Рабочая программа по бурятскому языку 4 класс
рабочая программа (4 класс) на тему
Рабочая программа по бурятскому языку 4 класс
Скачать:
| Вложение | Размер |
|---|---|
 rab._programma_po_bur._yazyku_4_klass.docx | 26.74 КБ |
Предварительный просмотр:
Тайлбари бэшэг
4- дэхи класста буряад хэлэ үзэлгэ тэдхэмжэлһэн тусхай методическа комплекс зохёогдоһон байна. Тэрэ комплекс 3 компонентһээ бүридэнэ. Гол компонентнь буряад хэлэ үзэхэ ном болоно. Энэ номой удха 2002 ондо зохёогдоһон Буряад хэлэн болон литературна уншалгаар эхин һургуулиин пргорамма дээрэ үндэһэлнэ (авторнуудынь Д. Д. Ошоров, С. Ц. Содномов, Р. С. Дылыкова).
4 – дохи классай һурагшадта буряад хэлэ заалгын зорилгонууд гэхэдэ иимэ:
1. Хоёрдохи болон гурбадахи классуудта үзэһэнөө дабтаха, ойлгосонуудай нэмэри ба тусхай шанарнуудые олгуулха;
2. «Абяан», «үгэ, «хэлэлгын хуби», «мэдүүлэл», «текст» гэһэн ойлгосонуудтай болгохо;
3. Үгэ тухай ойлгосо удхын хэрэглэлэй талаар онсонуудые элирүүлхэ ажалтай тааруу;
4. Юумэнэй нэрэ тухай дүүрэн ойлгосотой болгохо;
5. Мэдүүлэл – хэлэлгын шухала зүйл гэжэ ойлгуулха, мэдүүлэлэй гэшүүдые илгаруулжа, тэдэниие тодорхойлуулжа һургаха, дэлгэрэнгы түхэлыень хуряангы, хуряангы түхэл дэлгэрэнгы болгохо шадабаринууд олгогдохоор хараалаатай;
6. Текст үзэхэдөө, тэрэнэй байгуулга, гол удха элирүүлхэ, текстын стилииеньэлирүүлхэ ажал эмхидхэхэ;
7. Шалгалтын хүдэлмэри хэлэлгэ хүгжөөлгын шэглэлтэйгээр үнгэргэхэ, үхибүүд изложени бэшэжэ һураха аргатай;
8. Буряад хэлэнэй аргаар һурагшадые харилсуулжа, зэргэсүүлжэ, сасуулжа, бүлэглүүлжэ, хубаарилуулжа, бодомжолуулжа, түсэблүүлжэ, анализ болон синтез хүүлэжэ, сэгнүүлжэ һургаха;
9. Түрэл хэлэндэнь тусхай хандаса хүмүүжүүлхэ.
«Буряад хэлэн» гэһэн 4-дэхи классай ном соогол темэнүүд 3-дахи класста орходоо, нэгэ бага ондоогоор үгтэһэн байха: гол темэ хадаа хэлэлгын хуби болоно, тэрэнэй үзэлгэ дээрэ үндэһэлэн дабталга, шэнэ ойлгосонуудтай танилсалга эмхигдэнэ.
Хэлэлгын хубинууд.
Юумэнэй нэрэ. Дабталга. Юумэнэй нэрэүүдэй тоо, ганса нэгэнэй тоодо, ганса олоной тоодо хэрэглэгдэдэг үгэнүүд. Зохилдол: ойлгосо. Зохилдолой падежнүүд. Юумэнэй нэрэнүүдэй зохилдохо арганууд.Олоной тоогой түхэлнүүдэй зохилдохо арга. Юумэнэй нэрын падежнүүдэй хэлэлгэ соохи үүргэ; нэрын падежэй үүргэ; мэдүүлэлэй шухала гэшүүн – нэрлүүлэгшэ; юрын мэдүүлэлэй гэшүүн – элирхэйлэгшэ, тэрэнэй асуудалнууд; юрын мэдүүлэлэй гэшүүн – нэмэлтэ, тэрэнэй асуудалнууд.
Дахуул үгэ. Тэрэнэй үүргэ, бэшэлгэ.
Түлөөнэй нэрэ. Ойлгосо. Түлөөнэй нэрэнүүдэй тоо, нюур, зохилдол. Түлөөнэй нэрэнүүдэй үүргэ.
Үйлэ үгэ. Ондоо хэлэлгын хубинуудһаа илгарал. Үйлэ үгэнүүдэй сагууд, тэдэниие элирүүлхэ арганууд. Үйлэ үгэнүүдэй залгалтануудые бэшэхэ дүримүуд. Үйлэ үгэнүүд болон частицанууд. Үйлэ үгэнүүдэй нюур, тэрэниие харуулха болон зүб бэшэхэ арганууд. Буруушааһан частицануудай удха болон зүб бэшэлгэ.Үйлэ үгэнүүдтэ бусад частицануудай оруулһан удханууд.
Тэмдэгэй нэрэ. Ондоо хэлэлгын хубинуудтай удхаараа холбоо. Тэмдэгэй нэрэнүүдэй синонимическэ, антонимическа удха харуулалга. Сэхэ ба шэлжэһэн удха. Омонимууд.
Тоогой нэрэ. Ойлгосо. Тоогой нэрэнүүдэй һуури.
Наречи. Ойлгосо. Наречиин хэлэлгэ соохи үүргэ, мэдүүлэлэй юрын гэшүүн – ушарлагша, асуудалнуудынь. Наречинүүдэй удхаараа илгарал: сагай, байрын, зэргын.
Мэдүүлэл. Мэдүүлэл – хэлэлгын гол единица. Мэдүүлэлэй хэлэһэн зорилгоороо илгаанууд. Мэдүүлэлэй гэшүүд. Мэдүүлэлэй шухала гэшүүд – грамматическа һуури. Мэдүүлэлэй нэгэ түрэл гэшүүд, тэдэниие бэшэг дээрэ харуулха арганууд.
Хэлэлгын нюусанууд.
Хэлэлгын стильнүүд: научна, ура һайханай, яряанай, номой.
Эхин һургуулида шэнэ стандартын ёһоор буряад хэлэн яажа үзэгдэхэ болоноб?
Мүнөөнэй стандартын эрилтэнүүдусловинуудта, удхада болон үхибүүдэй дүн, шадабаринуудта табигдана. Стандарт соо эрилтэнүүд юрэнхылэгдэһэн удхатай болоо.Эхин һургуулида үхибүүн бүхэн өөрынгөө һуралсал эмхидхэхэ, хинан шалгаха, сэгнэжэ шадаха, тиихэдэ ямаршье мэдээсэлэй удха өөрын болгохо, тэрээн сооһоо тус ушарай зорилгоор өөртөө шэнэ юумэ илган абаха, анализ, синтез хэхэ, адлидхаха, илгаруулха, ойлгосонуудые бүридхэхэ, дүн гаргаха, мэдээсэлнүүдые нэгэ түхэлһөө нүгөө түхэлдэ оруулжа шадаха (моделировании хэхэ), ямаршье хүнтэй, юумэнтэй харилсажа шадахаг.м. – иимэ шадабаринуудтай болохо ёһотой.
Буряад хэлээр 4 – дэхи классай һурагшад мэдэхэ ёһотой:
- олоной тоогой түхэл абадаггүй юумэнэй нэрэнүүд тухай;
- зохилдохо гурбан арга;
- юумэнэй нэрын падежнүүдэй түхэлнүудэй мэдүүлэл соо дүургэдэг үүргэ тухай;
- олоной тоогой түхэлтэй үгэнүүдэй зохилдохо тухай;
- түлөөнэй нэрэ тухай ойлгосотой байха: удха, ганса ба олоной нюурай түлөөнэй нэрэнүүд, түлөөнэй нэрын зохилдол;
- үйлэ үгэнүүдэй нюур харуулха тухай, нюурай частицанууд тухай;
- частицануудай үүргэ тухай, буруушааһан частицануудай үйлэ үгэтэй бэшэгдэхэ тухай;
- бусад частицануудай үйлэ үгэтэй бэшэгдэхэ тухай, тэдэчастицануудай үүргэ;
- тэмдэгэй нэрын жэшээ дээрэ үгын сэхэ ба шэлжэһэн удха тухай харуулха;
- тоогой нэрэ ба тэрэнэй удха: хэды? хэдыдэхи? гэжэ асуудалнууд, тоолоһон, дугаарлаһан тоогой нэрэнүүдэй янзанууд, тоогой нэрын һуури, тоогой нэрын үүргэ;
- наречии тухай ойлгосотой байха: удха, хаана? хэзээ? хайшаа? хэдыдэ? яажа? ямараар? хэр зэргэ? гэжэ асуудалнууд, мэдүүлэл соохи үүргэ.
Мэдүулэл
- мэдүүлэлэй шухала гэшүүд мэдүүлэлэй грамматическа һуури болоно гэжэ мэдэхэ;
- мэдүүлэлэй нэгэ түрэл гэшүүд тухай;
- союзуудай үүргэ тухай, нэгэ түрэл гэшүүдэй бэшэлгэ тухай;
холбоон текстын гол удха болон темэ хоёрой
- изложени бэшэжэ шадаха ёһотой.
Буряад хэлээр жэшээтэ түсэб
№ | Грамматика ба бэшэгэй дүримөөр үзэхэ гол хубинуудай нэрэ | Болзор | Хэшээлэй зорилгонууд | Һурагшын шадабари |
1 | Хэлэлгын хубинууд. (52) | |||
1 | Дабталга. | 3.09 8.09 | 2-3 классуудта хэлэлгын хубинууд тухай үзэһэнөө дабтаха | Хэлэлгын хубинуудай удха шанарые, асуудалнуудые һэргээн һанаха |
2 | Юумэнэй нэрын удха шанар. | 10. 09. | Юумэнэй нэрын удха шанар ба асуудалынь ном соо үгтэһэн тодорхойлолтоор мэдэжэ абаха | Хэлэлгын хубинууд үгэнүүдые онсо шэнжэнүүдээрнь хубаадаг гэжэ ойлгожо абаха |
3 | Юумэнэй нэрын тоо. | 15. 09.. | Юумэнэй нэрын олоной тоогой залгалтануудые бэшэхэдээ, аялганай һубарилай ёһоор практическа ойлгожо абаха | Хэлэлгын хубинууд үгэнүүдые онсо шэнжэнүүдээрнь хубаадаг гэжэ ойлгожо абаха |
4 | Үзэһэнөө бэхижүүлгэ. | 22.. 09. | Олоной тоогой залгалтануудые зүб бэшэхэ дүримдэ упражненинүүдые дүүргэн хадуужа абаха | Олоной тоогой түхэл абадаггүй юумэнэй нэрэнүүд тухай мэдэхэ |
5 | Диктант. Байгал. | 17. 09. | Мэдүүлэл тухай һурагшадай мэдэсэ элирүүлхэ | |
6 | Юумэнэй нэрын зохилдол. | 24. 09. | Юумэнэй нэрын зохилдол тухай ойлгуулха | Юумэнэй нэрын падежнүүдые, тэдэнэй удха мэдэхэ |
7 | Юумэнэй нэрын зохилдохо 1-дэхи арга | 29. 09. | Юумэнэй нэрын зохилдохо 1-дэхи арга һайнаар ажаглан хаража, ойлгожо абаха | Юумэнэй нэрын зохилдохо 1-дэхи арга ажаглан хаража, ойлгожо абаха, юумэнэй нэрэнүүдые падежнүүдтэ зохилдуулх, залагалтануудые зүб бэшэжэ һураха |
8 | Юумэнэй нэрын зохилдохо 1-дэхи аргадохиарга | 1.10 | Юумэнэй нэрын зохилдохо 1-дэхи арга һайнаар ажаглан хаража, ойлгожо абаха | Юумэнэй нэрын зохилдохо 2-дохи аргатай танижа абаха, юумэнэй нэрэнүүдэй падежэй залгалтануудые зүб бэшэжэ һураха |
9 | Юумэнэй нэрын зохилдохо 2-дохи арга | Юумэнэй нэрын зохилдохо 2-дохи аргатай танилсажа, юумэнэй нэрэнүүдэй падежэй залгалтануудые зүб бэшэжэ һураха | Зохилдохо хоёр арга, юумэнэй нэры падежнүүдэй түхэлнүүдэй бэшэгдэхэ тухай мэдэхэ | |
10 | Юумэнэй нэрын зохилдохо 2-дохи арга | Юумэнэй нэрын зохилдол үзэһэнөө 1-2 аргын материалаар дабтаха, бэхижүүлхэ | Юумэнэй нэрэнүүдэй падежэй залгалтануудые зүб бэшэжэ һураха шадабари олохо | |
11 | Юумэнэй нэрын зохилдохо 3-дахи арга | Юумэнэй нэрын зохилдохо 3-дахи аргатай танилсажа, дифтонг, удаан ба сохилтотой аялганаар һүүлтэһэн юумэнэй нэрэнүүдэй падежэй залгалтануудые зүб бэшэжэ һураха шадабаритай болохо | Зохилдохо гурбан арга, юумэнэй нэры падежнүүдэй түхэлнүүдэй бэшэгдэхэ тухай мэдэхэ | |
12 | Юумэнэй нэрын зохилдохо 3-дахи арга | 9.09. | Юумэнэй нэрын зохилдол үзэһэнөө 3 аргын материалаар дабтаха, бэхижүүлхэ | Олоной тоогой түхэлтэй үгэнүүдэй зохилдохо тухай һайн ойлгон абаха |
13 | Юумэнэй нэрын олоной тоодо зохилдол | 14. 10. | Юумэнэй нэрэнүүд олоной тоодо хайшан гэжэ падежэй залгалтануудые абааб гэжэ ажаглалга хүүлэхэ, дүритэйнь танилсуулха | Юумэнэй нэрын падежнүүдэй түхэлүүдэй мэдүулэл соо дүургэдэг үургэ тухай ойлгон абаха |
14 | Yзэhэноо дабталга | 16. 10. | Юумэнэй нэрэнүүд олоной тоодо падежэй ямар залгалтануудые абадаг бэ гэжэ ойлгожо абаха | Нэрын падеж залгалтагүй, мэдүүлэлэй шухала гэшүүн болодог тухай мэдэхэ |
15 | Нэрын падеж | 21. 10. | Нэрын падежэй юумэнэй нэрын синтаксическа удха шанарые мэдэжэ абаха, тиихэдээ асуудал, мэдүүлэл соо нэрлүүлэгшэ болоһон байдаг гэжэ ойлгуулха | Хамаанай падежэй удха, үүргэ мэдэхэ; мэдүүлэлнүүдые зохёожо зүб бэшэхэ, хэлэлгэдээ хэрэглэжэ һураха дадалтай болохо |
16 | Хамаанай падеж | 23. 10. | Хамаанай падежэй залгалтануудай дүримтэй танилсуулха | Хамаанай падежэй удха, үүргэ мэдэхэ; мэдүүлэлнүүдые зохёожо зүб бэшэхэ |
17 | Хамаанай падеж | 30. 10. | Үйлын падежэй залгалтануудые бэшэхэ дүритэй танилсаха | Хамаанай падежэй удха, үүргэ мэдэхэ; мэдүүлэлнүүдые зохёожо зүб бэшэхэ |
Диктант. Намар хожом. | 28. 10. | Юумэнэй нэрын падежнүүдэй залагалтануудые зүб бэшэхэ шадабари шалгаха | Юумэнэй нэрын залгалтануудые зүбөөр бэшэхэ, мэдүүлэл сооһоо юумэнэй нэрэнүүдые олохо | |
18 | Зyгэй падеж | 11. 11. | Зүгэй падежэй залгалтануудай дүримтэй танилсуулха | Зэбсэгэй падежэй удха, үүргэ мэдэхэ; мэдүүлэлнүүдые зохёожо зүб бэшэхэ |
19 | Хамтын болон гаралай падежэй үүргэнүүд | 13. 11. | Зэбсэгэй падежэй бэшэхэ дүримтэй танилсуулха | Хамтын ба гаралай падежэй удха, үүргэ мэдэхэ; мэдүүлэлнүүдые зохёожо зүб бэшэхэ, хэлэлгэдээ хэрэглэжэ һураха |
20 | Дахуул үгэнүүдэй удха шанар | 18. 11. | Хамтын ба гаралай падежэй залгалтануудые бэшэхэ дүримтэй танилсаха | |
21 | Дахуул үгэнүүд: тэдэнэй илгаа. | 20. 11. | Дахуул үгэнүүд тухай мэдэсэеэ үргэдхэхэ | Дахуул үгэнүүдэй удхаарнь илгажа шадаха, тэдэниие хэлэлгэдээ, бэшэлгэдээ зүб хэрэглэжэ шадаха |
22 | Түлөөнэй нэрын удха шанар. | 25. 11. | Түлөөнэй үгын удхын грамматическа, синтаксическа үүргэтэйнь танилсуулха | Түлөөнэй нэрэ тухай ойлгосотой байха |
23 | Нюурай түлөөнэй нэрэнүүд | 27. 11. | Нюурай түлөөнэй нэрэнүүдтэй танилсуулха, юурай түлөөнэй нэрэнүүдые танижа һураха упражненинүүдые дүүргэхэ | Нюурай түлөөнэй нэрэнүүдые һайн ажаглан танижа абаха |
24 | Нюурай түлөөнэй нэрын зохилдол. | 2.12. | Нюурай түлөөнэй нэрэнүүдэй зохилдолтой практическа танилсуулха | Түлөөнэй нэрэнүүдые падежнүүдтэ зохилдуулха, мэдүүлэл болон рассказ зохёохо арга шадабаритай |
25 | Түлөөнэй нэрын зохилдол. | 4.12. | Нюурай түлөөнэй нэрэнүүдэй зохилдол тухай үзэһыень бэхижүүлхэ | Мэдүулэл соо түлөөнэй нэрэнүүдые зүбөөр хэрэглэжэ бэшэхэ |
26 | Диктант. Эрхим һурагшад. | 9.12. | Түлөөннэй нэрын падежнүүдэй залаглтануудые зүб бэшэхэ шадабари шалгаха | Түлөөнэй нэрэнүудэй зохилдолой залгалтануудые зүб бэшэхэ шадабрияа харуулха |
27 | Үйлэ үгэнүүд: тэдэнэй илгарал | 11. 12. | Үйлэ үгын удха шанар ба асуудалнууд болон үйлэ үгын бүридэл тухай һурагшадай юу мэдэхэ байһые элирүүлхэ. Мэдүүлэл соо шухала гэшүүн болоһон байдаг гэжэ ойлгуулха | Үйлэ үгын мэдүүлэл соо дүүргэдэг үүргэ тухай мэдэхэ, үйлэ үгэнүүдые бии болгожо шадаха; мэдүүлэл сооһоо илгажа шадаха |
28 | Үйлэ үгын сагууд: мүнөө саг | 16. 12. | Үйлэ үгын гурбан саг тухай ойлгосо. Мүнөө саг тухай, асуудал ба залгалтанууд тухайнь ойлгуулха | Үйлэ үгын гурбан саг тухай ойлгосо. Мүнөө саг тухай, асуудал ба залгалтанууд тухайнь ойлгосотой, мэдүулэл соо зүбөөр хэрэглэжэ шадаха |
29 | Үйлэ үгын ерээдүй саг | 18. 12. | Үйлэ үгын үнгэрһэн сагай задгалтанууудые бэшэхэ дүрим бэхижүүлэн дабтаха | Үйлэ үгын ерээдүйсагай задгалтанууудые бэшэхэ дүрим бата бэхи мэдэсэтэй байха |
30 | Үйлэ үгын үнгэрһэн саг | 24. 12. | Үйлэ үгын саг, асуудал ба залгалтануудтайнь танилсуулха | Үйлэ үгын саг, асуудал ба залгалтануудыень мэдэхэ, илгажа шадаха |
31 | Диктант. Санашад. | 23. 12. | Үйлэ үгэнүүдэй залгалта бэшэлгын дүрим зүб хэрэглэжэ, алдуугүйгөөр бэшэхэ шадабари шалгаха | Дүрим баримталан зүбөөр бэшэжэ шадаха. Мэдүүлэл сооһоо хэлэгшэ оложо, залгалтыень илгажа шадаха |
32 | Үнгэрһэн сагай залгалтанууд | Үйлэ үгын үнгэрһэн сагай задгалтанууудые бэшэхэ дүрим бэхижүүлэн дабтаха | Үйлэ үгын үнгэрһэн сагай задгалтанууудые бэшэхэ дүрим бэхижүүлхэ, хэлэлгэдээ, бэшэлгэдээ зүб хэрэглэхэ | |
33 | Үйлэ үгэнүүдэй нюур харуулалга | Үйлэ үгын нюур харуулһан частицануудтай танилсуулха, тэдэниие бэшэхэ дүрим ойлгуулха 1, 2, 3-дахи нюурай үйлые нэгэнэйшье, олонойшье тоодо харуулһан байдаг гэжэ мэдэжэ абаха | Үйлэ үгэнүудэй нюур харуулдагые ойлгон абаха, нюурай частицануудай бэшэлгые хадуун абажа, мэдүулэл соо хэрэглэн бэшэхэ | |
34 | Үйлэ үгэнүүдэй нюур харуулалга | Үйлэ үгэнүүдые ганса ба олон нюур харуулан хубилгажа хэлэхэ, мэдүүлэл соо абаха, хэлэлгэдээ хэрэглэхэ дадал олгохо | Үйлэ үгэнүүдые ганса ба олон нюур харуулан хубилгажа хэлэхэ, мэдүүлэл соо абаха, хэлэлгэдээ хэрэглэхэ дадалтай болохо | |
35 | Үйлэ үгэнүүдэй буруушааһан частицанууд | Үйлэ үгын хойно –гүй, -дүй частицануудые бэшэлгэтэй танилсуулха | Үйлэ үгын хойно –гүй, -дүй частицануудые бэшэлгын дүрим мэдэхэ, буруушааһан частицануудтай мэдүүлэлнүүдые зохёохо шадабаритай болохо | |
36 | Үйлэ үгэнүүдэй хойно амяараа бэшэгдэдэг частицанууд | Үйлэ үгын хойно даа, һэн, ха, юм, бэлэй частицануудые бэшэлгэтэй танилсуулха | Үйлэ үгын хойн амяараа бэшэгдэдэг частицануудай удха ойлгон хэлэлгэдээ зүбөөр хэрэглэхэ | |
37 | Шалгалтын хүдэлмэри | Үйлэ үгэ – хэлэлгын хубиие хэр зэргэ ойлгоһыень, мэдэсэ, шадабари,дадал шалгаха | Үйлэ үгэнүудэй залгалтануудаарнь сагуудые илгаха, нюурай частицаннуудые мэдэхэ, үгын бүридэлөөр илгаха шадабаритай асуудалнуудта харюу үгэхэ тестовэ хүдэлмэри дүүргэхэ | |
38 | Тэмдэгэй нэрын удха шанар | Тэмдэгэй нэрэ тухай һурагшадай мэдэсые улам үргэдхэн бэхижүүлхэ. Элирхэйлэгшын үүргэ дүүргэдэгыень дабтаха | Тэмдэгэй нэрэ тухай ойлгосотой байха, юумэнэй нэрэнүүдтэ шанар шэнжыень хэлэхэ аргатай, элирхэйлэгшын үүргэ мэдэхэ, мэдүүлэл сооһоо илгажа шадаха | |
39 | Юумэнэй шанар шэнжэ харуулһан тэмдэгэй нэрэнүүд | Уран зохёолнууд соо тэмдэгэй нэрэнүудэй хэрэглэгдэһэниие хаража үзэхэ | Уран зохёолой уран үгэнүүд ехэнхидээ тэмдэгэй нэрээр гарадаг, юумэнэй шанар шэнжыень тэмдэглэдэг гэжэ мэдэхэ | |
40 | Үйлын шанар шэнжэ харуулһан тэмдэгэй нэрэнүүд | Үйлын шанар тэмдэг харуулһан тэмдэгэй нэрэнүүдтэй таилсуулха | Үйлын шанар тэмдэг харуулһан тэмдэгэй нэрэнүүдые мэдүүлэл сооһоо илгажа шадаха, мэдүүлэл зохёожо зүб бэшэхэ | |
41 | Үгын удха: синонимууд, антонимууд | Синоним, антоним удхатай тэмдэгэй нэрэнүудтэй танилсаха, тэмдэгэй нэрэнүудые мэдүулэл соо хэрэглэжэ һураха | Синоим, антоним удхатай тэмдэгэй нэрэнүудтэй оньһон үгэнүудые, таабаринуудые һанаха аргатай | |
42 | Үгын удха синонимууд, антонимууд | Элдэб синоним үгэнүүдһээ үлүү таарамжатай тэмдэгэй нэрыень өөрынгөө хэлэлгэдэ хэрэглэжэ һураха | Элдэб синоним үгэнүүдһээ үлүү таарамжатай тэмдэгэй нэрыень өөрынгөө хэлэлгэдэ хэрэглэхэ | |
43 | Үзэһэнөө бэхижүүлгэ | Зарим тэмдэгэй олон ондоо удхатайгаар хэрэглэгдэгые харуулха, синоним хэрэглэжэ һураха. Үзэһэнөө бэхижүүлэн дабталга | Юумэнэй нэрэһээ тэмдэгэй нэрэ, тэмдэгэй эрэюумэнэй нэрэ бии болгохо арга шадабари харуулха, удхыень ойлгуулжа шадаха | |
44 | Шалгалта | Тэмдэгэй нэрээр шалгалтын диктант бэшэхэ, грамматическа даабари дүүргэхэ | Тэмдэгэй нэрэ мэдүүлэл соо юумэнэй нэрэнүүдэй шанар тэмдэг харуулһан элирхэйлэгшэ ойлгохо шадабари | |
45 | Тоогой нэрэ: ойлгосо | Тоогой нэрын удха шанартай танилсуулха | Тоогой нэрэ тухай ойлгосотой байха | |
46 | Тоогой нэрын илгаанууд | Тоогой нэрын һууринуудтай танилсуулха | Тоогой нэрэнүүдые һууряарнь илгажа шадаха дадалтай, зүбөөр бэшэхэ, мэдүулэл зохёохо | |
47 | Үзэһэнөө бэхижүүлгэ | Тоогой нэрэ хэлэлгэ соо хэрэглэжэ һураха | Бүридэмэл тоогой нэрэнүүдые зүбөөр нэрлэхэ, хэлэлгэдээ хэрэглэжэ шадаха | |
48 | Наречи: ойлгосо | Наречиин удха шанар тухай ойлгосо үгэхэ, дүримтэй танилсаха | Наречиин удха шанар тухай ойлгосотой байха | |
49 | Наречи – мэдүүлэлэй гэшүүн | Наречиин удха шанар ба асуудалнуудтай танилсуулха. Наречи мэдүүлэл соо ушарлагша болоһон байдаг гэжэ ойлгуулха | Наречиин асуудалнуудые мэдэхэ, мэдүулэл соохи үургэ тухай мэдэхэ болохо, мэдүүлэл соо асуудалай хүсөөр илгажа шадаха | |
50 | Наречинүүдэй удхаараа илгарал | Үйлын болоһон саг ба байра харуулһан наречитэй танилсуулха | Үйлын болоһон саг ба байра харуулһан наречинүүдэй илгарал мэдэхэ, таниха, мэдүүлэл сооһоо илгажа шадаха | |
51 | Шалгалтын диктант | Хэр зэргэ ойлгоһыень шалгаха | Хэр зэргэ ойлгоһоноо грамматическа даабаряар харуулха | |
52 | Наречи тухай үзэһэнөө дабталга | Наречи тухай үзэһэнөө дабтан бэхижүулхэ упражненинүүдые дүургэхэ | Наречи тухай ойлгосотой, асуудалаарнь таниха, хэлэлгэдээ, бэшэлгэдээ зүбөөр хэрэглэжэ шадаха | |
2 | Мэдүүлэл (8) | |||
53 | Мэдүүлэл – хэлэлгын гол единицэ | Мэдүүлэл тухай урда жэлдэ үзэһэнөө дабтаха; мэдүулэлнүүдые тодорхойлхо шадабари, мэдүулэлэй гэшүудые илгаха, тодорхойлхо шадабаринууд дабтагдаха | Багшын, нүхэдэйнгөө хөөрэһэн, уншаһан текст хадуун абаха. Мэдүүлэлнүудые зохёохо, хүсөөхэ, зүб болгохо | |
54 | Мэдүулэлэй шухала ба юрын гэшүүд | Мэдүүлэлнүүдэй шүүлбэри һурагшадта хүулэхэ; мэдүулэл соохи хэлэлгын хубинуудые нэрлүулхэ, асуудалыень зүбөөр табюулха, мэдүулэлэй гэшүүдые зүб танюулжа, нэрлүүлжэ һургаха хүдэлмэри ябуулха | Мэдүүлэлэй шүүлбэри хэхэ, мэдүулэл соохи хэлэлгын хубинуудые тодоор нэрлэхэ, асуудал зүбөөр табиха, мэдүүлэлэй гэшүудые алдангүй нэрлэжэ шадаха зэргэтэй | |
55 | Мэдүүлэлэй нэгэ түрэл гэшүүд тухай ойлгосо | Мэдүүлэлэй нэгэ түрэл гэшүүдтэй танилсуулха | Нэгэ түрэл гэшүудые ойлгон абаха, өөһэдөө һанаха | |
56 | Нэгэ түрэл гэшүүдтэ запятой хэрэглэлгэ | Нэгэ түрэл гэшүүдые запятойгоор илгажа һургаха | Нэгэ түрэл гэшүудые запятойгоор зүб илгажа шадаха | |
57 | Үзэһэнөө бэхижүулгэ | Нэгэ түрэл гэшүудтэй мэдүүлэлнүүдые уншажа, бэшэжэ һураха | Мэдүулэл соо нэгэ түрэл гэшүудэй хоорондохи интонации зүб уншаха, асуудал, түрэл гэшүүниие элирхэйлхэ | |
58 | Нэгэ түрэл гэшүудэй союзууд | Нэгэ түрэл гэшүудэй союзуудтай танилсуулха; ба, болон баһал хэлэлгынхубинууд юм гэжэ ойлгуулха | Ба, болон союзуудые нэгэ түрэл гэшүүдтэ хэрэглэжэ шадаха, | |
59 | Үзэһэнөө бэхижүүлхэ | Нэгэ түрэл гэшүудые һайн хадуужа абахын упражненинүүдые дүургэхэ, зохёохы ажаябуулга эмхидхэхэ | Зурагаар нэгэ түрэл гэшүүдые хэрэглэн рассказ зохёохо | |
60 | Шалгалтын диктант | Мэдүулэлэй нэгэ түрэл гэшүүдтэ шалгалтын диктант | Нэгэ түрэл гэшүүдтэй мэдүүлэлнүүдые зүбөөр бэшэхэ шадабари | |
3 | 1-3 классуудта үзэһэнөө дабталга | 5 | ||
61 | Үгын бүридэл | Нэгэ үндэһэтэ үгэнүүд тухай ойлгосо һанан бүрилдүулхэ, нэгэ үндэһэтэй үгэнүүдэй шэнжэ элирүүлжэ шадаха, үгэнүүдые бүридэлөөрнь илгажа шададаг болгохо | Үгын үндэһэн, түрэл үгэнүуд, нэгэ үндэһэтэ үгэнүүдэй шэнжэ мэдэхэ, үгэнүүдые бүридэлөөрнь илгажа шадаха. Өөһэдөө суффиксын хүсөөр шэнэ үгэнүудые бии болгон шүүлбэри хэхэ | |
62 | Мэдүүлэлэй гэшүүд ба хэлэлгын хубинууд | Мэдүүлэлнүүдэй шүүлбэри һурагшадта хүүлэхэ; мэдүулэл соохи хэлэлгын хубинуудые нэрлүулхэ, асуудалыень зүбөөр табюулха, мэдүулэлэй гэшүүдые зүб танюулжа, нэрлүүлжэ һургаха хүдэлмэри ябуулха | Мэдүүлэлэй шүүлбэри хэхэ, мэдүулэл соохи хэлэлгын хубинуудые тодоор нэрлэхэ, асуудал зүбөөр табиха, мэдүүлэлэй гэшүудые алдангүй нэрлэжэ шадаха зэргэтэй | |
63 | Юумэнэй нэрын падежэй залгалтанууд | Юумэнэй нэрэнүудые падежнүүдтэ зохилдуулха шадабари олгохо; мэдүүлэл сооһоо юумэнэй нэрэнүүдые оложо падежыень элирүүлжэ һургаха | Юумэнэй нэрын падеж болон залгалтануудые таниха, юумэнэй нэрэнүүдые падежнүүдтэ зохилдуулха ба мэдүүлэлнүүдые зохёохо зэргэтэй | |
64 | Үйлэ үгэ: сагууд, нюурта хамаадал | Глаголой саг харуулһан залгалтануудые, частицануудые бэшэхэ дүрим үзэһэнөө һанан бэхижүулхэ | Мэдүүлэл сооһоо үйлэ үгэ – шухала гэшүүниие илгаха, саг, нюурыень элирүулхэ, хэлэлгэдээ, бэшэлгэдээ зүбөөр хэрэглэхэ | |
65 | Жэлэй һүүлдэ бэшэхэ шалгалтын диктант | Һурагшадай мэдэсэ, шадабари, дадал шалгаха | Грамматическа даабаринуудые дүургэхэ | |
4 | Хэлэлгын нюусанууд | 2 | ||
66 | Хэлэлгэ.Хэлэлгын стильнүүд | Һурагшадай тусхай шадабари хүгжөөхэ ажал эмхидхэхэ | Хэлэлгэ тухай ойлгосотой, хэлэлгэ аман ба бэшэгэй гэжэ илгардаг; монолог, диалог. Хэлэлгын стильнүүд тухай мэдэсэтэй байха | |
67 | Номой стиль, тэрэнэй илгарал | Номой стиль тухай ойлгосотой ба тэрэнэй илгарал тухай |
Хэрэглэһэн номуудай тобьёг:
- Лазарева В. А. Принципы и технология анализа художественного текста на уроке чтения в начальной школе. – М.,2000
- Ошоров Д. Д., Раднаев Э.Р., Содномов С. Ц. Эхин һургуулида буряад хэлэ зааха методико. – У-У., 2000
- Содномов С. Ц. Развитие устной речи при выразительном чтении фольклорных текстов: Сб. ст: Научные труды молодых учёных. – Ч.2. – У-У., 1996
- Содномов С. Ц. Работа над загадками в начальных классах: Сб. ст% Научные труды молодых учёных. –Ч.2. – У-У., 1996
- Содномов С. Ц. Эхин классуудта уншалгын зарим асуудалнууд. – У-У., 1996
- Содномов С. Ц. Методическа дурадхалнууд. – У-У., «Бэлиг», 2008
- Ошоров Д. Д. Хэлэлгэ хүгжөөлгын методико. – У-У., 1988
- Содномов С. Ц. Литературна ушалгын методико. – У-У., 2005
- Дылыкова Р. С. Буряад һургуулиин программанууд. У-У., «Бэлиг», 2013
- Дылыкова Р. С., Базаргуруева Т. Б., Дугарова Д. Б. Бурад хэлэн
4 класс. У-У., 2012
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Рабочая программа по бурятскому языку. 3 класс. Д.Д.Ошоров, С.Ц.Содномов, Р.С. Дылыкова.
Рабочая программа по бурятскому языку. 3 класс. Д.Д.Ошоров, С.Ц.Содномов, Р.С. Дылыкова....
Рабочая программа по бурятскому языку 4 класс
Буряад хэлэнэй программа хадаа мүнɵɵнэй шэнэ ФГОС-ой эрилтэдэ харюусамаар, «Буряад һургуулиин программанууд» дээрэ үндэһэлжэ (авторынь Р.С.Дылыкова)...
Рабочая программа по бурятскому языку 4 класс
Уровень владения бурятским языком, задаваемый в программе, характеризует образовательные услуги, которые представляют учащимся регион и школа согласно стандарту по бурятскому языку как государственном...
рабочая программа по бурятскому языку. 3 класс
Программа создана на основе учебников Нанзатовой Э.П....
Рабочая программа по бурятскому языку 2-4 класс
Рабочая программа по бурятскому языку 2-4 класс. УМК.-Г-Х.Ц. Гунжитова, С.А. Дашиева, Б.Д. Цырендоржиева. Амар мэндэ-э! УМК для начального курса бурятского языка для детей младшего школьного возраста....