« Мияуның туган көненә сый” Уртанчылар төркемендә әвәләү шөгеле
план-конспект занятия по аппликации, лепке (средняя группа)

« Мияуның туган көненә сый”

Уртанчылар төркемендә

әвәләү шөгеле

Тәрбияче: Мухаметзянова Миляуша Габдулманафовна

Программа бурычлары:

- Балаларны милли ашлар белән таныштыруны дәвам иттерү, кызыксыну уяту.

- Милли ризыклар әзерләү ысуллары белән таныштыру.

-Пөхтә итеп эшләргә өйрәтүне дәвам иттерү; тозлы камырны уч төпләрендә тәгәрәтү;

- Балаларның сынлы сәнгать күнекмәләрен камилләштерү (зур кисәктән кечерәк кисәкләр өзеп алу ,аларны бармаклар ярдәмендә түгәрәкләп тәгәрәтү, өлешләрне тоташтыру.)

- Хыялны үстерү,фантазия,иҗат үсешен чагылдырырга ярдәм итү.

- Кунакчыллык,игелеклелек тәрбияләү.

Сүзлек эше: кунакчыллык, чәк-чәк, пәрәмәч, өчпочмак,ризык.

Метод һәм алымнар: уен,телдән-сөйләү,нәфис сүз ,сюрприз мизгеле, күрсәтү,сорау;практик-әвәләү

Күрсәтү материалы:

Милли ризыклар тематик альбомы; уенчык песи.

Тарату материалы: такталар, тозлы камыр, салфеткалар, поднос ,аудио язма.

Оешкан эшчәнлек барышы

1 .Оештыру өлеше

Тәрбияче: Хәерле иртә балалар!

Иртә торды балалар,

Бакчага килде алар.

Куанышып күрештек,

Елмаештык,көлештек!

Исәнмесез!

Балалар:Исәнмесез!

Тәрбияче:Балалар әйдәгез утырыйк.

2. Төп өлеш

Тәрбияче: Ишетәсезме кемдер ишек шакый, кем бар икән анда?

Карагыз әле балалар кем килгән безгә.Безгә песи килгән!

Мияу: Исәнмесез балалар, минем исемем Мияу.

Балалалар :Исәнмесез.

Тәрбияче: Мияу әйдә син менә шушында утыр ,ә без балалар белән сөйләшеп алыйк.

(Мияуны урындыкка утырта)

Тәрбияче Р.Миңнуллинның шигерен сөйли

Бәйрәмсез бик күңелсез бит,

Күңелсездер сезгә дә.

Бәйрәмнәр кирәк безгә дә ,

Бәйрәмнәр кирәк сезгә дә,

Кирәк һәммәбезгә дә.

Тәрбияче : Балалар ,ә сез,нинди бәйрәмнәрне беләсез?

Балалар:Яңа ел ,туган көннәр (һәм башкалар).

Тәрбияче :Әйе, менә күпме бәйрәмнәр беләсез. Без бу бәйрәмнәрне яратабыз, түземсезлек белән көтәбез, кунаклар чакырабыз яки үзебез кунакка барабыз.

Балалар тиздән Мияуның туган көне җитәчәк. Әйдәгез аңа бүләк ясыйк - тәмле ризык пешерик.

Тәрбияче:- Балалар менә бу рәсемнәргә карагыз әле ,аларда татар халык милли ризыклары сурәтләнгән ("Татар халык ашлары” альбомы)

Тәрбияче: -Балалар бу ризык ничек атала?

Балалар: Чәк-чәк.

Тәрбияче: Чәк-чәк бал һәм камырдан ясала.

Тәрбияче: Ә бу ризык ничек атала ?

Балалар: Бу пәрәмәч.

Тәрбияче: Пәрәмәч ит һәм камырдан ясалган.

Тәрбияче: Бу нәрсә ?

Балалар: Бу өчпочмак.

Тәрбияче: Нигә өчпочмак дип әйтәбез?

Балалар:Чөнки ул өчпочмакка охшаган.

Тәрбияче:Бу милли ризыклар мөһим бәйрәмнәрдә өстәлне бизиләр.Бу ризыклар белән иң кадерле кунакларны сыйлыйлар.Татар халкы элек-электән үзенең кунакчыллыгы белән дан тоткан,шуңа күрә кунакларны каршы алганда төрле ризыклар күп әзерләгән.

3 Әвәләү

Тәрбияче: Балалар, әйдәгез, без бүген Мияуның туган көненә чәк-чәк пешерәбез.

Хәзер чәк-чәкне ничек ясарга кирәклеген күрсәтәм. Камыр алам, зур кисәктән кечерәк кисәкләр өзеп алам ,аларны бармаклар ярдәмендә уч төбендә түгәрәкләп тәгәрәтәм, өлешләрне тоташтырам.

Тәрбияче: Әйдәгез бармакларыбыз тизрәк һәм яхшырак эшләсен өчен аларны җылытыйк.

Бармак күнегүләре:

Камырга он кушылды,

Оннан камыр басылды

(бармаклар кысыла, ачыла.)

Камырдан без пешердек:бәлеш, пәрәмәч, коймак,(бармакларны бөкләп саныйбыз)

Өчпочмак ,гөбәдия

Без пешерәбез мичтә

Их тәмле булды бик тә(эчне сыпыру хәрәкәте).

Татар көйләре яңгырый.Балаларның мөстәкыйль эше. Эш процессында тәрбияче биремне үти алмаган балаларга булыша.

4 Йомгаклау.

Тәрбияче:Афәрин, балалар! Нинди тәмле чәк-чәк килеп чыкты! Аларны пешерергә калды.

Чәк-чәк пешкән арада "Туган көн"уенын уйныйк.

Мияуның туган көненә

Без пешердек чәк-чәкләр

Менә шундый чәк-чәк зур

Менә шундый кечкенә

Менә шундый тәмле

Менә шундый баллы

Әйе шул, әйе шул,

Әйе шул чәк-чәк тәмле.

Мияуның туган көнендә

Бергә-бергә уйныйбыз

Менә шулай сикерәбез,

Менә шулай йөгерәбез,

Менә шулай чәбәк-чәбәк,

Менә шулай тыпыр-тыпыр.

Әйе шул ,әйе шул

Шулай бергә уйныйбыз

Мияуның туган көнендә

Күңелле ял итәбез

Менә шулай биибез,

Менә шулай җырлыйбыз,

Ля-ля-ля-ля-ля

Ля-ля-ля-ля-ля

Әйе шул,әйе-шул

Котлы булсын туган көн.

Чәк-чәкләрне Мияуга бирәләр.

Мияу:Зур рәхмәт сезгә балалар!Миңа сезнең чәк-чәкләр бик ошады,бик тәмлеләр .Сезнең белән бик күңелле булды.

Балалар: Сау бул Мияу . Тагын кунакка кил.

Мияу: Саубулыгыз!

« Мияуның туган көненә сый”

Уртанчылар төркемендә

әвәләү шөгеле

Тәрбияче: Мухаметзянова Миляуша Габдулманафовна

Программа бурычлары:

- Балаларны милли ашлар белән таныштыруны дәвам иттерү, кызыксыну уяту.

- Милли ризыклар әзерләү ысуллары белән таныштыру.

-Пөхтә итеп эшләргә өйрәтүне дәвам иттерү; тозлы камырны уч төпләрендә тәгәрәтү;

- Балаларның сынлы сәнгать күнекмәләрен камилләштерү (зур кисәктән кечерәк кисәкләр өзеп алу ,аларны бармаклар ярдәмендә түгәрәкләп тәгәрәтү, өлешләрне тоташтыру.)

- Хыялны үстерү,фантазия,иҗат үсешен чагылдырырга ярдәм итү.

- Кунакчыллык,игелеклелек тәрбияләү.

Сүзлек эше: кунакчыллык, чәк-чәк, пәрәмәч, өчпочмак,ризык.

Метод һәм алымнар: уен,телдән-сөйләү,нәфис сүз ,сюрприз мизгеле, күрсәтү,сорау;практик-әвәләү

Күрсәтү материалы:

Милли ризыклар тематик альбомы; уенчык песи.

Тарату материалы: такталар, тозлы камыр, салфеткалар, поднос ,аудио язма.

Оешкан эшчәнлек барышы

1 .Оештыру өлеше

Тәрбияче: Хәерле иртә балалар!

Иртә торды балалар,

Бакчага килде алар.

Куанышып күрештек,

Елмаештык,көлештек!

Исәнмесез!

Балалар:Исәнмесез!

Тәрбияче:Балалар әйдәгез утырыйк.

2. Төп өлеш

Тәрбияче: Ишетәсезме кемдер ишек шакый, кем бар икән анда?

Карагыз әле балалар кем килгән безгә.Безгә песи килгән!

Мияу: Исәнмесез балалар, минем исемем Мияу.

Балалалар :Исәнмесез.

Тәрбияче: Мияу әйдә син менә шушында утыр ,ә без балалар белән сөйләшеп алыйк.

(Мияуны урындыкка утырта)

Тәрбияче Р.Миңнуллинның шигерен сөйли

Бәйрәмсез бик күңелсез бит,

Күңелсездер сезгә дә.

Бәйрәмнәр кирәк безгә дә ,

Бәйрәмнәр кирәк сезгә дә,

Кирәк һәммәбезгә дә.

Тәрбияче : Балалар ,ә сез,нинди бәйрәмнәрне беләсез?

Балалар:Яңа ел ,туган көннәр (һәм башкалар).

Тәрбияче :Әйе, менә күпме бәйрәмнәр беләсез. Без бу бәйрәмнәрне яратабыз, түземсезлек белән көтәбез, кунаклар чакырабыз яки үзебез кунакка барабыз.

Балалар тиздән Мияуның туган көне җитәчәк. Әйдәгез аңа бүләк ясыйк - тәмле ризык пешерик.

Тәрбияче:- Балалар менә бу рәсемнәргә карагыз әле ,аларда татар халык милли ризыклары сурәтләнгән ("Татар халык ашлары” альбомы)

Тәрбияче: -Балалар бу ризык ничек атала?

Балалар: Чәк-чәк.

Тәрбияче: Чәк-чәк бал һәм камырдан ясала.

Тәрбияче: Ә бу ризык ничек атала ?

Балалар: Бу пәрәмәч.

Тәрбияче: Пәрәмәч ит һәм камырдан ясалган.

Тәрбияче: Бу нәрсә ?

Балалар: Бу өчпочмак.

Тәрбияче: Нигә өчпочмак дип әйтәбез?

Балалар:Чөнки ул өчпочмакка охшаган.

Тәрбияче:Бу милли ризыклар мөһим бәйрәмнәрдә өстәлне бизиләр.Бу ризыклар белән иң кадерле кунакларны сыйлыйлар.Татар халкы элек-электән үзенең кунакчыллыгы белән дан тоткан,шуңа күрә кунакларны каршы алганда төрле ризыклар күп әзерләгән.

3 Әвәләү

Тәрбияче: Балалар, әйдәгез, без бүген Мияуның туган көненә чәк-чәк пешерәбез.

Хәзер чәк-чәкне ничек ясарга кирәклеген күрсәтәм. Камыр алам, зур кисәктән кечерәк кисәкләр өзеп алам ,аларны бармаклар ярдәмендә уч төбендә түгәрәкләп тәгәрәтәм, өлешләрне тоташтырам.

Тәрбияче: Әйдәгез бармакларыбыз тизрәк һәм яхшырак эшләсен өчен аларны җылытыйк.

Бармак күнегүләре:

Камырга он кушылды,

Оннан камыр басылды

(бармаклар кысыла, ачыла.)

Камырдан без пешердек:бәлеш, пәрәмәч, коймак,(бармакларны бөкләп саныйбыз)

Өчпочмак ,гөбәдия

Без пешерәбез мичтә

Их тәмле булды бик тә(эчне сыпыру хәрәкәте).

Татар көйләре яңгырый.Балаларның мөстәкыйль эше. Эш процессында тәрбияче биремне үти алмаган балаларга булыша.

4 Йомгаклау.

Тәрбияче:Афәрин, балалар! Нинди тәмле чәк-чәк килеп чыкты! Аларны пешерергә калды.

Чәк-чәк пешкән арада "Туган көн"уенын уйныйк.

Мияуның туган көненә

Без пешердек чәк-чәкләр

Менә шундый чәк-чәк зур

Менә шундый кечкенә

Менә шундый тәмле

Менә шундый баллы

Әйе шул, әйе шул,

Әйе шул чәк-чәк тәмле.

Мияуның туган көнендә

Бергә-бергә уйныйбыз

Менә шулай сикерәбез,

Менә шулай йөгерәбез,

Менә шулай чәбәк-чәбәк,

Менә шулай тыпыр-тыпыр.

Әйе шул ,әйе шул

Шулай бергә уйныйбыз

Мияуның туган көнендә

Күңелле ял итәбез

Менә шулай биибез,

Менә шулай җырлыйбыз,

Ля-ля-ля-ля-ля

Ля-ля-ля-ля-ля

Әйе шул,әйе-шул

Котлы булсын туган көн.

Чәк-чәкләрне Мияуга бирәләр.

Мияу:Зур рәхмәт сезгә балалар!Миңа сезнең чәк-чәкләр бик ошады,бик тәмлеләр .Сезнең белән бик күңелле булды.

Балалар: Сау бул Мияу . Тагын кунакка кил.

Мияу: Саубулыгыз!