Урок
план-конспект урока (2 класс) по теме

Ховалыг Саяна Николаевна

Демдек ады. Кандыг? деп айтырыгга харыылаттынар состер

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл tyva_dyl_kicheeli.docx22.04 КБ
Файл aryg_charash_tyva_dylga.pptx95.8 КБ

Предварительный просмотр:

       Тыва дыл кичээли.  2 класс.

Темазы: Кандыг? деп айтырыгга харыылаттынар состер. Демдек ады.

Сорулгазы: 1. Чувелернин демдээн коргузуп турар, кандыг? деп айтырыгга харыылаттынар состерни демдек аттары дээрзин билиндирер; демдек аттарын домак иштинден  тып, шын тодарадып билиринге чанчыктырар;

              2. уругларнын аас болгаш бижимел чугаазын сайзырадыр, сос курлавырын байыдар;

              3. мозу-шынарлыг, арыг-силиг, дузааргак, камныг чорукка кижизидер.

 Дерилгези: шулук-мендилежиишкин, тывызык, предметтиг чуруктар, кроссворд, карточка состер, муляжтар (чимистер)

Кичээлдин чорудуу:

1.Организастыг кезээ.   (слайд 1)

Арыг, чараш тыва дылга

Амыр-менди солушпушаан,

Кичээливис солун кылдыр

Эптиг-демниг эрттирээли!

        - Богун бис кичээливисти бо сорук киирер состер, мындыг девиз-биле эгелээлинер, уруглар. Долгандыр коруп корунерем. Богун биске оорушкулуг, анаа эвес хун. Чуге дээрге бистин кичээливиске башкылар, аалчылар келген. А бис аалчыларны ооруп уткуп алыр бис.

II. Катаптаашкын.

  1. Шулук номчулгазы. (слайд 2)

-  С. Сарыг-оолдун бо шулуунде чылдын кайы уезин коргускен-дир? Кандыг чугаа кезээ болур-дур?

- Кыш деп соске кандыг айтырыг салыр бис? Кандыг чугаа кезээ болур-дур?

- Чуве аттары кандыг айтырыгга харыылаттынарыл?

- Чуве аттары чуну коргузуп турарыл?

2. Оюн «Артык состу тып»

Дилги, адыг, башкы, диин

- Кайы сос артык-дыр? Чуге?

Туннел: Шын-дыр. Эр-хейлер. Бо кичээливисте эки харыылаан уругларга харжыгаштарны бээр мен.

III. Чаа тема.

  1. Кроссворд тывар. Бо кроссвордту тыпкаш, кичээливистин темазын тодарадып ундурерин кызыдып корээлинер.

1

2

3

4

5

  1. Школада ооренип турар кижи.  (школачы)
  2. Эн эргим сос.  (ава)
  3. Кандыг-бир чувени кадарып, кадагалап турар кижи (танныыл)
  4. Кызыл-сарыг оннуг, бичии, чараш амытан.  (диин)
  5. Кижинин ынак оннуу, бажын азы мал хайгаараар амытан (ыт)
  6. Эн-не кажар, оптуг амытан. (дилги)

- Кичээлде чуну билип алырывысты кым чугаалаптарыл, уруглар?

- Шын-дыр. Эр-хейлер!  Шупту демниг тыптывыс. Кандыг? деп айтырыгга харыылаттынар состер чуну коргузуп турарын, кандыг чугаа кезээ болурун билип алыр бис.

        2. Шулук номчулгазы. (слайд 3)

        - Шулукту аянныг номчуур. Чуу деп сос бижиттинмээн-дир, тывынар.

        - Шулукте чунун дугайында  чугаалап турар-дыр? (Шивижигеш.) Ам удавас кандыг кышкы байырлалды манап турар бис.? Чаа чылда бистин каастап алыр шивижигеживис кандыг-дыр?

- Бос остер чуну илередип турар-дыр? Чидиг ногаан (кандыг?) – онун,

чинге бурулерлиг (кандыг?) – хевирин, чараш (кандыг?) – шынарын … Шивижигештин оске ыяштардан ылгалып турар демдектерин.

        - Чаа чылда кижи бурузу Соок-Ирейден белектерни алыр. Чуну белек кылдыр алыр бис. (чимистер, конфеталар…)

1. Чимистер (муляжтар коргузер):

- Банан (кандыгыл?) шойбек, сарыг, чаагай…

- Яблоко…

- апельсин…

- Кандыг? деп айтырыгга харыылаттынар состер чувелернин чузун коргузер-дир? (онун, чузунун, хевирин, шынарын…)

- Шын-дыр. - Кандыг? деп айтырыгга харыылаттынар состер кандыг-бир чувенин онун, чузунун, шынарын, хевирин, оске чуве адындан ылгалып турар демдээн коргузер. Кандыг? деп айтырыгга харыылаттынар состерни демдек аттары дээр. Демдек ады чуве адынга хамааржып чоруур болгаш ол чуве адынын оске чуве адындан ылгалып турар демдээн коргузер.

IV. Ном-биле ажыл. Дурумну номчуур. Чувелернин ылгавыр демдээн коргузер кандыг? чулуг? деп айтырыгга харыылаттынар состерни демдек аттары дээр.

V. Быжыглаашкын.

1. Мергежилге 171. (аас-биле)

2. Кыдыраашка ажыл.

 – Шивижигеживистин дугайында шулуктер кандыг? деп айтырыгга харыылаттынар состерни ушта бижиир.

  1. Мергежилге 100 арын 37 (ажылчын кыдырааш)
  2. Оюн «Кым билип алганыл?»  (уругларга состер улеп бээр. Самбырада :   Демдек ады.                 Чуве ады.              

- Бодунун туружунга туруптар.   Чижээ: арбуз – чуве адынын дужунга… Класста шупту уругларга состерни бээр.)

- Ам хынаптаалынар. Чуге демдек адынын дужунга туруп алдын?

- Эр-хейлер. Ам бодунарнын эжинерни тывынар. Четтинчиптер. Чижээ: арбуз + чигирзиг …

- Шын-дыр. Эр-хейлер. Шупту эштерин тып алган.Демдек ады  чуве адынын демдээн коргузуп турар.

VI. Туннел. – Бо кичээлде чуу солун болду? Чуну билип алдывыс? Кымда хой харжыгаштар бар-дыр? Санаптар.

- Кандыг байырлал дугайында чугаалаштывыс? Аалчыларга чуну кузээр бис? (аас-кежикти, оорушкуну, кадыкшылды, чедиишкиннерни, Чаа чылды эки уткуурун…)

        - Чаа чылдын символу шивижигеживис мунгарап база турар . Чуге? Чуге дээрге бис ону каастап алыр дээш аргадан барып кезе бээр бис. Ам мени кезип аппаар боор, ам-даа эвээжээривис ол-дур дээш мунгарап турар. Кезип болур бе? Бажынннарывыска кандыг шивини каастап алыр бис?

        VII. Онаалга Мергежилге 99 арын 37 а/к.  Харжыгаштарывыс санадывыс бе? Эн хой харжыгаштарлыг уруглар эки демдектерни алыр, кончуг эки ажылдаан. Эр-хейлер!


Предварительный просмотр:


Подписи к слайдам:

Слайд 1

Арыг , чараш тыва дылга Амыр-менди солушпушаан Кичээливис солун кылдыр Эптиг-демниг эгелээли !

Слайд 2

Хоюннады бургеп-бургеп , « кодан-майык » уруп-ла кээр . Дашкаар унгеш , ору коорге , Даамай харлар арынга дээр . Калбак шолдер , кадыр даглар х арны кедип каастаныптар : к окпак талдар , хараганнар « койгун кежи » борттер кедер .

Слайд 3

Чинге ине бурулерлиг , чидиг ногаан чараш оннуг , эзим чурттуг . . . э кивенер , экивенер !

Слайд 5

Эр-хейлер !


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Тема урока: "СОГЛАСНЫЙ ГЛУХОЙ МЯГКИЙ ЗВУК [ч’]. БУКВЫ Ч, ч" 3.Тип урока: «Урок открытия нового знания» • 4. Форма организации урока: групповая • 5.Предмет - литературное чтение (обучение грамоте) • 6.Класс: 1 • 7.Автор

·Аннотация урока2.Тема урока: " СОГЛАСНЫЙ ГЛУХОЙ МЯГКИЙ ЗВУК [ч’].БУКВЫ Ч, ч"3.Тип урока: «Урок открытия нового знания»4. Форма организации урока: групповая5.Предмет - литературное чтение (обуче...

Урок окружающего мира по теме "Если хочешь быть здоров" МБОУ лицея №32 г.Орла Тип урока: обобщение изученного материала. Форма урока: урок - путешествие Программа: УМК "Перспективная начальная школа" Учебник: Окружающий мир 2-й класс, часть 2. Авторы:

Урок окружающего мира  по теме "Если хочешь быть здоров"Тишина Ирина Викторовна, учитель начальных классовМБОУ лицея №32 г.ОрлаТип урока: обобщение изученного материала.Форма урока:...

Урок окружающего мира по теме "Если хочешь быть здоров" МБОУ лицея №32 г.Орла Тип урока: обобщение изученного материала. Форма урока: урок - путешествие Программа: УМК "Перспективная начальная школа" Учебник: Окружающий мир 2-й класс, часть 2. Авторы:

Урок окружающего мира  по теме "Если хочешь быть здоров"Тишина Ирина Викторовна, учитель начальных классовМБОУ лицея №32 г.ОрлаТип урока: обобщение изученного материала.Форма урока:...

Разработка урока по математике « Математический теремок» Тема урока: «ЗНАКИ «ПЛЮС» (+), «МИНУС» (–), «РАВНО» (=)» Разработка урока по математике « Математический теремок» Тема урока: «ЗНАКИ «ПЛЮС» (+), «МИНУС» (–), «РАВНО» (=)»

Цели урока: познакомить учащихся со знаками «+», «–», «=»; учить детей понимать значение данных знаков, читать равенства; работать над развитием внимания, логического мышления учащихся; при...

Конспект урока «Число и цифра 8» Тип урока: урок объяснения нового материала (урок формирования первоначальных предметных навыков и УУД, овладения новыми предметными умениями) – «Введение понятия числа и цифры 8»

Конспект урока «Число и цифра 8» Тип урока: урок объяснения нового материала (урок формирования первоначальных предметных навыков и УУД, овладения новыми предметными умениями) – «Введение п...

Урок по Основам религиозных культур и светской этики 4 класс. Модуль: Основы светской этики.Тема урока: Урок ».Добро и зло " Зачетная работа. Урок скорректирован под свой класс из многих конспектов других учителей.

Технологическая карта урока Предмет _ Основы светской этики ________________________ Класс _____4____________________ Базовый учебник ___«Основы светской этики» А. Я.Данелюк____________________...

Урок «Окружающий мир» в 4 классе. Тип урока: урок-исследование. Тема урока: «Органы чувств».

Данный урок является первым в теме»Органы чувств». Учащиеся исследуют при помощи каких органов чувств они познают окружающий мир.. - методы обучения: объяснительно-иллюстративный, частично-поиск...