План конспект урока по татарскому языку "Антонимнар" 4 класс
план-конспект урока (4 класс) по теме

Тема: Антонимнар.

Максат: Антонимнар турында   күзаллауларын киңәйтү.

Бурычлар:

Капма-каршы мәгънәле сүзләрне күзәтү; тексттан антонимнарны таба белергә, бирелгән сүзләргә  туры китерә белергә өйрәтү.эш барышында антонимнарның бер үк сүз төркеменә керүләрен ачыклау.

Сөйләм һәм уйлау эшчәнлеген үстерү, күзәтүчәнлекләрен, чагыштыра , анализ ясый, нәтиҗә чыгара белүләрен үстерү;коммуникатив һәм танып-белү компетентлыгын үстерү.

Туган телнең серләрен белүгә кызыксыну уяту, үзтикшерү, теләктәшлек, үзбәя күнекмәләрен үстерергә ярдәм итү.

Метапредмет:  уку эшчәнлегенең максатларын һәм бурычларын кабул итү һәм саклый белү;  уку эшчәнлеген планлаштыра, контроль ясый белү, бәяләү күнекмәләрен формалаштыру.  

  Шәхси: :  сыйныфташлары һәм укытучылар белән хезмәттәшлек итү күнекмәләрен үстерү.  

 Танып-белү эшчәнлеген оештыру формалары: төркемле, парлы, индивидуаль, фронталь.       

Планлаштырылган  нәтиҗәләр: укучылар антонимнар турында күзаллауларын киңәйтәләр, белемнәрен практикада кулланалар,  тексттан антонимнарны таба белергә, бирелгән сүзләргә  туры китерә белергә өйрәнәләр.  

Дәрес тибы: яңа белемнәр ачу.                                                                                         Оборудование: Дәреслек.  Татар теле  – 4 сыйныф , Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова;  презентация, группалы эшкә күрсәтмә материал                                           

Дәрес барышы:

I.Дәресне оештыру.

Хәерле көн сиңа,

Хәерле көн миңа,

Хәерле көн безгә,

Хәерле көн сезгә.

Барыбызга да хәерле көннәр теләп дәресебезне башлыйбыз.

II.Актуальләштерү

-Укучылар, без үткән дәрестә нинди тема өйрәндек?

-Нинди сүзләр синонимнар  дип атала?  

III.Яңа темага керү.

КОНЭРС.

-Укучылар, почмакларда  сүзләр язылган . Сезнең кулларыгызда шул сүзләргә синонимнар бирелгән. Һәрберегез синоним парларыгызны табып почмакларга барып басыгыз. Шатлык-куаныч, сөенеч;матур-гүзәл, чибәр, сылу; зур-дәү,олы; кечкенә-бәләкәй, нәни;тәмле-татлы, баллы, тәмсез.

-Син ни өчен  бу почмакны сайладың? (Берничә баладан сорап чыгыла)

-Син ни өчен почмак сайламадың? (Минем синоним парым юк)

-Укучылар аңа нинди пар табарга була? (Антоним)

-Димәк без бүген сезнең белән нинди тема өйрәнәбез? (антоним)

-Бу антоним сүзләр нинди мәкальдә очрый?

Тәмле тел таш яра,  тәмсез тел баш яра.

-Бу мәкаль нинди мәгънә белдерә?

-Әйдәгез бу мәкалъне  матур һәм дөрес итеп дәфтәрләргә язып куябыз. Антоним сүзләр астына сызабыз.

        IV. Яңа теманы ачу.

1.-Укучылар, сез антоним сүзләр белән танышмы?

-Нинди сүзләр антонимнар дип атала?

-Сез үзегезгә бүгенге дәрескә нинди максат куясыз? (Антоним сүзләр турында белемнәрне тирәнәйтү)

2.– Мин сүзләр әйтәм, ә сез шул сүзләрнең антонимнарын язасыз.     

Кечкенә-зур,  утыра- баса, тынычлык-сугыш, яшь-карт, тапты-югалтты.                                              Үзара тикшерү.  

– Дәфтәрләрегезне алыштырыгыз һәм иптәшегезнекен тикшерегез.

-Укучылар, игътибар белән карагыз әле, язган антоним парлар нинди сүз төркемнәренә керәләр?

-Бер парда төрле сүз төркеме була аламы?( Антонимнар бер үк сүз төркеменә керә) (Нәтиҗә-слайд)

3.  « Дөрес-дөрес  түгел»     (слайд )                                                                                                                    (сүзләр бирелгән):    Көн – төнге, юаш – усаллык, эшләү  – ял.                                                                                                                                                                       – Мин бу сүзләр антонимнар дип уйлыйм.

-Мин дөрес уйлыйммы?  Исбатлагыз.. (Антонимнар түгел , чөнки төрле сорауга җавап бирәләр.).                                                                                                                                  -   Хаталарны төзәтегез, сүзләрнең антонимнарын табып языгыз. 

1 төркем –    көн – төнге,

2 төркем –    юаш – усаллык                                                                                                                       3 төркем –    эшләү  – ял.                                                                                 Тикшерү :

1 төркем:   көн-төн;                                                                                                         2 төркем: юаш- усал;                                                                                                                             3 төркем:  эшләү- ял итү .                                                                                            – 1 төркем антоним парлар  нинди сүз төркеменә карый?

2 төркем антоним парлар  нинди сүз төркеменә карый?

3 төркем антоним парлар  нинди сүз төркеменә карый?

Нәтиҗә  ( Антонимнар исем, сыйфат, фигыль сүз төркемнәре белән белдереләләр)

V.Беренчел ныгыту.

-Укучылар, антонимнар ни өчен кирәк?

-Антонимнар күбрәк кайда кулланыла?

1. Мәкальләрдән антоним сүзләрне табарга. РЕЛЛИ-КОУЧ.

-Сезгә мәкальләр бирелгән .Сез шул мәкальләрдән антонимнарны табып языгыз. Батыр бер үләр, куркак мең үләр.

Яхшы сүз җанга рәхәт,  яман  сүз җанга җәрәхәт.

 Төче ялганнан ачы хакыйкать яхшы.

Яхшы сүз-яз кебек, яман сүз-көз кебек.

-Антонимнар күбрәк кайда кулланыла икән ?  Нәтиҗә

2.. Уен  «Капма-каршы сүзләр»  (карточкалар буенча төркемнәрдә  эшлиләр)                                                                                                                                                     1 төркем:  Ял итә -  – …,   суыта – …, тора – …, бара – …, елый ...                                              2 төркем:    Дошман- – …, җәй– …, идән – …,  иртә – …, шатлык - … .                                                                                                                 3 төркем:    иске – …, салкын– …, тар  – …,  эшчән  – …, озын - … .                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           Тикшерү.    (слайд )                                                                                                                                

VI .Физминутка . МИКС-ФРИЗ-ГРУП

• Авазлар ничә төргә бүленә?(2)
• Мәктәп сүзе ничә хәрефтән тора?(6)
•  Антоним сүзе ничә иҗектән тора?(3)
• Бүген атнаның ничәнче көне? (4)

VII. Алган белемнәрне  системалаштыру.  

 1. (СИМАЛТИНИУС  РАУНД   ТЭЙБЛ)

        А)                     Яңгыр алдыннан..

     Салкын җил биткә бәрә. . Җир өстеннән авыр болытлар ага. Көчле күкрәү тавышы ишетелә. Аяк астында җир коры.

- Ни өчен текстның исеме шундый?

-Калын хәрефләр белән бирелгән сүзләрне антонимнары белән алыштырып языгыз.

-Килеп чыккан текстны укыгыз.

Җылы  җил биткә бәрә. . Җир өстеннән җиңел болытлар ага. Көчсез күкрәү тавышы ишетелә. Аяк астында җир юеш.

Текстның исеме туры киләме?

- Яңа текстка исем бирегез.  – Яңгырдан соң.

Б)  Картиналар  буенча  сораулар бирү:

- Кайсы картина беренче текстка туры килә?

-Кайсы картина икенче текстка туры килә?

Картиналарны чагыштырып антоним сүзләрне табыйк әле.

-Күк йөзе нинди?

-Кайсы картинада көн нинди?

Агачлар ничек тора?

Җил турында нәрсә әйтә аласыз?

2. Дифференциаль эш.

 1)   (Сүзләрне антоним парлары белән тоташтыр)                                                                                                            

Яхшы                                             ямьсез

Матур                                            суык

Аз                                                  начар

Җылы                                             күп

Ялкау                                             кечкенә

Зур                                                 тырыш  

2)  ....... урманга патша,   *****

Кышын кардан да аста. (Аю)

Көннәр озая,

 .......... кыскара.

Бу кайсы вакыт

Я, әйтеп кара? (Яз)

*  ........ чәчә барыр,
Акылсыз җыя барыр.
(Белем)

 *   җир, кара тап,
Нәрсә булыр, уйлап тап.
(Китап)        

Сүзләр: акыллы, ак, төннәр, җәен.

3.Буар елан мультфильмыннан өзек карау.

-Нинди антоним сүзләр очрады?

4. Кроссворд чишү.

- Бирелгән сүзләрнең антонимнарын языгыз.

-Вертикаль буенча нинди сүз килеп чыкты?                                                                                                              

VIII. Йомгаклау.

-Укучылар, дәрестә без нинди сүзләр трында өйрәндек?

-Антонимнар дип нинди сүзләргә әйтәбез?

Антонимнарны кайларда кулланырга була?

IX. Рефлексия

Чыгу билетлары  

X.Өй эше .  Антоним сүзләр кертеп хикәя язып килергә.

Тема: “Көзге урманда”,   “Туган көнем”