Семья начало начал.(на тувинском языке)
классный час на тему

Ондар Нелля Кызыл-ооловна

Данную разработку можно использовать для проведения классных часов, праздников семьи. Применены методы народной педагогики. Урок проведен в виде тренинга  "Сайзанак".

Скачать:

ВложениеРазмер
Microsoft Office document icon og-buge_-egenin_egezi.doc24.5 КБ

Предварительный просмотр:

Класс шагы: «Ог-буле – эгенин эгези».

Сорулгазы: Тыва улустун оюну сайзанакты ойнавышаан, ог-булелерни чогаадыкчы ажылдарже хаара тудары, школа-биле ада-иенин ажылын сайзырадыры, уругларны ада-иезинге чоргаарланып билчирин чедип алыры.

Дерилгези: тыва ог, оон херекселдери, чогаадыглар «Мен база мээн ог-булем», ожук, улегер домактар, ТСО, аъш-чем дээжизи, ойнаар кыс, йорээлдер, сумелер.

Кичээлдин чорудуу: 1. Амыргын-на, амыргын!

                                        2. Таныштырылга. (шулук хевиринге уруглар болгаш башкы боттарын таныштырар).

                                                           Ак-кок дээрнин адаан орта

                                                           Ада-ием чаяап кааны

                                                           Калчаннарнын хеймер оглу

                                                           Шораан-дыр мен, таныжынар!

                 Хектер куштар уну долган

                      Хендергенин сумузунда

                          Ак-Тал ортумак школазында

                                Анай чаштар башкызы мен

                                    Ажыл-ишчи, бодун чанныг
                                        «А» деп ужук ооредир

                                              «Авай» деп сос бижиттирер

                                                  …………………    дыр мен таныжынар!

Аалга кирген кижи, аяк эрии ызырар

Арга кирген кижи, амданныг саат дайнаар. (аалчыларга аяк шайны кудар).

-Богун  клазывыс шагын сайзанак-тренинг хевиринге эрттирер бис, уруглар!

(Аяаар музыканы салып каан турар).

Шулук: Ойнаал эжим.

-Шаг-шаандан бээр Тыва чон чуу деп ынак оюннуг чорааныл? – Сайзанак.

-Сайзанакка кымнар киржип турганыл?

-Авазы, ачазы, оглу, уруу,…………………….

 Тренинг: -Че, уруглар! Шупту сандайларга долгандыр олуруптунарам!

-Силер шупту найыралдыг ог-буле силер!

1. Бот-боттарынарже хулумзуруг_биле коржуп корунерем. Кандыг-дыр? (солун, хоглуг………….).

2. Шупту куспактажыптынарам. Кандыг-дыр?Кажан кижилер куспактажырыл?

3. Хая корундур олуруптунарам.Ам кандыг-дыр? (чалгааранчыг, солун эвес, багай…………..).

4. Дедир шын олуруптунар, че!  - Корбес силер бе! Амыдыралга чуу-даа туруп болурун кордувус. Ог-буле эптиг, найыралдыг болур, бергелерни денге шыдажып эртер ужурлуг шейл!

Башкынын беседазы:

-Сайзанактап ойнаары дээрге-ле бичи «ог-буле» деп оштаары-дыр. Сайзанак уреп  болбас, улгады бээрге амыдыралы чегей, багай болур деп улуг улус угаадып чораан. Ынчангаш ону урээри хоруглуг. «Ог-буле» дээрге «биче куруне «-дир!  «Кижи болуру –чажындан»дээри шын.

-Чаа, ам дедир оовусче эглип кээлинер!

-Ада-ие кажан ооруурул?

-Ада-иенин оорушкузун чуге домейлеп болурул? (хунге, ак-кок дээрге…………).

-Мунгаралын чуге деннеп болурул? (бургег дээрге, булуттарга, чаъска…………….).

-Ынчангаш ада-иезин хомудадып болбас!

-Удавас кандыг ог-буле байырлалы болурул?

-Шагаа.

_Бо аалдын уруглары кайы – хире шагаага белеткенген эвес?

Тос дээрим, Долаан бурганым оршээ

Чеди-Хаан сылдызым, чажыым чажып,

Чалбарып, чаа унген чылым
Чымчак, эки-ле эртсинем, оршээ!

Йорээлдер.

Тывызыктажыр.

Опей ырыларын ырлажыр (бо бугуну ада-ие , уруглар катай кууседир, маргыжып, моорейлежир).

Оюн: «Чаъш оорууру». (Оюнга ава, ача, уруу 3 кижи киржир).

Чогаадыглардан викториналарны тыптырар.

От-чаяачы – амыдыралдын ундезини. (ог-буленин одун кыпсыры-биле даалгаларны чээргеннерде бижээн, отту салыр). Чижээ: ыяш чарар, суглаар, инек саар, яак чуур, ыт чемгерер,………………..

-Демниг, кежээ ог-буле-дир! От-чаяачызы ооскуп, кыва берди!

Ожуктун 3 дажы чуну илередип турарыл?

  1. Авазы, ачазы, толу.
  2. Эрткен уе, амгы уе, келир уе.
  3. Ажы-тол, мал-маган, эт-сеп.

(Самбырада улегер домактар биле ажыл, тайылбырын кылыр).

Туннел,

-Оовуске аалчылар-даа ковей-ле болду, чон арбын келди. Ог-булевис найыралдыг деп илереп келди,

Ажы-тол дээди бай

Мал-маган – орта бай

Эт-сеп – солгу бай

Ада-иеге  сумелерни бижээш, улеп бээр.

Ада-иеге сумелер.

  1. Уругларынарга ынак бис деп ургулчу бадыткап чорунар.
  2. Ог-буленер -биле хунде кылган ажылынарны, чедир кылбаан чуулдерни сайгарып турунар
  3. Уруунарнын эш-оорун эки билип алыры-биле бажынынарже киирип турунар
  4. Уруунарга улегер болунар: боттарынарнын ада0иелеринерге кандыг хамаарылгалыг силер, кырый бээринерге силерге база ындыг хамаарылганы коргузе бээр.
  5. Уругларга кажан-даа торуттунген черин утпас кылдыр оорединер.
  6. Школага ургулчу келинер, Алдарлыг педагог В. Сухомлинский «эн-не долу, шын кижизидилге школа биле ог-буленин демниг ажылы болур» деп чугаалаан.

-2008 чыл ог-буле чылы болгай. Ынчангаш Ог-буленерге чедиишкиннерни кузедим, Силер ажы-толдун  чугле айтыкчызы, азыракчызы, кижизидикчизи эвес, ёзулуг ѳңнуу болур ужурлуг силер!

- Четтирдим,  кээп турунар! Клазывыс эжии силерге, ажык!

                                 


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Родительское собрание "Родительский дом - начало начал"

Разработка  собрания родителей совместно с учащимися...

Родительское собрание "Родительский дом-начало начал"

Формирование уважительного отношения детей к своим родителям и родителей к своим детям; развитие  интереса  к истории своей семьи, семейным традициям; сплочение классного коллектива, к...

Родительский дом - начало начал.

Ситуационный классный час с родителями, построенный по технологии индивидуального рефлексивного самовоспитания (О. С. Анисимов, П. Г. Щедровицкий), включает много познавательного материала, психологич...

Конкурсная программа для учащихся начальной школы и их родителей "Родительский дом- начало начал"

Конкурсная программа для родителей и детей " Родительский дом- начало начал", 3 класс...

Родительский дом - начало начал

Сценарий семейного праздника, посвященный открытию года семьи....

Родительское собрание "Родительский дом - начало начал"

Родительское собрание, посвященное семье....

Семья - начало начал

Семья - начало начал...