Конспект урока - Турэлхи хэлэн 2 класс
план-конспект урока (2 класс)

Хэшээлэй темэ: 

«Һалан Һамажаб, hамбааша ямаан»

Гунга Чимитов

ФИ0: Зэдын амайгай, Дээдэ-Үшөөтэйн юрэнхы болбосоролой Цаганов Михаил Дугаровичай нэрэмжэтэ дунда һургуулиин эхин ангин багша Балданова Елена Эдуардовна

Түрэлхи хэлэн (2 класс)

Темэ: «Һалан Һамажаб, hамбааша ямаан»

Хэшээлэй зорилго:  

hургалгын: Г Чимитовай «Һалан Һамажаб, hамбааша ямаан» гэhэн шүлэгтэй танилсуулха, авторай позиции элируулхэ

Хүгжөөлгын: hурагшадай аман хэлэлгэ хүгжөөхэ, ухаан бодолыень гүйлгүүлхэ, хадуун абалга hайжаруулха.

Хүмүүжүүлгын: бэе бэеынгээ харюу шагнаха, сэгнэхэ, өөртөө сэгнэлтэ үгэхэ шадабаринуудыень үргэдхэхэ, буряад хэлэндээ hoнирхол татаха.

Хэшээлэй ябаса:

1. Эмхидхэлэй үе.

- Сайн байна үхибүүд! Айлшадые амаршалая.

Мүнөөдэрнай юрын үдэр бэшэ, би, Балданова Елена Эдуардовна, аяар холо Зэдын аймагта Үшөөтэй һайхан нютагта багшаар ажалладагби.  

Зай, танилсаа хадаа, урда урдаһаа хараад, урихан энеэбхилээ бэе бэедээ бэлэглэн, альгаа уулзуулаад, бэе бэеэ дахин амаршалая.

II. Наадан «Бодолой гүйсэ».

- Мүнөө би таанадта  «Бодолой гүйсэ»  (Ухаагаа гүйлгэе) гэhэн  наадан дурадханаб.

- Эдэ зурагуудые анхаралтайгаар харагты. Ямар үхибүүдые харанабта?  ………(hалан)

- Энэ зурагууд манай хэшээлэймнай темэтэй холбоотой.

III. Хэшээлэй темэ болон зорилгонуудтай танилсалга.

- Зүб, hалан үхибүүд байна.

- Номуудаа 43-дахи нюурта нээжэ, шүлэгэй нэрэ уншая.  Энэ шүлэгэй нэрэ мүнөөдэрэй  хэшээлэй темэ. Хэн уншаад үгэхэб? …….

«Һалан Һамажаб, hамбааша ямаан» Слайд.

- Авторынь хэн бэ?  (Г Чимитов) Слайд – уран зохёолшоной портрет

Манай буряадай мэдээжэ уран зохёолшо, поэт.

- Г. Чимитовай  ямар зохеолнуудтай танилсаабта?

(- Табан хурган гэһэн шүлэгтэй танилсаһан байнат.)

-Зай, бэрхэнүүд байнат даа.

-Ямар зорилгонуудые энэ хэшээлдээ табихабибди?

-Таанар юу хэхэбта энэ хэшээлдээ.  (уншахабди, удха дээрэнь ажаллахабди.)

IV. Шэнэ темэ - Номоор ажаллалга.

1. Уншахайнгаа урда словарна худэлмэри үнгэргэе. Эдэ үгэнүүдэй удха тайлбария.

Хүлтэй модон – скамейкэ - слайд

hамбааша – пользуется моментом, үрдихэ.

Һамбааша гэжэ үгэ ойлгогүйһаа, һайса шагнажа, бодоод үзэгты.

тэнсэлгүй ехэ аадар – шанга аадар.

2. Багшын жэшээтэ уншалга.

Би мүнөө уншахаб. Анхаралтайгаар шагнагты.

- Шулэгэй герой ямар бэ, гэhэн асуудалда һүүлдэнь харюусахат.

- Автор hамажабые юундэ hалан гэнэб?

- Мүнөө ойлгогуут, юундэ ямаае һамбааша гэнэб?

3. Нюдөөрөө уншая. Уншаһанайнгаа һүүлдэ

- Геройдоо автор ямараар ханданаб гэһэн асуудалда харюусахат? (шүүмжэлнэ - критикует)

4. Шангаар  нэгэ-нэгэ бадагаар уншая.

- Ямаае автор юундэ hамбааша гэнэб?

- Иимэ һалан хүнүүд танай дунда бии гү?

- Иимэ hамбааша хүнүүд бии гү?

- Юундэ энэ хүбүүе hамбааша гэжэ һананабта?

V. Шүлэгэй анализ.

- Шүлэг таанадта hайхашаагдаа гү?

- Ямар хүнүүдые харуулааб? (һалан, һамбааша хүниие харуулна)

- Һурагшад һургуулиин хэрэгсэлнүүдтэ (номуудтаа) ямараар хандана ёһотойб?

 - Энэ шүлэг таанадые юундэ һурганаб? (Ямаан шэнги байхагуй, ухаантайгаар ябахые хүнүүдтэ ойлгуулна.)

VI. Амарха забhар

- Бүгэдэ барандаа hууриhаа бодожо бэеынгээ шалаа гаргая даа.  Минии хойноһоо дабтагты…

Ном – манай нүхэр, (барбаадайгаа харуулха)

Нүхэртоо hайниие хүргэе, ( хоер гараа үргөөд, арбагануулха, үльмы дээрэ )

Альгаа ташан амаршалая,

Аятай зохидоор хандая! (барбаадайгаа харуулаад, гараараа хүдэлгэхэ)

7. Бүлэгөөр хүдэлхэ.

- Харагты, самбар дээрэ юу харанабта? (самбар дээрэ саарһаар хэһэн ном байна).

- Урдатнай конверт соо элдэб зурагууд, үгэнүүд байна. Бүлэг бүхэн,  номуудта ямараар хандаха ёhотойбибди гэhэн hанамжаяа зурагаар харуулагты, үгтэһэн үгэнүүдээр мэдүүлэл зохёогты. Ерэжэ зурагуудые ба зохёоһон мэдүүлэлнүүдые номдоо табигты.  Үхибүүдэй зохёоһон мэдүүлэлнүүд:

1)Сэбэр гараараа ном баригты.

2)Ном дээрэ зуража болохогүй.

3)Ном дээрэ бэшэжэ болохогүй.

4)Номой нюур нюгалжа болохогүй.

5)Номоо урижа болохогүй.

6)Номоо байртань табиха.

- Бидэ мүнөө «Номдо ямараар һандахаб гэһэн һануулга» бүтэгээбди. Бэрхэт! Һүүгты.

7. Хэшээлэй дүн гаргалга.

- Хэн бэрхээр ажаллааб гэжэ hананабта? Альгаа ташая.

- Энэ хэшээлдэ шэнэ юу мэдэхэ болообта?

                - Энэ хэшээлдэ ямар юумэ hайхашаагдааб?

- Урдатнай элдэб смайлигүүд байна,  мүнөө үхибүүд нэгэ смайлик  өөртөө шэлэжэ абаад, бидэндэ харуулагты.

Номдоо дуратай гээшэ hаа,

Нюуртань юумэ бү эреэлыш.

Номдоо гамтай гээшэ hаа,

Нугалжа шэгшэгынь бү эбдыш.

Номдоо хэрэгтэй гээшэ hаа,

Нёлбоhотой хургаараа бү ирыш.

- Буряад хүн айлда ерэхэдээ бэлэгтэй ерэдэг. Би баhа таанадтаа бэлэгтэй ерээб.

Бултандатнай hайниие хүргэнэб!!! Хэшээл дүүрээ. Баяртай!!!

Приложение