программасы
рабочая программа (2 класс)

Опубликовано 29.08.2019 - 21:34 - Миннуллина Ания Рустямовна

Милли мәктәпләрдә эшләүчеләр өчен татар теленнән эш программасы

Скачать:

Вложение	Размер
tatar_tele_2_klass.docx	159.42 КБ

Предварительный просмотр:

Татарстан республикасы Биектау муниципаль районы

“Ямаширмә гомуми урта белем мәктәбе”

Каралды һәм килешенде

методик берләшмә

утырышында

М.Б. җитәкчесе

____ ___________ Ярулина З.С.

«____»____________20 __ .

«Килешенде”

Укыту тәрбия эшләре буенча

Директор урынбасары

__________ Сибгатуллина Р.К.

«____»____________20 __ .

«Расланды»

Мәктәп директоры __________Сафиуллин Л.Г.

Боерык №____ «____»_______20__.

ЭШ ПРОГРАММАСЫ

Татар теле 2 сыйныф

Сәгатьләр саны атнага – 4, елга - 136

1 нче категорияле укытучы

Программа федераль дәүләт стандартларына туры китерелеп, “Перспектив башлангыч мәктәп” концепциясенә нигезләнеп эшләнде.

Дәреслек: И.Х. Мияссарова, К.Ф. Фәйзрахманова . Татар теле. Казан “Мәгариф – вакыт” нәшрияты 2012

нчы уку елы

2.Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге норматив документларга нигезләнеп төзелде :

“Россия Федерациясенең Мәгариф турында ” Федераль законына ( 21.12.2012. ,N273-ФЗ);

05.03.2004 елда РФ Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган башлангыч белем бирү дәүләт стандарты Федераль компонентына (Приказ МО и Н РФ от 5.03.2004, № 1089 (ред. от 19.10.2009) );
Дәүләт стандартының Федераль компонентына нигезләнгән башлангыч мәктәпләрнең татар теле фәненнән үрнәк программасына;
Дәүләт аккредитацияле һәм гомуми белем бирү программаларын тормышка ашыручы учреждениеләрнең белем бирү процессынна тәкъдим ителгән (рөхсәт ителгән) дәреслекләрнең федераль исемлеге;

Татарстан Республикасының “Мәгариф турында” законына (гамәлдәге редакциядә);

Татарстан Республикасы Биектау муниципаль районы “Ямаширмә гомуми урта белем бирү мәктәбе ”нeң башлангыч белем бирү буенча укыту программасы ;

Татарстан Республикасы Биектау муниципаль районы “Ямаширмә гомуми урта белем бирү мәктәбе ” муниципаль бюджет белем бирү учреждениесенең укыту планы ;

Федераль дәүләт стандартлары таләпләренә туры килгән эш программасы турында ГБМБУ “Ямаширмә гомуми урта белем бирү мәктәбе” нигезләмәсе.

Татар теле дәресенең максаты.

-укучыларда уңышлы аралашу сәләте булдыру-әйтмә һәм язма сөйләмне үстерү, кара-каршы сөйләшү осталыгы, монолог төзү һәм шулай ук гомуми культура күрсәткече булган грамоталы язу күнекмәләре булдыру, укучыларны тел фәненең төп мәгълуматлары белән таныштыру һәм шулар нигезендә аларның тамга символик һәм логик фикерләвен үстерү, татар теленең башка телләр белән берлектә дөньяның фәнни картинасын тудыруда катнашуы,аның милләтне саклап калуда, халыкның, шәхеснең үзенчәлеген югалтмауда ышанычлы нигез, җәмгыятьнең яшәешенә зарури шарт булуы турында күзаллау барлыкка китерү.

Бурычлар.

-балаларның сөйләм осталыгын, фикерләү сәләтен һәм иҗади хыялын үстерү, ана телендә аралашу максатына, бурычларына,шартларына туры килгән тел чаралары сайлый белергә, уй-фикерләрен төгәл белдерергә һәм әңгәмәдәше әйткәнне тәңгәл аңларга күнектерү

-телнең лексикасы,фонетикасы һәм грамматикасы буенча программада күрсәтелгән башлангыч белемнәрне үзләштерүгә ирешү

-укучыларда дөрес уку һәм язу күнекмәләре булдыру, диологта катнашырга һәм аларны зур, катлаулы булмаган монолог тибында төзеп әйтергә, тасвирлама, хикәяләү, фикер йөртү төрендәге кечкенә текстлар төзергә өйрәтү, уңышлы аралашу сәләте тәрбияләү

Татар теленә базис укыту планында барлык сыйныфларда да атнага 4 сәгать вакыт бирелгән (2-4 нче сыйныфларда 34 уку атнасы, барлыгы 136 сәгать, ә 1 нче сыйныфта 33 уку атнасы,барлыгы 132 сәгать).

Эш программасының эчтәлеген үтәү өчен кулланылган дәреслек: “Татар теле” 2 кисәктә, И.Х.Мияссарова, К.Ф.Фәйзрахманова Казан. «Мәгариф- Вакыт» нәшрияты. 2013

Программа, Федераль дәүләт стандартларына туры китерелеп, үстерешле укыту принциплары белән традицион ныклы белем үзләштерү принциплары үзара тыгыз бәйләнештә торган “Перспектив башлангыч мәктәп” концепциясенә нигезләнеп эшләнде. Ул, татар мәктәпләрендә укытыла торган “Татар теле”программасының төп өлеше буларак, алга таба белем алуга нигез булып тора.

Эш программасының төп идеясе – татар теленнән белем бирү процессын планлаштыру, оештыру һәм идарә итү өчен шартлар булдыру.

Актуальлелек:

“Перспектив башлангыч мәктәп” системасының иң мөһим үзенчәлеге мондый: башлангыч мәктәпне тәмамлаганда, «укучы үз алдына максат куярга һәм аны тормышка ашыру юлларын үзе таба алу дәрәҗәсенә күтәрелергә тиеш». Бу – яңа стандартта эшлекле белем дип атала. Эшлекле белем – стандарт керткән яңалыкның әһәмиятле эчтәлеген ачып бирүче иң гомуми төшенчә.

Һәр дәрестә универсаль уку гамәлләрен формалаштыру буенча эш алып барыла: ШУУГ- шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре; РУУГ – регулятив универсаль уку гамәлләре; ТБУУГ – танып белү универсаль уку гамәлләре; КУУГ –коммуникатив универсаль уку гамәлләре.

Укучыларның белемнәрен бәяләүнең системасы.

Дәресләрдә укучылар язма һәм сөйләмә телне кулланалар. Укучыларның белемнәрен бәйләүнең тулы бер системасы: тест, контроль эш, мөстәкыйль эш, төрле типтагы диктантлар.

1 нче сыйныфта укучының белеме бәяләнм, ә 2-4 нче сыйныфларда укучының белемнәре биш баллы система буенча бәяләнә: “5” – бик яхшы; “4” – яхшы; “3” – канәгатьләнерлек; “2” – начар; “1” – бик начар. Бу билгеләр дәрескә, чиреккә, еллыкка куела.

Ел буена грамматик биремле 5 контроль диктант алына.( Кушымта)

Укыту процессының төп характеристикасы

Эш формалары: сыйныф белән, төркемләп, индивидуаль, парлап, фронталь, дифференциаль.

Укыту методлары: сөйләү, күрсәтмәлелек, практик, эзләнү, проблемалы, мөстәкыйль эш, стимуллаштыру, тикшерү.

Башка предметлар белән бәйләнеше: программа әйләнә-тирә дөнья, әдәби уку фәннәре белән һәм халык авыз иҗаты, туган як төбәге белән бәйләнештә төзелгән.

Шартлы тамгаланыш:

УУГ – универсаль уку гамәлләре.

ШУУГ – шәхси универсаль уку гамәлләре.

РУУГ – регулятив универсаль уку гамәлләре.

КУУГ – коммуникатив универсаль уку гамәлләре.

ТБУУГ – танып – белү универсаль уку гамәлләре.

Уку предметы эчтәлегенең рухи кыйммәтләре

Татар теле курсын өйрәнү нәтиҗәсендә укучылар телнең аралашуның төп чарасы һәм милли культураның төп күренеше икәненә төшенә; укучыларда туган телгә карата позитив эмоциональ кыйммәтләр формалаша; туган тел укучылар өчен уку процессының нигезе, фикерләү, күзаллау, интелектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүдә зур таяныч булып тора. Туган телне өйрәнү барышында укучылар үзләренең иҗади сәләтләрен язма һәм сөйләм теле аша тормышка ашыра, телне мөһим мәгълүматны эзләү һәм табу өчен куллана. Укучылар ел дәвамында хатасыз язуның культуралылык билгесе икәнен аңлый, орфография кагыйдәләрен куллана, күчереп язуны, сүзләрдән җөмләләр, җөмләләрдән кечкенә хикәяләр төзи белү күнекмәләрен камилләштерә.

Шәхси, метапредметлы һәм предметлы нәтиҗәләр

Шәхси нәтиҗәләр:

туган ил, халкың һәм тарих өчен горурлык хисе кичерү; үзеңнең милли һәм этник яктан кая керүеңне аңлап, рухи кыйммәтләр булдыру;
дөньяга, аның табигать, халык, мәдәният, дин бергәлегенә карата тулы, социаль юнәлештәге караш формалаштыру;
башка фикерләргә дә хөрмәт белән карарга өйрәнү;
башкаларның хис – тойгыларын аңлау, борчылу, кайгы – шатлыгын уртаклашу;
үзең өчен җавплылык хисе һәм мөстәкыйллелекне үстерү;
өлкәннәр һүм яшьтәшләрең белән төрле социаль ситуацияләрдә хезмәттәшлек итү күнекмәләрен үстерү; бәхәсле ситуацияләрдән чыгу юлын табу сәләтен булдыру;
куркынычсыз, сәламәт яшәү рәвеше алып бару, материаль һәм рухи кыйммәтләргә сакчыл караш формалаштыру.

Метапредметлы нәтиҗәләр:

укытучы ярдәмендә уку эшчәнлегенең максатын билгеләү һәм формалаштыру;
иллюстрация белән эш вакытында үзеңнең фикереңне, күзаллауыңны әйтергә өйрәнү;
укытучы тәкъдим иткән план буенча эшләргә өйрәнү;
дәреслек белән эшләү күнекмәсе булдыру;
шигырьне сәнгатьле уку һәм хикәяне эзлекле сөйли алуга ирешү;
үз фикерләреңне телдән һәм язмача белдерергә өйрәнү;
уку бурычларын аңлау, аны чишү юлларын эзләү;
информация табу өчен төрле эзләү төрләре , җыю, эшкәртү, анализ, оештыру, тапшыру куллану;
“Татар теле ” дәреслеге эчтәлеге буенча материаль һәм информацион мөхиттә эшли алу.

Предметлы нәтиҗәләр:

телнең милли аңның нигезе булуы турында беренчел белемнәр формалаштыру;
дөрес сөйләм һәм язма телгә уңай караш булдыру;
татар теленең нормалары турында башлангыч белем күнекмәләре алу;
сүзләрне дөрес, аңлап уку;
телнең төзелеше, системасы турында белемнәр булдыру; телнең төп берәмлекләрен, аларның билгеләрен, аермалы якларын өйрәнү;
телнең төп берәмлекләрен, грамматик категорияләрен танырга һәм анализларга өйрәнү, тел берәмлекләрен дөрес итеп куллана белү.

Универсаль уку гамәлләре формалаштыру

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

- дәреслектә ориентлаша белү;

- шартлы билгеләрнең телен белү;

- рәсем һәм схемалар нигезендә биремнәр үтәү;

- төп билгеләрне аерып алу нигезендә кагыйдә формалаштыру;

- алфавитта тамгаларның(хәрефләрнең) урнашу тәртибен белү ;

- материаль объектлар кулланып биремнәр үтәү;

- дәреслек һәм мөстәкыйль эш дәфтәрендәге мәгълүматлар белән эшли белү;

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

-кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу;

- гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау;

- үз эшчәнлегеңне контрольгә алу, биремне үтәүнең дөреслеген тикшерү;

- тормыш тәҗрибәсен куллану;

- эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү.

Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре:

- дәреслек геройларына, күршеңә ярдәм итүдә танып-белү инициативасы күрсәтү;

- үз уңышларың/уңышсызлыкларың турында фикер йөртү;

- үз мөмкинлекләреңне бәяләү;

- үз эшчәнлегенең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру;

- мәгънә барлыкка китерү («Минем өчен моның нинди мәгънәсе һәм әһәмияте бар?» - дигән сорау кую)

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

- тормыш тәҗрибәсен куллану;

- күршең белән хезмәттәшлек итү.

Шәхси, метапредметлы һәм предметлы нәтиҗәләр

2 нче сыйныф

Шәхси нәтиҗәләр:

- туган илгә карата шәхси караш булдыру;

- чын кеше сыйфатлары булдыру;

- мөстәкыйльлелек һөм җаваплылык үстерү;

- этик хисләр, мөлаемлылык үстерү;

- рухи-әхлакый идеалларына китерү.

- олылар белән хезмәттәшлек;

- аралашу культурасы күнекмәләре .

Метапредметлы нәтиҗәләр:

- аң -белем үстерү;

- проблемаларны мөстәкыйль рәвештә таба алу;

- эзләнү юлларын һөм нәтиҗәләрен ачыклау;

- логик фикерләү:чагыштыру, синтез, анализ ясый белү;

- конфликтлы ситуацияләрдән чыгу юлын табу;

- укучыларның образлы, логик фикерләвен үстерү;

Предметлы нәтиҗәләр:

- Россиядә күп милләт халыкларының төшенчәсен бирү;

- татар теленең төп төшенчәләр буенча башлангыч белем ( фонетик, лексик, грамматик);

- татарча югары сөйләм культурасы формалаштыру;

- туган телнең орфоэпик, лексик, грамматик төшенчәләре;

- сүз турында башлангыч төшенчәләр формалаштыру;

- уку, язу гамәлләре формалаштыру;

- сүзгә фонетик анализ ясый белү.

Универсаль уку гамәлләре формалаштыру:

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

- дәреслектә ориентлаша белү;

- шартлы билгеләрнең телен белү;

- рәсем һәм схемалар нигезендә биремнәр үтәү;

- төп билгеләрне аерып алу нигезендә кагыйдә формалаштыру;

- материаль объектлар кулланып биремнәр үтәү;

- дәреслек һәм мөстәкыйль эш дәфтәрендәге мәгълүматлар белән эшли белү;

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

-кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу;

- гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау;

- үз эшчәнлегеңне контрольгә алу, биремне үтәүнең дөреслеген тикшерү;

- тормыш тәҗрибәсен куллану;

- эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү.

Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре:

- дәреслек геройларына, күршеңә ярдәм итүдә танып-белү инициативасы күрсәтү;

- үз уңышларың/уңышсызлыкларың турында фикер йөртү;

- үз мөмкинлекләреңне бәяләү;

- үз эшчәнлегенең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру;

- мәгънә барлыкка китерү («Минем өчен моның нинди мәгънәсе һәм әһәмияте бар?» - дигән сорау кую)

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

- тормыш тәҗрибәсен куллану;

- күршең белән хезмәттәшлек итү.

Шәхси, метапредметлы һәм предметлы нәтиҗәләр

3 сыйныф

Шәхси нәтиҗәләр:

-туган илгә карата шәхси караш булдыру;

- чын кеше сыйфатлары булдыру;

- мөстәкыйльлелек һөм җаваплылык үстерү;

- этик хисләр, мөлаемлылык үстерү;

- рухи-әхлакый идеалларына китерү.

- олылар белән хезмәттәшлек;

- аралашу культурасы күнекмәләре .

Метапредметлы нәтиҗәләр:

- аң -белем үстерү;

- проблемаларны мөстәкыйль рәвештә таба алу;

- эзләнү юлларын һөм нәтиҗәләрен ачыклау;

- логик фикерләү:чагыштыру, синтез, анализ ясый белү;

- конфликтлы ситуацияләрдән чыгу юлын табу;

- укучыларның образлы, логик фикерләвен үстерү;

Предметлы нәтиҗәләр:

- Россиядә күп милләт халыкларының төшенчәсен бирү;

- татар теленең төп төшенчәләре буенча башлангыч белем бирү( фонетик, лексик, грамматик);

- татарча югары сөйләм культурасы формалаштыру;

- туган телнең орфоэпик, лексик, грамматик төшенчәләре;

- сүз турында башлангыч төшенчәләр формалаштыру;

- уку, язу гамәлләре формалаштыру;

- сүзгә фонетик анализ ясый белү.

Универсаль уку гамәлләре формалаштыру:

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

- дәреслектә ориентлаша белү;

- шартлы билгеләрнең телен белү;

- рәсем һәм схемалар нигезендә биремнәр үтәү;

- төп билгеләрне аерып алу нигезендә кагыйдә формалаштыру;

- материаль объектлар кулланып биремнәр үтәү;

- дәреслек һәм мөстәкыйль эш дәфтәрендәге мәгълүматлар белән эшли белү;

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

-кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу;

- гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау;

- үз эшчәнлегеңне контрольгә алу, биремне үтәүнең дөреслеген тикшерү;

- тормыш тәҗрибәсен куллану;

- эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү.

Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре:

- дәреслек геройларына, күршеңә ярдәм итүдә танып-белү инициативасы күрсәтү;

- үз уңышларың/уңышсызлыкларың турында фикер йөртү;

- үз мөмкинлекләреңне бәяләү;

- үз эшчәнлегенең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру;

- мәгънә барлыкка китерү («Минем өчен моның нинди мәгънәсе һәм әһәмияте бар?» - дигән сорау кую)

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

- тормыш тәҗрибәсен куллану;

- күршең белән хезмәттәшлек итү

4 нче сыйныф

Башлангыч гомуми белем бирү баскычында татар теле фәнен өйрәнү нәтиҗәсендә укучыларда белем алу осталыгы нигезе буларак танып белү, коммуникатив, регулятив һәм шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре формалашачак.

Танып белү универсаль уку гамәлләре

Укучылар өйрәнәчәк:

• мөһим бәйләнешләрне аерып чыгару нигезендә кагыйдә формалаштырырга;

• күнегүләрне мөстәкыйл эшләү алымнарын үзләштерергә;

• тәкъдим ителгән план буенча телдән аңлатырга;

• материаль объект, таблица, рәсем, схемалар, сүзлекләр кулланырга;

• бирелгән алгоритм буенча күнегүләр башкарырга;

• фикерләүдә логик чылбыр төзергә;

• уку мәсьәләләрен модельләштерүдә билгеләр (символлар) кулланырга.

Укучылар өйрәнергә мөмкинлек алачак:

• интернетны кулланып, мәгълүмат эзләргә;

• мөстәкыйль рәвештә нигезләмә һәм критерийлар сайлап, чагыштыру, сериация һәм классификация башкарырга;

• сәбәпле-нәтиҗәле мөнәсәбәтләр урнаштыруны үз эченә алган логик хикәяләү тө-зергә.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре

Укучылар өйрәнәчәк:

• партадаш күрше белән яисә төркемдә хезмәттәшлек итәргә;

• нинди дә булса предмет яисә объектка төрле карашлар булу мөмкинлеген аңларга;

• килешергә һәм уртак эшчәнлектә гомуми чишелешкә килергә;

• сораулар формалаштырырга.

Укучылар өйрәнергә мөмкинлек алачак:

• сораулар ярдәмендә партнердан өстәмә мәгълүмат алырга;

• монолог төзергә.

Регулятив универсаль уку гамәлләре

Укучылар өйрәнәчәк:

• таблица буенча кагыйдәнең дөреслеген тикшерегә;

• гамәлләрне таләп ителгән вакытта башларга һәм тәмамларга;

• кагыйдә, инструкцияләрне истә тотарга һәм шуларга ияреп гамәлләр кылырга;

• максатка кагылышсыз гамәлләрдән тыелырга;

• сәбәпле-нәтиҗәле бәйләнешләр урнаштырырга.

Укучылар өйрәнергә мөмкинлек алачак:

• партадаш күршең белән хезмәттәшлектә яңа уку мәсьәләләрен куярга;

• уку эшчәнлегенең үзең өчен әһәмиятен, мәгънәсен һәм сарыф ителгән вакытны, көчне бәяләргә;

• ирешеләчәк нәтиҗәне алдан фаразларга;

• яңа уку мәсьәләсен чишүгә керешкәнче үз мөмкинлекләреңне мөстәкыйль бәяләргә.

Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре

Укучыларда формалашачак:

• татар теле фәненә танып белү кызыксынуы;

• дәреслек геройларына һәм партадаш күршеңә ярдәм итү инициативасы;

• үз уңышларың/уңышсызлыкларыңның сәбәпләре турында фикер йөртү;

• нормалардан тайпылышны күрү;

Укыту предметы эчтәлегенең рухи кыйммәтләре

3.Программа эчтәлеге

Укыту предметының эчтәлеге (1 сыйныф)

Бүлек һәм темаларның исемнәре, сәгатьләр саны

№	Бүлек һәм темаларның исеме	Барлык сәгатьләр
1	Әзерлек чоры	6
2	Төп чор	55
2.1	Сузык аваз хәрефләре	12
2.2	Тартык аваз хәрефләре	35
2.3	Я,е,ю,ё хәрефләре	7
2.4	ъ, ь хәрефләре	1
3	Йомгаклау чоры	2
4	Алфавит	3
5	Җөмлә	2
6	Сүзләр	4
6.1	Предметны, эш-хәрәкәтне белдергән сүзләр	1
6.2	Предметның билгесен белдергән сүзләр	1
6.3	Өстәмә предметны белдергән сүзләр	1
6.4	Ярдәмче сүзләр	1
7	Телдән һәм язма сөйләм	3
7.1	Телдән һәм язма сөйләм. Басым	2
7.2	Исем, фамилия, елга, күл, шәһәр исемнәрендә, хайван кушаматларында баш хәрефләр	1
8	Иҗек. Сүзләрне юлдан-юлга күчерү	2
9	Сузык аваз хәрефләре	10
9.1	Калын һәм нечкә сузыклар	3
9.2	Э – е хәрефләре.	1
9.3	Ө – е хәрефләре.	1
9.4	О – ы хәрефләре.	1
9.5	Я хәрефе.	1
9.6	Ю хәрефе.	1
9.7	Е, е хәрефләре.	1
9.8	Сузык аваз хәрефләрен ныгыту	1
10	Тартык аваз хәрефләре	8
10.1	Тартык авазлар. Яңгырау һәм саңгырау тартыклар.	1
10.2	Парлы һәм парсыз тартык авазлар.	1
10.3	Й хәрефе.	1
10.4	В хәрефе.	1
10.5	К,г хәрефләре.	2
10.6	М, н, ң хәрефләре.	1
10.7	Тартык авазларны ныгыту өчен күнегүләр.	1
11	Уку елында өйрәнгәннәрне ныгыту	4
11.1	Контроль күчереп язу.	1
11.2	Сүзләрне юлдан юлга күчерү, иҗеккә бүлүне кабатлау өчен күнегүләр.	1
11.3	Сузык һәм тартык аваз хәрефләрен ныгыту.	1
11.4	Барлык өйрәнгәннәрне кабатлау.Йомгаклау дәресе	1
	Барлыгы	99

Әзерлек чоры (6 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Язганда дөрес утыру һәм язу әсбапларын дөрес куллану кагыйдәләре белән танышу. Дәфтәр битләрендә ориентлашу, андагы сызыклар белән танышу. Язма хәрефләрнең өлге формалары белән танышу. Алгоритм буенча сызык элементлары язу. Бордюр-бизәкләр ясау процессында язма хәреф элементлары турында күзаллау тудыру.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар язганда дөрес утыру, язу әсбапларын дөрес куллану кагыйдәләрен, дәфтәр битендә ориентлаша, алгоритм буенча хәреф элементларын яза белергә тиешләр.

Төп чор (55 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Дөрес утыру һәм язу әсбаплары дөрес куллану күнекмәләрен камилләштерү. Өлге элементларыннан язма хәрефләр төзү һәм анализлау. Балалар хәтерендә язма баш һәм юл хәрефләрнең төгәл күрмә-хәрәкәтле образларын формалаштыру. Язуда өч төрле (өске, урта, аскы) тоташтыру алымы белән танышу. Сүзнең аваз схемасын график формага үзгәртү һәм алга таба язма хәрефләр белән язу. Язма хәрефләр белән бирелгән иҗек, сүз, җөмлә үрнәкләрен уку, үрнәк буенча язу, укучыларның үз язуларының нәтиҗәләрен тикшерүләре.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда, иҗади эшләр.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар язуда өч төрле тоташтыру алымын кулланып, үрнәк буенча иҗекләр, сүзләр, җөмләләр, сүзнең аваз схемасын график формага үзгәртеп, язма хәрефләр белән яза, үз язуларының нәтиҗәләрен тикшерә белергә тиешләр.

Контроль төрләре: парларда яки үз-үзеңне тикшерү, сүзлек диктанты.

Мөстәкыйль эшләр:биремле күчереп язу.

Милли төбәк компоненты: Татар халык мәкальләре, табышмаклар.

Йомгаклау чоры (2 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Алгоритм буенча сүзләрдә язма хәрефләрнең һәм аларны тоташтыру сызыкларын язу технологиясен ныгыту. Язма һәм басма текстлардан сүз һәм җөмләләрне күчереп язу, әйтеп яздыра торган текстны язу.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар язма һәм басма текстлардан сүзләр, җөмләләрне күчергәндә тоташ һәм тиз итеп язу алымнарын куллана белергә тиеш.

Контроль төрләре: парларда яки үз-үзеңне тикшерү, сүзлек диктанты.

Мөстәкыйль эшләр:биремле күчереп язу.

Милли төбәк компоненты: Татар сүзләрен дөрес язу.

Алфавит (3 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Хәрефләрне дөрес итеп уку (әйтү). Алфавиттагы хәрефләрнең урынын белү. Сүзлекләр төзүдә алфавитны белүнең әһәмиятен аңлау.

Эш формалары: экскурсия, төркемдә һәм парларда эшләү.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар татар алфавитындагы хәрефләрнең урыннарын һәм сүзләрне алфавит тәртибендә яза белергә тиешләр.

Контроль төрләре: парларда яки үз-үзеңне тикшерү.

Мөстәкыйль эшләр: дидактик биремнәр.

Милли төбәк компоненты: Татар алфавитындагы хәрефләрне, татар сүзләрен дөрес язу, татар язучыларының һәм шагыйрьләренең китаплары белән танышу.

Җөмлә (2 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Җөмлә турында беренче төшенчә белән таныштыру, андагы сүзләрнең һәрберсенең үз урыны булуын күзәтү. Төрле тавыш (интонация) белән әйтелгән җөмләләрдән соң куела торган тыныш билгеләре, аларны дөрес итеп кую. Телдән сөйләм белән язма сөйләмнең аермасын күрсәтү.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда, иҗади эшләр.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар җөмләләрне, тыныш билгеләренә карап, дөрес интонация белән укый, телдән һәм язма сөйләмнең аермасын күрсәтә белергә тиешләр.

Контроль төрләре: парларда яки үз-үзеңне тикшерү.

Мөстәкыйль эшләр: биремле күчереп язу.

Сүзләр (4 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Предмет атамасын белдергән сүзләр – исемнәр белән таныштыру, сорауларын әйтү. Уртаклык һәм ялгызлык исемнәр һәм аларның язылышы. Ярдәмче сүзләр – бәйлекләр һәм бәйлек сүзләр белән танышу. Предметның билгесен белдергән сүзләр, эш-хәрәкәтне белдергән сүзләр белән таныштыру.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда, индивидуаль.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар предметны, предметның билгесен, предметның эш-хәрәкәтен белдергән сүзләрне аера, ярдәмче сүзләрне таба, уртаклык һәм ялгызлык исемнәрнең язылышын белергә тиешләр.

Контроль төрләре: парларда яки үз-үзеңне тикшерү, сүзлек диктанты.

Мөстәкыйль эшләр: дидактик биремнәр.

Милли төбәк компоненты: Сүз турында татар халык мәкальләре.

Телдән һәм язма сөйләм (3 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Телдән сөйләмнең үзенчәлекләре (интонация, сүз басымы). Язма сөйләм үзенчәлекләре (җөмлә башында, ялгызлык исемнәрдә баш хәреф). Әзер тексттан сүз, сүзтезмә һәм җөмләләрне дөрес итеп күчереп язу. Сөйләм күнекмәләре булдыру өстендә эшләү.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда, иҗади эшләр.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар телдән һәм язма сөйләмнең үзенчәлекләрен, рәсем буенча җөмләләр һәм сөйләм төзи белергә тиешләр.

Милли төбәк компоненты: Тел турында татар халык мәкальләре.

Иҗек. Сүзләрне юлдан-юлга күчерү (2 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Сүзләр иҗекләргә бүленә. Иҗекнең үзәген сузык аваз тәшкил итә. Сүзләрне юлдан-юлга күчерү иҗекләп башкарыла. ъ, ь, й хәрефләре булган сүзләрне иҗеккә бүлү һәм юлдан-юлга күчерү.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда, индивидуаль.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар сүзләрне иҗекләргә һәм юлдан-юлга күчерү өчен бүлә белергә тиешләр.

Контроль төрләре: парларда яки үз-үзеңне тикшерү.

Мөстәкыйль эшләр: биремле күчереп язу.

Сузык аваз хәрефләре (10 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Калын һәм нечкә сузыклар, аларны белдерә торган хәрефләрнең дөрес язылышы. Авазларның калынлыкта-нечкәлектә ярашуы. Рус теленнән кергән сүзләрдәге сузыкларның әйтелешендәге аерманы күрсәтү. Э-е, ө-е, о-ы, я, ю, е хәрефләренең дөрес язылышы кагыйдәләре.

Эш формалары: төркемдә, парларда, индивидуаль, иҗади эшләр.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар э-е, ө-е, о-ы, я, ю, е хәрефләренең сүзнең төрле урыннарында дөрес язылышын, рус теленнән кергән сүзләрне дөрес итеп укый, күчереп һәм ишетеп яза белергә тиешләр.

Контроль төрләре: парларда яки үз-үзеңне тикшерү, сүзлек диктанты.

Мөстәкыйль эшләр: биремле күчереп язу.

Тартык аваз хәрефләре (8 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Яңгырау һәм саңгырау тартыклар, аларны белдерә торган хәрефләрнең дөрес язылышы. Парлы һәм парсыз яңгырау һәм саңгырау тартыклар. Й хәрефенең язылу урынын истә калдыру. В хәрефенең ике төрле сүзләрдә кулланылуы, рус сүзләрендә бу хәрефне уку. К, г хәрефләренең калын һәм нечкә сузыклар булган сүзләрдә төрлечә укылуы, ң хәрефенең сүз башында килә алмавы, аның баш хәрефе булмау кагыйдәләре.

Эш формалары: төркемдә, парларда, индивидуаль.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар яңгырау һәм саңгырау тартыкларны аера белергә, в хәрефе кергән сүзләрне дөрес укырга, калын һәм нечкә әйтелешле сүзләрдә к, г хәрефләрен дөрес әйтә белергә тие- Укучыларны дөрес утыру, дөрес итеп ручка тоту, дөрес итеп дәфтәрне куярга өйрәтү; Язу юлы белән танышу; Язу элементларын язу.шләр.

Контроль төрләре: парларда яки үз-үзеңне тикшерү, сүзлек диктанты.

Мөстәкыйль эшләр: дидактик биремнәр.

Уку елында өйрәнгәннәрне ныгыту (4 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Дәреслек ахырындагы әкият геройлары биргән сораулар һәм биремнәрне үтәү. Контроль күчереп язу. Ел буена өйрәнгәннәрне кабатлау.

Эш формалары: төркемдә, парларда, индивидуаль, иҗади эшләр.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар җөмлә һәм җөмлә янында тыныш билгеләрен, предметны, билгене, эш-хәрәкәтне белдергән сүзләрне, юлдан-юлга күчерү кагыйдәләрен, сузык һәм тартык аваз хәрефләрен белергә тиешләр.

Контроль төрләре: контроль күчереп язу, парларда яки үз-үзеңне тикшерү.

Мөстәкыйль эшләр: дидактик биремнәр.

Милли төбәк компоненты: Татар халык әкиятләре.

Укыту темаларының эчтәлеге (2 сыйныф)

Фонетика һәм орфоэпия (58сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Беренче сыйныфта алган белемнәрне, эш осталыгын һәм күнекмәләрне ныгыту, тирәнәйтү.

Авазлар һәм хәрефләр. Сузык һәм тартык авазлар. Авазларның калынлыкта-нечкәлектә ярашуы. Язуда сузык авазларны белдерә торган хәрефләр.

Иҗек. Сүзләрне иҗекләргә бүлү, аларны юлдан-юлга күчерү. Яңгырау һәм саңгырау тартыклар. Парлы һәм парсыз яңгырау-саңгырау тартыклар. Язуда тартык авазларны белдерә торган хәрефләр. Татар теленә хас үзенчәлекле авазлар.

Е, ю, я хәрефләренең сүз башында һәм сузык авазлардан соң ике аваз белдергән очракларын танып белү һәм шул хәрефләр кергән сүзләрне дөрес уку, язу.

Саңгырау тартыкларның яңгыраулашуы.

Бертөрле ике тартык аваз хәрефләренең янәшә килүе.

ъ һәм ь хәрефләренең аваз белдермәгәнен истә тоту, шул хәрефләр кергән сүзләрне дөрес язу.

Татар алфавитын төгәл, хәреф исемнәрен дөрес итеп яттан белү. «Дөрес әйт», «Дөрес яз», «Аңлатмалы сүзлек» белән эшләгәндә, алфавиттан файдалану. Беренче хәрефкә карап, сүзләрне алфавит тәртибендә урнаштыру.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда, иҗади эшләр.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар э-е, ө-е, о-ы, я, ю, е хәрефләренең сүзнең төрле урыннарында дөрес язылышын, рус теленнән кергән сүзләрне дөрес итеп укый, күчереп һәм ишетеп яза; яңгырау һәм саңгырау тартыкларны аера белергә, в хәрефе кергән сүзләрне дөрес укырга, калын һәм нечкә әйтелешле сүзләрдә к, г хәрефләрен дөрес әйтә,ъ һәм ь хәрефләренең аваз белдермәгәнен истә тотып, шул хәрефләр кергән сүзләрне дөрес яза;сүзләрне иҗекләргә һәм юлдан-юлга күчерү өчен бүлә; татар алфавитын төгәл, хәреф исемнәрен дөрес итеп яттан белә; «Дөрес әйт», «Дөрес яз», «Аңлатмалы сүзлек» белән эшләгәндә, алфавиттан файдалана; беренче хәрефкә карап, сүзләрне алфавит тәртибендә урнаштыра белергә тиешләр.

Контроль төрләре: парларда яки үз-үзеңне тикшерү, сүзлек, искәртмәле, аңлатмалы, ирекле диктантлар, контроль күчереп язу, контроль диктантлар.

Мөстәкыйль эшләр:биремле күчереп язу, дидактик биремнәр.

Милли төбәк компоненты: Татар халык мәкальләре һәм табышмаклары, татар шагыйрьләренең иҗаты.

Графика (2 сәг.)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Авазлар һәм хәрефләрне; сүз, тамыр һәм кушымчаны;предметны, билгене, эш-хәрәкәтне белдергән сүзләрне, юлдан-юлга күчерү кагыйдәләрен, текст һәм текстның өлешләрен кабатлау. Татар алфавитын төгәл, хәреф исемнәрен дөрес итеп яттан белү.Төрле сүзлек һәм белешмәлекләр белән эшләгәндә, алфавиттан файдалану.Беренче хәрефенә карап, сүзләрне алфавит тәртибендә урнаштыру.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда, иҗади эшләр.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар авазлар һәм хәрефләрне; сүз, тамыр һәм кушымчаны; җөмлә һәм җөмлә янында тыныш билгеләрен; предметны, билгене, эш-хәрәкәтне белдергән сүзләрне, юлдан-юлга күчерү кагыйдәләрен, текст һәм текстның өлешләрен аера, таба белергә тиешләр.

Контроль төрләре: тест эшләү, парларда яки үз-үзеңне тикшерү.

Мөстәкыйль эшләр: дидактик биремнәр.

Сүз төзелеше (морфемика) (39сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Сүз тамыры. Тамырдаш сүзләр. Кушымчалар. Татар телендә сүз тамырының сүз башында булуын, үзгәрмәвен, кушымчаларның тамыр сүзгә сингармонизм законына бәйле рәвештә ялганып килүен гамәли күзәтү.

Предметны белдергән сүзләр. Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр. Кеше исемнәрен, фамилияләрен, шәһәр, авыл, елга исемнәрен, хайван кушаматларын баш хәреф белән язу.

Эш-хәрәкәтне белдергән сүзләр. Аларның җөмләдә сүзләрне үз тирәсенә туплаган үзәк булуына төшенү.

Предметларның төрле билгеләрен атаган сүзләр. Аларны, Нинди? Кайсы? сорауларын куеп, сүзләр арасыннан табу, җөмләдәге ролен гамәли күзәтү.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда, иҗади эшләр.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар сүзнең тамырын, кушымчаларын аера,тамырдаш сүзләр таба, предметны, предметның билгесен, предметның эш-хәрәкәтен белдергән сүзләрне аера һәм җөмләдән таба, уртаклык һәм ялгызлык исемнәрнең язылышын белергә тиешләр.

Контроль төрләре:парларда яки үз-үзеңне тикшерү, искәртмәле һәм аңлатмалы, ирекле диктантлар, контроль күчереп язу, контроль диктантлар, тест эшләү.

Мөстәкыйльэшләр: биремле күчереп язу, дидактик биремнәр.

Милли төбәк компоненты: Сүз турында татар халык мәкальләре.

Синтаксис ( Җөмлә )(7 сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Сүз, сүзтезмә һәм җөмләләрне аера белү. Җыйнак һәм җәенке гади җөмлә. Җөмләнең баш кисәкләре. Җөмләдә сүз тәртибе. Әйтү максаты ягыннан җөмләнең төрләре, аларны дөрес интонация белән әйтү.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда, иҗади эшләр.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар җөмләләрне, тыныш билгеләренә карап, җөмләнең төрләрен билгели, дөрес интонация белән укый; сүз, сүзтезмә, җөмләне аера, җөмләнең баш кисәкләрен күрсәтә белергә тиешләр.

Контроль төрләре: парларда яки үз-үзеңне тикшерү, ирекле диктант, контроль күчереп язу.

Мөстәкыйль эшләр: дидактик биремнәр.

Сөйләм үстерү (Бәйләнешле сөйләм) (13 сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Бәйләнешле сөйләмдә җөмләләрнең үзара бәйләнеше. Бер темага берләштерелмәгән аерым җөмләләрне текст белән чагыштыру. Текстның темасын билгеләү. Текстны кисәкләргә бүлү. Текст кисәкләренә исем кую.

Сюжетлы рәсемнәр буенча бер темага берләштерелгән җөмләләр төзү һәм язу.

Шигырь, мәкаль, әйтем һәм табышмаклар ятлау. Татар сөйләм әдәбенә хас булган сүзләрне дөрес куллану.

Эш формалары: төркемдә һәм парларда, иҗади эшләр.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Укучылар бәйләнешле сөйләмдә җөмләләрнең үзара бәйләнешен, телдән һәм язма сөйләмнең үзенчәлекләрен, рәсем буенча җөмләләр һәм хикәя төзи, текстның темасын билгели, кисәкләргә бүлә һәм текст кисәкләренә исем куя, хат һәм котлау открыткасы яза белергә тиешләр.

Контроль төрләре: парларда яки үз-үзеңне тикшерү, аңлатмалы һәм контроль диктант.

Мөстәкыйль эшләр:биремле күчереп язу, дидактик биремнәр.

Милли төбәк компоненты: Татар халык мәкальләре, әйтем һәм табышмакларын өйрәнү, туган як турында хикәяләр төзү.

Ел буена өйрәнгәннәрне ныгыту (16 дәрес)

Укыту предметының эчтәлеге ( 3 сыйныф)

Калын һәм нечкә сузыклар. Яңгырау һәм саңгырау тартыклар. Тавышсыз хәрефләр. Парлы һәм парсыз яңгырау һәм саңгырау тартыклар.Калын һәм нечкә сузык авазлар. Е,я,ю хәрефләренең сүз башында һәм сузык авазлардан соң ике аваз белдергән очракларын танып белү һәм шул хәрефләр кергән сүзләрне дөрес уку, күчереп язу. Ъ, ь хәрефләренең аваз белдермәгәнлеген истә тоту, шул хәрефләр кергән сүзләрне дөрес уку. Сүзгә фонетик анализ ясау.

Сүз. Телнең сүзлек байлыгы (11 сәг.)

Сүз.Сүзнең лексик мәгънәсе. Бер мәгънәле һәм күп мәгънәле сүзләр. Синонимнар. Антонимнар. Омонимнар. Аларның сөйләмдәге роле. Сүзнең күп мәгънәлелеген һәм күчерелмә мәгънәсен (фразеологик әйтелмәләр) куллану. Татар теленең сүз байлыгы. Дәреслекләрдәге сүзлекчәләрдән, сүзлекләрдән сүзнең аңлатмасын табып алу.

Сүзтезмә белән белдерелгән лексик берәмлекләр: сөт өсте, җир җиләге һ.б.

Сүз төзелеше. Сүз ясалышы (11 сәг.)

Морфология һәм аның состав өлешләре. Бер тамырдан берничә сүз ясалу, кушымчалар, аларның яңа сүз ясаудагы роле.

Тамырдаш сүзләр. Сүзләрнең ясалыш буенча төрләре (ясалма, кушма, парлы сүзләр).

Сүз төркемнәре

Исем (17 сәг.)

Сүз төркемнәре төшенчәсе. Исем. Исемнең предметлык төшенчәсен белдерүе, аның җөмләдә ия булып килүе. Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр. Исемнәрне тематик төркемләү.

Исемнең берлек һәм күплек санда килүе. Күплек кушымчалары, аларның дөрес әйтелеше һәм ясалышы.

Исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Татар телендә килешләр һәм аларның сораулары. Сузык авазларга һәм яңгырау тартыкларга беткән исемнәрнең килешләр белән төрләнүе.

Фигыль (24 сәг.)

Фигыль сүз төркеменең мәгънәсе һәм сораулары. Фигыльнең барлык һәм юклык төрләре. Фигыльнең зат-сан белән төрләнеше. Хикәя фигыльөч заманы: үткән заман, киләчәк заман, хәзерге заман.Фигыльнең заман формаларын дөрес ясау. Фигыльнең күп мәгънәлелеге.

Сыйфат (9 сәг.)

Сыйфатларның семантик төркемнәре. Сыйфат дәрәҗәләре (гади, чагыштыру, артыклык, кимлек дәрәҗәләре).

Алмашлык (5 сәг.)

Алмашлыкның мәгънә үзенчәлегенә –зат һәм предметны атамыйча, исемен генә алыштырып килүенә күзәтүләр. Зат алмашлыклары, килеш белән төрләнүе. Аларның җөмләләрне бер-берсенә бәйләүдәге роле.

Кисәкчәләр (5 сәг.)

Да-дә, та-тә кисәкчәләрен -да/-дә, -та/-тә кушымчаларыннан аеру. Кисәкчәләрне дөрес язу.

Бәйлекләр (2 сәг.)

Төрле килешләрдә исемнәрне һәм зат алмашлыкларын белән, саен, шикелле, өчен, аркылы, таба, хәтле, каршы, кадәр, чаклы, бирле, соң, башка бәйлекләре белән куллану.

Җөмлә (12 сәг.)

Хикәя, сорау, өндәү (боеру), тойгылы җөмләләр. Аларны текстта аера белү.

Җөмләнең әйтелү максаты буенча төрләренә карап, җөмлә ахырына тыныш билгесе кую. Җөмләнең баш кисәкләре . Язма сөйләмдә ия һәм хәбәрнең урыннары.

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. Җыйнак җөмләне, тиешле сүзләр өстәп, җәенкеләндерә белү, җәенке җөмлә эченнән баш кисәкләрне генә аерып чыгару.

Сүзтезмә (3 сәг.)

Сүз, сүзтезмә һәм җөмләләрне аера белү, мәгънәләре, сораулар ярдәмендә җөмләдә сүзләр бәйләнешен ачыклау, сүзтезмәдәге ияртүче һәм иярүче сүзләрне билгеләү.

Бәйләнешле сөйләм (10 сәг.)

Текстның темасын һәм төп фикере. Исемсез текстларның темасын билгеләү һәм исем кую. Төп фикерне темадан аера белү һәм аларны төгәлбилгеләү.

Текстның типлары: хикәяләү, тасвирлау, фикер йөртү. Аларның төп үзенчәлекләре.

Әзер яки күмәк төзелгән план буенча хикәяләү тибындагы текстны изложение итеп язу. Сюжетлы рәсемнәр һәм картиналар буенча укучыларның тормыш тәҗрибәсенә, күзәтүләренә, укыганнарына бәйле темаларга сочинениеләр язу. Телдән эш характерындагы текстлар төзү.

Сөйләм этикасы. Телдән һәм язмача чакыру, тәбрикләү.

Ел буена үткәннәрне кабатлау (14сәг.)

“Сүзнең төп (лексик) мәгънәсе” темасы.Сүз төзелеше. Сүз ясалышы.Сүз төркеме. Исем.Исемнәрнең килеш белән төрләнүе.Сүз төркеме.

Фигыль.Фигыльнең заман белән төрләнеше.Сүз төркеме.Сыйфат.Бәйләнешле сөйләм. “Җәй”.Сүз төркеме.Алмашлык.Кисәкчәләр. Бәйлекләр.Җөмлә. Сүзтезмә.Бәйләнешле сөйләм.

. Укыту предметының эчтәлеге (4 сыйныф)

1.1-3 сыйныфларда үткәннәрне кабатлау. 8 сәг

Аваз һәм хәреф. Сузык һәм тартык авазлар.Иҗек.Сүзләрне юлдан юлга күчерү. ь,ъ хәрефләре кергән сүзләрне дөрес уку һәм язуЯнәшә килгән бертөрле аваз хәрефләре булган сүзләр.Алфавит. Алфавитның әһәмияте.Сүзлекләр белән эш.Сингармонизм законы турында беренче күзаллау.

2. Сүз. Телнең сүзлек байлыгы.Сүзнең лексик мәгънәсе . 8 сәг.

Сүз. Телнең сүзлек байлыгы. Тотрыклы сүзтезмәләр, омоним, синоним антоним,фрозеологик әйтелмәләр сүзлеге белән эш. Күп мәгнәле сүзләр. Искергән һәм яңа сүзләр

3. Сүз төзелеше. 11 сәг.

Кушымча.Кушымчаларның төрләре.Кушымчаларның ясагыч һәм төрләндергеч буенча ясалышы(кушма, парлы сүзләр)

4. Сүз төркемнәре . Исем–8 сәг.

Исем. Мәгънәсе, сораулары. Җөмләдәге роле Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр Ялгызлык исемнәрдә баш хәреф

Берлек һәм күплек сан формалары. Исемнәрнең килеш һәм тартым белән төрләнеше.

5. Фигыль –13 сәг.

Мәгънәсе. Сораулары. Барлык, юклык формалары Зат-сан белән төрләнүе. Хәзерге, үткән, киләчәк заманнар. Фигыльләрнең күп мәгънәлеге.

Боерык фигыль. Фигыльнең нигезе дифтонгка тәмамлануы. (сау-савыйм, савыйк, савыгыз)

6. Сыйфат - 7сәг.

Мәгънәсе,сораулары. Җөмләдә роле. Сөйләмдә әһәмияте. Сыйфат дәрәҗәләре, сыйфатның җөмләдәге роле. (аергыч, хәбәр)

7. Алмашлык -6 сәг.Зат алмашлыклары. Җөмләдәге һәм текстагы роле. Сорау алмашлыклары.Килеш белән төрләнеше, дөрес язылышы.

8. Сан -6 сәг.

Санның билгеләмәсе, сорауларымикдар саны, тәртип саны.

9. Рәвеш -5 сәг Лексик-грамматик яктан эш-хәлнең билгесен белдерүе.Аның төрләнмәве.Төп синтаксик функциясе – хәл.

10. Кисәкчәләр. 2сәг Да. дә. гына , генә. Та, тә, ук, үк, кына ,кенә кисәкчәләре. Сөйләмдәге роле. Аларның җөмләгә төрле төсмер өстәве.

11. Бәйлекләр 4 сәг. Төрле килешләрдә исемнәрнең һәм зат алмашлыкларының бәйлекләр белән килүенә йомгак ясау, системалаштыру.

12. Җөмлә. Сүзтезмә -2 сәг

Сүзтезмә һәм тезмә сүзләр арасындагы аерманы аңлату, сүзтезмәдәге иярүче һәм ияртүче сүз турында белемнәрне тирәнәйтү

13. Җөмләнең баш кисәкләре. Ия һәм хәбәр. 2 сәг

Җөмләнең баш кисәкләре.

14. Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. 1 сәг Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне аеру.

15. Җөмләнең иярчен кисәкләре Аергыч 1 сәг. Аергычка билгеләмәне һәм аның белдерүен аңлату.

16. Җөмләнең тиңдәш кисәкләре. 1 сәг.

Җөмләдә сүзләр бәйләнеше. Җөмләнең тиңдәш кисәкләрен һәм тиңдәш кисәкләрнең узара санау интонациясен, теркәгечләр ярдәмендә бәйләнеше.Тиңдәш кисәкләр янында тыныш билгеләре.

17 .Эндәш сүзләр. 1 сәг. Эндәш сүзләр һәм алар янында тыныш билгеләре.

18. Гади һәм кушма җөмлә. 2 сәг.

Тезмә кушма җөмләләрдә һәм, ә, ләкин, әмма теркәгечләре, алар янында тыныш билгеләре.

1 нче бүлек. Фонетика һәм орфоэпия (50 сәг.)

2 нче бүлек. Графика (6 сәг.)(50)

3 нче бүлек. Сүз төзелеше (морфемика) (52сәгать)56

4 нче бүлек. Синтаксис ( Җөмлә )(10 сәгать)(108)

5 нче бүлек. Сөйләм үстерү (Бәйләнешле сөйләм) (18 сәгать)118

4. Уку материалын календарь –тематик планлаштыру

№

Дәреснең темасы. Дәрес тибы

Планлаштыру нәтиҗәләре

Укучылар эшчәнлеге

Тикшерү формасы

Үткәрү вакыты

Предметлы нәтиҗәләр

Метапредметлы нәтиҗәләр

Шәхескә кагылышлы нәтиҗәләр

план

факт

Тылсымчы китап-ханәсенә рәхим итегез.”Дөрес әйт” һәм “Дөрес яз” сүзлеге

Катнаш

Белергә тиеш:

-“Татар теле”дәреслегенең төзелешен;

-татар теленең төп сүзлекләрен

Башкара алырга тиеш:

-“Эчтәлек” битендә ориентлаша алу;

-сүзлекләр белән гамәли эшләрне үти алу

ТБУУГ:кирәкле информацияне дәреслектән таба белү;

РУУГ:процессның киләчәген фаразлау, ирелешәчәк нәтиҗәне алдан күрү
КУУГ:күршең белән хезмәттәшлек итү.

төркемдә үзара ярдәм итешү,

Дәреслек белән эшләү .

Шартлы билгеләрне истә калдыру.

Сүзлекләр белән эшләү.

Телдән һәм язма күнегүләр эшләү.

Фронталь тикшерү

Авазлар һәм хәрефләр

Катнаш

Белергә тиеш:

-аваз һәм хәреф аермасы.

Башкара алырга тиеш:

-сүздән авазны аерып алу, аңа характеристика бирү;

-сүзгә аваз хәреф схемасын төзү

ТБУУГ:аваз һәм хәрефләрне анализлый, алар арасындагы аермалы якларны таба белү;

РУУГ:1 класста үзләштергән белемнәргә таянып, яңа информацияне таба белергә күнектерү;

КУУГ:үз фикереңне нигезли, дәлилли белү.

үз уңышларың яки уңышсызлыкларыңның сәбәпләре турында фикер йөртү;

Сүздән авазны аера алу, аңа характеристика бирү.

Сүзгә аваз-хәреф схемасын төзү.

Дәреслектәге күнегүләрне үтәү.

Белемнәрне тикшерү.

Парлап эшләү

Авазлар һәм хәрефләр

Катнаш

Белергә тиеш:

-аваз һәм хәреф аермасы.

Башкара алырга тиеш:

-сүздән авазны аерып алу, аңа характеристика бирү;

-сүзгә аваз хәреф схемасын төзү

ТБУУГ:калын һәм нечкә сузыкларны анализлый, алар арасындагы охшаш һәм аермалы якларны таба белү;

РУУГ:үз гамәлләреңне һәм аның нәтиҗәләрен бирелгән үрнәк белән чагыштыру;

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Укытучы аңлатуы, әңгәмә, дәреслектә һәм карточкада күнегүләр үтәү.

Фонетик зарядка ясау.

Төркемнәрдә эшләү.

Нәтиҗәләр ясау.

Парлап эшләү

Сузык авазлар.

Яңа тема

Белергә тиеш:

-аваз һәм хәреф аермасы.

Башкара алырга тиеш:

-сүздән авазны аерып алу, аңа характеристика бирү;

-сүзгә аваз хәреф схемасын төзү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Әңгәмә, укытучының сузык авазларның әйтелеш үзенчәлекләрен аңлатуы, күнегүләр эшләү, сузыкларны чагыштыру, өлешчә эзләнү, нәтиҗә ясау. Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Калын (нечкә) сузык авазларны икеләнүсез аеру, аларга анализ ясау.

Биремнәрне парларда тикшерү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

Калын һәм нечкә сузыклар.

Катнаш

Белергә тиеш:

-сүздәге сузык авазларның калын яки нечкә булуын, сүзнең калын яки нечкә эйтелешен андагы сузык авазларга карап аеру

Башкара алырга тиеш:

-калын( нечкә) сузыкларны икеләнүсез аеру, аларга анализ ясау

ТБУУГ:калын һәм нечкә сузыкларны анализлый, алар арасындагы охшаш һәм аермалы якларны таба белү;

РУУГ:үз гамәлләреңне һәм аның нәтиҗәләрен бирелгән үрнәк белән чагыштыру;

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

сүздәге сузык авазларның калын яки нечкә әйтелешен андагы сузык авазларга карап аеру

-калын (нечкә) сузык авазларны икеләнүсез аеру, аларга анализ ясау

Парлап эшләү

Калын һәм нечкә сузыклар. Кабатлау

Катнаш

Белергә тиеш:

Башкара алырга тиеш:

-калын( нечкә) сузыкларны икеләнүсез аеру, аларга анализ ясау

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

әңгәмә, фонетик зарядка ясау, орфоэпик күнегүләр үтәү, «Татар теленең орфоэпик сүзлеге» белән эш, рус теле белән чагыштыру, нәтиҗә ясау

Парлап эшләү

О, ы хәрефләре

Катнаш

Белергә тиеш:

о хәрефе татар телендә сүзнең беренче иҗегендә генә языла. Калган иҗекләрдә [о] авазы ишетелсә дә, ы хәрефе языла. Рус сүзләрендә о хәрефе төрле иҗекләрдә языла

Башкара алырга тиеш:

о, ы хәрефе булган сүзләрне дөрес язу;

- татар һәм рус сүзләрендә [о] авазын дөрес әйтү

ТБУУГ:о хәрефенең татар сүзләрендә беренче иҗектә генә язу;

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итәргә һәм аны эш дәвамында сакларга;

КУУГ:о хэрефенең татар сүзләрендә беренче иҗектә, башка иҗектә ы хәрефе язылуын кабул итү һәм аны дөрес язу.

о хәрефенең үзенчәлеген белү.

Диктант язу, бирем эшләү.

Дөреслеген тикшерү.

Парлап эшләү

О, ы хәрефләре кергән сүзләрнең дөрес язылышы

катнаш

Белергә тиеш:

Башкара алырга тиеш:

о, ы хәрефе булган сүзләрне дөрес язу;

- татар һәм рус сүзләрендә [о] авазын дөрес әйтү

о хәрефенең үзенчәлеген белү.

Хаталар өстендә эш эшләү, укытучы аңлатуы, әңгәмә, фонетик зарядка ясау, орфоэпик күнегүләр үтәү, «Татар теленең орфоэпик сүзлеге» белән эш, рус теле белән чагыштыру, нәтиҗә ясау

Фронталь тикшерү

Сузык аваз хәрефләрен дөрес язу кагыйдәләре. Ө, е хәрефләре.

Катнаш

Белергә тиеш:

ө хәрефе сүзнең беренче иҗегендә генә языла. Калган иҗекләрдә [ө] авазы ишетелсә дә, е хәрефе языла

Башкара алырга тиеш:

ө, е хәрефе булган сүзләрне дөрес язу

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итәргә һәм аны эш дәвамында сакларга;

КУУГ:ө хэрефенең татар сүзләрендә беренче иҗектә, башка иҗектә е хәрефе язылуын кабул итү һәм аны дөрес язу.

ө хәрефенең үзенчәлеген белү.

- Ө хәрефе сүзнең беренче иҗегендә генә языла. калган иҗекләрдә [ө]авазы ишетелсә дә е хәрефе языла.

Парлап эшләү.

Ө, е хәрефләре.

Катнаш

Белергә тиеш:

ө хәрефе сүзнең беренче иҗегендә генә языла. Калган иҗекләрдә [ө] авазы ишетелсә дә, е хәрефе языла

Башкара алырга тиеш:

ө, е хәрефе булган сүзләрне дөрес язу

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итәргә һәм аны эш дәвамында сакларга;

КУУГ:ө хэрефенең татар сүзләрендә беренче иҗектә, башка иҗектә е хәрефе язылуын кабул итү һәм аны дөрес язу.

ө хәрефенең үзенчәлеген белү.

Ө,е хәрефе булган сүзләрне язу.

Сүзләргә аваз-хәреф анализы ясау.

“Дөрес әйт”,”Дөрес яз” сүзлекләре белән эшләү.

Сүзләргә аваз-хәреф анализы ясау

Парлап эшләү.

Ө, е хәрефләре кергән сүзләрнең дөрес язылышы

Катнаш

Белергә тиеш:

ө хәрефе сүзнең беренче иҗегендә генә языла. Калган иҗекләрдә [ө] авазы ишетелсә дә, е хәрефе языла

Башкара алырга тиеш:

ө, е хәрефе булган сүзләрне дөрес язу

ТБУУГ:ө хәрефенең татар сүзләрендә беренче иҗектә генә язу;

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итәргә һәм аны эш дәвамында сакларга;

КУУГ:үз фикереңне төгәл әйтү, аны яклау.

ө хәрефенең үзенчәлеген белү.

Ө,е хәрефе булган сүзләрне язу.

Сүзләргә аваз-хәреф анализы ясау.

“Дөрес әйт”,”Дөрес яз” сүзлекләре белән эшләү.

Сүзләргә аваз-хәреф анализы ясау

Фронталь тикшерү

Э, е хәрефләре

катнаш

Белергә тиеш:

-сузык аваз иҗек төзи;

-һәр иҗектә сузык аваз бер генә була;

- иң кечкенә иҗек бер сузыктан тора;

- сүзнең бер хәрефен, иҗек булса да, юл ахырында калдырырга да, яңа юлга күчерергә дә ярамый;

ТБУУГ:ө хәрефенең татар сүзләрендә беренче иҗектә генә язу;

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итәргә һәм аны эш дәвамында сакларга;

КУУГ:үз фикереңне төгәл әйтү, аны яклау.

күршеңә ярдәм итүдә танып-белү инициативасын күрсәтү.

Язуда э хәрефенең язылу урынын күзәтү.

Э авазын рус телендәге яңгыраш белән чагыштыру.

“Аңлатмалы сүзлек” белән эшләү.

Э хәрефенең сүз уртасында язылу очракларын күзәтү.

Э, е хәрефләре кергән сүзләрнең дөрес язылышы

Катнаш

Белергә тиеш:

-сузык аваз иҗек төзи;

-һәр иҗектә сузык аваз бер генә була;

- иң кечкенә иҗек бер сузыктан тора;

- сүзнең бер хәрефен, иҗек булса да, юл ахырында калдырырга да, яңа юлга күчерергә дә ярамый;

-тавышсыз хәрефләр (ь,ъ) үзләреннән алдагы хәрефләрдән аерып күчерелмиләр

Башкара алырга тиеш:

сүзләрне иҗекләргә бүлү һәм, иҗекләп, юлдан- юлга күчерү кагыйдәләренең катгый булмавын, аларның вариантларын белү

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

14.

Иҗек

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

бәйләнешле сөйләм төзү һәм дөрес язу

ТБУУГ:фикерләүдә логик чылбыр төзү.

РУУГ:эшчәнлегеңне контрольгә алу.

КУУГ: күршең белән хезмәттәшлек итү.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Сүзләрне иҗекләргә бүлү һәм, иҗекләп, юлдан юлга күчерүнең катгый булмавын, аларның вариантларын кабатлау.

Күнегүләр эшләү.

Парлап эшләү.

Сүзләрне юлдан-юлга күчерү.

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

бәйләнешле сөйләм төзү һәм дөрес язу

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Теманы билгеләү, максатны ачыклау.

Күнегүләр эшләү.

Мөстәкыйль эш.

Сузык авазлар темасы буенча ирекле диктант.

“Әби һәм онык”

Катнаш

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу..

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Иҗекләргә төрле иҗекләр өстәп,сүзләр язу.

Икенче юлга күчерергә ярамый торган сүзләр язу.

Контроль

Сузык авазлар темасы буенча хаталар өстендә эш. Тартык авазлар.

М хәрефе

катнаш

Белергә тиеш:

м, н, ң- борын авазлары

Башкара алырга тиеш:

бирелгән аваз схемасына туры килгән сүзләр сайлау;

сүзләрне схемадан күрсәтеп язу;

-борын авазларын

ТБУУГ:калын һәм нечкә сузыкларны анализлый, алар арасындагы охшаш һәм аермалы якларны таба белү;

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Бирелгән аваз схемасына туры килгән сүзләр сайлау.

Сүзләрне схемада күрсәтеп язу.

Борын авазларын дөрес әйтеп уку.

Парлап эшләү; фронталь тикшерү

Тартык авазлар.

Н хәрефе

Катнаш

Белергә тиеш:

м, н, ң- борын авазлары

Башкара алырга тиеш:

бирелгән аваз схемасына туры килгән сүзләр сайлау;

сүзләрне схемадан күрсәтеп язу;

-борын авазларын

ТБУУГ:кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү;

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итү һәм аны эш дәвамында саклау;

КУУГ:үзара ярдәм итешү, үз фикереңне нигезли, дәлилли белү.

м,н,ң хәрефләренең үзенчәлекләрен белү.

Бирелгән аваз схемасына туры килгән сүзләр сайлау.

Сүзләрне схемада күрсәтеп язу.

Борын авазларын дөрес әйтеп уку.

Парлап эшләү.

19.

Ң хәрефе

Катнаш

Белергә тиеш:

м, н, ң- борын авазлары

Башкара алырга тиеш:

бирелгән аваз схемасына туры килгән сүзләр сайлау;

сүзләрне схемадан күрсәтеп язу;

-борын авазларын

м,н,ң хәрефләренең үзенчәлекләрен белү.

Фронталь тикшерү

В хәрефе.

Катнаш

Белергә тиеш:

в хәрефе татар телендә ике авазга билге булып йөри

Башкара алырга тиеш:

в хәрефе [в] һәм [w] авазларына бүленүен икеләнүсез аеру, дөрес әйтү;

[в] һәм [w] авазлары булган сүзләрне дөрес язу

ТБУУГ:кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү;

РУУГ: укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләрне үзара бәйләү булдыру.

КУУГ:үзара ярдәм итешү, үз фикереңне нигезли, дәлилли белү.

в хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

В хәрефенең [в] һәм [w]авазларына бүленү-ен икеләнүсез аеру, дөрес әйтү;

[в] һәм [w]авазлары булган сүзләрне дөрес язу.

Гамәли эш

В хәрефе кергән сүзләрнең дөрес язылышы

Яңа материал

Белергә тиеш:

в хәрефе татар телендә ике авазга билге булып йөри

Башкара алырга тиеш:

в хәрефе [в] һәм [w] авазларына бүленүен икеләнүсез аеру, дөрес әйтү;

[в] һәм [w] авазлары булган сүзләрне дөрес язу

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ: кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:төркемдә үзара ярдәм итешү, мәгълүмат эзләү, дискуссиядә катнашу.

в хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

[в] һәм [w]авазлары булган сүзләрне дөрес язу.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

22.

К,г хәрефләре

Катнаш

Белергә тиеш:

-кайбер нечкә сузык булган сүзләрдә, к, г хәрефләрен калын уку өчен, иҗек ахырында ъ хәрефе языла;

-гарәп теленнән кергән кайбер сүзләрдә г хәрефе калын [гъ] авазын белдерә

Башкара алырга тиеш:

-г, к хәрефләрен калын уку өчен , иҗек ахырында ъ хәрефе языла торган сүзләрне дөрес уку һәм дөрес язу;

-гарәп теленнән кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу

ТБУУГ:кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү;

РУУГ: укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләрне үзара бәйләү булдыру.

КУУГ:үзара ярдәм итешү, үз фикереңне нигезли, дәлилли белү.

к, г хәрефләренең үзенчәлекләрен белү.

К, г хәрефләре кергән сүзләрне дөрес уку;

рус теленнән кергән сүзләрдә к, г хәрефләрен дөрес итеп әйтеп уку.

Төркемләп эшләү.

23.

К,г хәрефләре кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу

Катнаш

Белергә тиеш:

-кайбер нечкә сузык булган сүзләрдә, к, г хәрефләрен калын уку өчен, иҗек ахырында ъ хәрефе языла;

-гарәп теленнән кергән кайбер сүзләрдә г хәрефе калын [гъ] авазын белдерә

Башкара алырга тиеш:

-г, к хәрефләрен калын уку өчен , иҗек ахырында ъ хәрефе языла торган сүзләрне дөрес уку һәм дөрес язу;

-гарәп теленнән кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ: кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:төркемдә үзара ярдәм итешү, мәгълүмат эзләү, дискуссиядә катнашу.

к, г хәрефләренең үзенчәлекләрен белү.

рус теленнән кергән сүзләрдә к, г хәрефләрен дөрес итеп әйтеп уку.

Парлап эшләү.

К,г хәрефләре кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу

Катнаш

Белергә тиеш:

-кайбер нечкә сузык булган сүзләрдә, к, г хәрефләрен калын уку өчен, иҗек ахырында ъ хәрефе языла;

-гарәп теленнән кергән кайбер сүзләрдә г хәрефе калын [гъ] авазын белдерә

Башкара алырга тиеш:

-г, к хәрефләрен калын уку өчен , иҗек ахырында ъ хәрефе языла торган сүзләрне дөрес уку һәм дөрес язу;

-гарәп теленнән кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу

к, г хәрефләренең үзенчәлекләрен белү.

К, г хәрефләре кергән сүзләрне дөрес уку;

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

Х, Һ хәрефләре. Авазга характеристика бирү.

катнаш

Белергә тиеш:

-[х], [һ] авазларынын дөрес әйтелешен һэм язылышын

Башкара алырга тиеш:

-х, һ хәрефләре булган сүзләрне дөрес язу

РУУГ: укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләрне үзара бәйләү булдыру.

КУУГ:үзара ярдәм итешү, үз фикереңне нигезли, дәлилли белү.

х,һ хәрефләренең үзенчәлекләрен белү.

Х, һ хәрефләре булган сүзләрне дөрес язу.

Тизәйткечләр ятлау.

«Кайсы сүз артык?» уенын уйнау, өлешчә эзләнү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

Х. Һ хәрефләре

Катнаш

Белергә тиеш:

-[х], [һ] авазларынын дөрес әйтелешен һэм язылышын

Башкара алырга тиеш:

-х, һ хәрефләре булган сүзләрне дөрес язу

х,һ хәрефләренең үзенчәлекләрен белү.

Х, һ хәрефләре булган сүзләрне дөрес язу.

Тизәйткечләр ятлау.

«Кайсы сүз артык?» уенын уйнау, өлешчә эзләнү.

Парлап эшләү

Х. Һ хәрефләре кергән сүзләрнең дөрес язылышы

Катнаш

Белергә тиеш:

-[х], [һ] авазларынын дөрес әйтелешен һэм язылышын

Башкара алырга тиеш:

-х, һ хәрефләре булган сүзләрне дөрес язу

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ: кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:төркемдә үзара ярдәм итешү, мәгълүмат эзләү, дискуссиядә катнашу.

х,һ хәрефләренең үзенчәлекләрен белү.

Х, һ хәрефләре булган сүзләрне дөрес язу.

Тизәйткечләр ятлау.

«Кайсы сүз артык?» уенын уйнау, өлешчә эзләнү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

Парсыз тартык авазларны билгеләү. Й хәрефе

Катнаш

Белергә тиеш:

-йо, йө кушылмалары сүз башында гына языла;

-йо кушылмасы- калын укыла торган сүзләрдә, йө кушылмасы нечкә укыла торган сүзләрдә языла;

-сүз башында булмаганда, й хәрефе сузык авазлар артында гына языла

Башкара алырга тиеш:

-ый, йо, йө кушылмалары булган сүзләрне дөрес язу;

-өйрәнелгән теорияләргә таянып, сүзләргә анализ ясау

ТБУУГ:кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү;

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итү һәм аны эш дәвамында саклау;

КУУГ:үзара ярдәм итешү, үз фикереңне нигезли, дәлилли белү.

й хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Фонетик зарядка ясау, дәреслектәге биремнәрне үтәү, чагыштыру.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

Й хәрефе

Яңа материал

Белергә тиеш:

-йо, йө кушылмалары сүз башында гына языла;

-йо кушылмасы- калын укыла торган сүзләрдә, йө кушылмасы нечкә укыла торган сүзләрдә языла;

-сүз башында булмаганда, й хәрефе сузык авазлар артында гына языла

Башкара алырга тиеш:

-ый, йо, йө кушылмалары булган сүзләрне дөрес язу;

-өйрәнелгән теорияләргә таянып, сүзләргә анализ ясау

й хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Укытучы аңлатуы, күнегүләр эшләү, фонетик зарядка ясау, үтелгән материал буенча сорауларга җавап алу, нәтиҗә ясау.

Парлап эшләү

Й хәрефе кергән сүзләрнең дөрес язылышы

Катнаш

Белергә тиеш:

-йо, йө кушылмалары сүз башында гына языла;

-йо кушылмасы- калын укыла торган сүзләрдә, йө кушылмасы нечкә укыла торган сүзләрдә языла;

-сүз башында булмаганда, й хәрефе сузык авазлар артында гына языла

Башкара алырга тиеш:

-ый, йо, йө кушылмалары булган сүзләрне дөрес язу;

-өйрәнелгән теорияләргә таянып, сүзләргә анализ ясау

ТБУУГ:кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү;

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итү һәм аны эш дәвамында саклау;

КУУГ:үзара ярдәм итешү, үз фикереңне нигезли, дәлилли белү

й хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Фонетик зарядка ясау, дәреслектәге биремнәрне үтәү, чагыштыру.

Фронталь тикшерү

Е, е хәрефләре

Катнаш

Белергә тиеш:

-сүз, иҗек башында, сузык аваз хәрефләреннән соң килгән е хәрефенең дөрес укылышын, язылышын;

-тартыклардан соң килгән е хәрефенең дөрес укылышын, язылышын;

-е хәрефенең [йы], [йэ], [э] булып укылуын

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ: кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:төркемдә үзара ярдәм итешү, мәгълүмат эзләү, дискуссиядә катнашу.

Е, е хәрефләренең үзенчәлекләрен белү.

Әңгәмә, укытучының сузык авазларның әйтелеш үзенчәлекләрен аңлатуы, күнегүләр эшләү, сузыкларны чагыштыру, өлешчә эзләнү, нәтиҗә ясау.

Парлап эшләү

Е, е хәрефләре

катнаш

Белергә тиеш:

-сүз, иҗек башында, сузык аваз хәрефләреннән соң килгән е хәрефенең дөрес укылышын, язылышын;

-тартыклардан соң килгән е хәрефенең дөрес укылышын, язылышын;

-е хәрефенең [йы], [йэ], [э] булып укылуын

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ: кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:төркемдә үзара ярдәм итешү, мәгълүмат эзләү, дискуссиядә катнаш

Е, е хәрефләренең үзенчәлекләрен белү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

Е, е хәрефләре темасына беренче чирекне йомгаклау контроль эше. Диктант “Куян”

Контроль тикшерү

Белергә тиеш:

-сүз, иҗек башында, сузык аваз хәрефләреннән соң килгән е хәрефенең дөрес укылышын, язылышын;

-тартыклардан соң килгән е хәрефенең дөрес укылышын, язылышын;

-е хәрефенең [йы], [йэ], [э] булып укылуын

Е, е хәрефләренең үзенчәлекләрен белү.

Грамматик биремле диктант язу.

Кагыйдәләрне кабатлау, грамматик-орфографик анализ ясау.

Контроль

34.

Хаталар өстендә эш. Я хәрефе

Катнаш

Белергә тиеш:

-я хәрефен калын әйтелешле сүзләрдә- [йа], нечкә әйтелешле сүзләрдә [йә] дип укырга кирәклеген

Башкара алырга тиеш:

-я хәрефе булган сүзләрне дөрес уку һәм язу

ТБУУГ:кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү;

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итү һәм аны эш дәвамында саклау;

КУУГ:үзара ярдәм итешү, үз фикереңне нигезли, дәлилли белү.

я хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

35.

Я хәрефе кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу

Катнаш

Белергә тиеш:

-я хәрефен калын әйтелешле сүзләрдә- [йа], нечкә әйтелешле сүзләрдә [йә] дип укырга кирәклеген

Башкара алырга тиеш:

-я хәрефе булган сүзләрне дөрес уку һәм язу

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ: кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:төркемдә үзара ярдәм итешү, мәгълүмат эзләү, дискуссиядә катнашу.

я хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Я хәрефе кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу

Катнаш

Белергә тиеш:

-я хәрефен калын әйтелешле сүзләрдә- [йа], нечкә әйтелешле сүзләрдә [йә] дип укырга кирәклеген

Башкара алырга тиеш:

-я хәрефе булган сүзләрне дөрес уку һәм язу

я хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

Ю хәрефе

катнаш

Белергә тиеш:

-ю хәрефен калын әйтелешле сүзләрдә- [йу], нечкә әйтелешле сүзләрдә [йү] дип укырга кирәклеген

Башкара алырга тиеш:

-ю хәрефе булган сүзләрне дөрес уку һәм язу

ТБУУГ:кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү;

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итү һәм аны эш дәвамында саклау;

КУУГ:үзара ярдәм итешү, үз фикереңне нигезли, дәлилли белү.

ю хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Фронталь тикшерү

38.

Ю хәрефе кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу

Катнаш

Белергә тиеш:

-ю хәрефен калын әйтелешле сүзләрдә- [йу], нечкә әйтелешле сүзләрдә [йү] дип укырга кирәклеген

Башкара алырга тиеш:

-ю хәрефе булган сүзләрне дөрес уку һәм язу

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ: кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:төркемдә үзара ярдәм итешү, мәгълүмат эзләү, дискуссиядә катнашу.

ю хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

39.

Сузык авазлар темасы буенча искәртмәле диктант

Контроль тикшерү

Башкара алырга тиеш:

-сүз һәм җөмләләрне аңлап язу.

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Диктант язу.

Грамматик биремне эшләү.

Фронталь тикшерү

Хаталар өстендә эш.Кабатлау

Бер хәрефтән башланган хикәяләр төзү

Катнаш

ТБУУГ:кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү;

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итү һәм аны эш дәвамында саклау;

КУУГ:үзара ярдәм итешү, үз фикереңне нигезли, дәлилли белү.

танып-белү, яңалыкка омтылыш формалашу.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Парлап эшләү

Саңгырау тартыкларның яңгыраулашуы

катнаш

Белергә тиеш:

-[п], [к],[къ] саңгырау тартыкларына беткән сүзләргә сузык аваз ялганса , ул авазлар [б], [г], [гъ] яңгырау тартыкларына әйләнә

Башкара алырга тиеш:

-өйрәнелгән теориягә таянып, сүзләрне дөрес язу

ТБУУГ:яңгырау һәмсаңгырау авазларны анализлый, алар арасында охшаш яки аермалы якларны табу.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру

КУУГ:уртак эшчәнлектә үзеңә инициатива алу.

танып-белү, яңалыкка омтылыш формалашу.

Укытучы аңлатуы, күнегүләр эшләү, фонетик зарядка ясау, яңа материал буенча сорауларга җавап алу, нәтиҗә ясау. Дәреслектәге күнегүләрне эшләү.

Саңгырау тартыкларның яңгыраулашуы

Катнаш

Белергә тиеш:

Башкара алырга тиеш:

-өйрәнелгән теориягә таянып, сүзләрне дөрес язу

ТБУУГ:яңгырау һәмсаңгырау авазларны анализлый, алар арасында охшаш яки аермалы якларны табу.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру

КУУГ:уртак эшчәнлектә үзеңә инициатива алу.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Үзара

тикшерү

43.

Бертөрле ике тартык аваз хәрефләренең янәшә килүе.

Катнаш

Белергә тиеш:

-бертөрле ике тартык аваз хәрефе булган сүзләрне

Башкара алырга тиеш:

-янәшә килгән бертөрле ике тартык авазхәрефләре булган сүзләрне дөрес язу һәм юлдан- юлга күчерү

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру

КУУГ:җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү; иптәшеңнең үз-үзен тотышы белән идарә итү.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Биремнәрне үтәү, «Кайсы сүз артык?» уенын уйнау, өлешчә эзләнү.

Бертөрле ике тартык аваз хәрефләренең янәшә килүе.Ныгыту

Катнаш

Белергә тиеш:

-бертөрле ике тартык аваз хәрефе булган сүзләрне

Башкара алырга тиеш:

-янәшә килгән бертөрле ике тартык авазхәрефләре булган сүзләрне дөрес язу һәм юлдан- юлга күчерү

танып-белү, яңалыкка омтылыш формалашу

Гамәли эш

45.

Ь хәрефе (нечкәлек һәм аеру билгесе)

катнаш

Белергә тиеш:

-нечкәлек билгесе (ь) иҗекнең нечкә әйтелешен күрсәтү өчен языла;

-гарәп теленнән кергән сүзләрдә нечкәлек билгесе (ь) иҗекнең нечкә әйтелешен күрсәтү өчен языла

Башкара алырга тиеш:

-өйрәнелгән сүзләрдә нечкә тартыкларны сузык аваз хәрефләре яки ь белән курсәтү;

-гарәп теленнән кергән сүзләрне дөрес язу.

Белергә тиеш:

-нечкә иҗек ахырында ь хәрефе, я, ю, е хәрефләре алдыннан килгәндә, тартыкларны аерып укуны белдерә.

Башкара алырга тиеш:

-нечкәлек һәм аеру билгесе (ь) кергән гади, программада булган сүзләрне дөрес язу һәм юлдан- юлга күчерү;

-мондыйсүзләрнең аваз (хәреф) санын дөрес эйтү һәм әйтелеше белән язылышы арасындагы мөнәсәбәтне аңлату.

ТБУУГ:кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү;

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итү һәм аны эш дәвамында саклау;

КУУГ:үз эшчәнлегеңне һәм партнерың белән хезмәттәшлекне оештыру өчен кирәкле сораулар бирергә.

Ь хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Ь билгесе кергән сүзләрне дөрес язарга өйрәнү,мондый сүзләрнең аваз(хәреф) санын дөрес

санау күнегүләре эшләү.

Үзара

тикшерү

46.

Ь хәрефе - аеру билгесе, аның кулланылышы

Катнаш

Белергә тиеш:

-нечкәлек билгесе (ь) иҗекнең нечкә әйтелешен күрсәтү өчен языла;

-гарәп теленнән кергән сүзләрдә нечкәлек билгесе (ь) иҗекнең нечкә әйтелешен күрсәтү өчен языла

Башкара алырга тиеш:

-өйрәнелгән сүзләрдә нечкә тартыкларны сузык аваз хәрефләре яки ь белән курсәтү;

-гарәп теленнән кергән сүзләрне дөрес язу.

Белергә тиеш:

-нечкә иҗек ахырында ь хәрефе, я, ю, е хәрефләре алдыннан килгәндә, тартыкларны аерып укуны белдерә.

Башкара алырга тиеш:

-нечкәлек һәм аеру билгесе (ь) кергән гади, программада булган сүзләрне дөрес язу һәм юлдан- юлга күчерү;

-мондыйсүзләрнең аваз (хәреф) санын дөрес эйтү һәм әйтелеше белән язылышы арасындагы мөнәсәбәтне аңлату.

ТБУУГ:кирәкле информацияләрне дәреслектән таба белү;

РУУГ: уку мәсьәләсен кабул итү һәм аны эш дәвамында саклау;

КУУГ:үз эшчәнлегеңне һәм партнерың белән хезмәттәшлекне оештыру өчен кирәкле сораулар бирергә.

Ь хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Ь билгесе кергән сүзләрне дөрес язарга өйрәнү,мондый сүзләрнең аваз(хәреф)санын дөрес

санау күнегүләре эшләү. Җавабында нечкәлек билгесе булган табышмаклар язып алу.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

47.

Ъ хәрефе - калынлык билгесе, аның кулланылышы

Катнаш

Белергә тиеш:

-калынлык билгесе (ъ) нечкә әйтелешле иҗекләрдәге к, г хәрефләренең калын укылышын күрсәтә;

- ъ хәрефе калын иҗектән соң я, ю, е хәрефләре алдыннан килгәндә, тартыкларны аерып укырга кирәклекне күрсәтә

Башкара алырга тиеш:

-калынлык һәм аеру билгесе (ъ) кергән гади, программада булган сүзләрне дөрес язу һәм юлдан- юлга күчерү;

-мондыйсүзләрнең аваз (хәреф) санын дөрес эйтү һәм әйтелеше белән язылышы арасындагы мөнәсәбәтне аңлату

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру

Ъ хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

ъ билгесе кергән сүзләрне дөрес язарга өйрәнү, мондый сүзләрнең аваз(хәреф) санын дөрес

санау күнегүләре эшләү, транскрипцияләү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

Ъ хәрефе (калынлык һәм аеру билгесе

Катнаш

Белергә тиеш:

-калынлык билгесе (ъ) нечкә әйтелешле иҗекләрдәге к, г хәрефләренең калын укылышын күрсәтә;

- ъ хәрефе калын иҗектән соң я, ю, е хәрефләре алдыннан килгәндә, тартыкларны аерып укырга кирәклекне күрсәтә

Башкара алырга тиеш:

-калынлык һәм аеру билгесе (ъ) кергән гади, программада булган сүзләрне дөрес язу һәм юлдан- юлга күчерү;

-мондыйсүзләрнең аваз (хәреф) санын дөрес эйтү һәм әйтелеше белән язылышы арасындагы мөнәсәбәтне аңлату

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру

Ъ хәрефенең үзенчәлекләрен белү.

Кагыйдәләрне искә төшерү.

Тест биремнәрен үтәү.

Үзара

тикшерү

Ъ хәрефе (калынлык һәм аеру билгесе

Яңа материал

Белергә тиеш:

-калынлык билгесе (ъ) нечкә әйтелешле иҗекләрдәге к, г хәрефләренең калын укылышын күрсәтә;

- ъ хәрефе калын иҗектән соң я, ю, е хәрефләре алдыннан килгәндә, тартыкларны аерып укырга кирәклекне күрсәтә

Башкара алырга тиеш:

-калынлык һәм аеру билгесе (ъ) кергән гади, программада булган сүзләрне дөрес язу һәм юлдан- юлга күчерү;

-мондыйсүзләрнең аваз (хәреф) санын дөрес эйтү һәм әйтелеше белән язылышы арасындагы мөнәсәбәтне аңлату

танып-белү, яңалыкка омтылыш формалашу.

калынлык билгесе (ъ) иҗекнең нечкә әйтелешле иҗекләрдән к. г хәрефләренең калын укылышын күрсәтә;

- Ъ хәрефе калын иҗекләрдән соң я, ю,е хәрефләре алдыннан килгәндә , тартыкларны аерып укырга кирәклекне күрсәтә

Парлап эшләү.

Авазлар һәм хәрефләр темасы буенча контроль күчереп язу

Кон-троль

Башкара алырга тиеш:

-өйрәнелгән кагыйдәләрне куллана белү;

-“Дөрес яз”сүзлеге белән эшли белү

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

танып-белү, яңалыкка омтылыш формалашу.

Сузык һәм тартык авазлар темасы буенча өйрәнелгән кагыйдәләрне куллана белү;

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

2 нче бүлек. Графика (6 сәг.)

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

Авазлар һәм хәрефләр темасы буенча хаталар өстендә эш. Графика. Алфавит

Кон-троль тикшерү

Башкара алырга тиеш:

-өйрәнелгән кагыйдәләрне куллана белү;

-“Дөрес яз”сүзлеге белән эшли белү

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру

КУУГ:җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү; иптәшеңнең үз-үзен тотышы белән идарә итү.

танып-белү, яңалыкка омтылыш формалашу.

Хаталар өстендә эш. Сузык һәм тартык авазлар темасы буенча өйрәнелгән кагыйдәләрне куллана белү;

Сузык һәм тартык авазлар темасы буенча кабатлау

Гамәли дәрес

Башкара алырга тиеш:

-сүзгә фонетик анализ ясау, иҗекләргә бүлү, авазларны сүздәге тәртиптә ачык, дөрес әйтеп, хәрефләрне атап чыгу, бирелгән схемаларга туры килгән сүзне тбу, ике аваз кушылмасын белдергән хәрефләрне табу; тест биремнәрен төгәл үтәү

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Хаталар төзәтү, дәреслектәге биремнәрне үтәү, ”Дөрес яз” сүзлеге белән эшләү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

Сузык һәм тартык авазлар темасы буенча беренче яртыеллыкны йомгаклау тикшерү эше. Граммматик биремле диктант “Кар бабай”

Гамәли дәрес

Башкара алырга тиеш:

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Сузык һәм тартык авазлар темасы буенча өйрәнелгән кагыйдәләрне куллана белү;

Хаталар өстендә эш Үткәннәрне кабатлау. Тест. биремнәре эшләү

Гамәли дәрес

Башкара алырга тиеш:

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Кагыйдәләрне искә төшерү.

Тест биремнәрен үтәү

Контроль

Сузык һәм тартык авазлар темасы буенча уткәннәрне кабатлау.

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

-татар алфавитын төгәл, хәреф исемнэрен дөрес әйтеп, яттан белү,беренче хәрефенә карап, сүзләрне алфавит тәртибендә урнаштыру

ТБУУГ:үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

сүзгә фонетик анализ ясау, иҗекләргә бүлү, авазларны сүздәге тәртиптә ачык, дөрес әйтеп, хәрефләрне атап чыгу Бирелгән схемаларга туры килгн сүзне табу, ике аваз кушылмасын белдергән хәрефләрне табу; тест биремнәрен төгәл үтәү

Практик эш

Сузык авазлар темасы буенча тест. Биремнәре эшләү

катнаш

Башкара алырга тиеш:

ТБУУГ:үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Кагыйдәләрне искә төшерү.

Тест биремнәрен үтәү

3 нче бүлек. Сүз төзелеше (морфемика) (52сәгать)

Сүз.

Катнаш

Белергә тиеш:

-сүз һәм җөмләнең аермасын

Башкара алырга тиеш:

-сүз, сүзтезмә, җөмләләрне аера белү;

-сүзтезмәләр төзеп яза белү

ТБУУГ:сүз, сүзтезмә, җөмләләрне аера белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:тыңлаучыларга аңлаешлы сөйләм төзү.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Укытучы аңлатуы, әңгәмә, дәреслектә һәм карточкада күнегүләр үтәү, «Татар теленең орфографик сүзлеге» белән эш, өлешчә эзләнү,сүзләрне авазларга таркату чагыштыру, нәтиҗәләр ясау.

Контроль тикшерү

Сүзнең яңгыраш һәм мәгънә бердәмлеге.

Катнаш

Белергә тиеш:

-сүз һәм җөмләнең аермасын

Башкара алырга тиеш:

-сүз, сүзтезмә, җөмләләрне аера белү;

-сүзтезмәләр төзеп яза белү

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

“Дөрес яз”сүзлеге белән эшләү, рәсем буенча сүзләр һәм җөмләләр төзү.

Фронталь тикшерү

Сүзнең тамыры.

катнаш

Белергә тиеш:

-сүз тамырының мәгънәле кисәк булуын

Башкара алырга тиеш:

-сүзнең тамырын билгели белү

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү..

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру

КУУГ:җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Сүзнең башка кисәкләргә бүленми торган өлешен табуга күнегүләр эшләү.

Төркемнәрдә тиен турында хикәя төзеп сөйләү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

Сүзнең тамыры. Ныгыту

Катнаш

Белергә тиеш:

-сүз тамырының мәгънәле кисәк булуын

Башкара алырга тиеш:

-сүзнең тамырын билгели белү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү.

Тест биремнәрен эшләү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

Тамырдаш сүзләр

Гамәли эш

ТБУУГ: тамырдаш сүзләрне аера белү.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру

КУУГ:логик фикер йөртү осталыгы.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Тамырдаш сүзләрне күзәтү, кагыйдә чыгару, максатны ачыклау, тамырдаш сүзләр ясау.

Тамырдаш сүзләр

Катнаш

Белергә тиеш:

-татар телендә сүз тамырының сүз башында булуын, үзгәрмәвен, тамырдаш сүзләрнең яңа мәгънә белдерүен.

Башкара алырга тиеш:

-тамырдаш сүзләрне аера һэм аларның тамырын билгели белү

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ булдыру.

Дәреслектәге биремнәрне үтәү, сүзләрнең тамырын билгеләү; киләчәктә нинди һөнәр иясе булырга теләү турында телдән хикәя төзеп сөйләү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

“Кышкы уеннар”дигән темага хикәя төзеп язу

катнаш

Башкара алырга тиеш:

-балаларның кышкы уеннарын сурәтләп язу

үстерү.

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:эшләнәчәк эшкә мөстәкыйль максат куя белү.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

:иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

“Кышкы уеннар”турында хикәя төзеп сөйләү, дәфтәргә язу.

Фронталь тикшерү

Хаталар өстендә эш. Тамырдаш сүзләр.

Катнаш

:иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

-Сүз ясагыч кушымчаларның сүзнең мәгънәсен үзгәртүен.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

Кушымчалар.

Гамәли эш

Белергә тиеш:

-сүз ясагыч кушымчаларның сүзнең мәгънәсен үзгәртүен.

Башкара алырга тиеш:

-сүзнең тамырын һәм сүз ясагыч кушымчаны билгеләү;тамырдаш сүзләр ясап язу

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:уку мәсьәләсен кабул итәргә һәм аны эш дәвамында сакларга.

КУУГ:төркемдә үзара ярдәм итешү, мәгълүмат эзләү, дискуссиядә катнашу.

танып-белү, яңалыкка омтылыш формалашу.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Сүзнең тамырын,кушымчала-рын билгеләү.

Шигырьне хәтердән язу.

“Аңлатмалы сүзлек” белән эшләү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

Сүз ясагыч кушымча

Гамәли дәрес

Белергә тиеш:

-сүз ясагыч кушымчаларның сүзнең мәгънәсен үзгәртүен.

Башкара алырга тиеш:

-сүзнең тамырын һәм сүз ясагыч кушымчаны билгеләү;тамырдаш сүзләр ясап язу

ТБУУГ:сүз ясагыч кушымчалар ярдәмендә яңа сүзләр ясый белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Таблица белән эшләү

Сорауларга җавап бирү, сүз ясагыч кушымчалар табуга күнегүләр эшләү.

“Кошларга ярдәм итәбез” дигән темага хикәя төзеп сөйләү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

Кушымчалар темасы буенча искәртмәле диктант. “Агачлар”

катнаш

Башкара алырга тиеш:

-сүз һәм җөмләләрне аңлап язу

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Искәртмәле диктант язу.

Гамәли эш

Хаталар өстендә эш. Кушымчалар темасын кабатлау.

Катнаш

ТБУУГ:үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

:дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

- Хаталар өстендә эш эшләү ; сүзнең тамырын һәм сүз кушымчасын билгели белү; кушымчаларны тамыр сүзгә сингармонизм законына бәйле рәвештә ялгый белү;

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

Кушымчалар темасы буенча үткәннәрне кабатлау.

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

-сүзнең тамырын һәм кушымчасын билгели белү; кушымчаларны тамыр сүзгә сингорманизм законына бәйле рәвештә ялгый белү;

-текст буенча сорауларга җавап яза алу

ТБУУГ:үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Фонетик зарядка ясау, дәреслектәге биремнәрне үтәү, чагыштыру. Хаталар төзәтү, дәреслектәге биремнәрне үтәү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

70.

Предметны белдерә торган сүзләр.

Катнаш

Белергә тиеш:

-Кем? Нәрсә? сораулары ярдәмендә предметны белдерә торган сүзләрнең узлеген белү

ТБУУГ:кем? нәрсә? сорауларына җавап биргән сүзләрне таба белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:логик фикер йөртү осталыгы.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Предметны белдерә торган сүзләрне төркемнәргә бүлү, аларны тексттан аерып алу күнегүләре эшләү.

Спорт төрләре турында хикәя төзеп сөйләү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

71.

Предметны белдерә торган сүзләр

Катнаш

Белергә тиеш:

-Кем? Нәрсә? сораулары ярдәмендә предметны белдерә торган сүзләрнең узлеген белү

ТБУУГ:кем? нәрсә? сорауларына җавап биргән сүзләрне таба белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:логик фикер йөртү осталыгы.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

Кем?, нәрсә? сорауларына җавап биргән сүзләр

Прак-тик эш

Башкара алырга тиеш:

-сүз һәм җөмләләрне аңлап язу

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү.

“Аңлатмалы сүзлек” белән эшләү.

Үзеңне пөхтә йөртү турында телдән хикәя төзеп сөйләү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

Кем? нәрсә? сорауларына җавап биргән сүзләр

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

-сүз һәм җөмләләрне аңлап язу

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

-Кем? Нәрсә? сораулары ярдәмендә предметны белдерә торган сүзләрнең үзлеген белү.

Гамәли эш

Предметны белдерә торган сүзләр темасы буенча искәртмәле диктант.

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

-сүз һәм җөмләләрне аңлап язу

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Текстны тыңлау, эчтәлеген ачыклау, кирәк булган кагыйдәләрне кабатлау.

Текстны үз сүзләрең белән өлешләп язу.

Гамәли эш

Исем һәм фамилияләрдә баш хәреф.

катнаш

Белергә тиеш:

- исем һәм фамилияләрнең дөрес язылышын

Башкара алырга тиеш:

Кеше исемнәрен, фамилияләрен дөрес яза белү

ТБУУГ:ялгызлык исемнәрнең баш хәрефтән язылуын истә калдыру..

РУУГ:алдагы дәресләрдә үзләштергән белемнәргә таянып яңа информацияне таба белергә күнекткрү.

КУУГ: үз фиереңне тулы, төгәл, ачык, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

-Кеше исемнәрен һәм фамилияләрен һәрвакыт баш хәрефтән язу

Гамәли эш, парлап эшләү

Исем һәм фамилияләрдә баш хәреф

Кон-троль

Белергә тиеш:

-кеше исемнәрен һәм фамилияләрне баш хәреф белән язу

Башкара алырга тиеш:

-кеше исемнәрен, фамилияләрен дөрес яза белү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Кеше исемнәрен, фамилияләрен дөрес яза белү

Ил, шәһәр, авыл, елга, күл исемнә-рендә баш хәреф

Катнаш

Белергә тиеш:

-шәһәр, авыл, елга, ил, дәүләт, ту, күл исемнәрен баш хәреф белән язу

Башкара алырга тиеш:

-географик атамаларны дөрес яза белү, аларны текстан аерып алып, дөрес итеп күчереп язу

ТБУУГ:ялгызлык исемнәрнең баш хәрефтән язылуын истә калдыру..

РУУГ:алдагы дәресләрдә үзләштергән белемнәргә таянып яңа информацияне таба белергә күнекткрү.

КУУГ: үз фиереңне тулы, төгәл, ачык, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

-шәһәр, авыл, елга, күл исемнәрен баш хәреф белән язу;

-географик атамаларны дөрес яза белү, аларны тексттан аерып алып, дөрес итеп күчереп язу.

Гамәли эш, парлап эшләү

Исем һәм фамилияләрдә баш хәреф темасы буенча контроль күчереп язу. “Казан”

Кон-троль тикшерү

Башкара алырга тиеш:

- өйрәнелгән кагыйдәләрне куллана белү;

-“Дөрес яз” сүзлеге белән эшли белү

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Биремнәрне парларда тикшерү.

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү.

Текст күчереп язу.

Контроль күчерү

Хаталар өстендә эш..Хайван кушаматларында баш хәреф

катнаш

Белергә тиеш:

-хайван кушаматларын баш хәрефтән башлап язу

Башкара алырга тиеш:

-хайван кушаматларын һәрвакыт баш хәрефтән башлап язу; бирелгән тексттан аларны аерып ала белү

ТБУУГ:үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү.

“Аңлатмалы сүзлек” белән эшләү.

Иҗади эш эшләү:хайван кушаматлары кертеп Үзеңнең этең яки мәчең турында терәк сүзләр кулланып, сыйфатлама хикәя язу.

Хайван кушаматларында баш хәреф

Гамәли дәрес

Белергә тиеш:

-хайван кушаматларын баш хәрефтән башлап язу

Башкара алырга тиеш:

-хайван кушаматларын һәрвакыт баш хәрефтән башлап язу; бирелгән тексттан аларны аерып ала белү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

-Орфограммалы сүзләрне дөрес яза белү, биремнәрне төгәл үтәү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

Исем һәм фамилияләрдә баш хәреф темасы буенча контроль диктант. “Һәйкәл янында”

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

- өйрәнелгән кагыйдәләрне куллана белү;

-“Дөрес яз” сүзлеге белән эшли белү

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

-Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, диктант язу.

Хаталар өстендә эш. Исем һәм фамилияләрдә баш хәреф темасы буенча үткәннәрне кабатлау

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

- өйрәнелгән кагыйдәләрне куллана белү;

-“Дөрес яз” сүзлеге белән эшли белү

ТБУУГ:үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

“Аңлатмалы сүзлек” белән эшләү.

Гамәли

эш

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр

катнаш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

ТБУУГ: Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап биргән сүзләрне таба белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү,халык

авыз иҗаты белән танышу, “Аңлатмалы сүзлек” белән эшләү.

Гадәти

эш,

аерым

укучылардан сорау

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр

Катнаш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү,халык

авыз иҗаты белән танышу, “Аңлатмалы сүзлек” белән эшләү.

Фронталь тикшерү

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр

Катнаш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Сүзләрне төркемләүгә күнегүләр эшләү.

Гадәти

эш,

аерым

укучылардан сорау

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләрне сөйләмдә куллану.

Катнаш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

ТБУУГ: Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап биргән сүзләрне таба белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

-Җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү.

Фронталь тикшерү

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр

катнаш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

ТБУУГ: Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап биргән сүзләрне таба белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, күнегүләр эшләү. Аерым кагыйдәләргә туры килә торган сүзләрнең дөрес язылышын тикшереп,кабатлау.

Аерым кагыйдәгә туры килгән сүзләрне генә язу.

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләргә сораулар кую.

Катнаш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр темасы буенча кабатлау

Катнаш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:эшләнәчәк эшкә мөстәкыйль максат куя белү.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, күнегүләр эшләү.

Биремнәрне парларда тикшерү.

Фронталь тикшерү

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләрне дөрес куллану.

Гамәли эш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру

КУУГ:җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү; иптәшеңнең үз-үзен тотышы белән идарә итү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

-Җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

Гадәти

эш

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр.

катнаш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Гадәти эш

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләрнең роле.

Гамәли эш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:эшләнәчәк эшкә мөстәкыйль максат куя белү.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

Максатны билгеләү. Өйрәнгән материалны кабатлау. ”Зирәк чәүкә” хикәясе буенча сорауларга җавап алу. Тест биремнәре үтәү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

“Ял көнендә “ дигән темага хикәя төзеп язу (Төрле сүз төркемнәре кулланып)

Гамәли дәрес

Башкара алырга тиеш:

-гаиләнең ял көнен сурәтләп язу

иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

Гаиләнең ял көне турында хикәя төзеп сөйләү һәм дәфтәргә язу.

Фронталь тикшерү

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр темасы буенча аңлатмалы диктант.

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

-кагыйдәләргә нигезләнеп, диктант текстын дөрес язу

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү

Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, күнегүләр эшләү.

Диктант язу.

Аерым сүз яки сүзтезмәнең нинди кагыйдә нигезендә язылуын аңлату.

Парлап эшләү

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр темасы буенча үткәннәрне кабатлау

катнаш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

ТБУУГ:үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

-Җөмләләрдә предметны һәм эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләрне табып, асларына сызу, аларның җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

Фронталь тикшерү

Эш – хәрәкәтне белдерә торган сүзләр темасы буенча тест.

Катнаш

Белергә тиеш:

-эш- хәрәкәтне белдерә торган сүзләр җөмләдә Нишли? Нишлиләр? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә эш-хәрәкәтне белдергән сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Максатны билгеләү. Өйрәнгән материалны кабатлау. Тест биремнәре үтәү.

Гамәли

эш, пар-

лап

эшләү

Билгене белдерә торган сүзләр.

Катнаш

Белергә тиеш:

-билгене белдерә торган сүзләрнең Нинди? Кайсы? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә билгене белдерә торган сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

ТБУУГ: Нинди? Кайсы? сорауларына җавап биргән сүзләрне таба белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Таблица буенча эшләү.

Күнегүләр эшләү.

“Минем әни” дигән темага хикәя төзеп язу.

Фронталь тикшерү

Нинди? Кайсы? сорауларына җавап бирә торган сүзләр.

Катнаш

- Билгене белдерә торган сүзләрнең Нинди? Кайсы? сорауларына җавап бирүен таба белү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

-җөмләдә билгене белдерә торган сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү.

Билгене белдерә торган сүзләр.

Белергә тиеш:

-билгене белдерә торган сүзләрнең Нинди? Кайсы? сорауларына җавап бирүен

Башкара алырга тиеш:

-җөмләдә билгене белдерә торган сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

ТБУУГ: Нинди? Кайсы? сорауларына җавап биргән сүзләрне таба белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

- билгене белдерә торган сүзләрнең Нинди? Кайсы? сорауларына җавап бирүен

Гамәли эш

100

Сүз төзелеше (морфемика) булеген йомгаклау тикшеру эше. 3 чирек. Диктант "Эбием куллары"

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

-үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп күнегүләрне эшләү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Биремнәрне парларда тикшерү.

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү.

“Икмәк кибетендә” дигән темага әңгәмәдә катнашу.

Контроль тикшерү

101

Хаталар ѳстендә эш. Билгене белдерә торган сүзләрне сөйләмдә куллану.

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

-орфограммалы сүзләрне дөрес яза белү, биремнәрне төгәл үтәү

ТБУУГ: Нинди? Кайсы? сорауларына җавап биргән сүзләрне таба белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану.

Гамәли

эш, пар-

лап

эшләү

102

Билгене белдерә торган сүзләрне сөйләмдә куллану.

Катнаш

Биремнәрне парларда тикшерү.

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү.

иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, күнегүләр эшләү.

Сүзлек диктанты язу.

“Дөрес яз” сүзлеге белән эшләү.

103

Билгене белдерә торган сүзләр.

Катнаш.

-Орфограммалы сүзләрне дөрес яза белү, биремнәрне төгәл үтәү

ТБУУГ: Нинди? Кайсы? сорауларына җавап биргән сүзләрне таба белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:логик фикер йөртү осталыгын үстерү.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

-җөмләдә билгене белдерә торган сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

Гадәти

эш, аерым

укучы-

лардан сорау

104

Билгесе буенча предметны билгеләү.

Гамәли эш

иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

- Билгене белдерә торган сүзләрнең Нинди? Кайсы? сорауларына җавап бирүен таба белү

105

Билгене белдерә торган сүзләр белән җөмләләр төзеп язу.

Кон-троль тикшерү

Башкара алырга тиеш:

-үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп күнегүләрне эшләү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану

Биремнәрне парларда тикшерү.

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү.

106

Рәсем буенча хикәя төзеп язу .”Кошларны каршы алабыз”

Гамәли дәрес

Башкара алырга тиеш:

-билгене белдергән сүзләр кулланып, рәсем буенча хикәя төзеп язу

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:эшләнәчәк эшкә мөстәкыйль максат куя белү.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану

-Орфограммалы сүзләрне дөрес яза белү, биремнәрне төгәл үтәү

Фронталь тикшерү

107

Билгене белдерә торган сүзләр темасы буенча контроль диктант. “Җәй”

Катнаш

җөмләдә билгене белдерә торган сүзләргә сорау кую, аларны билгеләү һәм җөмләдәге ролен гамәли күзәтү

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

Диктант тексты буенча әңгәмәдә катнашу. Диктант язу,биремнәр үтәү.

Контроль тикшерү

108

Хаталар өстендә эш. Билгене белдерә торган сүзләр темасы буенча гомумилэштеру.

Катнаш

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру

КУУГ:җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү; иптәшеңнең үз-үзен тотышы белән идарә итү.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Хаталар өстендә эш эшләү, укытучы аңлатуы, әңгәмә, фонетик зарядка ясау, орфоэпик күнегүләр үтәү, «Татар теленең орфографик сүзлеге» белән эш, рус теле белән чагыштыру, нәтиҗә ясау. Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, күнегүләр эшләү.

4 нче бүлек. Синтаксис ( Җөмлә )(10 сәгать)

109

Җөмлә.

Катнаш

Белергә тиеш:

-сөйләмне җөмләләргә аера;

-баш кисәкләрне табып, сызыклар белән билгели

Башкара алырга тиеш:

-җөмләнең баш кисәкләрен табу; җөмләдәге сүзләр бәйләнешен билгеләү;

-әйтелү максатына карап, җөмлә ахырында нокта, сорау һәм өндәү билгеләрен кую

ТБУУГ: сөйләмне җөмләләргә аера белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:үз фикереңне тулы, төгәл, ачык, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

Таблица белән эшләү.

Биремнәрне парларда тикшерү.

Гамәли эш

110

Җөмлә. Сүз һәм җөмләне аеру.

Катнаш.

Белергә тиеш:

-сөйләмне җөмләләргә аера;

-баш кисәкләрне табып, сызыклар белән билгели

Башкара алырга тиеш:

-җөмләнең баш кисәкләрен табу; җөмләдәге сүзләр бәйләнешен билгеләү;

-әйтелү максатына карап, җөмлә ахырында нокта, сорау һәм өндәү билгеләрен кую

ТБУУГ: сөйләмне җөмләләргә аера белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:үз фикереңне тулы, төгәл, ачык, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

Күнегүләр эшләү,”Аңлатмалы сүзлек” белән эшләү.

Картина буенча төзелгән терәк сүзләрне уку.

Терәк сүзләргә карап тема уйлау.

Терәк сүзләр белән җөмләләр уйлау.

Текстны җөмләләп укыганны тыңлау һәм язу.

Контроль тикшерү

111

Тыныч тавыш белән укылган җөмлә.

Катнаш

Белергә тиеш:

-сөйләмне җөмләләргә аера;

-баш кисәкләрне табып, сызыклар белән билгели

Башкара алырга тиеш:

-җөмләнең баш кисәкләрен табу; җөмләдәге сүзләр бәйләнешен билгеләү;

-әйтелү максатына карап, җөмлә ахырында нокта, сорау һәм өндәү билгеләрен кую

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

- Тыныч тавыш белән укылган җөмләләрне таный белү;

-сөйләмне җөмләләргә аера;

Гамәли эш

112

Сорау тавышы белән укылган җөмлә

Катнаш

ТБУУГ: сөйләмне җөмләләргә аера белү.

РУУГ:дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау.

КУУГ:үз фикереңне тулы, төгәл, ачык, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану

Сорау тавышы белән укылган җөмләләрне таный белү;

-сөйләмне җөмләләргә аера;

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

113

Күтәренке тавыш белән укылган җөмлә

Катнаш

Белергә тиеш:

-сөйләмне җөмләләргә аера;

-баш кисәкләрне табып, сызыклар белән билгели

Башкара алырга тиеш:

-җөмләнең баш кисәкләрен табу; җөмләдәге сүзләр бәйләнешен билгеләү;

-әйтелү максатына карап, җөмлә ахырында нокта, сорау һәм өндәү билгеләрен кую

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Күтәренке тавыш белән укылган җөмлә ләрне таный белү;

-сөйләмне җөмләләргә аера;

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

114

Җөмләнең баш кисәкләре.

катнаш

Белергә тиеш:

-сөйләмне җөмләләргә аера;

-баш кисәкләрне табып, сызыклар белән билгели

Башкара алырга тиеш:

-җөмләнең баш кисәкләрен табу; җөмләдәге сүзләр бәйләнешен билгеләү;

-әйтелү максатына карап, җөмлә ахырында нокта, сорау һәм өндәү билгеләрен кую

ТБУУГ: Җөмләнең баш кисәкләрен табу

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләрне үзара бәйләү.

КУУГ:карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану

Таблица белән эшләү.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Күнегүләр эшләү.

Яңа төшенчәләр белән танышу.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

115

Җөмләнең баш кисәкләрен танырга өйрәнү.

Кон-троль

Белергә тиеш:

-сөйләмне җөмләләргә аера;

-баш кисәкләрне табып, сызыклар белән билгели

Башкара алырга тиеш:

-җөмләнең баш кисәкләрен табу; җөмләдәге сүзләр бәйләнешен билгеләү;

-әйтелү максатына карап, җөмлә ахырында нокта, сорау һәм өндәү билгеләрен кую

ТБУУГ: Җөмләнең баш кисәкләрен табу

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләрне үзара бәйләү.

КУУГ:карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

Аерым кагыйдәгә туры килгән сүзләрне генә язу.

116

"Жомлэнен баш кисэклэре" темасын ныгыту.

Катнаш

Белергә тиеш:

-сөйләмне җөмләләргә аера;

-баш кисәкләрне табып, сызыклар белән билгели

Башкара алырга тиеш:

-җөмләнең баш кисәкләрен табу; җөмләдәге сүзләр бәйләнешен билгеләү;

-әйтелү максатына карап, җөмлә ахырында нокта, сорау һәм өндәү билгеләрен кую

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Фронталь тикшерү

117

Баш һәм иярчен кисәкләрнең аермасы.

Катнаш

ТБУУГ: баш кисәкләрен табып, сызыклар белән билгели белү.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләрне үзара бәйләү.

КУУГ:карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану

Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, күнегүләр эшләү.

Сорауларга җавап бирү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

118

«Җөмлә» темасы буенча контроль күчереп язу «Игеннәр»

Катнаш

Белергә тиеш:

-текстның өлешләрен: башламын, төп, йомгаклау өлешләрен табу.

Башкара алырга тиеш:

-текстны өлешләргә бүлү, аларга исем кушу; өлешләп эчтәлеген сөйләү һәм язу;

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Киләчәктә нинди һөнәр иясе булырга теләү турында әңгәмәдә катнашу.

Текстны күчереп язу.

Контроль

тикшерү

5 нче бүлек. Сөйләм үстерү (Бәйләнешле сөйләм) (18 сәгать)

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау, парлап эшләү

119

Хаталар өстендә эш. Бәйләнешле сөйләм.

катнаш

Белергә тиеш:

-текстның өлешләрен: башламын, төп, йомгаклау өлешләрен табу.

Башкара алырга тиеш:

-текстны өлешләргә бүлү, аларга исем кушу; өлешләп эчтәлеген сөйләү һәм язу;

-хат язу

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру

КУУГ:тыңлаучыларга аңлаешлы сөйләм төзү.

иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

Теманы билгеләү.

Максатларны ачыклау.

Сөйләм төрләрен искә төшерү.

Күнегүләр эшләү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

120

Әйтмә һәм язма сөйләм

Катнаш

Белергә тиеш:

-текстның өлешләрен: башламын, төп, йомгаклау өлешләрен табу.

Башкара алырга тиеш:

-текстны өлешләргә бүлү, аларга исем кушу; өлешләп эчтәлеген сөйләү һәм язу;

-хат язу

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру

КУУГ:тыңлаучыларга аңлаешлы сөйләм төзү.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Текст өстендә эшләү.

Текстны өлешләргә бүлү күнегүләре эшләү.

Тема билгеләү. Текстка исем кушу.

Биремнәрне парларда тикшерү.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

121

Уку, көндәлек аралашу шартларында тел әдәбе нормаларын үзләштерү.

Катнаш

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

-текстның өлешләрен:

башламы, төп , йомгаклау өлешләрен табу

Парлап эшләү

122

Текстның төп уе -тема

Гамәли дәрес

Белергә тиеш:

-текстның өлешләрен: башламын, төп, йомгаклау өлешләрен табу.

Башкара алырга тиеш:

-текстны өлешләргә бүлү, аларга исем кушу; өлешләп эчтәлеген сөйләү һәм язу;

-хат язу

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:белгәнне һәм белмәгәнне аера белү.

КУУГ:күршең белән хезмәттәшлек итү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану

Текстны өлешләргә бүлү, аларга исем кушу;.

Гадәти эш, аерым укучылардан сорау

123

Бәйләнешле сөйләм

Гамәли дәрес

Белергә тиеш:

-текстның өлешләрен: башламын, төп, йомгаклау өлешләрен табу.

Башкара алырга тиеш:

-текстны өлешләргә бүлү, аларга исем кушу; өлешләп эчтәлеген сөйләү һәм язу;

-хат язу

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Текст өстендә эшләү.

Текстны өлешләргә бүлү күнегүләре эшләү.

Тема билгеләү. Текстка исем кушу.

Биремнәрне парларда тикшерү.

Фронталь тикшерү

124

Башлам, төп өлеш һәм йомгак

Гамәли дәрес

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү.

КУУГ:җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү.

иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

Укылган өзеккә, хикәя һәм сорау җөмләләр кулланып, план төзү, сөйләп карау.

Гамәли эш

125

Бәйләнешле сөйләм.

Катнаш

Белергә тиеш:

-текстның өлешләрен: башламын, төп, йомгаклау өлешләрен табу.

Башкара алырга тиеш:

-текстны өлешләргә бүлү, аларга исем кушу; өлешләп эчтәлеген сөйләү һәм язу;

-хат язу

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Текст өстендә эшләү.

Текстны өлешләргә бүлү күнегүләре эшләү.

Тема билгеләү. Текстка исем кушу.

Биремнәрне парларда тикшерү.

Төркемләп эшләү.

126

Тексттагы җөмләләрнең мәгънәви бердәмлеге.

Гамәли дәрес

ТБУУГ: конкрет шартлардан чыгып, уку мәсьәләләрен нәтиҗәле чишү ысулларын сайлап алырга.

РУУГ:укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләр арасында бәйләнеш булдыру

КУУГ:җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү; иптәшеңнең үз-үзен тотышы белән идарә итү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану

Дәреслектәге текстларны уку.

Укылган текст буенча план төзү.

Парлап эшләү

127

Тексттагы җөмләләрнең эзлеклелеге.

Гамәли дәрес

Башкара алырга тиеш:

-үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп күнегүләрне эшләү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Укылган текст буенча план төзү.

План буенча эчтәлек сөйләү.

Гамәли эш

128

“Сүз төзелеше (морфемика),” “Синтаксис” темалары буенча еллык тикшерү эше.

Контроль тикшерү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану

Кызыл юл турында белү.

Фронталь тикшерү

129

Хаталар өстендә эш.Текстагы җөмлә төзелеше.

Гамәли дәрес

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Биремнәрне парларда тикшерү.

Парлап эшләү

130

Текст кисәкләренең (өлешләренең) эзлеклелеге, кызыл юл турында белемнәрен ныгыту

Гамәли дәрес

Башкара алырга тиеш:

-үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп күнегүләрне эшләү

ТБУУГ:үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү.

КУУГ:җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү.

ТБУУГ:җыелган мәгълүматны бербөтен итеп туплау.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру.

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Укытучы укыганын тыңлау,сүзләрнең мәгънәләрен ачыклау.

Биремнәр үтәү.

Парлап эшләү

131

Билгене белдерә торган сүзләрне кабатлау.

Гамәли дәрес

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү.

КУУГ:җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, күнегүләр эшләү.

Төркемләп эшләү

132

Билгене белдерә торган сүзләрне ныгыту. Катнаш

Башкара алырга тиеш:

-үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп күнегүләрне эшләү

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү.

Текст белән эшләү, эчтәлек сөйләү, эчтәлеген мөстәкыйль язу.

Парлап эшләү

133

Ел буе үтелгән темаларны кабатлау, йомгаклау. “Сөйләм үстерү”.

Катнаш

Башкара алырга тиеш:

-үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп күнегүләрне эшләү

иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру.

Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, күнегүләр эшләү.

Биремнәрне парларда тикшерү.

Фронталь тикшерү

134

Ел буе үтелгән темаларны кабатлау, йомгаклау. “Синтаксис”. Катнаш

Башкара алырга тиеш:

-ел буена алган белем һәм күнекмәләрне кулланып, тест биремнәре эшләү;

үз мөмкинлекләреңне чамалау, үзеңне читтән күрү.

Сорауларга җавап бирү, күнегүләр эшләү.

Текст белән эшләү, эчтәлек сөйләү, эчтәлеген мөстәкыйль язу.

Фронталь тикшерү

135

Ел буе үтелгән темаларны кабатлау, йомгаклау. “Сүз төзелеше (морфемика)”. Катнаш

Башкара алырга тиеш:

-Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, күнегүләр эшләү

ТБУУГ: үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү.

КУУГ:җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

Теманы билгеләү. Максатларны ачыклау.

Таблица буенча эшләү.

Күнегүләр эшләү.Картина буенча эшләү.

“Сабантуй” дигән темага хикәя төзеп язу.

Биремнәрне парларда тикшерү.

Фронталь тикшерү

136

Ел буе үтелгән темаларны кабатлау, йомгаклау.” Графика». Катнаш.

Башкара алырга тиеш:

-Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, күнегүләр эшләү

ТБУУГ:үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү.

РУУГ:кагыйдәләрне истә тоту, шуларга ияреп гамәлләр кылу.

КУУГ:үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

-Үтелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, күнегүләр эшләү.

Фронталь тикшерү

5.Укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләр

1 сыйныф

Укучылар башкара алырга тиешле эшләр:

- баш һәм юл хәрефләрен, аларны тоташтыручы сызыкларны һәм сүзләрне ачык итеп, бозмыйча язу;

- басма, язма хәрефләр белән бирелгән сүз һәм җөмләләрне дөрес күчереп язу;

- сүзләрне иҗекләргә бүлү, авазларга таркату, иҗек санын сузык авазларга мөнәсәбәтле итеп билгеләү;

- сүз басымын ишетеп билгеләү;

- предмет, эш-хәрәкәт, билге атамалары булган сүзләрне сораулар куеп аера, төркемләштерә белү, аларның сөйләмдәге ролен гамәли аңлау;

- җөмләне сүздән, сүзтезмәдән аера белү, язганда җөмләнең башын һәм азагын күрсәтү;

- җөмләнең беренче сүзен баш хәреф белән башлап, җөмлә беткәч, нокта (өндәү, сорау) куеп язу;

- әйтелеше белән язылышы туры килгән сүзләрне, шундый сүзләрдән төзелгән 3-5 сүзле җөмләләрне ишетеп дөрес язу;

- әйтелеше белән язылышы туры килгән 3-5 сүзле җөмләне ишетеп язу;

- беренче сыйныфта өйрәнгән күләмдә авазларга характеристика бирү;

- сүзне, җөмләне, текстны схема яки модель итеп күрсәтә белү;

- укытучы һәм сыйныфташлар белән кара-каршы әдәпле итеп сөйләшү;

- балаларның яшь үзенчәлеләренә туры килгән табышмакларның җавабын табу, кыска мәкаль-әйтемнәрне сөйләмдә куллану.

1 нче сыйныфны тәмамланганда, укучылар татар алфавитын яттан белергә, татар телендәге барлык аваз һәм хәрефләрне танып белергә, аваз белән хәрефнең төп аермасын (авазны әйтәбез, ишетәбез, авазлардан сүзләр төзеп сөйлибез; хәрефне күрәбез, таныйбыз, хәрефләрдән сүзләр төзеп укыйбыз, язабыз) практик аңлауга ирешергә тиеш.

2 сыйныф

Укучылар башкара алырга тиеш:

— сүзләрне, җөмләләрне, 35-40 сүзле текстны, хәрефләрен бозмыйча, төшереп калдырмыйча, хәреф өстәмичә, урыннарын алыштырмыйча, аңлаешлы, пөхтә итеп, каллиграфик дөрес язу;

— сузык һәм тартык авазларны, калын (нечкә) сузыкларны икеләнүсез аеру; өйрәнелгән теориягә таянып, аларга анализ ясау, бирелгән аваз схемасына, характеристика тиешле авазлар, сүзләр сайлау;

— сүзләрне иҗекләргә бүлү һәм, иҗекләп, юлдан-юлга күчерү кагыйдәләренең катгый булмавын аңлау (аларның вариантларын белү);

— сүздә шул хәрефләрнең эшен, вазыйфасын аңлату;

— өйрәнелгән сүзләрдә калын(нечкә) тартыкларны сузык аваз хәрефләре яки ь, ъ белән күрсәтү;

— кеше исемнәрен, фамилияләрен, шәһәр, авыл, елга атамаларын, хайван кушаматларын баш хәреф белән язу;

-е, в, г, й, к, н, ң, о, ө, х, һ, э, ю, я хәрефләре, ый, йо, йө кушылмалары булган сүзләрне дөрес язу;

— янәшә килгән бертөрле ике тартык аваз хәрефләре булган әллә, кәккүк, Габбас кебек сүзләрне, нечкә (калын) аеру билгесе кергән гади, программада булган сүзләрне дөрес язу һәм юлдан-юлга күчерү;

— сүзгә фонетик анализ ясау:иҗекләргә бүлү, авазларны сүздәге тәртиптә ачык, дөрес итеп әйтеп, хәрефләрен атап чыгу, сузык (тартык) авазларны билгеләү, сузыкларның калын(нечкә) төрләрен аеру;

— үзең язганны бирелгән үрнәк белән чагыштырып төзәтү;

— сүзләргә дөрес сорау кую һәм шуның нигезендә предметны, предметның эш һәм хәрәкәтен, билгесен белдергән сүзләрне таба белү, кем? нәрсә? сорауларына җавап биргән сүзләрне аера белү;

— җөмләнең баш кисәкләрен табу, җөмләдәге сүзләр бәйләнешен билгеләү; җөмлә башындагы сүзне баш хәреф белән язу, әйтелү максатына карап, җөмлә ахырында нокта, сорау билгеләрен куеп яза белү;

— уку, уеннар, көндәлек тормыш, җәнлекләр, кош-кортлар турындагы темаларга 4-5 җөмләдән торган бәйләнешле текст төзеп сөйләү һәм язу;

— сүзлекләрдәге сүзләрнең әйтелешен, кулланышын, язылышын истә калдыру: аваз, авыз, авыл, бәрәңге, бияләй, борын, вакыт, гомер, гыйнвар, дөрес, дүшәмбе, елга, җавап, җиңел, җомга, җөмлә, җылы, йөрәк, караңгы, көньяк, кыңгырау, маңгай, Мәскәү, муен, онык, оя, пәнҗешәмбе, савыт, сәгать, сәлам, сеңел, сишәмбе, тавык, тавыш, тәмле, төньяк, уен, уңыш, хайван, хөрмәт, һава, һаман, чаңгы, чәршәмбе, чия, шәһәр, шуа, эссе, юан, якшәмбе.

3 сыйныф

Укучылар белергә тиеш:

-сүзнең мәгънәле кисәкләре: тамыр һәм кушымча, ясагыч кушымча, төрләндергеч кушымча;

- сүз төркемнәре: исем, сыйфат, фигыль, кисәкчә, бәйлек.

- җөмләнең баш кисәкләре: ия һәм хәбәр.

- җөмләнең иярчен кисәкләре (төрләргә бүлмичә)

Укучылар башкара алырга тиеш:

-үтелгән орфограммалар (калын һәм нечкә сузыклар, яңгырау һәм саңгырау тартыклар, парсыз тартыклар, нечкәлек һәм аеру билгеләре, кушма һәм парлы сүзләр, тамырда авазлар чиратлашуы, кисәкчәләр) кергән 55 – 60 сүзле текстны, җөмлә ахырында тиешле тыныш билгеләрен куеп, диктант итеп язу.

-текстларны грамоталы һәм каллиграфик дөрес күчереп язу.

- сүзләрне төзелеше ягыннан тикшерү(тамыр һәм кушымчаларны аеру, кушымчаларның төрен билгеләү, тамыр, ясалма, кушма һәм парлы сүзләрне аерып күрсәтү).

- сүз төркемнәрен һәм аларның грамматик билгеләрен тану, аеру (исемнең санын, килешен, фигыльнең затын, заманын);

- берлек сандагы исемнәрне килеш белән төрләндерү

- фигыльне заман формаларына куя белү.

-текстта синонимнарны һәм антонимнарны таный, сөйләмдә куллана белү.

-сораулар ярдәмендә җөмләдә сүзләрнең бәйләнешен билгеләү, сүзтезмәләрне аеру; сүзтезмәдәге ияртүче һәм иярүче сүзләрне аеру.

- җөмлә тикшерү (төрен билгеләү, баш һәм иярчен кисәкләрне аера белү)

- бергәләп төзегән план буенча 70 – 85 сүзле изложение язу.

- текстның темасын һәм төп фикерен билгеләү.

- текстны мәгънәле кисәкләргә бүлү, кызыл юлны саклау.

- текстның мәгънәле кисәкләре, җөмләләр арасында бәйләнеш булдыру.

- темасыннан яки төп фикереннән чыгып, текстка исем кую.

- хикәяләү, тасвирлау һәм фикер йөртү характерындагы текстларны аера белү.

- шәхси тәҗрибәгә, сюжетлы картинага таянып (алдан әзерлек белән), сочинение язу.

- фикер йөртү характерындагы җавап төзеп әйтү.

4 сыйныф

-сүзләрдәге орфограммаларны танып, аларның язылышын кагыйдәләргә нигезләнеп аңлату;

-үтелгән орфограммалар кергән 75-80 сүзле текстны хатасыз, каллиграфик күчереп һәм ишетеп, тиңдәш кисәкләр янында тиешле тыныш билгеләрен дөрес куеп язу;

-дөнҗя, болыт тибындагы сүзләргә аваз-хәреф анализын ясау;

-сүзләрне төзелеш ягыннан тикшерү: тамырын һәм кушымчасын табу, кушымчаларның төрен билгеләү, кушма һәм парлы сүзләрне аерып күрсәтү;

-сүзләрне сүз төркеме булу ягыннан тикшерү: исменең сан, килеш формасын күрсәтү; сыйфатларның асыл, нисби төрен, чагыштыру дәрәҗәсен билгеләү; фигылнең зат-сан, аманын аера белү; һәр сүз төркеменең җөмләдәге функөиясен билгеләү;

-тиңдәш кисәкле гади җөмләгә, составында 2-3 гади җөмлә булган тезмә кушма җөмләгә анализ ясау;

-җөмләләрнең әйтелү максаты интонациясе буенча төрен икеләнмәстән аеру;

-текстның темасын һәм төп фикерен билгеләү, шулар нигезендә аңа килешле исем кую;

-хикәяләү, тасвирлау, фикер йөртү тибындагы текстларны сөйләмдә куллану;

-әдәпле мөгамәлә таләпләренә туры китереп аралаша белү;

-тасвирлау, фикер йөртү элементлары кергән 90-95 сүзле текстны изложение итеп язу.

-хикәяләү тибындагы сочинение язу;

-сүзләрнең әйтелешен, кулланылышын, язылышын истә калдыру: авыру, аз-маз, ата-ана, ашханә, аңлый, әби-бабай, әверелә, әүвәл, балачак, бәла, берничә, борынгы, вакыйга, ватык, гадәт, гомер, дәвам, җәяү, җепшек, җиләк-җимеш, зинһар, иелә, ихтирам, йомры, кадәр, кием-салым, кулъязма, көнбатыш, көнчыгыш, көрәшче, кыйммәтле, мал-туар, мәйдан, мәкалә, могҗиза, мөстәкыйль, нәкъ, охшаш, очсыз, өем, өчпочмак, пәрәвез, рәссам, савыт-саба, сәнгать, сөңге, сурәт, табиб, табигый, таләп, тәкъдим, тәмам, тирә-як, төер, туп-туры, тынгылык, чүп-чуар, шагыйрь, шыңшый, эшчән, юеш, юньле, юучы, ямьле, ямь-яшел, япь-яшь.

6. I-IV сыйныф укучыларының татар теле буенча белемнәрен тикшерү һәм бәяләү

Йомгаклау контроль язма эшләрнең сан ягыннан нормасы

класслар	I		II		III		IV
контроль эш төрләре	ярты еллыклар
контроль эш төрләре	I	II	I	II	I	II	I	II
грамматик биремле диктант	-	1	3	3		3	3	4
күчереп язу	-	2	2	2	2	2	1	1
изложение	-	-	-	1	1	1	1	1

Диктант һәм язу өчен тәкъдим ителгән текстларның күләме

класс	чирек
2 3 4	I	II	III	IV
2 3 4	25 сүз 45 сүз 65 сүз	30 сүз 50 сүз 70 сүз	35 сүз 55 сүз 75 сүз	40 сүз 60 сүз 80 сүз

"5" - 1 төзәтү (төшеп калган хәрефне өстәү, төгәл язмаган хәрефне төзәтү).

"4" - 2 орф., 1 пункт, хата яисә 2 пункт, хата, 1 төзәтү.

"3" - 3-5 орф. хата (3 орф., 2 пункт, яисә 5 орф. һәм 1 пункт, хата), 1 төзәтү.

Грамматик биремнәрне тикшерү һәм бәяләү.

'5", "4" - хатасыз.

'3"- биремнәрнең яртысыннан артыгы дөрес үтәлгән.

'2" - биремнәрнең күпчелеге дөрес үтәлмәгән.

Контроль сүзлек диктанты.

II класс - 8-10 сүз

класс - 10-12 сүз
класс - 12-15 сүз

Бәяләү: "5" - хатасыз.

"4"- 1 хата, 1 төзәтү

"3" - 2 хата, 1 төзәтү

"2" - 3-4 хата.

Контроль күчереп язуны бәяләү

Билге	Хаталар саны
“5”	II	III	IV
“5”	хаталар юк, 1 төгәлсезлек	хаталар юк	хаталар юк
“4”	1 -2 хата, 1 төзәтү	1 хата, 1 төзәтү	1 хата, 1 төзәтү
“3”	3 хата, 1 төзәтү	2 хата, 1 төзәтү	2 хата, 1 төзәтү
"2"	4 хата, 1 -2 төзәтү	3 хата, 1 -2 төзәтү	3 хата, 1 -2 төзәтү

Контроль һәм тикшерү алымнары

№	Бүлек һәм темаларныӊ исеме	Сәг саны	Контроль эшләр
№	Бүлек һәм темаларныӊ исеме	Сәг саны	Контроль диктант	Диктант	Искәртмәле диктант	Контроль күчереп язу	Ирекле диктант	Изложение	Тест		Аңлатмалы диктант
1	Фонетика һәм орфоэпия	50 сәг	1	1	1	1	1	-	-
2	Графика	6 сәг	-	1	-	-	-	-	1
3	Сүз төзелеше (морфемика)	52сәгать	4	-	2	1	-	-	-	1
4	Синтаксис ( Җөмлә )	10 сәгать	-	-	-	1	-	-	-
5	Сөйләм үстерү (Бәйләнешле сөйләм)	18 сәгать	1	-	1	-	1	-	-
	Барысы	136 сәг.

7. Укыту-методик әсбаплар белән тәэмин ителеш:

Әдәбият исемлеге

Төп:

1. Мияссарова И.Х., Фәйзрахманова К.Ф. “Татар теле” татар башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 3 нче сыйныфы өчен дәреслек,2 кисәктә,. Казан, “Мәгариф – Вакыт” нәшрияты, 2013.

2.Мияссарова И.Х., Фәйзрахманова К.Ф. Татар теле – “Мөстәкыйль эш дәфтәре”- татар башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 3 нче сыйныфы өчен - Казан, “Мәгариф – Вакыт” нәшрияты, 2013

3.Татар телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теле һәм әдәбиятыннан үрнәк программалар: 1–11нче сыйныфлар. Төзүче-авторлары: Г.Р.Галиуллина, Д. Ф. Заһидуллина. – Казан: Тат. китап нәшр. 2011.

Өстәмә:

1. Абдрәхимова Я.Х. Татар теленнән диктантлар.К.:Мәгариф. 2009

2.Ахиярова М.Җ., Мияссарова И.Х., ГарифуллинаФ.Ш. Татар теленнән иҗади сочинениеләр һәм изложениеләр.К.:Мәгариф. 2009

3. Вагыйзов С.Г. Кызыклы грамматика.К.: Мәгариф. 2006

4. Вәлиуллин М.А. I-IV сыйныфлар өчен язма эшләр. Башлангыч сыйныф укытучыларына кулланма. К.: Мәгариф. 2009

5. Газизова А.Н. Башлангыч сыйныфлар өчен диктантлар җыентыгы. К.:Яңалиф. 2007

Мәгълүмати-электрон ресурслар

1. "Белем.ру" ҖЧҖ, 2009. Мультимедияле ярдәмлек.

2. Татар сайтлары: edu.tatar.ru; belem.ru; org.com

3.Валиева Л.Ф., Җәлилова Г. И. сайтлары.

4.tatardeti.blogspot.com/2011/01/blog-post.htm

5. gzalilova.narod.ru/present_tat.htm

8. Программага кушымта

Кушымта 1

2 нче сыйныфта белемнәрне тикшерү ѳчен якынча эшләр

Якынча кереш контроль диктант.

Җәйге бер көн.

Кинәт ява башлаган яңгыр кинәт туктап та калды. Ялт итеп кояш чыкты. Бик югарыда, биек агач башларында, салават күпере күренде. Һава бөркүләнеп китте. Черкиләр, озынборыннар тагы да күбәйде, тагы да рәхимсезрәк тешли башладылар. (33 сүз)

(Ләбибә Ихсанова)

Биремнәр

1 вариант

1.Беренче һәм икенче җөмләләрдә эшне белдергән сүзләрнең астына сыз.

2. Бирелгән сүзләргә тамырдаш сүзләр уйлап яз: су,кош.

2 вариант

1.Өченче һәм дүртенче җөмләләрдә эшне белдергән сүзләрнең астына сыз.

2. Бирелгән сүзләргә тамырдаш сүзләр уйлап яз: таш, тел.

II вариант

Менә ямьле яз да җитте. Урамдагы чана эзләреннән челтерәп гөрләвекләр ага башлады. Җылы яктан кайткан кошлар чыркылдады.

Аларның кайсы кайда оя ясарга кереште. Шул көннәрдә безнең ана каз да сәерләнде. (30 сүз)

(Гомәр Бәширов)

Биремнәр

1 вариант

Я хәрефенә тексттан өч сүз табып яз.
Ямьле сүзенең авазларын яз.
Беренче җөмләдә ия астына – бер сызык, хәбәр астына ике сызык сыз.

II вариант

К хәрефенә тексттан өч сүз табып яз.
Көньяк сүзенең авазларын яз.
Өченче җөмләдә ия астына – бер сызык, хәбәр астына ике сызык сыз.

2 класс татар теленнән якынча тест 1 чирек ахырына

1. Аларны ишетеп һәм әйтеп була:

А) хәрефләр б) рәсемнәр в) авазлар

2. Сүзләрнең мәгънәләрен кайсы сүзлектән табып була:

А) орфографик сүзлек

Б) аңлатмалы сүзлек

В) татарча- русча сүзлек

3. Кайсы сүз нечкә сузыклардан гына тора:

А) яфрак б) китап в) бияләй

4. Кайсы сүзне юлдан- юлга күчереп булмый?

А) Алия б) Айгөл в) Фәридә

5. Кайсы сүздә [w] авазы бар?

А) август б) чикләвек в) трамвай

6. Кайсы авазның үз хәрефе юк?

А) [д ] б) [т ] в) [къ]

7. йо кушылмасы кайсы сүздә языла?

А) ...рак б) ...мшак в) ...зем

8. Кайсы сүздә й хәрефе языла?

А) ...лга б) ко...рык в) му...н

9. Кайсы сүз дөрес язылган?

А) өлгеч б) елгеч в) элгеч

10. Артык сүзне билгелә:

А) чөгендер б) кишер в) бәрәңге

Искәртмәле диктант.

Урман тургае.

Урман тургае туган ягына иртә кайта. Кыш калын тунын салырга өлгерми,тургай инде чишмәдәй челтери башлый.

Җәйге төндә урман тургаен агач башында күрә алмассың. Ул зәңгәр күктән табигатьне мактап җырлар. (32 сүз.)

(Гарәфи Хәсәновтан.)

Икенче җөмләдәге өтер һәм кызыл юл искәртелә.

К, г хәрефләре кергән сүзләрнең астына сызарга.

Нечкәлек (ь), калынлык (ъ) һәм аеру билгеләре.

Сүзлек диктанты.

Ямьле, Мәрьям, сәгать, дөнья, альбом, алъяпкыч, вәъдә, лагерь, шигырь, шагыйрь, Ильяс, ятьмә, сәнгать, Сәгъди, яшь, яшьлек, кәгазь.

Искәрмә. Укытучы сайлап 6-8 сүз яздыра.

Иҗади диктант.

1. Текста бирелгән исем-фамилияләрне укучылар үзләре белгән исем-фамилияләр белән алмаштырып язалар.

Дежур тору.

Без бүген дежур торабыз. Һәр укучыга эш бирелгән. Хәсәнов Исмагил белән Сөнгатуллина Резеда гөлләрне тәрбияли. Абдрахманов Дамир тактада язганны сөртә. Ибраһимов Данил тәнәфестә төрле уеннар оештыра. Вафина Әлинә ашханәдә дежур тора. Шәрипов Алмаз попугайларга җим сала. (39 сүз.)

2.Җөмләләрне тутырып язарга.

Әтинең фамилиясе … . Әнинең фамилиясе … . Минем фамилиям … . безнең укытучыларның фамилияләре … .

Уку елының беренче яртысына 2 класс өчен татар теленнән контроль диктант тексты.

Гөлләр үстерик.

Бүлмә гөлләренә сибү өчен кар һәм яңгыр сулары әйбәт. Кешеләр кебек алар кайгыра, шатлана, елый беләләр. Үсеп утырган гөлнең ботагын сындырсаң, ул сызлана. Гөл үзен тәрбияләп үстергән кешегә рәхмәтләрен белдереп, шау чәчәк ата. (33 сүз)

Бирем.

1. Тексттан түбәндәге биремнәр буенча 3 сүз табып яз:

I в. – 2 иҗекле сүзләр;

II в. - 3 иҗекле сүзләр.

2. Түбәндәге хәрефләр кергән сүзләр уйлап яз:

I в. – х хәрефе;

II в. - һ хәрефе.

3*. Сүзләр чылбырын дәвам итеп, тагын бер сүз яз:

Сабак, бакча, ...

Контроль диктант.

1. Балыкчылар.

Өч малай елгага балык тотарга китте. Алар кармакларын суга ташладылар. Балык чиртүен көтә башладылар. Менә Мансурның калкавычы су астына чумды. Ул чабакны тартып чыгарды. Сабир бер алабуганы яр читенә алып ташлады. Вәлигә генә балык капмады. (36 сүз.)

(Н. Фәттахтан.)

Биремнәр.

1 вариант.

Эшне белдергән сүзләрне табып, астына ике сызык сызарга.

2 вариант.

Предметны белдергән сүзләрне табып, астына бер сызык сызарга.

Искәрмә. Чиртүен, калкавычы сүзләре тактага языла.

Кушымта 2

2 нче сыйныф ѳчен татар теле фәне буенча якынча йомгаклау тикшерү эше.

Тест биремнәре

1 өлеш (А)

1. Тамырдаш сүзләр рәтен билгелә:

а)эштә, эшчән, эшнең

ә ) балык, балчык, балыкчы

б) кыш, кышлый, кышкы

2. Кайсы сүзгә –гыч кушымчасын ялгап була:

а) ач ә) эл б) бор

3. Предметны белдергән сүзне билгелә:

а) сугара ә)сулык б) сусыл

4. Предметның формасын белдергән сүзне билгелә:

а) биек ә) түгәрәк б) кечкенә

5.Эш- хәрәкәтне белдергән сүзне билгелә:

а) башлый ә) башлык б) башлы

6.Кем? соравына җавап биргән сүзне билгелә:

а) чебен ә) укучы б) сандугач

7. Капма-каршы мәгънәле сүзләр рәтен билгелә:

а) шатлана, куана

ә) шатлана, көлә

б) шатлана, кайгыра

8.Дөрес язылган сүзне билгелә:

а) болот ә) былыт б) болыт

9.Елга исемен белдергән сүзне билгелә:

а) Идел ә) Әлмәт б) Кавказ

10. ң хәрефе булмаган сүзне билгелә:

а) өрә...ге ә) урма...га б) кү...елле

2 өлеш (В)

(1) Балалар балыкка киттеләр. (2) Балыкчылар кармак, чиләк алдылар.

(3) Менә алар елга буена килеп җиттеләр.(4) Кармакларын салдылар. (5)Азатка кечкенә чабак эләкте. (6) Мансур алабуга тотты.

В 1. 3 нче җөмләдән янәшә тартыклы сүзне тап.

В 2. Тексттан предметның билгесен белдергән сүзне тап.

В 3. Авазлары саны хәрефләр саныннан артык булган сүзне табып яз.

В4. Ахыргы җөмләнең иясен табып яз.

В 5. Тексттан тамырдаш сүзләрне табып яз.

Материал : Мияссарова, И.Х. Татар теле: татар телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенеӊ 2 нче сыйныфында эшләүче укуытучылар ѳчен методик кулланмадан алынды.

Татар теленнән якынча йомгаклау контроль эше (диктант)

Җәйге бер көн

Бирем.

1 рәт

1. Беренче һәм икенче җөмләдә эшне белдергән сүзләр астына сыз.

2. Бирелгән сүзләргә тамырдаш сүзләр уйлап яз: су, кош.

2 рәт

1. Өченче һәм дүртенче җөмләдә эшне белдергән сүзләр астына сыз.

2. Бирелгән сүзләргә тамырдаш сүзләр уйлап яз: таш, тел. Якынча контроль диктант текстлары

1 чирек

Керпе.

Тышта октябрь ае. Җиргә яфрак түшәлә. Әнә керпе яфракта тәгәри, энәләре белән яфрак җыя. Аннары, кечкенә бүрек хәтле булып, оясына йөгерә. Шулай оясын җылыта ул. Керпе тиздән йокыга талыр. (30 сүз)

Биремнәр.

1.Яфрак, түшәлә, оясына сүзләрен юлдан-юлга күчерү өчен бүлеп яз.

2. нокта урынына тиешле хәрефләрне куеп яз: к . рпе, ш . мырт, . рак, . фрак, . шли, с . лге, к . лак.

2 чирек

Кыш

Салкын кыш килде. Бөтен җирне ак кар каплады. Балалар урамга чыкты. Кулларында - көрәк, чиләк. Алар биек кар тавы ясадылар. Аңа су сиптеләр. Икенче көнне таудан чана шудылар. Кыш көне күңелле була.(31 сүз)

Биремнәр:

1в.

1.Тексттан юлдан-юлга күчереп булмый торган сүзләрне сайлап алып яз һәм саңгырау тартыклар астына сыз.

2.Сүзләрне иҗекләргә бүлеп яз: кыш, алар, ясадылар, көне, күңелле.

2в.

1. Тексттан юлдан-юлга күчереп булмый торган сүзләрне сайлап алып яз һәм яңгырау тартыклар астына сыз.

2. Сүзләрне иҗекләргә бүлеп яз: чиләк, аңа, шудылар, таудан, су.

3 чирек

Язгы ташу

Матур яз җитте. Көннәр озайды. Төннәр кыскарды. Кояш алтын нурларын җиргә сибә. Карлар эри. Гөрләвекләр ага. Елга сулары ярга сыймый. Без язгы ташу бозлары акканын карарга барабыз. Боз киткәнен күзәтү бик күңелле!

Биремнәр:

1.Билгене белдергән сүзләрне табып, астына дулкынлы сызык сыз: 1 вариант-беренче җөмләдә, 2 вариант-дүртенче җөмләдә.

2.Ия астына-бер, хәбәр астына ике сызык сыз:1 вар-т -дүртенче җөмләдә, 2 вар-т сигезенче җөмләдә.

Еллык йомгаклау тикшерү эше

Җәй

Матур җәй җитте. Җир өстен яшел үлән каплады. Көн аяз, җылы. Әнә яшел урман. Тар сукмактан балалар урманга бара.Урман буенда ал, кызыл, сары, зәңгәр чәчәкләр үсә.Чәчәкләргә чуар күбәләкләр куна. Кошларның матур тавышлары ишетелә.

Биремнәр:

1в.

1.Беренче һәм икенче җөмләләрдә эшне белдергән сүзләрнең астына сыз.

2.Бирелгән сүзләргә тамырдаш сүзләр уйлап яз: су, кош.

2в.

1.Бишенче, алтынчы җөмләләрдә эшне белдергән җөмләләр астына сыз.

2. Бирелгән сүзләргә тамырдаш сүзләр уйлап яз: таш, тел.

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Мне нравится

Навигация

Библиотека

2нче сыйныфка туган телдән эш программасы
рабочая программа (2 класс)

Скачать:

Предварительный просмотр:

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Мәдәният туган телдән башлана.

2 сыйныф өчен туган телдән (татар теле) эш программасы

2нче сыйныфка әдәби укудан тест биремнәре

Туган телдән эш программасы

Туган телдән эш программасы.

Туган телдән эш программасы.

Туган телдән эш программасы.

Навигация

Библиотека

2нче сыйныфка туган телдән эш программасырабочая программа (2 класс)

Скачать:

Предварительный просмотр:

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Мәдәният туган телдән башлана.

2 сыйныф өчен туган телдән (татар теле) эш программасы

2нче сыйныфка әдәби укудан тест биремнәре

Туган телдән эш программасы

Туган телдән эш программасы.

Туган телдән эш программасы.

Туган телдән эш программасы.

2нче сыйныфка туган телдән эш программасы
рабочая программа (2 класс)