Дәрес эшкәртмәләре, сыйныфтан тыш чаралар
план-конспект занятия на тему

Тема урока: Не с глаголами.

Цель урока: развивать общеучебные умения и навыки.

Образовательные цели: познакомить учащихся со значением частицы не и правилами ее написания с глаголами;

Развивающие цели: развивать речь детей при изменении текстов ;

Воспитательные цели: формировать представление учеников о нормах поведения в школе и дома

Оборудование: учебник « Русский язык» 3 класс, автор Л. Ф.Климанова, слайды, записи на доске, карточки, проектор

I. Организационный момент.

Ход урока.

-Приветствие учеников    (Давайте поприветствуем и улыбнемся друг другу:   соседи по плечу - касанием плеча, соседи по лицу – ударом кулачков)

П. Актуализация знаний.

1 .Чистописание.

Запись на доске:

На, о, карандаш, об, и, красивый, по, играть, над, из, но, с, а, дом.

-На какие группы можно разделить данные слова? (на самостоятельные части речи и служебные части речи).

Назовите эти группы, (на, о, об, по, над, из, с, и, но, а), (карандаш, красивый, играть, дом)

- Что вы знаете о правописании предлогов и союзов? (самостоятельно не употребляются, пишутся раздельно)

2.Работа над стихотворением Ю. Вронского «Вредные привычки».

 Слайд

Автор Ю.Вронский.

«Вредные привычки».

Завести велели мне

Новые привычки:

Никогда девчонок не

Дергать за косички!

Никогда с братишкой не

Драться за обедом!

На уроках больше не

Говорить с соседом!

Я согласен даже не

Рисовать на карте!

Я согласен даже не

Танцевать на парте!

Но не делайте вы мне

Никаких упреков,

Если даже я и не

Выучу уроков.

- У вас есть такие привычки? Подумайте.

-Что вы можете рассказать о герое этого стихотворения?

-Почему так названо это стихотворение?

III. Проблема 1.Самостоятельная работа.

 -Выпишите из текста все глаголы.

Проверка самостоятельной работы.

-Какие слова вы записали? (некоторые дети выписали глаголы без частицы не).

-В чем вы не согласны со своим товарищем? (Надо писать их с не).

-Почему?

Открытие 1 .

Дети: - Здесь глаголы, которые указывают на действия, которые делать не надо. Глаголы как бы имеют отрицательное значение.

-Может слово «не» как-то называется в русском

языке?

-Эти глаголы утверждают или отрицают действие?

-Проводим структуру таймд раунд робин (каждый ученик проговаривает ответ в команде по кругу в течение определенного количества времени).

- Можем ли мы поставить вопрос к этому слову? (Нет).

- Слово не является ли частью речи? (Нет).

- Можем  ли  мы  отнести  эти  слова  к  имени  существительному?   ...   к имени прилагательному? ... к глаголу? (Подумайте 10 сек.) Теперь каждый из вас поделится своими мыслями с партнером по лицу.

-Проводим структуру таймд пэа шэа (каждый ученик проговаривает с партнером по лицу ответы в течение определенного количества времени). Начинает тот, у  кого светлее волосы. (30 сек.)

- Если нельзя к слову поставить вопрос, если это слово не обозначает предмет, признак, действие, не является членом предложения, значит это какая часть речи? (Служебная часть речи). Стол № ___, уч. _____ Расскажи пожалуйста, что сказал твой партнер по лицу.

-Да, действительно, частица НЕ, так мы будем называть это слово, является служебной частью речи, отрицательная частица.

(Слайд).

Служебные части речи.

Нельзя поставить вопрос.

Не обозначают предмет, действие, признак.

Не являются членами предложения.

Объявление темы урока.

-Мы сегодня научимся правильно писать частицу не с глаголами.

-Как вы думаете, не с глаголами пишется раздельно или слитно?

-

-Почему? (Слова пишутся раздельно).

-Сделайте вывод. (Отрицательная частица не пишется с глаголами раздельно).

-Прочитайте правило в учебнике стр. 127

(Чтение правило самовара)

Осознание полученных знаний.

IV. Первичное закрепление.

1. Работа по учебнику стр.128,упр 200

-Выпишите глаголы с частицей не.

Один ученик выписывает на доску, остальные работают в тетрадях. Слабым учащимся в работе помогает опора.

Запомни!

Не ____

Не играл

Не рисовать

Не выучу

Исключение:

ненавидеть

неволить

негодовать

2.Самостоятельная работа.

-Сейчас я вам загадаю загадки. Вы должны их  отгадать. У вас есть листочки на партах, запишите туда все глаголы с «не», которые услышите.

1. Не найдешь у нас пилы,

Не рубили мы стволы,

Не стучали топором,

А под елью вырос дом.

(муравейник)

2. По земле не хожу,

Рот есть, а не говорю,

Глаза есть - не мигаю,

Крылья есть - не летаю.

Плаваю под мостиком

И виляю хвостиком. (рыбка)

3. Проверка работы по образцу.

Хорошо. А сейчас мы с вами проводим релли робин (подумайте и запишите)  (два участника поочередно обмениваются короткими ответами в виде списка) Это значит, ты мне- я тебе.

Слайд.

Проверь!

Не найдешь, не рубили, не стучали, не хожу,

не говорю, не мигаю, не летаю.

Сравните свою запись с записью на слайде. Поднимите руку те ребята, у которых все правильно. Прекрасно!

Поднимите руку те ребята, у которых была всего одна ошибка. Хорошо!

Поднимите руку те, у кого больше 1-2 ошибок - не расстраивайтесь, ведь мы только начинаем изучение. Будьте внимательны!

Проводим фолоу зе лидер.

V. Повторение.

1 .Работа в группе.

-Дополни пословицы. На каждой парте карточка с заданием.

Проводим сималтиниус раунд тэйбл ( 4 участника в команде одновременно выполняют письменную работу на отдельных листочках и по окончанию одновременно передают друг другу по кругу)

___  учи рыбу плавать.

Привести в ____годование.

По воробьям из пушки ____ стреляют.

Дети _____ навидят укол.

В решете воду _____ удержишь.

С утра ____здоровится.

Слезами горю ______ поможешь.

Правда в огне _____ горит и в воде ____ тонет.

Семеро одного _____ ждут.

2. Взаимопроверка.

Проверка по образцу. (Слайд).

Проверь!

Не учи рыбу плавать.

Привести в негодование.

По воробьям из пушки не стреляют.

Дети ненавидят укол.

В решете воду не удержишь.

С утра нездоровится.

Слезами горю не поможешь.

Правда в огне не горит и в воде не тонет.

Семеро одного не ждут.

-Как же пишется частица не с глаголами?

4. Творческая работа в группах.

-Послушайте текст, в котором есть глаголы с частицей не.

-Не дразните собак,

Не гоняйте кошек,

Не жалейте для птиц

Вы зерна и крошек!

-Где уместно разместить такой текст?

-Кто мог бы быть его автором?

Проводим сингл раунд робин (организовывается обсуждение какого-либо вопроса в команде по очереди по кругу)

Итак, время вышло, пожалуйста поделитесь своими ответами уч.____стол№_____(Правил поведения ученика в школе?).(Какие правила вы знаете, какие выполняете?)

VI. Итог урока. 

Для чего употребляется частица не? Как она пишется с глаголами?

-Ребята, вы все очень хорошо работали на уроке, все были очень активны. Молодцы. А ваши работы я оценю,  проверив ваши письменные работы и домашнее задание.

- Отметьте, кто был очень активным, оцените свою работу на уроке. Что было не понятно? Прошу оставить свои вопросы в парковке.

Домашнее задание.

-Проведите исследовательскую работу. На материале любого рассказа (стихотворения, сказки) понаблюдайте, как пишутся глаголы с частицей не. Выпишите эти примеры (10 слов).

                   Башлангыч сыйныфта  ИКТ кулланып үткәрелгән  класс сәгате/

Тема.    Сәламәтлекне саклыйм – үз-үземә ярдәм итәм.

Максат. Сәламәтлек, сәламәт яшәү рәвеше турында балаларның белем

     дәрәҗәсен, кызыксынучанлыгын үстерү.

 Бурычлар: үз сәламәтлегеңә игътибарлы караш тәрбияләү.

     Информацион-мәгълүмати чаралар (ИКТ) белән эшләү,

     публика алдында чыгыш ясау күнекмәләре формалаштыру.

Җиһазлау. Pover Point программасында укучыларның эшләгән

         презентацияләре    ( “Көндәлек режим” , “Шәхси гигиена”, “Дөрес    

        туклану”, “Витаминнар”, “ Виды спорта”, “ Наркотикларга – юк!”),

        чәчәк таҗлары.

       “Сәламәт яшәү рәвеше “ – презентация.  

           Магнитофон, җыр язмасы.

1. Кереш. Оештыру өлеше.

Музыка яңгырый. Зарядка күнегүләре ясыйлар.

2. Уку мәсьәләсен кую.

• Хәерле көн, балалар! Мин сезне күрүемә бик шатмын. Бер-берегезгә карагыз. Елмаегыз.
• Бүгенге класс сәгатен юкка гына физик күнегүләрдән башлап җибәрмәдек.

- Нәрсә соң ул сәламәтлек? ( җаваплар тыңлана)

• һәрвакыт шат булу
• бер  җир дә авыртмау
• уйныйсы килү

• укыйсы килү
• ялкауландырмый

• авыру дигән сүзнең антонимы

Сәламәтлек – организмның дөрес, нормаль эшләве, аның физик һәм психик  

яктан иминлеге.

Сәламәтлек – табигатьнең кешегә биргән бәясез бүләге. Анардан башка тормышны кызыклы итәсе бик кыен. Әмма бик еш без бу бүләкне юкка әрәм итәбез, сәламәтлекне югалтасы бик җиңел һәм тиз, ә кире кайтарасы бик авыр икәнен онытабыз.

Сәламәтлек – иң зур байлык.

“Сәламәтлекне югалтсаң – барысын да югалтырсың” ди халык мәкале.

Ни өчен без бу бүләкне югалтабыз соң? Ни өчен авырыйбыз?

Бүген шул сорауларга җавап табарбыз.

III.        Уку мәсьәләсен чишү.

1. Уйлап карыйк әле, моның сәбәпләре нидә?

• начар һава
• пычрак су      
• ...

2. Авырулар кайчакта кешенең  үз гаебе белән дә килеп чыгарга мөмкин.

Мәсәлән, укучының башы авырта. Бу нилектән була?

• көн саен озак итеп телетапшырулар карый
• йокларга соң ята
• саф һавада аз була

- Балаларга шат күңелле, нык, чыныккан, сәламәт булып үсү өчен кайбер кагыйдәләр ярдәм итә . Шул кагыйдәләрне  әйтә аласызмы?( җаваплар)

Иң мөһиме – кеше сәламәт яшәү рәвеше алып барырга тиеш.

3.  Сәламәт яшәү рәвеше – бу нәрсә дигән сүз?

Тактага чәчәк уртасы куела,  анда “ Сәламәт яшәү рәвеше” дип язылган.

Сез, укучылар, бу сүзләрнең мәгънәсен тулырак аңлату  өчен аерым төркемнәрдә эзләнүләр алып бардыгыз, күп мәгълъмат укыдыгыз, өйрәндегез. Һәр төркем үз темасы буенча чыгыш әзерләргә тиеш иде. Хәзер сүзне төркемнәргә бирик.

1. Презентация    “ Көндәлек режим”

- Минемчә, сәламәт яшәү рәвешенең бер өлеше – ул көндәлек режимны үтәү. Мин көндәлек режим турында чыгыш ясарга әзерләндем.

      Презентацияне тәкъдим итә.

Чыгышы беткәч, тактага таҗ беркетә “Көндәлек режим”

- Көндәлек режимны үтәү – ул сәламәт яшәү.

2.  Презентация  “ Шәхси гигиена”

- Сүзне  Сәйдәшкә бирәбез. Ул шәхси гигиена таләпләре турында сөйләр.

     Шәхси – синең үзеңнеке, синеке дигән сүз.

   Ә нәрсә ул гигиена?

    Сәйдәш үзенең презентациясен  тәкъдим итә.

Чыгышы беткәч, тактага таҗ беркетә “Шәхси гигиена”

-Шәхси гигиенаны саклау – ул сәламәт яшәүнең бер өлеше.

Уен “ Мин дә!”

- Ә хәзер сезнең игътибарлылыкны тикшереп алыйк.

Мин әйткән җөмләне бик игътибар белән тыңлагыз һәм уйлап кына “ Мин дә!” дип җавап бирегез.

Мин көн саен мәктәпкә киләм.     +

Иртән зарядка ясыйм.                   +

Мин тешләремне көнгә 2 тапкыр чистартам.      +

Мин чәчләремне тарап йөрим.    +

Колакларымны айга 2 тапкыр юам.  –

Мин урынымны үзем җыям.     +

Киемнәремне кровать астына куям.   –

Мин физкультураны  яратам.   +

Теш табибына барырга куркам.   –

 Тырнакларымны үзем кисәм.     +

Аякларымны атнага 1 тапкыр юам .   –

  Мин мунчада чабынам.      +

 Телевизорны 4 сәгать  карыйм.     –

Презентация  “Дөрес туклану”

- Балалар, сез ашый беләсезме? Ә дөрес туклана беләсезме? Сезнең белән бу турыда анкета уздырган идек. Анкета сорауларында син дөрес җаваплар бирдеңме икән?            белән           дөрес туклану серләрен аңлатырлар, шуннан үзегезгә нәтиҗә ясарсыз.

Чыгышы беткәч, тактага таҗ беркетә “Дөрес туклану””

- Дөрес туклану– ул сәламәт яшәүнең бер өлеше.

Физминут.   Уен “  Ялгышма!”

- Ә хәзер ял итеп алыйк.

Мин сезгә яшелчәләр әйтәм.

Әгәр аның җирдән өстәге өлешен азык итеп куллансалар – кулларны югары күтәреп , кул чабабыз .

Әгәр аның җирдән астагы өлеше ашарга яраклы булса – чүгәлибез.

Кыяр           шалкан         суган          помидор                  бәрәңге                фасоль

кәбестә            чөгендер                   кабак                        кишер                   баклажан

4.Презентация  “Витаминнар”

-Кеше азык белән бергә файдалы матдәләр ала. Болар – аксымнар, майлар, углеводлар, витаминнар.

   Витаминнар турында                     чыгышын тыңлыйк.

Камил   презентацияне тәкъдим итә.

- Шулай итеп,сәламәт булу өчен витаминлы азыклар ашарга кирәклеген дә аңладык.

5. Презентация  “Спорт төрләре”

 -  Балалар, сез нинди спорт төрләрен беләсез?( саныйлар)

- Ислам үзенең темасы буенча материалны Интернет челтәреннән тапкан. Шуңа күрә ул чыгышын  рус телендә әзерләгән.

  Ислам    презентацияне тәкъдим итә.

Чыгышы беткәч, тактага таҗ беркетә “ Спорт. Физик тәрбия”

- Сәламәт яшәү өчен спорт белән шөгыльләнергә, физкультураны яратырга кирәк.

********************************************************

• Укытучы. Спорт белән шөгыльләнүнең мисалларын атаклы кешеләр

мисалында да күрергә була.

Лев Николаевич Толстой

82 яшендә дә көн саен гимнастика ясаган, атка атланып көн саен 20 км ара узган, тимераякта шуган, велосипедта йөргән.

А.С.Пушкин

бик яхшы гимнаст, тимераякта шуучы, боксчы, шахматчы булган. Петербургның иң яхшы йөзүчесе исемен дә алган. Полководец Суворов үрнәгендә  Пушкин кышын кар белән уынган, үзен чыныктырган.

**********************************************************

6. Презентация  “Наркотикларга – юк!”

- Сез начар дип йөртелүче  нинди гадәтләрне әйтә аласыз?  ( саныйлар)

 - Начар гадәтләр – болар сәламәтлеккә зыян китерүче, аны җимерүче гадәтләр.

Алар кайчагында үлемгә дә алып бара. Алар - сәламәтлек дошманнары.

- Булат безгә иң куркыныч дошман – наркотиклар турында сөйләр.

   Булат   презентацияне тәкъдим итә.

Чыгышы беткәч, тактага таҗ беркетә “ Яхшы гадәтләр”

- Сәламәт буласың килсә , яхшы гадәтләр генә өйрән.

7. Укытучы.

- Балалар, “ Сәламәт яшәү рәвеше”нең тагын бер өлеше – ул  - чыныгу .(слайд 8)

Тактага таҗ беркетелә: “ Чыныгу”

Чыныгу нәрсә ул? Чыныгырга кирәкме? Ничек чыныгырга?

Чыныгуның кагыйдәләре нинди?

Бу темага алдагы класс сәгатьләренең берсендә сөйләшербез.

8. Уен “ Мәкаль җый!”

 - Биредә ниндидер мәкальләр яшеренгән. Шуларны табыйк әле.

- Сәламәтлек турында тагын нинди мәкальләр беләсез?

Мәкальләр әйтәләр.

IV. Йомгаклау.

- Шулай итеп, “Сәламәт яшәү рәвеше” -  ул нәрсә дигән сүз икән?

Тактадагы чәчәк таҗлары буенча саныйлар.

Сәламәт яшәү рәвеше ул:

- көндәлек режим

-шәхси гигиена

-дөрес туклану

-спорт, физик тәрбия

-яхшы гадәтләр

-чыныгу

• Сәламәт яшәү өчен кеше нишләргә тиеш?  
• Үзенең яшәү рәвешен кеше бөтен гомер буена үзе төзи . Иң алдан сезнең турыда әти-әниләрегез кайгырта Инде хәзер, үскәч, һәрберегез үз сәламәтлеген саклау турында үзе уйларга, бүген уйларга тиеш.
• Сез үзегезне сәламәт яшәү рәвеше алып барабыз дип уйлыйсызмы?
• Әгәр “Юк” дип әйтәсез икән, сезгә нәрсәләрне үти башларга кирәк? Кайсы таләпләрне үтәмисез? Үзегезгә бәя бирегез.

Я здоровье берегу-

сам себе я помогу.

        Сәламәтлекне саклыйм –        

   Үз-үземә ярдәм итәм!

- Бу сүзләр һәр баланың тормыш кагыйдәсенә әйләнсен иде.

Синең сәламәтлегең үз кулыңда. Сәламәтлегеңне кечкенәдән сакла.

 Сәламәтлек ул – сәламәт яшәү рәвеше.

Сәламәт яшәү рәвеше алып барыгыз!

Татарстан Республикасы Әбрар Сәгыйди исемендәге Кошман төп гомуми белем мәктәбе

2 сыйныф чен сыйныфтан тыш чара

“Эх, күңелле, татар теле”!(Түбәтәй уены)

                                                                 Җитәкче: Садриева Э.Р.

Малай.

• Кызлар- йолдызлар ,әйдәгез уйнап алыйк.
• Әйдәгез, уйныйбыз.

Уенның тәртибе белән Садриева Энҗе Рөстәм кызы  таныштыра.

Бу уен ишегалдында, урамда, бүлмәдә уйнала Уенда 5-10 кеше катнашканда яхшырак.Күбрәк бала да катнаша ала. Кызлар һәм малайлар уйный. Яшь үзенчәлегенә игътибар бирелми. Уенның төп элементы – түбәтәй бар.Ал  һәм уйна.

Балалар бер урынгарак түгәрәкләнеп басалар. “Түбәтәй” җырын җырлый-җырлый, түбәтәйне бер- берсенә бирәләр.Җыр ахырында түбәтәй кемдә калса, шуңа җәза бирелә. Җәза – бию, җырлау, үз осталыгыңны күрсәтү.Уен берничш тапкыр кабатлана

Уенның үзенчәлеге – шигырьләр белән үзеңнең  зирәклегеңне күрсәтү.

Балалар түгәрәкләнеп басалар. Түбәтәй җырын җырлый – җырлый , түбәтәйне бер-берсенә бирәләр:

Түбәтәең кигәнсең,

Бик ерактан килгәнсең,

Төскә матурлыгың белән

Шаккатырыйм  дигәнсең.

Кушымта:

Түп-түп- түбәтәй,

Түбәтәең укалы.

Чиккән матур түбәтәең

Менә кемдә тукталды.

Җыр ахырында түбәтәй кемдә калса, шуңа җәза бирелә ( бии, җырлый, ...)

-Түбәтәй Кадриядә  калды, аны нишләтәбез?

- Җырлатабыз.

Җырсыз җирнең яме юк,

Җырсыз тормыш тәме юк,

Җыр сулар һава кебек,

Җыр яши, җыр мәңгелек.

Хикматуллина Кадрия “Туган як” җырын башкара.

Түбәтәй җырын җырлый – җырлый ,   уенны яңа баштан уйныйлар.

-Түбәтәй  Ралиядә калды, аны нишләтәбез?

- Әйтем сүзнең бизәге,

Мәкаль – сүзнең җиләге диләр.

Мәкальләр әйтсен.

-Мәкаль башлыйм, син төгәллә,

Әгәр тапсаң сүзләрен.

Я, әйдәгез, кемнәр тапкыр,

Күрсәтсеннәр үзләрен.

Ралия   мәкальнең   башын әйтә, балалар ахырын әйтәләр.

-Ралиякәй-Ралия, үзеңә тиешле җәзаны- бездән үтәттең.

Түбәтәй җырын җырлый – җырлый ,   уенны яңа баштан уйныйлар.

-Миләүшәгә нинди җәза бирик икән?

-Син  тапкыр, син тапкыр,

Ә мин кемнән ким икән?

Табышмаклар әйтеп карыйм,

Кем җавап әйтер икән?

Девликамова Миләүшә  табышмаклар әйтә, балалар җавапларын табалар.

-Табышмаклар күп беләсең,

Зирәк икән Миләүшәбез без,

Акыллы һәм матур булсын

Синең һәрбер эшең.

Түбәтәй җырын җырлый – җырлый ,   уенны яңа баштан уйныйлар.

-Назлыгөлгә нинди җәза бирик икән?

-Биесен.

-Бие, бие, биюче

Биюче мин диюче.

Биючегә сүз әйтмәгез,

Биюче шәп- беренче.

Шәмсетдинова Камилә  татар халык биюен башкара.

Түбәтәй җырын җырлый – җырлый ,   уенны яңа баштан уйныйлар.

Сабиров Сәйдәш  тизәйткеч әйтә.

Түбәтәй җырын җырлый – җырлый ,   уенны яңа баштан уйныйлар.

-Ислам – бер тузга язмаган шигырь сөйлә әле.

Миңнуллин Ислам  шигырь сөйли.

-Шылдыр-мылдыр кылдырап,

Алдыр-болдыр җолдырам.

Синдер-миндер зәрдерки,

Сүлдер-чүлдер чәлдерки.

Түбәтәй җырын җырлый – җырлый ,   уенны яңа баштан уйныйлар.

-Илнарны әтәч итеп кычкыртабыз.

Хәйретдинов Айназ  әтәч булып кычкыра.

-Юк, алай гына мин дә кычкыра алам. Син чынлап өч тапкыр кычкыр.

Малай өч тапкыр әтәч булып кычкыра.

-Булды.Түбәтәй уенчык түгел. Баш киеме белән уйнамыйлар.