"Әбекәй - алтыным, минем иң якыным"
методическая разработка (2 класс) на тему

Әбекәй алтыным, минем иң якыным.

                                                2 нче сыйныфта үткәрелгән әбиләр бәйрәме.

Максат: 1. Укучыларны  сәнгатьле сөйләргә өйрәтү.            

     2.Балаларны    татар халкының борынгы җырлары, догалар, мөнәҗәтләр белән       таныштыру.

      3. Гаиләдә  әбиләр тәрбиясен көчәйтү, аларга карата мәрхәмәтле, ихтирамлы булырга, кадерләрен белергә, хөрмәт итәргә өйрәтү.

Җиһазлау: 1. “Әбекәй- алтыным, минем иң якыным” дигән плакат.

                    2. Балаларның әбиләре белән төшкән фоторәсемнәрдән төзелгән стенгазета.

                     3. Әби һәм онык рәсеме ясалган зур рәсем.

                      Кичә барышы.

   Хәерле көн,хөрмәтле кунаклар! Сөйкемле, ягымлы, йомшак күңелле әбиләребез! Бүгенге кичәдә сезнең барлык кайгы-хәсрәтләрегезне,сызлануларыгызны оныттырып,күңелегез белән яшьлек елларыгызга кайтара алсак,без бик шат булыр идек.

    Бу очрашу сезнең күңелләрдә матур истәлекләр калдырсын иде.

“Әбекәй-алтыным, минем иң якыным!” дигән кичәбезне башлыйбыз.

И сөйкемле татар әбиләре!

Сез тыйнак та, сөйкемле дә,

Сез – эшчән дә, түземле дә,

Сез – иманлы, дәрманлы да.

Сез – өйләребезнең яме, ашларыбызның тәме.

           Лиза: Чәчәк эзләп йөрдем кырларда

              Белмим сезне ничек зурларга.

              Телим сезгә изге теләкләр,

              Йолдыз булып яна йөрәкләр.

              Кайгыларны сыйпап аласыз,

              Хәерле юл теләп каласыз.

              Сез бит шундый сабыр һәм чыдам,

              Сезне уйлап юлга мин чыгам.

    Ильяс:Кояш көлеп уянды да,

               Нурларын сипте мулдан.

               Әбиләр килде мәктәпкә

               Кышкы кояшлы юлдан.

Диләрә:  Бүген гади көн түгел бит,

                Моны балалар белә.

                Елмаеп сәламләшәләр

                Дәү әни, әби белән.

                Җилнең дә беләсе килә

                Чәчебезне тарта.

4. Әйтегезче нинди көн?-дип

Бәйләнде,аптырата.

         Фаяз:   Һәр җирдә бер хикмәт көтә,

                     Бүген гади көн түгел.

                     Бүген- әбиләр бәйрәме,

                     Шуңа шатлана күңел.

Укытучы: Әбием! Нинди матур яңгырый бу сүз. Бу сүз “Әни” дигән    

  сүз кебек үк якын һәм кадерле. Әбиләрне хөрмәт итәргә, яратырга, кадерләргә кирәк.Алар булмаса өйдә, тормышта ямь калмас иде.

Ак яулыклы татар әбисе! Син барысын да күрдең,яхшысын да яманын да. Ләкин син барыбер татар әбисе булып калдың.Ак яулыгыңны башыңнан салмадың. Ә иң мөһиме : синең Ходай Тәгаләгә ышачың саф булып сакланды.

        Бүген намаз укыганыңны күрәм дә сиңа сокланам. Тәсбих тотып илнең иминлеген теләп, балаларыңның саулыгын теләп намаз укыйсың.Теләгең кабул булсын,и мәрхәмәтле ак яулыклы әбием.

Әбиләребез укыган догаларны без дә ишетеп үсәбез.

Җыр “Әбием догалары” Ф. Илаева сүз.

И хөрмәтле татар әбиләре! Сез тыйнак та,сөйкемле дә,сез эшчән дә, сез иманлы да, дәрманлы да. Сез - өйләребезнең яме, ашларыбызның тәме . Дөнья йөген сез күтәргәнсез, гаилә учагын сүндермичә сез дөрләтеп торасыз. Сезне яратмаган, хөрмәт итмәгән кешенең эчендә җаны булмас.

   Шөкер татарда анага булган мәхәббәт яши.Үз анасын яраткан халык үзе дә озын гомерле булыр.

  Укучылар әбиләре турында үзлзре  иҗат иткән шигырьләрен  һәм язмаларын укыйлар.

 “Әбиемне яратам”-җыр.Ф.Илаева сүз., Н.Муртазин муз.

                                   Фәнил:  “ДӘҮ ӘНИЕМ”.

   Әниемнең әнисе                                Тәмле ашлар пешерә,

   Әбием була минем.                            Матур гөлләр үстерә.

   Әби генә түгел әле                             Өебезнең нуры ул

   Ул минем дәү әнием.                         Барыбыздан олы ул.

   Ак ефәктәй чәчләрен,                        Кызыклы әкиятләр

   Ул тарап куя үреп.                             Сөйли кичләрен безгә.

   Чисталыкка өйрәнәм                        Бәбкәм диеп иркәләп

   Мин дә аңардан күреп.                      Эндәшә үзе безгә.

Роза : Р.Миңнуллин “Әни эштән кайтканчы”

    Оныкларым дип өзеләп торучы әбиләребезне яратмый мөмкинме соң? Безнең дә шигырьләребез кадерле әбиләребезгә рәхмәт сүзе булып яңгырасын иде.

                            Күмәк   ритмик бию

                           Гөлгенә : “ӘБИ КҮЗЛЕГЕН ЭЗЛИ”.

     Кайда икәнен белми,                         Әби,әби-дим аңа

     Әби күзлеген эзли.                             Каршысына ук килеп.

     Күзлеге бит кулында                         Җайлы булыр эзләргә

     Әмма ул аны сизми.                           Күзлегеңне ки элек.

                                 Әби күзлеген кия,

                                  Үзе елмаеп көлә.

                                  Рәхмәт табып бирдең ди,

                                  Аркамнан сөя-сөя.

Хор. “Яз килә”.

Назыйм: “ДӘҮ ӘНИГӘ КҮЧТӘНӘЧ”.

 Тутырдык без тартмага                 Әй сөенер дәү әни,

 Өрек, йөзем, алманы.                     Килеп төшкәч күчтәнәч.

 Салдык чәй дә, конфет та               Кызык булыр ул аңа

 Буш урыннар калмады.                  Алдан белеп көтмәгәч.

                                                “Башкорт халык биюе”.

                                               Зәлия : “ДӘҮ ӘНИ”.

 Түтәлләрнең чүбен утап,                   Юындырган,киендергән,

 Бер читкә куйдым өеп.                      Йөргән күтәреп тә.

 Дәү әни аркамнан сөя                       Әкиятләр дә сөйләгән,

 Үзем үстердем!-диеп.                          Йоклаткан тирбәтеп тә.

 Дәү әнием караган мине,                   Кыярларга сулар сиптем,

 Әнием эштә чакта.                             Елгадан ташып хәтта.

 Ашаткан ул,сөт эчерткән,                  Мине дәү әни үстергән

 Бергә уйнаган хәтта.                          Әнием эштә чакта.

                            Түтәлләрдән кыярлар җыйдым,

                             Кәрзингә өеп-өеп.

                             Дәү әнигә кертеп бирдем

                             Үзем үстердем диеп.

Хор. “Әбигә хат “. З.Минһаҗева сүз, М.Минһаҗев көе.

                   “МИН ӘБИГӘ БУЛЫШАМ”.

Әби пәрәмәч пешерә                         Мин дә булыштым әбигә,

Вак итеп ,тәмле итеп.                        Пәрәмәчләр ясарга.

Без табында чәй эчәбез,                     Үзең эшләгәч тәмле ул,

Бергәләп тәмле итеп.                          Кирәк эшләп ашарга.

 Роза: “Мактаныша малайлар. “Ш.Галиев.

Мактаныша малайлар –

Ильяс, Фаяз, Фәнилләр.

Фаяз әйтә болай дип:

-Минем әби уңган бик –

Минем әби кулай бик.

Әйткәнемне дә көтми,

Чалбарны да үтүкли,

Күлмәкне дә үтүкли.

5. Минем әби дә бик шәп,

       Барын да бирә  эшләп.

                           Диеп  Ильяс кушыла

                           Шундук Фаяз дустына.

                           Фәнил дә ялгап китә:

6. Әбекәйгә эш җитә

Яратып эшли биктә.

Ботинкамны чистартып

Китерә ялтыратып.

Күрдем мин малайларны,

Мактанган Рамайларны

Тыңладым, абайладым –

Шәп икән әбиләре,

Шәп икән, бик шәп икән!...

   “Гөлкәйләрем”.Хор.

Әбиләрне котлау, бүләкләү.

Күршедәге, әйләнә-тирәдәге әби-бабайларга да игътибар итик әле. Һәммәсе дә тормышның авыр сынаулары аша үткән бит алар.Булдыра алган кадәр кадерлик, хөрмәтлик без аларны.

Кайчак бер җылы сүз дә җитә бит алҗыган, талчыккан күңелләргә.  

Гөлгенә:Гел яхшыга өйрәтәсез,

          Тыңлыйбыз Сезнең сүзне,

           Һәр эштә үрнәк Сез безгә,

           Хөрмәт итәбез Сезне.

Фәнил:Ышаныгыз без мәктәптә

              Бик тырышып укырбыз.

              Кайгы-хәсрәтләр китерми,

              Таянычыгыз булырбыз.

Роза: Сызламасын газиз җаннарыгыз,

         Сызласа да аяк –кулларыгыз.

        Озын гомер бирсен Сезгә ходай,

        Рәнҗетмәсен кыз һәм улларыгыз!

Зәлия: Әбием караган мине

            Әнием эштә чакта.

            Ашаткан да, сөт эчергән,

                 Бергә уйнаган хәтта.

Юындырган, киендергән,

Йөрегән күтәреп тә.

Әкиятләр дә сөйләгән,

Йоклаткан тирбәтеп тә.

Фаяз: Әби кеше гел яхшылык тели,

Гаебебез булса кичерә.

Гомер буе калыйк тугрылыклы,

Әби дигән изге кешегә.

                        Лиза: Картаймыйча шулай кояш кебек,

          Балкып торыгыз сез иртә- кич.

          Яхшылыкны җирдә ятмый диләр,

          Онытмабыз сезне һич тә без.

Назыйм: Сәламәтлек ташламасын сезне,

                 Һәр көнегез үтсен шатлыкта.

                 Яшәү яме, дөнья иминлеге

                  Юлдаш булсын сезгә картлыкта.

 Ильяс: Картайдык бит диеп моңаймагыз,

              Мәңге горур булып калыгыз.

              Кояш кебек янып яшәдегез,

              Йолдыз кебек балкып яныгыз.

Диләрә бию.

   “БӘЙРӘМ БҮГЕН” җыры белән тәмамлана.