Әдәби укудан эш программасы. 1 класс. ФГОС.
рабочая программа по чтению (1 класс) на тему

         1 нче сыйныф өчен эдэби укудан   эш программасы башлангыч гомуми белем бирүнең Федераль

дәүләт  белем  стандартына   туры китерелеп төзелде.

         Эш программасы татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандартына,

      1.      29.08.2011 елда ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган гомумбелем бирү учреждениеләре өчен региональ базис укыту планына (Приказ №9282/11);

         2.  06.10.2009 нчы елда РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт  стандартын гамәлгә кертү” турындагы боерыгына (Приказ №373);

       3.    РФ һәм ТР “Мәгариф турындагы Закон” ына;

       4.    “Перспектива” концепциясе һәм белем бирүнең яңа   стандартлары таләпләренә туры    килгән дәреслекләр исемлегенә  нигезләнеп төзелде.  

Скачать:

ВложениеРазмер
Microsoft Office document icon dbi_uku_esh_programmasy-1_klass.doc133.5 КБ
Microsoft Office document icon dbi_uku_esh_programmasy-1_klass.doc133.5 КБ

Предварительный просмотр:

Укытуны тематик планлаштыру.

әдәби  уку

предмет

Сыйныф 1

Укытучы____Хадиуллина Э.З.

Сәгатьләр саны:

Барлыгы  13   сәг;  атнага  1  сәг.

1 нче сыйныф өчен әдәби укудан  эш программасы башлангыч гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт  белем  стандартына( 2009) туры китерелеп төзелде.

Программа яңа укыту стандартлары таләпләрен искә алып, үстерешле укыту принциплары белән традицион белем бирү принципларының үзара тыгыз бәйләнештә булуын тәэмин итә торган «Перспектив башлангыч мәктәп» концепциясенә нигезләнеп эшләнде.

Дәреслек:

Туган тел. 1нче сыйныф очен дәреслек./ С.Г.Вәгыйзова, Р.Г.Вәлитова, М.Ш.Гәлләмова/ Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2011.

                  

Өстәмә әдәбият:

  1. DVD. Барсикның мультфильмнар иленә сәяхәте. (Дәүләт телләрен өйрәнү өчен мультимедиа басма, 2009 ел)
  2. DVD. Барсикның легендалар иленә сәяхәте. (Дәүләт телләрен өйрәнү өчен мультимедиа басма, 2009 ел)

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

         1 нче сыйныф өчен эдэби укудан   эш программасы башлангыч гомуми белем бирүнең Федераль

дәүләт  белем  стандартына   туры китерелеп төзелде.

         Эш программасы татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандартына,

      1.      29.08.2011 елда ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган гомумбелем бирү учреждениеләре өчен региональ базис укыту планына (Приказ №9282/11);

         2.  06.10.2009 нчы елда РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт  стандартын гамәлгә кертү” турындагы боерыгына (Приказ №373);

       3.    РФ һәм ТР “Мәгариф турындагы Закон” ына;

       4.    “Перспектива” концепциясе һәм белем бирүнең яңа   стандартлары таләпләренә туры    килгән дәреслекләр исемлегенә  нигезләнеп төзелде. 

          УКУЧЫЛАРНЫҢ ӘЗЕРЛЕК  ДӘРӘҖӘСЕНӘ ТАЛӘПЛӘР

1 нче сыйныфны тәмамлаганда, укучыларның белеменә, эш осталыгына  һәм күнекмәләренә таләпләр:

•        әсәрне иҗекләп, аерым сүзләрне дөрес әйтеп укый белү;

•        текст эчтәлеген аңлау;

•        проза һәм шигъри әсәрләрне аера белү;

•        фольклор әсәрләрен аеру (табышмак, санамыш, тизәйткеч, эндәшләр һ.б.)

•        тексттагы кабатлаулар, рифма, эндәш сүзләрне табу, сорау һәм өндәү җөмләләрне тану

•        “Эчтәлек” битеннән кирәкле әсәрнең кайсы биттә булуын ачыклау;

•        бирелгән текстка карата сорауларга җавап табу.

Укучы түбәндәгеләрне белергә тиеш

•        төрле авторларның 3 — 4 әсәрен яттан;

•        укылган әсәрләрнең эчтәлеген.

Әдәби уку дәресләренең максаты:

  • балада дөрес һәм йөгерек укуга ихтыяҗ булдыру (текстлар балаларга ошарга, тиз истә калырга, күбрәк уку теләге, уку барышындагы кыенлыкларны җиңү теләге уятырга тиеш);
  • алты-җиде яшьтәге балада беренчел уку күнекмәләре булдыру (шигъри әсәрләр белән бала кечкенәдән — балалар бакчасында йөргәндә үк таныш була, шигырь юлларының кыскалыгы укуга теләк уята, рифма аңа сүзне табарга ярдәм итә, үз көченә ышаныч уята, ритм кечкенә балаларның яшәү рәвешенә туры килә);
  • әдәбият үсешенең халык авыз иҗатыннан язма формаларга күчү эзлеклелеге аңлатыла (беренче сыйныф укучылары халык авыз иҗатының төрле формалары: фольклорның кече жанрлары, әйләнмәле, чылбыр, алдавыч әкиятләр, төрле авторларның балалар өчен язылган шигырьләре, кыска хикәяләр белән таныша );

алты яшьлек баланың әхлакый һәм эстетик үсеш дәрәҗәсе иң алгы планда тора (халык авыз иҗаты һәм әдәби әсәрләрнең сюжеты уен характерында бара; күпчелек текстлар балаларда юмор хисе тәрбияләүгә юнәлтелә).

Эш программасының эчтәлеге

  Әдәби уку дәресләре программасы атнага 1 сәгать исәбеннән төзелде. Барысы 13 сәгать.

Халык авыз иҗаты һәм әдәбият (3сәг.). 

Балаларда халык авыз иҗаты турында гомуми күзаллау булдырыла. Авторларның булмавы, телдән сөйләм, практик-уен характерындагы кече жанр әсәрләре. Санамыш, табышмак, тизәйткеч, эндәшләр.Халык авыз иҗатының табышмак, әйләнмәле әкият кебек формаларын практик үзләштерү.

 Әдәби жанрлар (10 сәг.)

 Жанрлар турындагомуми күзаллау булдыру.

Рифма белән танышу: аны таба, куллана белергә күнектерү.

 Кыска текстлар һәм аларга ясалган иллюстрацияләрне  чагыштырып, әдәби образның сәнгатьнең төрле төрләрендә тасвирлануы аңлату.

     Балалар проза һәм поэзиянең үзенчәлекләрен танып беләләр, “автор”, “әсәрнең исеме” төшенчәләре бирелә, әсәрдәге персонажларны танып әйтә алалар.

КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН

ӘДӘБИ УКУ

п\п

Дәрес темасы

сәг.

саны

План

дата

Факт

дата

Искәрмә

1

Туган телем-татар теле Г.Тукай «Туган тел», Б.Камалов «Туган җирләр”, Н.Исәнбәт “Өч матур  сүз”, А. Нигмәтуллин “Бәхетле малай”,З.Мансур “И газиз Туган телем”

1

14.02.

2

Кыш килде. Ә.Кари ”Кыш”, И.Туктар “Кышкы урманда”, Г.Ибраһимов “Кар ява”,  Г.Сабитов “Безнең якларда кышлаучы кошлар”,Г.Лотфи  ”Балалар ярдәм итә”

1

28.02

3

Гаилә. Г.Тукай “Безнең гаилә”, Г.Бакир         ”Сания”, М.Гафури “Әби белән онык”, В.Ахунҗанов “Нәни тимерче”,  М.Гафури ” Ата-ана”, М.Хэсэнов “Көн җылынды”.  

1

7.03

4

Әдәп-әхлак.  М.Гафури “Тырыш балалар”, И.Туктар “Авыраяк”, Г.Бәширов “Ул да булса сылтау”, Д.Аппакова “Рөстәм”, Г.Рәхимов “Мәктәпкә барасы бар”.

1

14.03

5

Иң мөкатдәс нәрсә-эш. Г.Тукай “Эшкә өндәү”, А.Алиш “Эшче абый”, Ш.Маннур “Тырыш кыз”, Н.Дәүли “Минем кадерле әбием”, Г.Сабитов “Чүкеч”, М.Җәлил “Бакчада-өмәдә”.

1

21.03

6

Үсемлекләр һәм җәнлекләр дөньясы.

Г.Тукай “Кошларга”, К.Юлдаш “Мәче башлы ябалак”, Җ.Тәрҗеманов “Шуктуган”,Г.Бәширов “Җирән кашка”, М.Фәйзуллина  “Чисталык яратабыз”.

1

4.04.

7

Яз килә, яз көлә.

Н.Арсланов “Яз”, Г.Галиев “Апрель», Ә.Бикчәнтәева “Умырзая”,  Г.Тукай “Карлыгач”, Х.Туфан “Яз җыры ” , Г.Нәбиуллин  ”Җиңү иртәсендә”.

1

11.04.

8

Ямьле җәй җитә. Г. Бәширов “Яңгыр килә”, Г.Галив “Җәйге авылда”, Г.Ахунов “Сабан туенда”, Ш.Галиев “Ашарга яраклы үләннәр”, Р.Миңнуллин “Төсле мизгелләр”

1

18.04.

9

Халык авыз иҗаты.

Татар халык җырлары. Әпипә. Ай  былбылым.

Мәкалләр һәм әйтемнәр

1

25.04.

10

Табышмаклар. Әйтешү, тизәйткеч, такмазалар.

1

2.05.

11

Әкиятләр “Өч кыз”,”Төлке белән торна”

1

16.05.

12

Куренекле татар язучылары.

Г.Тукай Су анасы,

1

23.05.

13

Г.Ибраһимов ” Балык тотканда”, М.Җәлил “Күке”, “Куян”

1

30.05.

Укытуны тематик планлаштыру.

әлифба

предмет

Сыйныф 1

Укытучы____Хадиуллина Э.З.

Сәгатьләр саны:

Барлыгы  20  сәг;  атнага  1  сәг.

   1 нче сыйныф өчен элифбадан   эш программасы башлангыч гомуми белем бирүнең Федераль

дәүләт  белем  стандартына   туры китерелеп төзелде.

         Эш программасы татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандартына,

      1.      29.08.2011 елда ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган гомумбелем бирү учреждениеләре өчен региональ базис укыту планына (Приказ №9282/11);

         2.  06.10.2009 нчы елда РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт  стандартын гамәлгә кертү” турындагы боерыгына (Приказ №373);

       3.    РФ һәм ТР “Мәгариф турындагы Закон” ына;

       4.    “Перспектива” концепциясе һәм белем бирүнең яңа   стандартлары таләпләренә туры    килгән дәреслекләр исемлегенә  нигезләнеп төзелде. 

Дәреслек:

Элифба.  1нче сыйныф очен дәреслек./ Р.Х.Ягъфарова/ Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2012.

                  

Өстәмә әдәбият:

  1. DVD. Барсикның мультфильмнар иленә сәяхәте. (Дәүләт телләрен өйрәнү өчен мультимедиа басма, 2009 ел)
  2. DVD. Барсикның легендалар иленә сәяхәте. (Дәүләт телләрен өйрәнү өчен мультимедиа басма, 2009 ел)

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

         1 нче сыйныф өчен әдәби укудан  эш программасы башлангыч гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт  

белем  стандартына   туры китерелеп төзелде.

     Программа яңа укыту стандартлары таләпләрен искә алып, үстерешле укыту принциплары белән традицион белем бирү принципларының үзара тыгыз бәйләнештә булуын тәэмин итә торган «Перспектива» концепциясенә нигезләнеп эшләнде.

Программа база дәрәҗәсендә.

          УКУЧЫЛАРНЫҢ ӘЗЕРЛЕК  ДӘРӘҖӘСЕНӘ ТАЛӘПЛӘР

Әлифба чорының ахырына балалар:

1. Татар теленең авазларының сузык һәм тартык; әйткәндә, сөйләм органнарында киртә ясала/ясалмый торган авазларга бүленүен, сузыкларның калын һәм нечкә булуын, тартыкларның нечкә- калын яңгырашын сузык аваз хәрефләре белдерүен;

- сүзнең яңгыраш һәм мәгънә бөтенлегенә ия булуын;

- сүзнең иҗекләргә бүленүен, бер иҗекнең көчлерәк һәм озынрак әйтелүен;

-  сүзләр предметларны, аларның билгеләрен, эш-хәрәкәтләрен белдерүләрен, ярдәмче сүзләр сүзләрне, җөмләләрне үзара бәйләү өчен хезмәт итүләрен, аларның график символларын;

- әйтмә сөйләмнең текст һәм җөмләләргә бүленүен, аларны график сурәтләп булу мөмкинлеген;

элемент-сызыклар һәм элемент-өлгеләрнең басма һәм язма хәрефләрнең график системасының структур (төзелеш) берәмлекләре булуын;

- һәр басма һәм язма хәреф формасының тиешле урын-сан мөнәсәбәтендә урнашкан элементлардан торуын аңлый белергә тиеш.

2. Укучылар сүз башыннан башлап, андагы һәр авазны көчлерәк итеп билгели бара, берсен аерып алып аңа характеристика бирә;

- анализ вакытында тартыкларның яңгырау-саңгыраулыгын билгеләү алымнарын куллана;

- сүзне иҗекләргә бүлә;

- схемалардан сүзнең аваз язылышын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп укый;

- схемалардагы һәм «Әлифба» текстларында бирелгән хәреф язуын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп укый;

- сүзнең аваз формасын шартлы график формадан хәреф формасына һәм киресенчә үзгәртә;

- элемент-шаблоннар нигезендә басма һәм язма хәрефләрне төзи һәм анализлый;

3. Туган телнең сөйләм төзелешен аңлый, аваз, иҗек, сүз, сүзтезмә, җөмлә, текст кебек тел берәмлекләрен образлы күзаллый;

4. Һәр укучы үзенә генә хас темпта  текстларны офоэпик нормаларга туры китереп укый;

- текстның аерым бер өлешләрен сөйли (2 — 3 җөмлә белән) ;

- укылган текст эчтәлеге буенча бирелгән сорауларга җавап бирә;

- тыңланган текстка исем куша белергә тиеш.

ПРОГРАММА ЭЧТӘЛЕГЕ

 “Әдәби уку” курсыннан эш программасы 2 өлештән тора.

ГРАМОТАГА ӨЙРӘТҮ ПРОГРАММАСЫ

Грамотага өйрәтү дәресләренең максаты:

Укучыларны татар теленең график системасы төзелеше һәм функциясенең гомуми закончалыклары белән танышу нигезендә башлангыч уку һәм язуга өйрәтү. Бу үз чиратында укучыларда тел турында белем һәм күнекмәләрнең формалашуына нигез булып тора.

Грамотага өйрәнү чорында график эшчәнлекне үзләштерү — I сыйныф укучысының төп бурычы. Чөнки бу эшчәнлек нәтиҗәсендә балаларда уку һәм язу күнекмәләре формалаша.

 Грамотага өйрәнү процессында балаларда татар теле системасының төп тел берәмлекләре (аваз, сүз, сүзтезмә, җөмлә, текст) турында күзаллау туа, фонематик ишетү һәм авазны әйтү культурасы үсә. Алар, беренчедән, төрле шартлы модельләр (квадрат, түгәрәк) һәм махсус транскрипция билгеләре системасы нигезендә сүзнең аваз формасын күз алдына китереп әйтә алу; икенчедән, сөйләмнең фонетик язуын тиешле басма яки язма хәрефләргә күчерү; өченчедән, сүзнең хәреф моделе буенча аваз формасын төзү эшчәнлеген, ягъни уку күнекмәләрен үзләштерәләр. Шул ук вакытта укучылар язма хәрефләрне, аларны иҗекләргә, сүзләргә тоташтырып язу технологиясен дә үзләштерәләр.

ТЕМАТИК ПЛАНЛАШТЫРУ

Әзерлек чоры.  Уку (3 сәг.)

Әкият текстын тыңлау, эчтәлеген сөйләү.

Балаларда текст турында башлангыч күзаллау булдыру. Рәсем белән бирелгән хикәяне исемләү .Текст төзү элементлары. Укылган текст эчтәлеге буенча бирелгән укытучы сорауларына җавап бирү. Текст эчтәлеген сайлап алып сөйләү, шигырь ятлау. Сүз турында башлангыч күзаллау булдыру. Басма хәрефләрнең элемент-өлгеләре белән танышу.

Әлифба чоры  Уку (17 сәг.)

Сузык авазларының артикуляцияләрен ныгыту. Сузык авазларны аеру күнегүләре. Иҗек турында белешмә. Элемент-өлге ярдәме белән басма хәрефләр төзү һәм аларның формаларын үзләштерү. Укытучы укыган текстны тыңлау, эчтәлеген аңлау, куелган сорауларга җавап табу, ишетеп кабул ителгән текстның эчтәлеген тулысынча яки сайлап сөйләү.

 Рәсем һәм схема белән бирелгән сүзләргә аваз анализы.

Аваз-хәреф схемаларын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп уку. Шартлы билгеләр һәм басма хәрефләр нигезендә сүзнең аваз формасын график формага күчерү процессын күзәтү. Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны  калын һәм нечкә яңгырашын билгеләү. Аваз-хәреф схемалары нигезендә авазларны аеру, иҗекләр, сүзләр, текстлар уку.

 Табышмаклар уку һәм аларның җавабын табу. Тизәйткечләр, санамышлар, үртәвечләр, өйрәнелә торган аваз булган халык мәкальләрен уку, истә калдыру һәм хәтер буенча сөйләү.

Аваз. иҗек.сүз.җөмлә һәм текст турында образлы күзаллау формалаштыру. Текстта сурәтләнгән вакыйгаларга укучы баланың һәм авторның мөнәсәбәтен белдерә белү.

КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН

п\п

Дәрес темасы

дэрес саны

вакыты

Искәрмә

План  

Факт  

Әзерлек чоры  - 3 сәг.

1

Белем коне.Сойлэм. Туган тел,Нинди туган теллэр бар.

1

6.09

2

Акыл, уй, фикер. Жөмлә, сүз, аваз, сузык хэм тартык авазлар.

1

13.09.

3

Хэреф.Нинди сузлэр була.Ижек.

1

20.09.

Әлифба чоры – 20 сәг.

4

Сузык [а], [ә] авазлары,  А, а, Ә, ә хәрефләре.

Сузык [ы], [э] авазлары,  Ы, ы, Э, э хәрефләре.

1

27.09.

5

Тартык [р], [л] авазлары һәм Р, р, Л, л хәрефләре.

1

4.10.

6

[н], [т] авазлары һәм Н, н, Т, т хәрефләре.

[къ], [к] , [и], авазлары һәм  И,и, К, к хәрефләре

1

11.10.

7

[д], [б] авазлары һәм  Д,д һәм Б, б хәрефләре.

1

18.10.

8

Сузык  [ү], [у], авазлары,   Ү, ү, У, у хәрефләре

1

25.10.

9

[м], [с] авазлары һәм  С, с, М, м хәрефләре.

1

1.11.

10

[г], [п] авазлары һәм  Г, г, П, п хәрефләре.

1

15.11.

11

[з], [ш] авазлары һәм З, з, Ш, ш хәрефләре.

1

22.11.

12

Сузык [о], [ө] авазлары,  О, о, Ө, ө хәрефләре.

[й],  авазы һәм Й, й хәрефе

1

29.11.

13

[о] -[ө]  , [ы] -[э]  сузыклары О-ө, ы-е хәрефләре.

 [ң] авазы, ң  хәрефе.  

1

6.12.

14

[йа], [йә] ],[йы], [йэ] авазлары һәм Я, я, Е,е хәрефләре.

1

13.12.

15

[ w ], [ч] авазлары һәм В,в , Ч, ч хәрефләре.

[в],  авазы һәм  В,в  хәрефләре

1

20.12.

16

[ж], [җ] авазлары һәм Ж, ж, Җ, җ хәрефләре.

[х], [һ] авазлары һәм Х, х, Һ, һ хәрефләре.

1

10.01.

17

[ф], авазы һәм  Ф, ф  хәрефләре.

[йу], [йү] авазлары һәм Ю, ю, хәрефләре

1

17.01.

18

[йо], [о] авазлары һәм Ё,ё, хәрефләре.

1

24.01.

19

ь (нечкәлек билгесе), ъ (катылык билгесе) хәрефләре.

 ь хәрефе ( аеру билгесе), ъ хәрефе (аеру билгесе).

1

31.01.

20

[щ] авазы.   Щ,щ  хәрефләре.[ц, авазы. Ц, ц  хәрефләре Текстлар уку.

1

7.02.

Resource id #566


Предварительный просмотр:

Укытуны тематик планлаштыру.

әдәби  уку

предмет

Сыйныф 1

Укытучы____Хадиуллина Э.З.

Сәгатьләр саны:

Барлыгы  13   сәг;  атнага  1  сәг.

1 нче сыйныф өчен әдәби укудан  эш программасы башлангыч гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт  белем  стандартына( 2009) туры китерелеп төзелде.

Программа яңа укыту стандартлары таләпләрен искә алып, үстерешле укыту принциплары белән традицион белем бирү принципларының үзара тыгыз бәйләнештә булуын тәэмин итә торган «Перспектив башлангыч мәктәп» концепциясенә нигезләнеп эшләнде.

Дәреслек:

Туган тел. 1нче сыйныф очен дәреслек./ С.Г.Вәгыйзова, Р.Г.Вәлитова, М.Ш.Гәлләмова/ Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2011.

                  

Өстәмә әдәбият:

  1. DVD. Барсикның мультфильмнар иленә сәяхәте. (Дәүләт телләрен өйрәнү өчен мультимедиа басма, 2009 ел)
  2. DVD. Барсикның легендалар иленә сәяхәте. (Дәүләт телләрен өйрәнү өчен мультимедиа басма, 2009 ел)

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

         1 нче сыйныф өчен эдэби укудан   эш программасы башлангыч гомуми белем бирүнең Федераль

дәүләт  белем  стандартына   туры китерелеп төзелде.

         Эш программасы татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандартына,

      1.      29.08.2011 елда ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган гомумбелем бирү учреждениеләре өчен региональ базис укыту планына (Приказ №9282/11);

         2.  06.10.2009 нчы елда РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт  стандартын гамәлгә кертү” турындагы боерыгына (Приказ №373);

       3.    РФ һәм ТР “Мәгариф турындагы Закон” ына;

       4.    “Перспектива” концепциясе һәм белем бирүнең яңа   стандартлары таләпләренә туры    килгән дәреслекләр исемлегенә  нигезләнеп төзелде. 

          УКУЧЫЛАРНЫҢ ӘЗЕРЛЕК  ДӘРӘҖӘСЕНӘ ТАЛӘПЛӘР

1 нче сыйныфны тәмамлаганда, укучыларның белеменә, эш осталыгына  һәм күнекмәләренә таләпләр:

•        әсәрне иҗекләп, аерым сүзләрне дөрес әйтеп укый белү;

•        текст эчтәлеген аңлау;

•        проза һәм шигъри әсәрләрне аера белү;

•        фольклор әсәрләрен аеру (табышмак, санамыш, тизәйткеч, эндәшләр һ.б.)

•        тексттагы кабатлаулар, рифма, эндәш сүзләрне табу, сорау һәм өндәү җөмләләрне тану

•        “Эчтәлек” битеннән кирәкле әсәрнең кайсы биттә булуын ачыклау;

•        бирелгән текстка карата сорауларга җавап табу.

Укучы түбәндәгеләрне белергә тиеш

•        төрле авторларның 3 — 4 әсәрен яттан;

•        укылган әсәрләрнең эчтәлеген.

Әдәби уку дәресләренең максаты:

  • балада дөрес һәм йөгерек укуга ихтыяҗ булдыру (текстлар балаларга ошарга, тиз истә калырга, күбрәк уку теләге, уку барышындагы кыенлыкларны җиңү теләге уятырга тиеш);
  • алты-җиде яшьтәге балада беренчел уку күнекмәләре булдыру (шигъри әсәрләр белән бала кечкенәдән — балалар бакчасында йөргәндә үк таныш була, шигырь юлларының кыскалыгы укуга теләк уята, рифма аңа сүзне табарга ярдәм итә, үз көченә ышаныч уята, ритм кечкенә балаларның яшәү рәвешенә туры килә);
  • әдәбият үсешенең халык авыз иҗатыннан язма формаларга күчү эзлеклелеге аңлатыла (беренче сыйныф укучылары халык авыз иҗатының төрле формалары: фольклорның кече жанрлары, әйләнмәле, чылбыр, алдавыч әкиятләр, төрле авторларның балалар өчен язылган шигырьләре, кыска хикәяләр белән таныша );

алты яшьлек баланың әхлакый һәм эстетик үсеш дәрәҗәсе иң алгы планда тора (халык авыз иҗаты һәм әдәби әсәрләрнең сюжеты уен характерында бара; күпчелек текстлар балаларда юмор хисе тәрбияләүгә юнәлтелә).

Эш программасының эчтәлеге

  Әдәби уку дәресләре программасы атнага 1 сәгать исәбеннән төзелде. Барысы 13 сәгать.

Халык авыз иҗаты һәм әдәбият (3сәг.). 

Балаларда халык авыз иҗаты турында гомуми күзаллау булдырыла. Авторларның булмавы, телдән сөйләм, практик-уен характерындагы кече жанр әсәрләре. Санамыш, табышмак, тизәйткеч, эндәшләр.Халык авыз иҗатының табышмак, әйләнмәле әкият кебек формаларын практик үзләштерү.

 Әдәби жанрлар (10 сәг.)

 Жанрлар турындагомуми күзаллау булдыру.

Рифма белән танышу: аны таба, куллана белергә күнектерү.

 Кыска текстлар һәм аларга ясалган иллюстрацияләрне  чагыштырып, әдәби образның сәнгатьнең төрле төрләрендә тасвирлануы аңлату.

     Балалар проза һәм поэзиянең үзенчәлекләрен танып беләләр, “автор”, “әсәрнең исеме” төшенчәләре бирелә, әсәрдәге персонажларны танып әйтә алалар.

КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН

ӘДӘБИ УКУ

п\п

Дәрес темасы

сәг.

саны

План

дата

Факт

дата

Искәрмә

1

Туган телем-татар теле Г.Тукай «Туган тел», Б.Камалов «Туган җирләр”, Н.Исәнбәт “Өч матур  сүз”, А. Нигмәтуллин “Бәхетле малай”,З.Мансур “И газиз Туган телем”

1

14.02.

2

Кыш килде. Ә.Кари ”Кыш”, И.Туктар “Кышкы урманда”, Г.Ибраһимов “Кар ява”,  Г.Сабитов “Безнең якларда кышлаучы кошлар”,Г.Лотфи  ”Балалар ярдәм итә”

1

28.02

3

Гаилә. Г.Тукай “Безнең гаилә”, Г.Бакир         ”Сания”, М.Гафури “Әби белән онык”, В.Ахунҗанов “Нәни тимерче”,  М.Гафури ” Ата-ана”, М.Хэсэнов “Көн җылынды”.  

1

7.03

4

Әдәп-әхлак.  М.Гафури “Тырыш балалар”, И.Туктар “Авыраяк”, Г.Бәширов “Ул да булса сылтау”, Д.Аппакова “Рөстәм”, Г.Рәхимов “Мәктәпкә барасы бар”.

1

14.03

5

Иң мөкатдәс нәрсә-эш. Г.Тукай “Эшкә өндәү”, А.Алиш “Эшче абый”, Ш.Маннур “Тырыш кыз”, Н.Дәүли “Минем кадерле әбием”, Г.Сабитов “Чүкеч”, М.Җәлил “Бакчада-өмәдә”.

1

21.03

6

Үсемлекләр һәм җәнлекләр дөньясы.

Г.Тукай “Кошларга”, К.Юлдаш “Мәче башлы ябалак”, Җ.Тәрҗеманов “Шуктуган”,Г.Бәширов “Җирән кашка”, М.Фәйзуллина  “Чисталык яратабыз”.

1

4.04.

7

Яз килә, яз көлә.

Н.Арсланов “Яз”, Г.Галиев “Апрель», Ә.Бикчәнтәева “Умырзая”,  Г.Тукай “Карлыгач”, Х.Туфан “Яз җыры ” , Г.Нәбиуллин  ”Җиңү иртәсендә”.

1

11.04.

8

Ямьле җәй җитә. Г. Бәширов “Яңгыр килә”, Г.Галив “Җәйге авылда”, Г.Ахунов “Сабан туенда”, Ш.Галиев “Ашарга яраклы үләннәр”, Р.Миңнуллин “Төсле мизгелләр”

1

18.04.

9

Халык авыз иҗаты.

Татар халык җырлары. Әпипә. Ай  былбылым.

Мәкалләр һәм әйтемнәр

1

25.04.

10

Табышмаклар. Әйтешү, тизәйткеч, такмазалар.

1

2.05.

11

Әкиятләр “Өч кыз”,”Төлке белән торна”

1

16.05.

12

Куренекле татар язучылары.

Г.Тукай Су анасы,

1

23.05.

13

Г.Ибраһимов ” Балык тотканда”, М.Җәлил “Күке”, “Куян”

1

30.05.

Укытуны тематик планлаштыру.

әлифба

предмет

Сыйныф 1

Укытучы____Хадиуллина Э.З.

Сәгатьләр саны:

Барлыгы  20  сәг;  атнага  1  сәг.

   1 нче сыйныф өчен элифбадан   эш программасы башлангыч гомуми белем бирүнең Федераль

дәүләт  белем  стандартына   туры китерелеп төзелде.

         Эш программасы татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандартына,

      1.      29.08.2011 елда ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган гомумбелем бирү учреждениеләре өчен региональ базис укыту планына (Приказ №9282/11);

         2.  06.10.2009 нчы елда РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт  стандартын гамәлгә кертү” турындагы боерыгына (Приказ №373);

       3.    РФ һәм ТР “Мәгариф турындагы Закон” ына;

       4.    “Перспектива” концепциясе һәм белем бирүнең яңа   стандартлары таләпләренә туры    килгән дәреслекләр исемлегенә  нигезләнеп төзелде. 

Дәреслек:

Элифба.  1нче сыйныф очен дәреслек./ Р.Х.Ягъфарова/ Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2012.

                  

Өстәмә әдәбият:

  1. DVD. Барсикның мультфильмнар иленә сәяхәте. (Дәүләт телләрен өйрәнү өчен мультимедиа басма, 2009 ел)
  2. DVD. Барсикның легендалар иленә сәяхәте. (Дәүләт телләрен өйрәнү өчен мультимедиа басма, 2009 ел)

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

         1 нче сыйныф өчен әдәби укудан  эш программасы башлангыч гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт  

белем  стандартына   туры китерелеп төзелде.

     Программа яңа укыту стандартлары таләпләрен искә алып, үстерешле укыту принциплары белән традицион белем бирү принципларының үзара тыгыз бәйләнештә булуын тәэмин итә торган «Перспектива» концепциясенә нигезләнеп эшләнде.

Программа база дәрәҗәсендә.

          УКУЧЫЛАРНЫҢ ӘЗЕРЛЕК  ДӘРӘҖӘСЕНӘ ТАЛӘПЛӘР

Әлифба чорының ахырына балалар:

1. Татар теленең авазларының сузык һәм тартык; әйткәндә, сөйләм органнарында киртә ясала/ясалмый торган авазларга бүленүен, сузыкларның калын һәм нечкә булуын, тартыкларның нечкә- калын яңгырашын сузык аваз хәрефләре белдерүен;

- сүзнең яңгыраш һәм мәгънә бөтенлегенә ия булуын;

- сүзнең иҗекләргә бүленүен, бер иҗекнең көчлерәк һәм озынрак әйтелүен;

-  сүзләр предметларны, аларның билгеләрен, эш-хәрәкәтләрен белдерүләрен, ярдәмче сүзләр сүзләрне, җөмләләрне үзара бәйләү өчен хезмәт итүләрен, аларның график символларын;

- әйтмә сөйләмнең текст һәм җөмләләргә бүленүен, аларны график сурәтләп булу мөмкинлеген;

элемент-сызыклар һәм элемент-өлгеләрнең басма һәм язма хәрефләрнең график системасының структур (төзелеш) берәмлекләре булуын;

- һәр басма һәм язма хәреф формасының тиешле урын-сан мөнәсәбәтендә урнашкан элементлардан торуын аңлый белергә тиеш.

2. Укучылар сүз башыннан башлап, андагы һәр авазны көчлерәк итеп билгели бара, берсен аерып алып аңа характеристика бирә;

- анализ вакытында тартыкларның яңгырау-саңгыраулыгын билгеләү алымнарын куллана;

- сүзне иҗекләргә бүлә;

- схемалардан сүзнең аваз язылышын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп укый;

- схемалардагы һәм «Әлифба» текстларында бирелгән хәреф язуын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп укый;

- сүзнең аваз формасын шартлы график формадан хәреф формасына һәм киресенчә үзгәртә;

- элемент-шаблоннар нигезендә басма һәм язма хәрефләрне төзи һәм анализлый;

3. Туган телнең сөйләм төзелешен аңлый, аваз, иҗек, сүз, сүзтезмә, җөмлә, текст кебек тел берәмлекләрен образлы күзаллый;

4. Һәр укучы үзенә генә хас темпта  текстларны офоэпик нормаларга туры китереп укый;

- текстның аерым бер өлешләрен сөйли (2 — 3 җөмлә белән) ;

- укылган текст эчтәлеге буенча бирелгән сорауларга җавап бирә;

- тыңланган текстка исем куша белергә тиеш.

ПРОГРАММА ЭЧТӘЛЕГЕ

 “Әдәби уку” курсыннан эш программасы 2 өлештән тора.

ГРАМОТАГА ӨЙРӘТҮ ПРОГРАММАСЫ

Грамотага өйрәтү дәресләренең максаты:

Укучыларны татар теленең график системасы төзелеше һәм функциясенең гомуми закончалыклары белән танышу нигезендә башлангыч уку һәм язуга өйрәтү. Бу үз чиратында укучыларда тел турында белем һәм күнекмәләрнең формалашуына нигез булып тора.

Грамотага өйрәнү чорында график эшчәнлекне үзләштерү — I сыйныф укучысының төп бурычы. Чөнки бу эшчәнлек нәтиҗәсендә балаларда уку һәм язу күнекмәләре формалаша.

 Грамотага өйрәнү процессында балаларда татар теле системасының төп тел берәмлекләре (аваз, сүз, сүзтезмә, җөмлә, текст) турында күзаллау туа, фонематик ишетү һәм авазны әйтү культурасы үсә. Алар, беренчедән, төрле шартлы модельләр (квадрат, түгәрәк) һәм махсус транскрипция билгеләре системасы нигезендә сүзнең аваз формасын күз алдына китереп әйтә алу; икенчедән, сөйләмнең фонетик язуын тиешле басма яки язма хәрефләргә күчерү; өченчедән, сүзнең хәреф моделе буенча аваз формасын төзү эшчәнлеген, ягъни уку күнекмәләрен үзләштерәләр. Шул ук вакытта укучылар язма хәрефләрне, аларны иҗекләргә, сүзләргә тоташтырып язу технологиясен дә үзләштерәләр.

ТЕМАТИК ПЛАНЛАШТЫРУ

Әзерлек чоры.  Уку (3 сәг.)

Әкият текстын тыңлау, эчтәлеген сөйләү.

Балаларда текст турында башлангыч күзаллау булдыру. Рәсем белән бирелгән хикәяне исемләү .Текст төзү элементлары. Укылган текст эчтәлеге буенча бирелгән укытучы сорауларына җавап бирү. Текст эчтәлеген сайлап алып сөйләү, шигырь ятлау. Сүз турында башлангыч күзаллау булдыру. Басма хәрефләрнең элемент-өлгеләре белән танышу.

Әлифба чоры  Уку (17 сәг.)

Сузык авазларының артикуляцияләрен ныгыту. Сузык авазларны аеру күнегүләре. Иҗек турында белешмә. Элемент-өлге ярдәме белән басма хәрефләр төзү һәм аларның формаларын үзләштерү. Укытучы укыган текстны тыңлау, эчтәлеген аңлау, куелган сорауларга җавап табу, ишетеп кабул ителгән текстның эчтәлеген тулысынча яки сайлап сөйләү.

 Рәсем һәм схема белән бирелгән сүзләргә аваз анализы.

Аваз-хәреф схемаларын иҗекләп һәм орфоэпик дөрес итеп уку. Шартлы билгеләр һәм басма хәрефләр нигезендә сүзнең аваз формасын график формага күчерү процессын күзәтү. Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны  калын һәм нечкә яңгырашын билгеләү. Аваз-хәреф схемалары нигезендә авазларны аеру, иҗекләр, сүзләр, текстлар уку.

 Табышмаклар уку һәм аларның җавабын табу. Тизәйткечләр, санамышлар, үртәвечләр, өйрәнелә торган аваз булган халык мәкальләрен уку, истә калдыру һәм хәтер буенча сөйләү.

Аваз. иҗек.сүз.җөмлә һәм текст турында образлы күзаллау формалаштыру. Текстта сурәтләнгән вакыйгаларга укучы баланың һәм авторның мөнәсәбәтен белдерә белү.

КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН

п\п

Дәрес темасы

дэрес саны

вакыты

Искәрмә

План  

Факт  

Әзерлек чоры  - 3 сәг.

1

Белем коне.Сойлэм. Туган тел,Нинди туган теллэр бар.

1

6.09

2

Акыл, уй, фикер. Жөмлә, сүз, аваз, сузык хэм тартык авазлар.

1

13.09.

3

Хэреф.Нинди сузлэр була.Ижек.

1

20.09.

Әлифба чоры – 20 сәг.

4

Сузык [а], [ә] авазлары,  А, а, Ә, ә хәрефләре.

Сузык [ы], [э] авазлары,  Ы, ы, Э, э хәрефләре.

1

27.09.

5

Тартык [р], [л] авазлары һәм Р, р, Л, л хәрефләре.

1

4.10.

6

[н], [т] авазлары һәм Н, н, Т, т хәрефләре.

[къ], [к] , [и], авазлары һәм  И,и, К, к хәрефләре

1

11.10.

7

[д], [б] авазлары һәм  Д,д һәм Б, б хәрефләре.

1

18.10.

8

Сузык  [ү], [у], авазлары,   Ү, ү, У, у хәрефләре

1

25.10.

9

[м], [с] авазлары һәм  С, с, М, м хәрефләре.

1

1.11.

10

[г], [п] авазлары һәм  Г, г, П, п хәрефләре.

1

15.11.

11

[з], [ш] авазлары һәм З, з, Ш, ш хәрефләре.

1

22.11.

12

Сузык [о], [ө] авазлары,  О, о, Ө, ө хәрефләре.

[й],  авазы һәм Й, й хәрефе

1

29.11.

13

[о] -[ө]  , [ы] -[э]  сузыклары О-ө, ы-е хәрефләре.

 [ң] авазы, ң  хәрефе.  

1

6.12.

14

[йа], [йә] ],[йы], [йэ] авазлары һәм Я, я, Е,е хәрефләре.

1

13.12.

15

[ w ], [ч] авазлары һәм В,в , Ч, ч хәрефләре.

[в],  авазы һәм  В,в  хәрефләре

1

20.12.

16

[ж], [җ] авазлары һәм Ж, ж, Җ, җ хәрефләре.

[х], [һ] авазлары һәм Х, х, Һ, һ хәрефләре.

1

10.01.

17

[ф], авазы һәм  Ф, ф  хәрефләре.

[йу], [йү] авазлары һәм Ю, ю, хәрефләре

1

17.01.

18

[йо], [о] авазлары һәм Ё,ё, хәрефләре.

1

24.01.

19

ь (нечкәлек билгесе), ъ (катылык билгесе) хәрефләре.

 ь хәрефе ( аеру билгесе), ъ хәрефе (аеру билгесе).

1

31.01.

20

[щ] авазы.   Щ,щ  хәрефләре.[ц, авазы. Ц, ц  хәрефләре Текстлар уку.

1

7.02.

Resource id #568

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

1 сыйныфта әдәби укудан эш программасы

Татарстан Республикасынын  Мәгариф  министрлыгы  тарафыннан раслап тәкъдим ителгән 1 нче сыйныф өчен «Әлифба»  (а...

1 нче сыйныф өчен әдәби укудан эш программасы

Әдәби укудан эш программасы, 1 сыйныф.( ФГОС "Перспектив башлангыч мәктәп" )...

1 нче сыйныфта әдәби укудан эш программасы

       Әдәби уку фәненнән эш программасы “Перспективалы башлангыч мәктәп” концепциясе һәм икенче буын гомуми белем бирү  федераль дәүләт  стан-дартлары таләп...

укудан эш программасы 1 класс рус төркеме

1 классның рус төркеме өченэш программасы...

2 нче сыйныф өчен әдәби укудан эш программасы

2 нче сыйныф өчен әдәби укудан эш программасы ТРМәгариф министрлыгы тарафыннан расланган«Рус телле балаларга татар теле һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә үрнәк укыту программасы»на ...

3 нче сыйныф өчен әдәби укудан эш программасы

3 нче сыйныф өчен әдәби укудан   эш программасы...