Рабочая программа по литературному чтению (татарский) 1 класс
календарно-тематическое планирование (1 класс) на тему

№

                                                                     Бүлек

Сәг. саны

1

Грамотага өйрәтү

22сәг

2

Әдәби уку

11сәг

3

Туган телем – татар теле

1 сәг

4

Кыш килде

1 сәг

5

Гаилә

1 сәг

6

Әдәп-әхлак

1 сәг

7

Иң мөкатдәс нәрсә – эш

2 сәг

8

Үсемлекләр һәм җәнлекләр дөньясы

1 сәг

9

Яз килә, яз көлә

1 сәг

10

Ямьле җәй җитә

1 сәг

11

Халык авыз иҗаты

1 сәг

12

Күренекле татар язучылары

1 сәг

Барлыгы

33 сәг

Дәрес №

Дәрес темасы.

Сәг. саны.

Көтелгән  нәтиҗә.

План буенча үткәрү вакыты

Факти

чески үткәрү вакыты

Грамотага өйрәтү(22 сәг.)

1

Сөйләм. Җәйге истәлекләр. Җөмлә. Җөмлә сүзләрдән төзелә.Көндәлек режим.

1

Кешеләрнең тормышта үзара әйтеп һәм язып сөйләшүе. Җөмләләрне сүзләргә аеру .

Сөйләм һәм җөмлә белән танышу.

Җөмләнең  сүзләрдән төзелүен аңлау, җөмлә схемасын төзергә өйрәнү.

2

Иҗек. Сүзләрне иҗекләргә бүлү. Аваз. Сузык авазлар. Аваз.Сузык һәм тартык авазлар.

1

 Сүзләрне иҗек һәм авазларга таркату.Иҗек белән таныштыру, аларны ишетеп таный белергә, дөрес әйтергә өйрәтү.

Сузык аваздан торган һәм сузык аваздан башланган иҗекләр. Кушылма  авазлардан  торган иҗекләрне танып белергә. Сүзләрдән авазларны аерып алырга өйрәнү.

Сүзләрне сузык һәм  тартык авазларга таркату. Калын һәм нечкә сузыклар белән танышу.

3

Сузык  [а ] авазы  һәм  А ,  а  хәрефләре.

Сузык [ә]  авазы һәм  Ә ,  ә  хәрефләре.

1

Барлык аваз һәм хәрефләрне гамәли танып белергә, аваз белән хәрефнең төп аермасын практик аңларга ирешү. Сузык  [ a] ,[ ә ] авазын аерып тану.  

Иҗекләп дөрес, аңлап уку.

4

Сузык [ и] авазы һәм  И , и хәрефләре. Сузык [ы ]авазы һәм   Ы ,  ы  хәрефләре.

1

Сузык  [ и ] авазы һәм  И ,  и  хәрефләрен танып белү, шул хәрефләр кергән иҗекләрне, сүзләрне уку. Сузык [ ы ]авазы һәм  Ы ,  ы  хәрефләрен танып белү, шул хәрефләр кергән иҗекләрне сүзләрне дөрес әйтү.  [И], [Ы]  авазларын сүзләрдән аерып алырга өйрәнү;     ишетеп тану, бу авазларга яңа сүзләр табу; сүзләргә иҗек-аваз анализы ясау. Рәсем буенча җөмләләр төзү. Иҗекләп дөрес, аңлап уку.

5

Сузык [ү] авазы һәм  Ү ,  ү  хәрефләре. Сузык [у] авазы һәм  У ,  у  хәрефләре.

1

Сузык [ ү ] авазы һәм  Ү ,  ү хәрефләрен танып белү, шул хәрефләр кергән иҗекләрне сүзләрне әйтү. Сузык [  у] авазы һәм  У ,  у    хәрефләрен танып белү, шул хәрефләр кергән иҗекләрне сүзләрне уку

   .

6

Тартык [л] авазы һәм  Л ,  л  хәрефләре.

Тартык [ т] авазы һәм  Т ,  т  хәрефләре.

1

Тартык  [   л]  авазын аерып тану .. [ л ] авазының әйтелеше артикуляциясен белү.(тел өске тешләргә тиеп тора, һава ян-як ярыклардан өрелеп чыга)

Тартык  [ т ] авазын аерып тану .  .Иҗекләп дөрес, ,аңлап уку ,

 дөрес әйтү, ишетеп тану, бу авазларга яңа сүзләр табу; сүзләргә иҗек-аваз анализы ясау. Рәсем буенча җөмләләр төзү.          

7

Тартык [н] авазы һәм  Н ,  н  хәрефләре.

Тартык [c ] авазы һәм  С ,  с  хәрефләре.

1

Тартык [ н] авазын аерып тану . [ н] авазының әйтелеше артикуляциясен белү.( тел өске тешләргә тиеп тора, һава авыздан гына түгел, борыннан да яңгырап чыга)

Тартык  [ с] авазын аерып тану  . [ с] авазының әйтелеше артикуляциясен белү.( тел очы алдагы  аскы тешләргә якыная, телнең кырыйлары ике яктагы өске тешләргә тия, уртадагы тар ярыктан һава өрелеп тора).

8

Тартык[ к],[к ъ] авазлары  һәм  К ,  к  хәрефләре.

1

Тартык  [ к],[к ъ] авазларын    

  сүзләрдән аерып алырга өйрәнү; дөрес әйтү, ишетеп тану, бу авазларга яңа сүзләр табу; сүзләргә иҗек-аваз анализы ясау. Дөрес, аңлап уку. Текст буенча сорауларга җавап бирү. Рәсемнәр буенча хикәяләр төзү.

9

Тартык [р] авазы һәм  Р ,  р  хәрефләре.

1

Тартык   [р] авазын аерып тану,       сүзләрдән аерып алырга өйрәнү; дөрес әйтү, ишетеп тану, бу авазлны иҗекләп дөрес, аңлап уку. Рәсемнәр буенча хикәяләр төзү.яңа сүзләр табу; сүзләргә иҗек-аваз анализы ясау.

10

Сузык    Е ,  е  хәрефләренең  [йэ], [ йы] авазларын белдерүе.

Сузык [э] авазы һәм  Э ,  э  хәрефләре.

1

Сузык  [йэ], [ йы]   авазларын  һәм  Е ,  е  хәрефләрен танып белү, шул хәрефләр кергән иҗекләрне сүзләрне уку. Хәреф үзенчәлекләрен белү.  

Сузык [ э ] авазы һәм   Э , э  хәрефләрен танып белү, шул хәрефләр кергән иҗекләрне, сүзләрне   дөрес, аңлап уку. Рәсем буенча хикәяләр төзү.уку.

11

Тартык [ г] , [ гъ ] авазлары  һәм  Г,    г  хәрефләре.

1

Тартык [ г] , [ гъ ] авазларын   аерып тану,   дөрес әйтү, ишетеп тану, бу авазларга яңа сүзләр табу; сүзләргә иҗек-аваз анализы ясау.  .  

   Текст буенча сорауларга җавап бирү. Рәсемнәр буенча хикәяләр төзү. Эш коралларының исемнәрен истә калдыру.

12

Тартык [д] авазы һәм  Д ,  д  хәрефләре.

Тартык [б]авазы һәм  Б ,  б  хәрефләре.

1

Тартык [б], [д] авазларын сүзләрдән аерып алырга өйрәнү; дөрес әйтү, ишетеп тану, бу авазларга яңа сүзләр табу; сүзләргә иҗек-аваз анализы ясау.  . Текст буенча сорауларга җавап бирү. Рәсемнәр буенча хикәяләр төзү.

13

Тартык [ч ]авазы һәм  Ч ,  ч  хәрефләре.

Тартык [ щ] авазы һәм  Ш ,  ш хәрефләре.

1

Тартык  [ч ] авазы һәм "Ч ,  ч хәрефләре белән таныштыру,[ ч ]

авазына характеристика(тартык аваз,саңгырау тартык).

Тартык  [ щ]  авазын аерып тану

  сүзләргә иҗек-аваз анализы ясау. Дөрес, аңлап уку. Текст буенча сорауларга җавап бирү. Рәсемнәр буенча хикәяләр төзү.

14

Тартык [м] авазы һәм  М ,  м  хәрефләре. Тартык [й] авазы һәм  Й ,  й  хәрефләре.

1

Тартык [м]  авазын аерып тану .  Тартык  [й]   .авазы һәм  Й ,  й (кыска и) хәрефләрен танып белү,кушылмалар төзеп дөрес укый белү.

Яңа авазларны сүзләрдән аерып алырга өйрәнү; дөрес әйтү, ишетеп тану, бу авазларга яңа сүзләр табу; сүзләргә иҗек-аваз анализы ясау.   . Текст буенча сорауларга җавап бирү. Рәсемнәр буенча хикәяләр төзү. Бәйләнешле сөйләм булдыру.

15

Сузык [о] авазы һәм  О ,  о  хәрефләре. Сузык [ө] авазы һәм  Ө ,  ө  хәрефләре.

1

Сузык  [о]  . авазы һәм  О ,  о хәрефләрен танып белү, шул хәрефләр кергән иҗекләрне сүзләрне уку. Сузык [ө]  авазы һәм  Ө ,  ө  хәрефләрен танып белү, шул хәрефләр кергән иҗекләрне сүзләрне уку.

. Дөрес, аңлап уку. Текст буенча сорауларга җавап бирү. Рәсемнәр буенча хикәяләр төзү.

16

Тартык [п] авазы һәм  П ,  п хәрефләре.

Тартык [з ]авазы һәм  З ,  з  хәрефләре.

1

  Тартык [п]   авазын аерып тану .

Тартык [з ]  авазын аерып тану .

Яңа авазларны сүзләрдән аерып алырга өйрәнү; дөрес әйтү, ишетеп тану, бу авазларга яңа сүзләр табу; сүзләргә иҗек-аваз анализы ясау.  Дөрес, аңлап уку. Текст буенча сорауларга җавап бирү. Рәсемнәр буенча хикәяләр төзү. Бәйләнешле сөйләм булдыру.

17

Тартык [  ң] авазы һәм    ң  хәрефе .

Сузык [ йа] , [ йә ] авазлары һәм  Я ,  я  хәрефләре. Сузык [ йу] ,      [йү] авазлары  һәм  Ю ,  ю  хәрефләре.

1

Тартык [  ң]  авазын танып белү, кушылмалар төзеп дөрес итеп укый белү.(эң)

Сузык  [ йа] , [ йә ] авазлары һәм  Я ,  я  хәрефләрен танып белү, шул хәрефләр кергән иҗекләрне сүзләрне

уку. Сузык [ йу] ,      [йү]   һәм  Ю ,  ю  хәрефләрен танып белү, шул хәрефләр кергән иҗекләрне сүзләрне уку.

. Хәреф үзенчәлекләрен белү. Дөрес, аңлап уку. Рәсем буенча хикәяләр төзү.  

18

 Ирен-ирен һәм ирен-теш [в]  ,[w]   авазлары һәм  В ,  в хәрефләре.                                                      

1

 Тартык [в]   ,[w]                                                          

В хәрефенең үзенчәлеген аңлау. Дөрес, аңлап уку. Текст буенча сорауларга җавап бирү. Рәсемнәр буенча хикәяләр төзү. Бәйләнешле сөйләм булдыру.

19

 Тартык [х ] авазы һәм  Х ,  х  хәрефләре. Тартык  [ф ]авазы һәм  Ф ,  ф  хәрефләре.                                                      

1

 Тартык [х ] , [ф ]   авазларын  аерып тану .  

Яңа  авазларны сүзләрдән аерып алырга өйрәнү; дөрес әйтү, ишетеп тану, бу авазларга яңа сүзләр табу; сүзләргә иҗек-аваз анализы ясау.  Дөрес, аңлап уку. Текст буенча сорауларга җавап бирү. Рәсемнәр буенча хикәяләр төзү. Бәйләнешле сөйләм булдыру.

20

 Тартык [ж ] авазы һәм  Ж ,  ж  хәрефләре. Тартык [җ] авазы һәм  Җ ,  җ  хәрефләре.

1

 Тартык   [ж ] [җ]    авазларын аерып тану.Җҗ,  һәм  Ж,ж хәрефләрен танып белү, шул хәрефләр кергән иҗекләрне, сүзләрне   дөрес, аңлап уку дөрес, аңлап уку. Текст буенча сорауларга җавап бирү

21

 Тартык [һ ]авазы һәм Һ ,  һ  хәрефләре.

Тартык     [ ц]  авазы һәм  Ц ,  ц  хәрефләре.

Тартык [щ ]авазы һәм   Щ  ,  щ   хәрефләре. 

1

Яңа авазларны сүзләрдән аерып алырга өйрәнү; дөрес әйтү, ишетеп тану, бу авазларга яңа сүзләр табу; сүзләргә иҗек-аваз анализы ясау.     Дөрес, аңлап уку. Текст буенча сорауларга җавап бирү. Рәсемнәр буенча хикәяләр төзү. Бәйләнешле сөйләм булдыру.

22

 Ь нечкәлек һәм аеру билгесе.

Ъ-калынлык һәм аеру билгесе.

1

 Ь нечкәлек һәм аеру билгесе ,

Ъ-калынлык һәм аеру билгеесе булган сүзләрне дөрес уку белү.

Ь  ,Ъ  билгеләренең үзенчәлекләре, роле белән танышу.  

Бәйләнешле сөйләмне һәм уку күнекмәләрен үстерү.                                              

  .

                                                                                                    Әдәби уку (11 сәг)

                                                                                                                Туган телем – татар теле

1.

Г.Тукай  “Туган тел”.

В.Камалов “Туган җирләр”.

Н.Исәнбәт “Өч матур сүз”.

А. Нигъмәтуллин “Бәхетле малай”

З.Мансур “И газиз Туган илем!”

Г. Тукай “Җир йокысы”.

Әдәби текстларның башка төр текстлардан аермасын танырга өйрәтү. Бу очракта укучыны әсәрнең исеме белән эчтәлегендәге уртаклыкны табарга, өйрәнелгән әсәрнең исемен, төп эчтәлеген  һәм авторын белергә, аңа карата үз мөнәсәбәтен формалаштырырга өйрәтү .

 1

Язучы турында гомуми күзаллау. Сәнгатьле, аңлап укырга өйрәнү, укылган әсәр эчтәлеге буенча фикер алышу, бәхәсләшү, үз фикерен әйтү; туган илгә, туган телгә мәхәббәт тәрбияләү.

                                                                                                                  Кыш  килде

2.

Ә..Кари “Кыш”.

Г.Ибраһимов “Кар ява”.

Ф.Яруллин “Әгәр инде өч өрсә...”

Г.Бакир “Кышкы уен”.

И.Туктар “Кышкы урманда”.

Г.Лотфи “Балалар ярдәм итә”. Текстны аңлап, дөрес, сәнгатьле, йөгерек укырга өйрәтү.

1

Аңлап, йөгерек укырга өйрәнү; күзәтүчәнлек тәрбияләү.

Укыган әсәрнең кыскача эчтәлеген сөйләргә өйрәнү; кышкы табигатьтәге үзгәрешләрне белү; дуслык ярдәмләшү хисе булдыру.  Текст һәм иллюстрация арасында уртаклык табу.

                                                                                                                  Гаилә

3.

Г.Тукай “Безнең гаилә”.

Г.Бакир “Сания”.

М.Гафури “Әби белән онык”.

В.Ахужанов “Нәни тимерче”.

Йолдыз “Әби кайда”.

М.Гафури “Ата-ана”.

М.Хәсәнов “Көн җылынды”.

“Көндәлек режимны үтә!”

“Сәгать”.

“Иң әйбәте кем?”

 Әдәби әйтелеш нормаларын саклап, дөрес интонация һәм басым белән кычкырып уку.

1

Рольләргә бүлеп уку;

эчтәлек буенча сораулар бирү, аларга җавап табу. Әти-әнигә, туганнарга хөрмәт тәрбияләү.

Шигырьләрне сәнгатьле укырга өйрәнү. Җаваплылык хисләре тәрбияләү.

        Әдәп-әхлак

4.

 Ф.Зыятдинов “Сөендерсәм”.

М.Гафури “Тырыш балалар”.

И.Туктар “Авыраяк”.

Х.Шабан “Кадерлә син китапны”. “Чын иптәш”.

Д.Аппакова “Рөстәм”.

“Трамвайда”.

Г.Бәширов “Ул да булса сылтау”.

 Ш.Галиев “Мин”.

Г. Рәхим “Мәктәпкә барасы бар”.

Текстны  төгәл, аңлап,грамматик яктан дөрес һәм сәнгатьле  итеп кычкырып уку. Уку барышында орфографик һәм орфоэпик яктан нормаларга туры килү.

1

Әдәби сөйләм телен үстерү; геройларга бәя бирү; яхшыны начардан аера белергә өйрәнү.

Хикәяне өлешләргә бүлергә өйрәнү; дуслык, татулык, хезмәт сөю  хисләре булдыру.

                                                                                                                 Иң мөкатдәс нәрсә – эш (2 сәг)

5.

Г.Тукай “Эшкә өндәү”.

А.Алиш “Эшче абый”.

Ш.Маннур “Тырыш кыз”.

Н. Дәүли “Минем кадерле әбием”.

Г. Сабитов “Чүкеч”.

1

Язучылар турында гомуми күзаллау. Төп геройларны табарга, аларга характеристика бирергә өйрәнү. Эш кешесенә хөрмәт тәрбияләү.

Рольләргә  бүлеп уку күнекмәләрен үстерү;

эш сөяргә өйрәнү.

6.

Г.Сәгыйров “Йорт хуҗасы”.

Х.Халиков “Өч кыз”.

М.Хәсәнов “Басма.”

М.Жәлил “Бакчада-өмәдә”.

В.Монасыйпов “Тапты әби әмәлен”.

Өйрәнелгән әсәргә карата үз мөнәсәбәтен формалаштыру.

.

1

Әсәрне кисәкләргә бүлеп, план төзеп, эчтәлеген сөйләргә өйрәнү; Сайлап укырга өйрәнү;  йөгерек укуга ирешү;

логик фикерләү сәләтен үстерү.

                                                                                                                 Үсемлекләр һәм хайваннар дөньясы

7.

 Г.Тукай “Кошларга”.

К.Юлдаш “Мәче башлы ябалак”.

Л. Зөлкарнай “Бичуралар һәм бичаралар”.

Җ.Тәрҗеманов “Шуктуган”.

Г.Баширов “Жирән кашка”.

М.Фәйзуллина “Чисталык яратабыз”

Г.Мөхәммәтшин “Ак песи”. “Без әле җирдә яшибез”.

Б.Рәхмәт  “Кошлар киткәндә”. “Кыш һәм кеше”.”Уян, аппагым”. “Чүлмәк башлы кәҗә”. “Ялкау, Иренчәк, Кире турында”.

1

Язучы турында гомуми күзаллау. Сәнгатьле, йөгерек уку күнекмәләрен үстерү; күзәтүчәнлек тәрбияләү.

Әсәрләрнең эчтәлеген текстка якын итеп сөйли белү.

Әсәргә карата үз фикерләреңне әйтергә өйрәнү; рифма, логик басым төшенчәләре булдыру. Шигырьне кошларга сөйләгән кебек укырга өйрәнү.

                                                                                                                Яз килә, яз көлә.

8.

Н. Арланов “Яз”.

Г. Галиев “Апрель”.

“Кырларда”.

Ә. Бикчәнтаева “Умырзая”.

Г.Тукай “Карлыгач”.

Х.Туфан “Яз җыры”.

Г.Тукай “Бу кайчак була”.

1

Язучы турында гомуми күзаллау. Сәнгатьле, аңлап уку; укыганга карата үз фикереңне әйтә белү; табигатьтәге матурлыкны күрә белергә өйрәнү. Рифма, логик басым төшенчәләре булдыру.

Якынча эчтәлек сөйләү күнекмәләрен ныгыту.  

                                                                                                                Халык авыз иҗаты

9.

Татар халык җырлары. “Әпипә

“Ай былбылым”.

Мәкальләр һәм әйтемнәр.

Табышмаклар.

Әйтешү, тизәйткеч һәм такмазалар.

Әкиятләр.”Өч кыз”. “Төлке белән торна.”

А.Алиш “Чукмар белән Тукмар”.

Фольклорның кече жанрларын аера: табышмак, мәкаль, тизәйткеч, эндәш, аптыраткыч, әкиятләр. Әкият геройларына характеристика бирү.

Сәнгатьле уку.

        Ямьле җәй җитә

10.

Г.Хәсәнов “Ак төнбоек”.

Г.Бәширов “Яңгыр килә”.

Г.Ахунов “Сабан туенда”.

Г.Тукай “Бала белән күбәләк”. “Бу кайчак була?”

Р.Миннуллин “Төсле мизгелләр”.

З.Ярмәки “Ак каен”.

Ш.Галиев “Ашарга яраклы үләннәр”.

Н. Мәдияров “Минем күпер кайчан чыга?”

Тыңлаган әсәрнең төп эчтәлеген аңлау һәм ул ясаган эмоциональ тәэсирне аңлатып бирә алу.

1

Әсәрләрне аңлап, дөрес уку күнекмәләрен камилләштерү; укылган әсәр эчтәлеге буенча фикер алышу, бәхәсләшү, үз фикерен әйтү. Ашарга яраклы үләннәрне белү. Ел фасылларын дөрес билгеләү.

                       Күренекле татар язучылары

11.

 Г.Тукай “Су анасы.”

М.Гафури “Сандугач иректә һәм читлектә”,” Чикерткә белән кырмыска”. “Тавык белән үрдәк  

Г.Ибраһимов “Балык тотканда”.

М.Җәлил “Күке”, “Куян”.

С.Сөләйманова “Кем уяткан Ләйләне”.

З. Туфайлова “Әни сүзе”.

Балалар өчен чыга торган газета-журналлар турында мәгълүмат бирү, аларның әдәбиятны өйрәнүдәге роле. Укучыларда алар белән эшләү методикасы булдыру.

1

Рифма, логик басым төшенчәләре булдыру. Әсәрләрне сәнгатьле, йөгерек, аңлап уку.

Һәр мәсәлнең әхлакый нәтиҗәсен табарга өйрәнү. Мәсәлләрне, шигырьләрне сәнгатьле уку.