Проект по родному языку
проект (4 класс)

Слайд 1

Балчым Сайгын Владиславович Арыскан ортумак школазыны ң 3-ку клазының ѳ ѳ реникчизи .

Слайд 2

. Темазы : « Ѳскен тѳрээн Арыскан суурумну ң тоогузу болгаш оон долгандыр хурээлели ».

Слайд 3

. Ажылдың чугулазы (актуальность): А мен ч γ ге бо теманы шилип алган мен дээрге , черлер аттары анаа -ла тыптып келбээн ,ханы уткалыг болур.Мээң онза , чараш чурумалдыг суурумну ч γ ге Арыскан деп кааныл ? Долгандыр турар чараш чурумалы биске,чонунга ч γ н γ берип турарыл,ажыы ч γ л ? дээш хѳй-ле айтырыглар меңээ солун болуп турар.Ынчангаш бо б γ г γ н γ билип алыр дээш башкым -биле кады шинчилел ажылын кылып эгелээн бис.

Слайд 4

. Ажылывыстың сорулгазы : 1.Арыскан деп аттың утказын билип алыры . 2.Суурумнуң бир дугаар чурттакчыларын,тудугжу-ларын илередип тывары . 3.Чурумалдыг бойдузунуң ажыын илередири .

Слайд 5

. Ук сорулганы чедип алырда шиитпирлээр ажылдар : - суурнуң адының утказын улуг назылыг улус-биле ужурашкаш билип алыр , школа музейинден херек материалдар -биле таныжып кѳѳр . - суур долгандыр х γ рээлелди бѳлуктээр ; - бѳл γ ктеп алган х γ рээлелдин кижиниң амыдыралынга ажык-дузазын билип алыр

Слайд 6

. Ажыглаан арга-методтары : дилеп тыварыны ң ,тайылбырлап болгаш чыып бижиирини ң методтары,хайгаарал ажылы

Слайд 7

. Ажылдың тургузуу : Ажыл киирилдеден , 3 эгеден,туңнелден тургустунган .

Слайд 8

Киирилде Доолгандыр турар хурээлелде кайгамчык чараш черлер хой.Олар т ѳѳ г ү л ү г,уткалыг,болур.Оон а ң гыда ат чок чγве турбас.Ынчангаш аттар амыдыралда кол черни ээлеп турар . Чер бγрγзγ кандыг-бир чγγл -биле холбашкан болур.Мээн онза чараш суурумну к ѳѳ рге дыка -ла чараш хурээлелдиг черде турар .

Слайд 10

Амгы уеде суурувустан унген алдарлыг кижилеривисти адап ханмас мен. Кызыл хоорайда музейнин даргазы Бичелдей Каадыр-оол Алексеевич. Арысканга хамааржыр Белдир – кежиинде этнокультурный комплекс кылган дарга . Ыраажы,хоомейжи . Тыва улустун езу - чанчылдарынын , аас – чогаал болгаш ус- шеверлер товунун директору –Игорь, Айдысмаа Кошкендейлер дээш кымнарны чок дээрил .

Слайд 14

Арыскан

Слайд 15

Чараш-чаагай аргадан : - кат- чимисти -эм оъттарны - мѳѳгγлерни - ижер аржаан суувусту ап турар бис.

Слайд 16

.

Слайд 20

.

Слайд 22

Калбак – делгем ховуларның ажыы : -мал- маган оъттаар - тараа тарыыр - сиген кезер -эм оъттар унер

Слайд 23

.

Слайд 24

А ржаан суг γнγп чыдыр « Аржаан-тей » деп даг бар.Оон аржаан суун ижерге ижин-баар арыглаар,чѳдγлге ажыктыг Бедик чараш тайга- сынның ажыы : - аңнар чурттап , амыдырап турар - тооруктаар - ыяштаар - каттаар - ыяжын тудугга ажыглаар -эм оъттар γнγп турар

Слайд 26

Суурувустун база бир чоргааралы Ленин Д аа . Анаа Шагаа байырлалында улуг - биче чон шанактарын алгаш , чунгулаар алгыларын соортупкеш унуп кээп , хактанып , чаа-чылга экини кузеп , аяк-шайын чажарлар .

Слайд 30

Ынчангаш суурумнун картазын тургузуп кээримге мындыг болду : 5 кудумчулуг Субурган Эмчи Садыг Чагырга Почта Клуб Школа Амыдыралга ажыктыг шупту чуулдер бар.

Слайд 31

Карта п. Арыскан Титова Степная Мира Гагарина Набережная Кудук Субурган Садыг Клуб Школа Кудук Суг Бажы Эмчи Почта Чагырга

Слайд 34

. Тγңнели : Бо шинчилел ажылымда Арыскан суурнуң кыска тѳѳгузун , ооң адаан адының утказын , бойдузунуң ужур-дузазын истеп тып , оралдашкаш билип алган мен . Суурумну Арыскан деп адааны ханы уткалыг дээрзин билип ап , ооң шγлγктерде , ырда кирген чурумалдыг бойдузун ѳске билбес кижилерге тайылбырлап бээри ѳѳрγнчγг , чоргааранчыг болду . Моон сонгаар кожууннун чараш черлерин шинчилээр кузелдиг мен.

Слайд 35

Дыннаанынар дээш у луу -биле четтирдим !!!