родительское собрание
материал на тему

Түһүмэхтэр:

Түһүмэхтэр соруктара:

Учуутал дьарыга:

Төрөппүт дьарыга:

Туттуллар ньыма:

Түмүк:

Киирии

Анкетаны толоруу түмүгүн кытта билиһиннэрии, кылаас уопсай кыһалҕатын быһаарыы,

үлэҕэ иитии туһунан уопсай өйдөбүлү быһаарыы

Кылааспыт оҕолоругар уонна төрөппүттэригэр дьиэҕэ эбээһинэс туһунан анкета толотторбутум. Ол түмүгүн кытта билиһиннэриэхпин баҕарабын.

Бу диаграмманы көрдөхпүтүнэ туох санааҕа кэлиэххэ сөбүй?

Дьиэҕэ эбээһинэстээх буолуу туохха үөрэтэрий оҕону?

Үлэҕэ иитии диэн тугуй?

Оҕону хаһыттан үлэҕэ үөрэтиэххэ сөбүй?

Эһиги дьиэ-кэргэҥҥитигэр туох үлэ ыытылларый?

Оҕолоргут туох эбээһинэстээҕий?

Анкета түмүгүн ырытыы,

Оҕолорун эппиэттэрин ырытыы,

Төрөппүттэр бэйэлэрин уонна оҕолорун эппиэттэрин тэҥнээн көрүү,

Кылаас аҥара дьиэтигэр эбээһинэстээх, аҥарыгар суох эбит.

Үлэһит.

Үлэҕэ иитии диэн киһиэхэ үлэһит, сыалын ситэригэр туруулаах буолууну, киһи үлэттэн чаҕыйбат буолуутун, атын киһи үлэтин сыаналыыр буолар хаачыстыбаны иитии буолар дии саныыбын.

Кыра оҕо эрдэҕиттэн, ити куһаҕан, бу һчһгэй диэн араарар буолбутун кэнниттэн дии саныыбын. Оонььурдарын, ыспытын, таҥаһын хомуйтара, сааһылата үөрэтииттэн саҕаланар.

Биһиэхэ саас, күһүн бары бииргэ тахсан тэлгэһэбитин ыраастыыбыт, мас кыстыыбыт, сайынын оҕоруоппутун көрөрбүтүгэр ким эрэ уу кутар, ким эрэ сыыс ыраастыыр, ким эрэ олордор, ким эрэ хомуйар, ону таһынан күннээҕи үлэни эмиэ бары үллэстэн толоробут, ким эрэ кыайбат түгэнигэр көмөлөһөбүт.

Кыыһым киэһээҥҥи аһылыгы бэлэмниир, муоста харбыыр, чэй оргутар, уолум күнүскү иһити сууйар, көбүөрү, дьыбааны пылесостуур, мас кыстыыр, муус киллэрэр.

Бэсиэдэ, ырытыы

Анкета түмүгүн кытта билсиһии, үлэҕэ иитии өйдөбүлүн туһунан санаа атастаһыыта

Сүрүн чааһа

Кыһалҕаҕа тахсыы

Оҕону үлэҕэ иитии кыһалҕатын быһаарыы, оҕону үлэҕэ иитиигэ өбүгэ үгэһин сабыдыалын быһаарыы

Убаастабыллаах төрөппүттэр, эһиги хамаандаларга арахсан олороҕут.

Эһиэхэ маннык сорудах биэриэхпин баҕарабын: эһиги оҕоҕут улааттаҕына ханнык киһи хаачыстыбалаах буоларын көрөҕүтүй? Уонна ол киһи хаачыстыбаны иитэргэ эһиги туох үлэтин ыытыа этигитий диэн былааннааҥ.

Бу ыйытыыга хоруйдуурга эһиэхэ остуолгутугар ватман, харандаастар сыталлар. Хамаандаҕытыгар сүбэлэһэн үлэлииргитигэр көрдөһөбүн.

Онтон былыр өбүгэлэрбит оҕолорун үлэҕэ хайдах сыһыараллара буолуой?

Оччоҕо кинилэр  кыыһы уонна уолу тэҥинэн иитэллэр этэ дуо?

бэйэлэрэ талбыттарынан олороллор

Хамаанданан оҕо иитиитин барылын оҥороллор уонна көмүскүүллэр.

Түҥ былыргыттан биһиги өбүгэлэрбит оҕолорун кыра эрдэхтэриттэн үлэҕэ сыһыараллара, үөрэтэллэрэ. Буоларын курдук уол дьиэ тас өттүгэр, ыарахан үлэҕэ сылдьара, кини сүрүн дьарыга булт-алт, ол аата аһынан дьиэ-кэргэнин хааччыйыы, тыаҕа мас кэрдии, ол аата дьиэтин сылааһынан хааччыйыы. Онтон кыыс дьиэ ис-тас өттө – дьиэ өрүү ичигэс, остуол толору астаах, оҕо аймах ыраас, сүөһү көрүллэн, дьиэ ыраас буолуута кини санныгар этэ.

Ол эрэн сайын аайы окко бары бииргэ сылдьаллара, ким да үлэттэн куоппат, хаалан хаалбат.

Суох уратылаах, уолу дьиэ кэргэнин эрллээх эркинин курдук, оттон кыыһы удьуор аналын курдук.

Кыыһы кыыс курдук иитиэххэ, уолу уол курдук, күүстээх үлэҕэ, дьиэ кэргэнин харытсыырга уонна харайарга иитииэххэ наада эбит.

Бэсиэдэ, бырайыак, ырытыы

Бөлөххө оҕону үлэҕэ иитии туһунан кэпсэтии, ырытыы, оҕону үлэҕэ иитии барылын оҥоруу, бөлөххө оҕону үлэҕэ иитии туһунан биир түмүккэ кэлии

Дьиэ-кэргэҥҥэ оҕону үлэҕэ иитии туһунан санаа атастаһыыта

Оҕону үлэҕэ иитиин саха үгэстэрин кытта ситимнээһин

Дьиэ-кэргэҥҥэ үлэҕэ иитиигэ кыыс уонна уол уратылаахтарын өйдөөһүн, бэйэҕэ ылыныы

Кыһалҕаны быһаарыы

Оҕону үлэҕэ иитиигэ кыһалҕата суох буоларын туһугар үлэни тэрийии, төрөппүккэ үлэҕэ иитии туһунан сөп өйдөбүл үөскүүрүгэр дьарыгы тэрийии

1 сорудах.

Оҕо сылдьан бэйэн дьиэгэ туох эбээһинэстээх этигиний? Оттон оҕоҕор дьиэҕэ туох эбээһинэс анаабыккыный? Ону барытын бу таблицаҕа тиһэн суруй.

Бу таблицаны толорон баран тэҥнээн көрүн, туох санааҕа кэллигитий?

2 сорудах.

Эн санааҕар, кыыс уонна уол дьиэтээҕи эбээһинэстэрэ тугуй? Ол ону тус-туспа арааран таблицаны толор.

3 сорудах.

Төрөппүттэргэ оҕону үлэҕэ иитиигэ сүбэ ыйынньыгын толорун.

4 сорудах.

Бөлөхтөр үлэҕэ иитиигэ биир түбэлтэ толкуйдуугут уонна атын бөлөххө ол оннук түбэлтэттэн хайдах тахсалларын эбэтэр сөп быһыы туһунан кэпсэнэрин дакаастыахтаахтар.

Холобур,бастаан биир түбэлтэни ырытан көрүөх, онтон толкудуургутугар бириэмэ биэриэм.

Ийэтэ оҕотугар дьиэ үүнээйитин көрөрүгэр эбээһинэс биэрбит, нэдиэлэ кэриҥинэн көрбүтэ сибэккитэ өлөр турукка киирбит. Хомойбут санаатыгар мөхпүт уонна үүнээйилэр бэйэтэ көрөргө санаммыт. Ийэ сөпкө гыммыт дуо?

Оҕом сааһыгар сылдьан элбэҕи да ситиһэр, үлэлиир эбиппин. Оҕом дьиэтээҕи эбээһинэһин, эбээһинэһигэр эппиэтинэстээҕин туһунан толкуйдуохха баар эбит.

Холобур, уол дьиэҕэ үлэтэ дьыл кэминэн курдук дии ылан көрдөхпүнэ. Аны дьиэ иһигэр үлэтин наар кыыс киэнэ диэн атын дьоҥҥо сэлээннии сылдьар буолуо дии, бу түгэҥҥэ хайдах буолабын? Эбэтэр куорат усулуобуйатыгар эр киһи дьиэҕэ эбээһинэһэ суох курдук, кэргэнин өрө мыҥаан сытар диэххэ сөп. Маннык түбэлтэлэргэ оҕобун хайдах үлэһит гына иитэбин? Даачаҕа көһүү кэмин  манаабат буоллаҕым дии. Дьиэ тас өттүгэр үлэлэтээри. Ол иһин, мин санаабар, кыыс уонна уол үлэтэ диэн араарар сыыһа курдук.

Аны оннук буоллаҕына кыыс дьиэ үлэтин эр дьоҥҥо сэлэнниэ буолбатах дуо?

Санаа атастаһыыта.

Маннык быһыы сыыһа дии саныыбын, ийэ эбээһинэс анаан баран бастаан утаа ол эбээһинэс төһө уонна хайдах  толорулларын кэтээн көрүөхтээх, хонтуруоллуохтаах, ирдиэхтээх. Уонна оҕо бэйэтин сыыһатын өйдөөн, бэйэтэ эрэ көннөрөрүн курдук этиэхтээх, быһаарыахтаах, өйдөтүөхтээх этэ.

Бастакы бөлөх: Үлэтигэр хойуутаары гыммытыгар, ийэтэ кыыһыттан иһити сууйарыгар көрдөспүт. Кэлбитэ иһитэ сууллубут эрээри, иккистээн сууйуллара ирдэнэр эбит. Онуоха хоргута санаан маннык эппит: “киһи эйиэхэ кыраны да эрэммитин, ону да сатаан толрботоххун!” . Ийэ киһи сөпкө эппит дуо?

Иккис бөлөх эппиэтэ:

Оҕо төһө да куһаҕаннык толорбутун иһин хайҕыахха баар этэ, кыра сүбэ биэрэр курдук сымнаҕас куолаһынан маннык гыныахха наада диэн сууйа туран көрдөрүөххэ сөп дии саныыбыт. Тоҕо диэтэр оҕолор толорбут үлэлэринэн хайдах да буолбутун иһин киэн тутта саныыллар, ол иһин кинилэри сыаналыыр, хайҕыыр, туһалааҕы оҥорбутун суолталыыр ордук көдьүүстээх буолуо дии саныыбын.

Иккис бөлөх: 

Оҕо күннээҕи эбээһинэһин үчүгэйдик, эппиэтинэстээхтик толороруттан үөрэҥҥит өссө эбии үлэ биэрэҕит. Ол үлэҕит эһиги санааҕытыгар, олус судургу, борустуой курдук. Нэдиэлэ ааспытын кэннэ оҕоҕут эбээһинэһин аат харата толорорун, улахаҥҥа уурбат буолбутун көрөҕүт. Бу тоҕо маннык буолбутуй?

Бастакы бөлөх эппиэтэ:

Оҕо төһө даҕаны дьиэтээҕи эбээһинэһин толорбутун иһин, кини үлэттэн чаҕыйбатын, сылайбатын туһугар үлэ уустугурарын истэҕин аайы оргууй кини эбээһинэһигэр киллэрэр тоҕоостоох.

Биирбиилээн,  бүттүүн бары, бөлөҕүнэн үлэ, ырытыы,  наардааһын, кыһалҕалаах ыйытыы, бэсиэдэ, дискуссия, бэйни хонтуруолланыы, сүбэ ыйынньыгын толоруу, түгэннэртэн тахсыы

Оҕо сылдьан бэйэ эбээһинэһин уонна оҕо дьарыгын тэҥнээн көрүү, төрөппүттэрин үлэҕэ иитиитин уонна бэйэ үлэтин тэҥнээн көрүү, оҕону үлэҕэ иитигэ бэйэ сыыһатын көрүү, ылыныы

Кыыс оҕо уонна уол оҕо эбээһинэһин, үлэтин наардааһын, арааран көрүү,ылыныы

Оҕону иитиигэ атын киһи санаатын истии уонна ылыныы

Оҕону үлэҕэ иитиигэ сүбэлэри оҥоруу, кыыс оҕо уонна уол оҕо үлэҕэ иитиитин уратытын болҕомтоҕо ууран сүбэлэр ыйынньыктарын оҥоруу

Оҕону үлэҕэ иитии сыыһатын сатаан булан көрүү, оҕону үлэҕэ иитии сыыһатын биричиинэтин быһаарыы, оҕону үлэҕэ иитии сыыһатыгар бэйэ санаатын этии уонна дакаастааһын, оҕону үлэҕэ иитии сыыһатыгар бэйэ дьарыгыни көрүү, оҕону үлэҕэ иитии дьиэ-кэргэн иһигэр ыытыллар барылын оҥорон көрүү

Түмүктээһин

Оҕону үлэҕэ иитии барылын ылыныы

Үлэҕэ иитиини хайдах ыытыахха сөбүй?

Барыта баар уонна бэлэм үйэтигэр үлэни наардыыр наада дуо?

Хайдах билиҥҥи кэмҥэ үлэҕэ иитиини кылааспыт оҕолоругар ыытабытый?

Киһи бэйэтин холобурунан, эбээһинэс анаан, кыраттан улахаҥҥа тириэрдэн үлэһит киһини иитиэххэ сөп.

Наада, ол эрэн киһини өйдүүр, көмөлөһөр, аһыныгас, үлэни сэлээннээбэт, үлэттэн куотуммат киһини иитэр ордук суолталаах.

Кыыс ийэтинээн диэн туох эрэ интириэһинэй күрэхтэрин, үлэ быыстапкаларын ыытыахха сөп. Оннук хабааннаах уол оҕо аҕатынаан диэн үлэ ыытыахха сөп, араас күрэхтэһиилэр.

Өссө кылаас өрөмүөнүгэр уолаттары аҕаларын кытта кытыарыахха наада.

Сынньалаҥнар кэмигэр отчуот курдук оҥоруохха сөп эбит дии саныыбыт.

Элбэх оҕолоох дьиэ-кэргэни кытта көрсүһүү тэрийиэххэ сөп.

Түмүк оҥоруу, бэсиэдэ

Үлэҕэ иитии уратылааҕын  өйдөөһүн

Уол уонна кыыс оҕону иитиигэ дьиэ-кэргэҥҥэ уонна оскуолаҕа ыытыллар үлэ былаанын ылыныы