Ч деп болгаш Чч деп ужуктер
план-конспект урока (1 класс)

Кара-Сал Чечек Сергеевна

Ч деп болгаш Чч деп ужуктер

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл ch_dep_un_bolgash_ch_ch_dep_uzhuker.docx87.95 КБ

Предварительный просмотр:

Темазы: "Ч деп ун болгаш  Ч,ч деп ужукер"

Сорулгазы: :  Ооренген уннернин, ужуктернин шын бижилгезинин болгаш номчулгазын катаптаар. Чаа ун, ужуктер-биле таныштырар.   Уругларнын аас болгаш бижимел чугаазын, тывынгыр, сагынгыр чоруун сайзырадыр. Дузааргак, биче сеткилдиг аажы-чанга кижизидер.

Планнаан туннелдер: ч деп ун болгаш Ч,ч деп  ужуктерни таныыры, оске ужуктерден ылгап билири; бижилгези; ооренген ужуктерни катаптаары.

УУД:

Регулятивтиг: партазынын кырында ооренир херекселдерин шын организастап; кичээлдин сорулгаларын тодарадып билиринге  ооренири.

Шингээл барымдаазы – улегер езугаар аас чугаа тургузуп кичээлдин кол сорулгаларын чедип алырынга ооренири.

Уне барымдаазы – улустар-биле чугаалажып. Эш-оорунун болгаш башкызынын чугаазын узе кирбейн, дыннап билиринге ооренири. Кичээлге кылган ажылдарын туннеп билиринге ооренири.

Аажы-чан барымдаазы – оореникчи кижинин этикетти сагып турарынын деннели.

Кичээлдин чорудуу

  1. Организастыг кезээ.

Конгавыс-даа кынгырт диди.

Кичээлдерже кый деп туру.

Шупту чараш турупкаштын,

Кичээливис эгелээли.

  1. Катаптаашкын.

а) чугаа сайзырадылгазы.

-Чылдын кайы уези-дир?

-Чылдын уези -кус.

- Кустун айларын кым адаптарыл?

- Ам болза кайы айыл?

-Эр-хейлер!

 Куску хатка бурулер

сылдырткайнып баткаш

Оожум- аяар парталарже

чыдып алган корунерем.

-Бурулерде состер бижээн, ыыткыр кылдыр номуур силер.

- Бурулерде состерни номчуур.

мал                             сан                           ала

лаа                              оол

моол                        Сонам                       Санаа

Амаа                         салаа

- Эрткен кичээлде ооренген темаларывысты катаптаалынар.

- Домак чуден тургустунганыл?

- Состер чулерден тургустунганыл?

- Чангыс слогтуг состерден аданар.

- Ийи (уш) слогтуг состреден аданар.

- Уннер кандыг болурул?

- Ооренген ажык уннеривисти аданар?

- Ооренген ажык эвес уннеривисти аданар?

3.  Ч деп ун-биле таныжылга.

-Ча чуруун коргузер.

-Бо чул?

- Ча , согун болза тыва анчыларнын эрте-бурун шагдан эдилеп чораан чепсээ болур Уе-уенин аайы-биле ча, согунну бирде аннаарынын , бирде адаан-моорейнин оюнунун, бирде дайылдажырынын чепсээ кылдыр ажыглап чораан.

- Шаанда эр дирткен кижи ыяавыла чаны эки адып билир ужурлуг турган. Оларның тергииннери чугаажок турган болбайн аан. Ындыг тулган ча адар эрлерни аңчылар чалап аңнадыр, аңаа аңны сегиртип бээр чораан.   Чоокка дээр-ле аңчылар дииң аңнаарда ча-согунну хереглеп турган. Үнелиг кештиг аңнарның кежин үревес дээш, чидиг сыйдалыг эвес, хөм азы мыйыс молдуруктуг согуннар-биле аңнап турган.

-Ча  деп состун  слог-уннуг анализин кылыр.

- Состе каш ун барыл?

- Кайы унну танныр -дыр силер?

 - а деп ун кандыгыл?

- Чуге ажык ун деп турар бис.

- Бирги унну тодаргай, дынзыг адананар.

-Бо унну таныыр бис бе ?

- Ындыг болза туннелден кылыптынар? Чуу деп  ун-биле богун  таныжып  ооренир бис?

-Богун кичээливистин темазын кым чугаалаптарыл?

- Ч деп ун болгаш Ч,ч деп ужуктерни ооренип коор бис.

4. Состерден ч деп унну дыннап, танып билиринге, оон туружун тодарадырынга мергежилгелер.

- Ч деп унну эки шойдундур аданар.

- Ч деп ун кандыгыл?

-Чуге ажык эвес деп турар бис?

Уругларнын боттарынга ч кирген аттар, состер тыптырар.

Чечектерим

чечектелзе

чечектелзин

чечектелгеш

черим-чуртум

каастазын.

Оюн. Ч кирген состер адаарымга часкаар силер.

лаа, ча, ача, тоол, чурук,  машина, ном,  хачы, чеди, бажын, хачы, чылан, саазын.

5. Ч,ч деп ужуктер-биле таныжылга.

-Парламал болгаш бижимел ужуктер-биле таныжылга.

-Ч деп ужук чуу чувеге домейил?

-Улуг Ч деп ужукту кажан ажыглап бижиир бис?

Ча-чаа, чо-чоо деп уннер катыжыышкынындан  тургустунган  ажык слогтарны номчуп ооредир..

чан, чаан, чон, чоон деп состерни номчудар.

-узун ажык уннерлиг состерни аданар.

-Кыска ажык уннерлиг состерни аданар.

-Эр-Хейлер.

Ачам, чаан  деп состер -биле схема езугаар домактардан чогаадынар.

-Домак чулерден тургустунганыл?

-Состер чулерден тургустунарыл?

6. Физминутка

Балыктар - эштир

Пагалар- шураар.

Ховаганна- ужар

Сырыныгда оът-сиген  - чайганыр.

Сывыртаарга - дезер

угер сылдыс - дээрде

Угу хундус - удуур.

7. Ном-биле ажыл.

- Чурукту кичээнгейлиг корунер.  Чурукта чуну коруп тур силер? Ол чул?

- Чаан дугайында чуну билир силер? Чааннар каяа чурттаарыл?

- Чааннар Африкада чурттап турар. Африканын чааннары болза делегейде эн-не улуг дириг амытаннар деп санаттынып турар. Чааннарны болза цирке, зоопаркыга коруп болур.

Чулерни бижип кааныл?

Домак деп кайыын билдинер?

Домактарны номчунар.

-Каш домак бижээнил?

Ийиги домакта каш сос барыл?

Бирги состу аданар.

7. Бичии ч деп ужукту бижиири.

https://fs00.infourok.ru/images/doc/237/151634/1/img11.jpg

Устуку шугумнун бичии-ле адаанга демир-ужукту салып алыр. Устунде шугумга чедир он талазынче кыска ийленчек шыйыгны чорудуп, демир-ужукту  адырбайн улаштыр, куду азы халагар шыйыгны устуку шугумга чедир чоруткаш, адаанче углай он талазынче илбектиг ийленчекти чорудар.

8. Кичээлдин туннели.

-Богун кичээлде  xee деп ужук-биле таныштывыс?

-Кичээлде солун чуну билип алдынар?

-Кичээл солун болду бе?

- Кымнар богунгу ооренген ужуувусту эки билип , танып алганыл смайликтер чуруур бис.


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Ажык кичээл темазы: М деп ун болгаш М, м деп ужуктер

Ажык кичээл   Темазы: М деп ун болгаш М, м деп ужуктер  Тоора-Хем 20013Тыва дылТемазы: М деп ун болгаш М, м деп ужектерБашкызы: Самия Хорагай ВикторовнаКлазы: 1 «Г»Сорул...

"Д деп ун болгаш Д,д деп ужуктер"

Тема: Д деп ун болгаш Д,д деп ужуктер.(номчулга болгаш бижилге)...

Ц деп ун болгаш Ц, ц деп ужуктер, (4-ку чада). Оюн-кичээл

Сорулгалары: 1) Ц деп  ун болгаш Ц,ц  деп ужуктерни билиндирери, шын адап ооредири; Дортку чадага чедир ооренген уннернин болгаш ужуктернин шын бижилгезин, номчулгазын катаптаар; Уругларнын ...

И деп ун болгаш Ии деп ужуктер

И деп ун болгаш Ии деп ужуктер...

Тыва дылга ажык кичээл. И деп ун болгаш Ии деп ужуктер.

Урок проведен 15.11.2017 в 4 "б" классе для городского методобъединения учителей....