Технологическая карта урока
план-конспект урока (2 класс)

личностный

метапредметный

предмет аайынча

алтай тилиле jилбиркеп,узун унду табыштарла таныштырып, бойынын торолин, тилин суурине  уредер.

позн ТУЭ: узун унду табыштарды табып, уйелерге болип билери;

коммун ТУЭ: текст аайынча jакылталар будурери;

регул ТУЭ: уроктын амадузын тургузарга кичеенери

- узун унду табыш, оос ло бичиир  эрмек – куучынында чын тузаланарына уредери

Уроктын этаптары

Уредучинин будурер ижи

Уренчиктердин ижи

Ой

1. I.Уренерине ууламjылаары

- Jакшылар, балдар! Бугунги алтай тилдин урогын мен откурерим. Менин адым О.А.

                               Кÿзÿҥи шыҥырады

                               Бисти урокко кычырды.

- Отурыгар. Балдар,урокко бастырабыс белен бе?

-Ϳакшы. Айдарда, балдар бугунги урокто алаканнын беш сабарындый биригип, бир јудурукка јуулып, башпаракка баштадып омо-јомо иштейли.

-Бу урокко мен суунчилу, јакшы куун-санаалу келдим.

- А слердин куун-санаагар кандый? Алдыгарда јаткан карычактардын болужыла куун-санаагарды коргузип беригер.

Апагаш карычак суунчилу куун-санаагарды коргузет.

Чанкыр карычак кунукчылду куун-санааны темдектейт.

Карычактарды туура салып ийегер.

-Ϳакшы, карычактар кандый јылдын ойин коргузет? (кыш)

-Балдар, кышкыда кандый јаркынду, суунчилу, эн сууген байрамыс болуп јат? (Ϳаны Ϳыл)

-ўредÿчиле эзендежип jат.

3м

2. II.Ϳаны темага белетеери

- Бу байрамысты  кандый айылчы јогынан öткурип болбозыс? Табышкак ажыра табып ийегер.

                         Сыйым мениҥ таарымда,

                         Таарым мениҥ белимде.

                          Белим дезе бойымда,

                          Бойым слердиҥ jанаарда. (Соок-Таадак)

Чын, Ϳаны-Ϳыл байрам Соок-Таадак јогынан отпойт. Ол биске ырыс, суунчи экелип, бистин эн артык амадаган амадуубысты будурип јат.

Соок-Таадак деген соско ајару эдип ийегер.

Нени анылу коруп ийдигер?

А кызыл онду таныктарды кандый табыштар темдектейт?

Бу берилген таныктар, база незиле аныланат? (канча танык коруп тураар?)

А бу экиленген унду таныктар керегинде бис билерис пе? Кем бугунги уроктын темазын толо айдып ийер?

-Чын, бугунги уроктын темазы узун унду табыштар.

Табышкакты табат.

Слайд 1

Кызыл оҥдў таныктар бар.

Унду табыштар  

Эки унду танык.

Узун унду табыштар.слайд 2

3м

3. III. Амаду тургузары

Темага тайанып бугунги урокко амаду тургузып ийектер.

Слердин алдыгарга бир канча амадулар берилген. Олордын кажызы келижер, талдап ийектер.

(Берилген амадунын кажызы бугунги урокко јараар?)

1(Туйук табыштарла таныжарыс.)

Бу амаду биске jарайт па? (jок)

2  (jарт эмес тооны таап, уравнение бодоп уренерис  )

3(-Узун унду табыштарла таныжарыс.

-Бичииринде узун унду табыштарды анылап билерине  уренерис.)

Эмди, туус, јараштыра отурып алыгар.

Тетрадьтарарды ачып, бÿгÿнги кÿнниҥ числозын ла класстагы ишти бичип алыгар.  

Сс таныкты  ару, jараштыра, он јанындööн кыйындада  бичип алыгар.

 Бу бичиген таныктардан эн јаражын талдап, алдынан  чийуле анылагар.

 Ээчиде Соок-Таадак деген сöсти jараштыра, кыйындада бичип ийегер.

Куч айалга тургузылат

Уроктын амадузын тургузат

доскодо

5м

4. IV. Амадуга jединер ишти темдектеери

Соок-Таадак биске Ϳаны-Ϳылда келер. Ϳе бугунги урокко бойынын болушчызын аткарып ийген.

Келип јаткан айылчы биске Соок-Таадактан (тудунчак) конверт экелип јат.

Конверт бир канча узуктен турат.

Кандый (тудунчак) конверт экелип јатканын, узуктер јууп билип аларыс.

Баштапкы болугин табарга бичиктин  95 бугинде   эске алынагар деген болук болужын јетирер.

95б ачып, берилген болукти  таап, кычырып, оосло иштеп  ийектер.

-Айдарда, узун унду табыштар канайда  айдылат? ( узада айдылат)

- Бичикте канайда темдектелет? (эки туней таныкла темдектелет)

-Сости уйеге болугенде неге ајару эдер керек? (бир уйеде артар)

Айдарда, биске экелип јаткан тудунчактын баштапкы болугин таап алдыс.

Доскодо алгоритм

5м

5. V.Тургузылган амадуга jединери

 Экинчи болукти öмöлик иш ажыра табарысͿаандарыстын айтканыла «омолик иш очпос». Ижибис эрчимду болзын деп омоликтерге болунип, омо-јомо иштеп ийектер.

Кичинек омоликтерге болунип ийегер.

Ϳе ишти баштаардан озо, омоликтин озогинде иштеер ээжини эске алынып ийектер.   ( јарым унле куучындыр, омоликтин ичинде кем башкарар, кеп куучындар. Башкарар кижи кем канай иштегенин анылаар)

Кажы ла омоликте карточакалар бар.

-Карточкаларда берилген тексты кычырып, точкалардын ордына таныктар тургузар.

Боро кушкаш.

Боро кушкаштыҥ тузазы ј..н. Ол м..ла ажызыныҥ коҥыстарын јоголтот. Сан..лу куш. Курсакты тапса ла ...релерин кычырат.

Слайд ажыра бойордын ижигерди слайдта берилген ишле тукдештирип ийегер.

1кы омолик баштапкы эрмектиҥ узун унду табыштарлу  состорди јолдоҥ јолго кöчÿрер аайынча  бöлип бичиир.

 2чи омолик экинчи эрмектеҥ узун унду табыштарлу состорди јолдоҥ јолго кöчÿрер аайынча  бöлип бичиир.

3чи омолик учинчи эрмектеҥ узун унду табыштарлу состорди јолдоҥ јолго кöчÿрер аайынча  бöлип бичиир;

4чи омолик тортинчи эрмектеҥ узун унду табыштарлу состорди јолдоҥ јолго кöчÿрер аайынча  бöлип бичиир .

Кажыла омоликтен бир кижи доского чыгып иштеер.

(Јаан- бу сос болуктер аайынча болунбес, ненин учун дезе бир ле уйеден турат. Маа-ла, са-наа-лу, ууре-ле-рин.)

Ϳакшы, отурып алыгар.

Балдар, бу состордо ненин учун јастыралар эдилген. (ненин учун дезе, бу состорди тундештирер аргабыс јок.)

(Кандый состорго јастыралар эдер аргабыс баар)

Кандый укташ состин болужыла бу состордин јастыразын тузедип болорыс?

Мындый состорди орфограмма деп айдарыс.

95 б ээжини таап,  кычырып ийегер.

Айдарда орфограмма деп бис нени айдарыс? (чын бичилерин јартап эмезе сананып алатан таныктарды айдарыс.)

Суреен јакшы балдар, бу јакылта ажыра экинчи болукти таап алдыс.

-

Слайд 3

Кажыла омоликтен 1 уренчик доского иштеер

7м

6. VI. Созлик иш

мыралта

Ээчиде болугин табарга база эмеш бойысты ченеп короктор.

- Бу берилген текстан « уурелер» деп сöсти табып ийегер?

Ÿÿрелер деп кемди бис айдарыс? (кожо уренип турган балдарды, коштой јаткан балдарды)  

Бу сöско jуук учурлу сöстöр табагар.

нöкöрлöр, наjылар

сöзликтерерди ачып берилген сöсти бичип алыгар.

Уйелерге болип ийегер.

Бойордын ижерди слайдта берилген ишле тундештирип ийегер.

Бу ишти бис јакшы, эрчимду будурип 3-чи болукти таап алдыс.

Эмди амырап алактар

Соок-Таадак биске келер,

Ырыс, сÿÿнчи экелер.

Ϳаанды-јашты сÿÿндирер,

                                                   Ϳараш сыйлар сыйлаар.

Слайд 4

Созликтеринде иштейт

5м

7. VII. Танынан иш будурери

(Тудунчактын) конверттин база бир  болугин табары бичикле иштен камаанду.

Бичиктереердин 98 бугин ачып, 180 таскадуны табып, танынан будурип ийегер.

Точкаралдын ордына керекту состорди тургузып, эрмектерди бичигер.

Темдектезе:

1. Ϳаш одын јакшы куйбес.
2. Ургун јааш јаады.
3. Эр кижи јалтанбас болотон.
4. Адам ээрин кийдирди.

Бой бойыгардын иштереерле солужып  јастыраларды слайдтан, табып, шинжуу иш откурип ийегер. Бой бойыгарга тетрадьтатрарга темдек тургузып ийегер.

 Тургускан состордо кандый орфограммалар јолыкты, јартап беригер.

(Узун унду табыштар. Бу состорго келиштире ээжи јок. Онын учун сананып алар керек. )

Суреен јакшы, балдар. Ончогор jакшы будуруп ийген эмтиреер.

 Тортинчи болугин таап алдыс.

Слайд5

Доскодо буткил самаранын јуругы чыгып келет.

5

8. VIII. Билгирлерди бириктире катап корори

Конвертти толо будурерге, калганчы болугин таап ийектер.

 -Оны табарга балдар, ойын ойноп ийектер. А ойынды бис  омоликтерле ойноорыс.

 Jыны-Jыл jараш кееркедилген чибичек jогынан канай одор..

Кажыла омоликте чибичектер берилген.

Кубиктин болужыла чибичектин ичинде сурактарга каруу jандырар.

Омоликтеҥ бир уренчик кубикти чачып, токтогон тоого келиштире чибичектен эрмектерди талдап, каруузын јандырар.

       Калганчы болукти таап алдыс.

 Айдарда, айылчыбыс нени экелип јат? (Самара)                                

Наадай

5

9. IX.Будурген ишти, билгирлерди кемjиири, чокымдаары

- Арайар, арайар. Та кем де эжик токулдадат. Бу бистиҥ айылчы једип келди ошкош.

Бу кем келди, балдар?

-(Наадайдыҥ сöзи)

- тÿрген, тÿрген Наадай, Соок-Тадактыҥ самаразында не керегинде айдылган билерге турус.

-(Наадай самара кычырат.)

Соок-Таадак слерге сыйлар аткарып ийген.

. Араай отурып ийектер.

Уроктын учы једип келди, бойысты урокто канайда иштегенисти баалап ийектер.

Наадайдын самаразын табарга кажы ла болугинде јакшы иштеген балдарга 5 темдек тургузарыс. А кем эмеш кучсинген олорго 4 темдек

Jаны Jыл кар, соок jогынан болбос.

Урок слерге jараган болзо, узе jарт болгон болзо ак карычактарды доского jапшырып ийегер.

Урокто слер кучсинген болзоор, jарт эмес болгон болзо кок карычактар jапшырып ийегер.

Урок божогон. Ϳаан быйан.

Сурактарга каруу јандырар.

6-7