Конспект урока по бурятскому языку и бурятской литературе
план-конспект урока (4 класс)

hараγдэр:ноябриин 12

Хэшээл:буряад хэлэн

Класс/анги:4

Сэдэб:Хамаанай болон гаралай падежнууд

Зорилгонууд:Хамаанай болон гаралайпадежэйзалгалтануудыезγбхолбожобэшэхэдγγримхэрэглэжэhураха.

Предметнэ: Асуудалнуудыень, залгалтануудыеньзγбѳѳртабижаhураха.

Метапредметнэ: хэлэлгэ хүгжөөлгэ үргэдхэхэ,мэдэсэ шадабарияа ажаглажа һургаха, юумэнүүдые холбожо бодомжолхо хүгжөөхэ,  тобшолол гаргаха шадабари һайжаруулха.

Личностнэ: хэлэнэй компитентность хараадаа абажа, hурагшадаа улам хγгжѳѳхэ.  Υхибуудэй аман хэлэ, зγб γгγγлэлгэ, уншалгын дадал, шадабари γргэдхэхэ, хγгжѳѳхэ.Бэеэбэедуулжа, шагнажа, дундаахэрэлдэнгγйажалхэхыеньхγмγγжγγлхэ.

Yхибүүдэйанхаралдээшэлүүлхэ, ухаанбодолыньэмхидхэжэhургаха. hурагшадыегэрэйамитадтаболон ямаршьеамитадтаанхаралтайгаархандахыеньхγмγγжγγлхэ.

Хэрэгсэл: слайд-зураг, карточка дээрэбэшэгдэhэн γгэнγγд, мультемедийнэ проектор.

Сэгнэлтынхуудаhан

Алдан нэрэ _____________________________________

Сэгнэлтэ: «2»  –ажаллаагγйб

«3»  –дундазэргэажаллааб

«4»  –hайнааражаллааб, 1-2 алдуубайгаа

                 «5» -  hайнааражаллааб, алдууγгы.

Сэгнэлтынхуудаhан

Алдан нэрэ _____________________________________

Сэгнэлтэ: «2»  –ажаллаагγйб

                 «3»  –дундазэргэажаллааб

                 «4»  –hайнааражаллааб, 1-2 алдуубайгаа

                 «5» -  hайнааражаллааб, алдууγгы.

Сэгнэлтынхуудаhан

Алдан нэрэ _____________________________________

Сэгнэлтэ: «2»  –ажаллаагγйб

                 «3»  –дундазэргэажаллааб

                 «4»  –hайнааражаллааб, 1-2 алдуубайгаа

                 «5» -  hайнааражаллааб, алдууγгы.

hараудэр:ноябриин 12

Хэшээл:буряадхэлэн

Класс: 4

Сэдэб:Хамаанай болон гаралайпадежнууд

Зорилгонууд:Хамаанай болон гаралайпадежэйзалгалтануудыень зуб холбожобэшэхэдуγримхэрэглэжэhурана.

Личностнэхугжэлтэ, хэлэнэйкомпитентностьхараадааабажа, hурагшадаауламхугжоохэ.  Υхибуудэйаманхэлэ, зуб угуулэлгэ, уншалгындадал, шадабариургэдхэхэ, хугжоохэ.

Yхибүүдэйанхаралдээшэлүүлхэ, ухаанбодолыньэмхидхэжэhургаха. hурагшадыегэрэйамитадта  болон ямаршьеамитадтаанхаралтайгаархандахыеньхумуужулхэ. Бэеэбэедуулжа, шагнажа, дундаахэрэлдэнгуйажалхэхыеньхумуужулхэ.

Хэрэгсэл: слайд-зураг, узэгуудээрбэшэгдэhэн угэнууд, мультемедийнэ проектор.

РДТХОНИНДЖОНАΥНЕЭНМИОЛМОРИНЗЛЖПРТЭМЭЭНРЯМААН

РДТХОНИНДЖОНАΥНЕЭНМИОЛМОРИНЗЛЖПРТЭМЭЭНРЯМААН

РДТХОНИНДЖОНАΥНЕЭНМИОЛМОРИНЗЛЖПРТЭМЭЭНРЯМААН

РДТХОНИНДЖОНАΥНЕЭНМИОЛМОРИНЗЛЖПРТЭМЭЭНРЯМААН

РДТХОНИНДЖОНАΥНЕЭНМИОЛМОРИНЗЛЖПРТЭМЭЭНРЯМААН

РДТХОНИНДЖОНАΥНЕЭНМИОЛМОРИНЗЛЖПРТЭМЭЭНРЯМААН

РДТХОНИНДЖОНАΥНЕЭНМИОЛМОРИНЗЛЖПРТЭМЭЭНРЯМААН

РДТХОНИНДЖОНАΥНЕЭНМИОЛМОРИНЗЛЖПРТЭМЭЭНРЯМААН

РДТХОНИНДЖОНАΥНЕЭНМИОЛМОРИНЗЛЖПРТЭМЭЭНРЯМААН

Темэ: Үншэдэй үхэл. Х. Намсараев

Хэшээлэй янза: Бэхижүүлгын хэшээл

Хэшээлэй түхэл: хэшээл – мүрысөөн

Гол зорилго: Үхибүүдые уншаһан хөөрөөнэй удхаар өөрынгөө мэдэсэ, шадабари  харуулжа һургаха.

Тодорхой зорилгонууд:

- хөөрөөнэй удхаар мэдэсэеэ харуулха;

- гол геройнуудай тодорхойлол үгэхэ;

- авторай зорилго хадуун абаһанаа, тэрэнииень ойлгоһоноо уран уншалгаар харуулха;

- бэеэ бэеэ шагнажа, сугтаа нэгэ бүлэг болон хүдэлхэ;

-  буряад уран зохёолдо һонирхол болон дура хүмүүжүүлхэ ажал үргэлжэлүүлхэ.

Хэшээлэй хэрэгсэлнүүд: Һуралсалай ном, компьютер, слайднууд,

Хэшээлэй ябаса

1-дэхи шата. Эмхидхэлэй үе

- Үхибүүд уншалгынгаа хэшээлдэ ямар уран зохёол уншаабибди?

- Үхибүүдэй харюу

- Энэ рассказай автор хэн бэ?

- Үхибүүдэй харюу

- Энэ рассказ юун тухай танда мэдээсээб?

- Үхибүүдэй харюу

- Хэр зэргэ һайнаар рассказай удха ойлгообди гэжэ һананат?

- Үхибүүдэй харюу

- Үнэн дээрээ удхыень һайнаар мэдэнэ гүт, һайнаар ойлгоо гүт? Шалгахамнай гү?

- Үхибүүдэй харюу

- Тиигээ хадаа энэ хэшээлэймнай зорилго ямар байхаб? Юу хэхэбибди?

- «Үншэдэй үхэл» гэжэ рассказ хэр зэргэ ойлгообиибди гэжэ шалгахабди.

- Хэшээлэймнай темэ ямар байхаб?

- «Үншэдэй үхэл» гэжэ рассказаар бэхижүүлгэ.

- Яагаад бэхижүүлхэбибди? Би танда мүрысэхэетнай дураханаб.

2-дохи шата. Бэлэдхэлэй

- Мүрысөөндэ  ямар бэлэдхэл хэрэгтэйб даа?

- Команда боложо хубаарха.

- Зай хоёр бүлэг боложо хубаарагты.Үшөө ямар бэлэдхэл хэрэгтэйб?

- Капитануудые шэлэхэ.

- Капитануудаа шэлэе. Үшөө ямар бэлэдхэл байхаб?

- Мүрысөө шалгаха, сэгнэхэ хүнүүд хэрэгтэй.

- Ямар критеринүүдээр манай мэдэсэ шадабари сэгнэгдэхэ болоноб?

- Үхибүүдэй харюу

- Мүрысөөн ямар даабаринуудтайб, тэрээнһээн болохо. Даабаринуудай янзануудтай танилсагты: (слайд дээрэ)

1-дэхи конкурсын даабари: «Нэгэ үгөөр харюусаха»;

2-дохи конкурсын даабари: «Таагты»  (Үгтэhэн мүрнүүд соо хэн (юун) тухай хэлэгдэнэб?);

3-дахи конкурсын даабари: «Уран уншалга»;

4-дэхи конкурсын даабари: «Уран хөөрэгшэд».

- Хэды конкурс байхаб?

- Үхибүүдэй харюу

- Хэды критери байхаб?

- Үхибүүдэй харюу

- Критеринүүдые нэрлэгты.

- Үхибүүдэй харюу

- Би иимэ критеринүүдые  минии үхибүүд хэлэхэ байха гэжэ бодоод бэлдээб, харагты, уншагты: (слайд дээрэ)

1. Нэгэ үгөөр зүб харюу үгөө.

2. Зураглалаар хэн (юун) тухай хэлэгдэһые зүбөөр нэрлээ.

3. Авторой зорилго харуулан уранаар уншаа.

4. Хөөрөөнэй хэһэгэй удха дүүрэнээр хөөрөө.

- Минии критеринүүд танай критеринүүдтэй таараба гү?

- Үхибүүдэй харюу

- Энэ критеринүүдые баримталхамнай гү?

- Үхибүүдэй харюу

- Мүрысөөемнай сэгнэхыень манай һургуулиин багша …. дурадхая. Тиихэдэ таанар өөһэдөө эдэл критеринүүдээр командынгаа ажал сэгнэхэт. 1-дэхи конкурсамнай 5-аад баллаар сэгнэгдэхэ. 2 –дохи конкурс 10-аад баллаар сэгнэгдэхэ. Асуудалда харюу үгөөгүйhаа балл абанагүй.

Зай, үхибүүд өөрынгөө мэдэсэ шадабари харуулхаар бэлэн гүт?

- Үхибүүдэй харюу

3- дахи шата. Конкурсын

- Үхибүүд, танда үгтэхэ даабари би өөрөө уншахаб, үшөө слайдаар харуулагдаха. Эхилэе.

1 конкурс. Бүлэг бүхэндэ 7-7 асуудалнууд үгтэхэ, та  зүб харюу түргэнөөр үгэхэ ёһотойт.

1-дэхи бүлэгтэ асуудалнууд:

1. Бишыхан үгытэй хүбүүнэй  нэрэ.

2. Дондогой эжы хэн гэжэ нэрэтэйб?

3. Энэ рассказай автор хэн бэ?

4. Дондог хэды наhатай байгааб?

5. Рассказ соохи баян хүнэй нэрэ.

6.  Дондог хүбүүн ямар гэр бүлэдэ түрэhэн байгааб?

7.  Үншэн хурьганай нэрэ.

2-дохи бүлэгтэ асуудалнууд:

1. Дондогой эсэгын нэрэ.

2. Дондог хүбүүн ямар амитантай  эжэлшэhэн байгааб?

3. Эжынь хүбүүгээ юугээр хүндэлнэб?

4. Дондог эжэл нүхэртөө ямар нэрэ үгөөб?

5. Дондог хэнэй барлаг болооб?

6. Баян Бата ямар хүн байгааб?

7. Х.Н.Намсараев гэжэ хэн бэ?

2-дохи конкурс. «Таагты». Үгтэhэн мүрнүүд соо хэн (юун) тухай хэлэгдэнэб гэжэ зүб харюу түргэнөөр үгэхэ ёһотойт.

1-дэхи бүлэгтэ зураглал уншахамни

1. Сэлмэг  харахан  нюдэтэй, сэбэрхэн  сагаан  шарайтай, зөөлэн үгэтэй, долоо наhатай.

2. Баарhан алуулхаяа мэдэhэн  шэнги мааран ябаа hэн.

3. Минии hайнда хоолойгоо тэжээлгэжэ байhаншни багадаад, намhаа хүлhэ нэхэхэшни гү?

2-дохи бүлэгтэ зураглал уншахамни

1. Хойморойнгоо абдар уудалжа, хүбүүндээ гэжэ хадагалжа ябаhан хатанхай айрhа гаргажа үгэнэ.

2. Гансахан хүбүүгээ урихан нюдөөр хаража, мүнсэгэрхэн хонгор толгойень эльбэн hуугаад hэн.

3. Хайратайхан, борсогорхон бэень ойн орбондо хаягдаад, шоно нохойн эдишэ боложо дүүрэhэн юм.

- Амарангаа капитануудаа туршая. Капитанууд гарагты. Урда урдаһаа хараад байгты.

- Капитанууд гарана.

- Энэ рассказ сооһоо хүнүүдые зураглан харуулhан үгэнүүдые нэрлэгты. Нэгэ шэнжэ нэгэдэхи капитанай хэлэхэдэ, хоёрдохи капитан хоёрдохииень нэрлэнэ. Хэн шэжэнүүдые олоор нэрлээб, тэрэ диилээ. Мүнөө команда бүхэндэ 2 минута үгтэнэ, саарһан дээрэ  уран зохёол соохи хүнүүдые  зураглан харуулhан шэнжэнүүдые бэшэгты, капитандаа үгэгты.

КАПИТАНУУДАЙ МҮРЫСӨӨН эхилбэ.

3 конкурс  «Уран уншалга»

1-дэхи бүлэгтэ даабари Үгтэhэн асуудалнуудта рассказай  мүрнүүдээр харюусаха).

1. Ямар ушарhаа  Дондог хүбүүн Үншэн Бүрбөөхэй хоёр  эжэл нүхэд болоhон байгааб?

2. Дондог хүбүүнэй эжы абаяа hанажа, дурдан байhан тухай уншагты.

2-дохи бүлэгтэ даабари

1. Дондог  Бүрбөөхэй    хоёрой  эжэлшэhэн тухай.

2. Баян  Бата  Дондог  хоёрой  хөөрэлдөө нюур нюураар уншаха.

4-дэхи конкурс. « Уран хөөрэгшэд»

2-дохи бүлэг рассказай 1-дэхи хубиин удха хөөрхэ.

1-дэхи бүлэг рассказай 2-дохи хубиин удха хөөрэхэ.

4-дэхи шата. Хэшээлэй дүн

- Зай, хэр зэргэ һайнаар энэ рассказай удха ойлгообиибди? Дүн гаргаха  багшаяа урияа.

- Бидэ өөһэдтөө бэрхэбди гэжэ хэлэхэ эрхэтэй болоно гүбди?

- Үхибүүдэй харюу

- Та өөһэдөө ямар сэгнэлтэнүүдые табихабта? Энэл критеринүүдээр сэгнэгты.

- Энэ рассказ уншаад байхадатнай, досоотнай ямар hанал бодолнууд  түрэнэб?

- Хэшээлнай дүүрэбэ. Ехэ баяртайб.

Хэшээлэй удхалан тодорхойлол

Би 4-дэхи класста литературна уншалгын хэшээл үнгэргөөб.Уншалгын дадалнууд: түргэн уншалга, зүб уншалга, ойлгон уншалга болон уран уншалга дунда зэргэ хүгжэнхэй. Даабари юумэ дүүргэхэдээ, һуралсалай зорилго ойлгоходоо, ехэ ядаралдадаггүй.

 Хэшээлэй темэ Үншэдэй үхэл. Х. Намсараевай уран зохёол. Энэ уран зохёол үзэлгэдэ минии ажалай программаар 2 саг үгтэнэ. Энэ 2-дахи хэшээл. Хэшээлэй янза: Бэхижүүлгын хэшээл. Хэшээл – мүрысөөн гэһэн түхэл абабални,  үхибүүд өөрынгөө мэдэсэ шадабариин хэр зэргэ байһые ойлгохо гэжэ бодооб, тиимэһээ иимэ түхэл шэлээб.

Хэшээлэй гол зорилго: Үхибүүдые уншаһан хөөрөөнэй удхаар өөрынгөө мэдэсэ, шадабари  харуулжа һургаха.

Хэшээлэй тодорхой зорилгонууд:

- хөөрөөнэй удхаар мэдэсэеэ харуулха;

- гол геройнуудай тодорхойлол үгэхэ;

- авторай зорилго хадуун абаһанаа, тэрэнииень ойлгоһоноо уран уншалгаар харуулха;

- бэеэ бэеэ шагнажа, сугтаа нэгэ бүлэг болон хүдэлхэ;

-  буряад уран зохёолдо һонирхол болон дура хүмүүжүүлхэ ажал үргэлжэлүүлхэ.

Хэшээлэй хэрэгсэлнүүд: Һуралсалай ном, компьютер, слайднууд, Тус хэрэгсэлнүүд энэ хэшээлэй удхада болон янзада, түхэлдэнь тааруугаар абтаа.

Хэшээлэй гол зорилгоһоо болон тодорхой зорилгонуудһаа дулдыдан хэшээлэй шатанууд гараад ерээ. Энэ хэшээл 4 шататай, шата бүхэн бэе бэетэйгээ холбоотой: нэгэдэхи шата үхибүүдээр хэшээлэй зорилго, темыень нэрлүүлхээр зохёолгоотой, энэ шатаһаа хоёрдохи шата дулдыдаа. Энэ шата, минии һанахада, гол шата, юундэб гэхэдэ хэшээлэй гол зорилготой нягта холбоотой: һурагшад уншаһан хөөрөөнэй удхаар өөрынгөө мэдэсэ, шадабари  харуулха критеринүүдые гаргаа, һүүлээрнь багшын критеринүүд үгтөө, тэдэ дундаа зэргэсүүлэгдээ. Ехэ илгаа байгаагүй. Энэ байдал үхибүүдэй критери гаргажа һураһан тухай гэршэлнэ. Ондоо хүнөөр үхибүүдэй мэдэсэ, шадабари  туршуулха хадаа, минии һанаагаар, зүб гэжэ бодогдоно, юундэб гэхэдэ үхибүүдые туршахада, (когда провоцируешь) тэдэ өөрынгөө мэдэсэ, шадабари  үшөө һайнаар ойлгоно (рефлексируют: еще раз актуализируют чему они учились). Гурбадахи шата – туршалга. Энэ шата түргэнөөр үнгэрхэ түсэбтэй байгаа. Нэгэнэй харюуда, нүгөөдэдэнь харюу олдохо ёһотой. Хэндэ олон харюу байнаб тэрэ диилэнэ.  Хэрбээ нэгэнэйнь харюунуудай дүүрэбэлнь, нүгөөдэдэнь үшөө харюунууд байбалнь, тэрэнь бултыень уншана. Дүрбэдэхи шата манай туһалагша жюриин гэшүүнэй хүсөөр хэгдээ. Үхибүүдтэ ондоо хүнэй сэгнэлтэ хэхэдэ һайн дээрэ тоологдоно. Тиимэһээ гадана үхибүүд өөрөө бэеэ сэгнээ. Хэшээлэй зорилго  бэелүүлэгдээ.

1.Бэеэ гуримшалаад ябаха шадабари (регулятивные УУД):

   Эндэ үхибүүд багшатаяа хамта хэшээлэйнгээ зорилго табяа.

   Хэшээлдээ хэhэнээ хойно хойноhоонь тоолоо.Юу хэхэбди гэжэ уридшалан       хэлээ.(прогн). Хэhэн ажалаа критернүүдээр шалгажа шадаа.(?) Үгтэhэн   түсэбөөр, алгоритмаар хүдэлөө.

2.Оршон тойрониие шудалха шадабари ( познавательные УУД):

   Номоор хүдэлөө. Текст уншажа, асуудалнуудта харюусаа. Багшатаяа хамта  хэшээлэй дүн гаргаа (?). Үхибүүд  өөрөө бэеэ сэгнээ. Рассказай удха дамжуулаа.

3.Харилсаха шадабари ( коммукативные УУД):

   Бүлэг бүлэгөөр хүдэлөө. Хажуудахи хүнүүдээ шагнаа, тэдэнэй хэлэhынь шагнажа шадаа. Текстээр ажаллаа, уншаа, хөөрэжэ шадаа.(?). Хайшан гээд, яагаад ажалаа эмхихэхэбди,юу хэхэбди гэжэ хэлсээ.

Даабаринуудай янзанууд:

1-дэхи  конкурсын даабари: « Нэгэ үгөөр харюусаха»

2-дохи конкурсын даабари: « Таагты»(үгтэhэн мүрнүүд соо хэн (юун) тухай хэлэгдэнэб ?)

3-дахи конкурсын даабари: « Уран уншалга»

4-дэхи конкурсын даабари: «  Уран хөөрэгшэд»

Критеринүүд:

1.Нэгэ үгөөр зүб харюу

2.Зураглалаар хэн (юун) тухай хэлэгдэhые             зүбөөр нэрлэхэ.

3.Авторай зорилго харуулан уранаар уншаха.

4.Хөөрөөнэй хэhэгэй удха дүүрэнээр хөөрөө.