"Башҡортостан - тыуған ерем" (телдән журнал)
план-конспект урока

Башҡортостан- тыуған ерем

(телдән журнал)

Маҡсат: 1. Башҡортостан тураһында белемдәрен арттырыу, йылғалары, күлдәре, мәмерйәләре, башҡорттарҙың нимә менән шөғөлләнеүе, йылҡысылыҡ, умартасылыҡ тураһында белешмә биреү. 2. Тыуған илгә һөйөү тәрбиәләү. 3. Иғтибарҙы, күҙҙаллауҙы үҫтереү.

Йыһазландырыу: ребус, әкиәт, шиғырҙар, күргәҙмә материалдар.

Дәрес барышы

1. Ойоштороу моменты.

-Һаумыһығыҙ, балалар! Ҡунаҡтар менән һаулыҡ һорашығыҙ. Ултырығыҙ.

-Беҙҙең класс сәғәтебеҙ журнал формаһында үтер. Телдән журнал тип атала.Теманы белер өсөн ребус сисәйек.

2. Ребус сисеү. Теманы асыу. Белемдәрҙе актуалләштереү.

Буратино       шалҡан    портфель     торна    суртан

Ба                    шҡ              ор                то         стан

Башҡортостан

• Нимә ул Башҡортостан?
• Нимә ул тыуған ер?
• Республикабыҙҙың баш ҡалаһы нисек атала?
• Башҡортостандың башлығы кем?
• Башҡортостандың флагы ниндәй төҫтәрҙән тора?

Башҡортостан тураһында һөйләү.

Башҡортостанда убалы тигеҙлек тә, ҡылғанлы дала ла, күккә олғашҡан тауҙар ҙа , ҡуйы урмандар ҙа бар.

Гүзәл Һаҡмар, етеҙ Йылайыр, мул һыулы Дим, йырлы Йүрүҙән, һалҡын Ҡариҙел, йырҙарға һалынған Ағиҙел, бихисап шишмәләр иле лә Башҡортостан.

Киң билдәле Асылыкүл, Яҡтыкүл, Йылҡысыҡҡан, Талҡаҫ кеүек күлдәр бар.

Тау йылғалары үҙәндәрендә карст мәмерйәләре күп. Улар араһында Шүлгәнташ, Ҡотоҡ-Сумған, Аҫҡын боҙло мәмерйәләре.

Файҙалы ҡаҙылмалар:  нефть, газ, һоро күмер, баҡыр, алтын, тимер, гипс, эзбисташ, кварц һ.б. бар.

Үҫемлектәр һәм хайуандар донъяһы бик бай.

Йомарт халыҡлы, күркәм тәбиғәтле, файҙалы ҡаҙылмаларға бай гүзәл Башҡортостаныбыҙ. Тиҫтәләгән шифаханалары, ҡымыҙы, балы, төрлө талант эйәләре менән данлы илебеҙ.

Йылҡысылыҡ традицияһы һаҡланған. Башҡорт аттары халыҡ байрамдарын , спорт бәйгеләрен биҙәй, ауыл хужалығында ла алыштырғыҙыҙ ярҙамсы булып килә. Йылҡы һөтөнән эшләнгән ҡымыҙ мең ауырыуға дауа.

Йырсы ла, бейеүсе лә башҡорт халҡы.

• Ниндәй йылғалар иҫегеҙҙә ҡалды?
• Күлдәр?
• Мәмерйәләр?
• Ошо байлыҡты, матурлыҡты һаҡлап ҡалыу өсөн нимәләр эшләр кәрәк?

Ҡағиҙә:

1. Йәнлектәргә мәрхәмәтле булайыҡ.
2. Сәскәләрҙе өҙөргә ашыҡмайыҡ.
3. Сүп-сар ҡалдырмайыҡ.
4. Ағастарҙың, ҡыуаҡтарҙың ботаҡтарын  һындырмайыҡ.
5. .......

׀V. Әкиәт “Япраҡ менән Ҡырмыҫҡа”М.Кәрим. (3-сө бит)

• Мин һеҙгә әкиәт һөйләйем, ә һеҙ иғтибар менән тыңлағыҙ.
• Әкиәттә ниндәй миҙгел һүрәтләнгән?
• Мин ҡайҙа ултыра инем?
• Ҡапыл нимә осоп төштө?
• Ул нимә тип Һөйләнә?
• Япраҡ эргәһенә нимә килде?
• Ул нимә эшләгән?
• Ямғыр яуа башлағас, ҡырмыҫҡа нимә аҫтына йәшенде?
• Ҡырмыҫҡа ҡай:а ҡайтып китте?

V. Мәҡәл. ( 4-cе бит).

Ил ҡәҙерен белмәгән – башын юғалтҡан,

Ер ҡәҙерен белмәгән – ашын юғалтҡан.

V׀. Шиғырҙар. (5-се бит)

• Башҡортостанға арналған шиғырҙар, йырҙар бик күп. Шуларҙың бер нисәһен хәҙер һөйләп китегеҙ.

Йыр “Башҡортостан”

VΙΙ.  Йомғаҡлау.

-Дәрестә нимә менән шөғөлләндек?

- Нимәләр иҫегеҙҙә ҡалды?

- Нимәләр оҡшаны?