Открытый урок на тему: «Къарачай фольклор. Нарт таурух. «Сосуркъа бла эмеген»
презентация урока для интерактивной доски (4 класс) на тему

Слайд 1

МКОУ «СОШ№1 г.Теберды им.И.П.Крымшамхалова .» Ачыкъ дерс : « Къарачай фольклор. Нарт таурух . « Сосуркъа бла эмеген » Къарачай тилни устазы : Текеланы Л.М.

Слайд 2

« Къарачай фольклор. Нарт таурух « Сосуркъа бла эмеген »».

Слайд 3

Дерсни мураты : Сабийлени тил байлыкъларын ёсдюрюу , къарачай фольклорну эмда нарт таурухланы юсю бла ариу халиге , адебге , ишленмегликге юретиу , сюйдюрюу . Сохталаны фольклорну жанрлары бла танышдырыу эмда билимлерин терен этиу . Устазны болушлугъу бла къарачай фольклорну юсюнден окъугъанларыны , эшитгенлерини , билгенлерини дерсде сохталагъа айтдырыу . Фольклорда халкъ джигитлени иги шартларын , халилерин Ата джуртуна , миллетине сюймекликлерин ачыкълау , аланы юлгюге келтире , сохталаны - Ата джуртну къорууларгъа , сюерге юретиу

Слайд 4

Фольклор. Халкъны аууз чыгъармачылыгъы Фольклор деген сёзню ( ингилиз тилде Folklore – - « халкъ оюм ») биринчи 1846 джылда ингилиз археолог У. Дж. Томс къурагъанды . Фольклор чыгъармала бютеу халкъныкъыдыла , аланы халкъ этгенди , алагъа биз « халкъны аууз чемерлиги » деб аны ючюн айтабыз

Слайд 5

Фольклордан билгенлерин оюн халда айтдырыу Билген таурухларын айтдырыу Нарт сезле айтдырыу Эл берген джомакъланы соруу

Слайд 6

Таурухла : « О-Ха-Ха й , Адамла , Бери чабыгъыз , Бизге Локъман - Хаким келгенди . Локъман - Хакимни аллына чабыгъыз ! – деб тёрт диниягъа Хапар этгендиле . Элге къууанч хапар джайылгъанды .» билчи муну атын ?

Слайд 7

Билчигиз джомакъны атын ? « Энди уа къызчыкъ , мен сени ашайма !» - дегенди берю …

Слайд 8

Билчи таурухну атын ? «Да келтиргенинг ючюн сау бол! Алай энди келтиргенин кибик , юлешген да эт тауукъну » -, дегенди хан.

Слайд 9

Элберген джомакъла Ингир болса ёледи , Эртден бола келеди . Тёб тегерек тоб кибик , ичи къызыл от кибик . Урмай - тюймей джылатыр . Бир къызым барды да, Суугъа кирсе , юсюне суу къонмайды . Къарангыда кёреди да Джарыкъда кёрмейди . Джырсыз кюню кетмейди , Джырына джыр джетмейди . Башы - таракъ , Къуйругъу - оракъ . Узун боюнлу , къур-къур оюнлу .

Слайд 10

тилбургъучла Къакъ - къакъ къаргъала , Къамиш тюбде джоргъала , Ачы сууда – балыкъла , Ачей тарда джылкъыла . - Джылкъы кимни джылкъысыды ? - Адемейнй джылкъысыды ? - Адемей кеси къайдады ? -Бай тийреде тойдады . -Сора тойгъа нек барады ? - Усталагъа къарайды , Дарийхан бла тебсесе , Эл аланы махтайды .

Слайд 11

Бешик джыр Белляу Белляу , белляу , джылама , Джюрегими къыйнама , Кёзлерими гинджиси , Белляу , белляу , тынч джукъла , Кишиучукъча мушулда . Акъ сютчюкден тойгъанса , Джуклар халлы болгъанса , Джукъла , кийик , улагъым , Мени джарыкъ чырагъым , Джаным кибик кереме , Тебретеме,кёресе .

Слайд 12

Джел урады бетибизге Чайкъалады терекчик , Тау аязчыкъ шыбырдай Терекчик да шууулдай . Физминутка

Слайд 13

Сосуркъа эмегенни хорлайды

Слайд 14

Сау къалыгъыз !