Рабочая программа
рабочая программа по чтению (3 класс) на тему

Татарстан Республикасы Кукмара муниципаль районының

“Олыяз гомуми урта белем бирү мәктәбе “ муниципаль бюджет

белем бирү учреждениесенең Балыклы авылындагы филиалы

беренче квалификацион категорияле

башлангыч сыйныф укытучысы

Гаязова Гөлфия Рәфкать кызының

3-б сыйныф өчен әдәби уку  фәненнән

2015 – 2016 нчы уку елына

эш программасы

Педагогик совет утырышында  кабул ителде:

Беркетмә № 1

27 нче август 2015 нче ел

2015-2016 нче уку елына 3-б сыйныфының әдәби уку фәненә

кыскача аңлатма

 3-б сыйныфына әдәби уку фәненнән 68  сәгать каралган. Атнага  2  сәгать.

Дәреслек:1. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 3 нче сыйныф: Дәреслек. 1,2,кисәк, 3 кисәк хрестоматия. — Казан: «Мәгариф — “Вакыт” нәшрияты, 2013.

Программаның максаты:

Укучыларда әдәби әсәрләрне аңларга һәм кабул итәргә өйрәтү, логик фикерләү сәләтен камилләштерү, рухи дөньяларын баету.

Бурычлары:

-белем алу күнекмәләре булдыру:әдәби әсәрне аңлый, анализлый белү; иҗат, әдәбият үсеше, аның тарихи төшенчәләрен аңлап фикер йөртү

-алган белемне куллана белү: әдәби әсәрләрдә тасвирланган тормыш вакыйгаларыннан, геройларның язмышларыннан үрнәк, гыйбрәтләр ала белү; үзең өчен нәтиҗәләр ясау; дөрес һәм гадел максатлар кую; әдәбиятның матурлыгын, хис- кичерешләр байлыгын танып, кичнреп, рухи дөньяңны баету; мөстәкыйль рәвештә әсәрләрне укырга һәм үзләштерергә күнектерү, китапка кызыксыну булдыру,алган белемне куллана белү.

-әдәби әсәрләрне уку һәм өйрәтү барышында нәни укучыларда рухи һәм әхлакый кыйммәтләр хакында, уңай һәм тискәре сыйфатлар,  яхшылык һәм яманлык турында күзаллау булдыру.

3 нче сыйныфны тәмамлаган укучыларның белеме,эш осталыгы һәм күнекмәләренә таләпләр

-  әсәрдәге сүзләрне дөрес итеп әйтеп, кычкырып һәм эчтән укый белү;

- әсәрнең мәгънәви кисәкләре арасында бәйләнешләрне ачыклау, төп фикерне билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп бирү; төрле авторларның 6-8 шигырен яттан сөйләү;

-  кыска күләмле әсәрләрнең эчтәлеген сөйләү; тылсымлы һәм хайваннар турындагы әкиятләрне, мәсәлләрне аера белү; әсәрдәге төп геройны характерлау, төрле әсәр геройларына чагыштырма характеристика; сүзлекләрдән файдалану; 4-5татар классигының исемен;

-4-5 хәзерге заман язучысы яки шагырьнең исемен,алар язган әсәрләрне һәм әсәрнең эчтәлеген; баланың үзенә иң ошаган авторның берничә әсәрен.;

-тиешле интонация белән текстларны аңлап укый һәм укыганны үз сүзләре белән эзлекле итеп сөйли белүе; әсәр” төшенчәсен, җанлы сөйләмнән аермасын белү;

-текстлардагы сүзләрнең күп мәгънәле, күчерелмә мәгънәдә булуларын аңлата алу;

-сурәтне (образны) әсәр текстында таба һәм кеше белән бәйләнешен күрә белү;

- әдәби әсәрнең чәчмә, тезмә,пьеса рәвешендә язылуы үзенчәлекләрен үзләштергән булу;

-китаплар дәреслекләр, сүзлекләр, әдәби әсәрләр белән кызыксыну, эшли белү күнекмәләре булу.

Укучы түбәндәгеләрне белергә тиеш:

• 4-5 татар, рус, чит ил классигынын исемен;
• 4-5 хәзерге заман язучысы яки шагыйренең исемен, алар язган әсәрләрне һәм эчтәлеген; үзенә иң ошаган авторның берничә әсәрен.

Алынган белемнәрне көндәлек тормышта куллану

• китапның, төрле элементларнына карап, эчтәлеген билгеләү;
• мөстәкыйль рәвештә уку өчен китап сайлау;

Эш программасының структурасы:

Аңлатма язуы,укыту предметына гомуми характеристика,предметның укыту планындагы урыны, укыту процессының шҽхси, метапредмет һҽм предмет нәтиҗәләре, укыту-тематик план,универсаль уку гамәлләре формалаштыру, программа эчтҽлеге, календарь-тематик план, укыту-методик кулланмалар исемлеге, электрон ресурслар. 3-б нче класста  әдәби укудан агымдагы  контроль  тест формасында үткҽрелә.

3 нче сыйныфта агымдагы контроль тест формасында үткәрелә.

Аңлатма язуы

3-б сыйныфы өченәдәби уку фәненнән эш  программасы түбәндәге норматив документларга нигезләнеп төзелде:

• РФ “Мәгариф турында”гы Законының 7 нче маддәсе.

      “Мәгариф турында” ТР Законы (1997 ел, 2 июль. Үзгәрешләр – 2012 ел, 21 июнь).

• Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт  стандарты

( приказ Минобрнауки РФ № 373 от 6 октября 2009г).

• "Белем бирүнең вакытлы дәүләт стандартларын раслау турында" ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының боерыгы №499/09, 04.03.2009 ел.
• Укыту фәннәре буенча үрнәк программалар. Башлангыч мәктәп. 2 кисәктә
• Белем бирү учреждениеләрендә укыту процессында куллану өчен рөхсәт ителгән “Перспективалы башлангыч мәктәп” концепциясе һәм белем бирүнең яңа   стандартлары таләпләренә туры    килгән һәм рөхсәт ителгән региональ дәреслекләр исемлегенә;
• Р.Г.Чуракова, О. В. Малаховская, М. Л. Каленчук тарафыннан тәкъдим ителгән "Перспективалы башлангыч мәктәп" УМК авторлык программасына;
• Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының “2014-2015нче уку елына укыту планнары турында”  хаты (Приказ № 11005/14, 08.07.2014)
• Татарстан Республикасы Кукмара муниципаль районының “Олыяз гомуми урта белем бирү мәктәбе “ муниципаль бюджет белем бирү  учреждениясенең ФГОС НОО укыту программасы  директор тарафыннан расланган (Приказ  № 84/3, 28.08 2015 г.)
• Татарстан Республикасы Кукмара муниципаль районының “Олыяз гомуми урта белем бирү мәктәбе “ муниципаль бюджет белем бирү учреждениясенең 2015-2016 нче уку елына 1-11 класслар өчен төзелгән укыту планы  ( Приказ № 84 от  28 августа 2015  г.)

Максаты:

Укучыларда әдәби әсәрләрне аңларга һәм кабул итәргә өйрәтү, логик фикерләү сәләтен камилләштерү, рухи дөньяларын баету.

Бурычлары:

-белем алу күнекмәләре булдыру:әдәби әсәрне аңлый, анализлый белү; иҗат, әдәбият үсеше, аның тарихи төшенчәләрен аңлап фикер йөртү

-алган белемне куллана белү: әдәби әсәрләрдә тасвирланган тормыш вакыйгаларыннан, геройларның язмышларыннан үрнәк, гыйбрәтләр ала белү; үзең өчен нәтиҗәләр ясау; тормышта үз урыныңны таба белү, дөрес һәм гадел максатлар кую; әдәбиятның матурлыгын, хис- кичерешләр байлыгын танып, кичнреп, рухи дөньяңны баету.

-мөстәкыйль рәвештә әсәрләрне укырга һәм үзләштерергә күнектерү, китапка кызыксыну булдыру,алган белемне куллана белү.

-әдәби әсәрләрне уку һәм өйрәтү барышында нәни укучыларда рухи һәм әхлакый кыйммәтләр хакында, уңай һәм тискәре сыйфатлар,  

яхшылык һәм яманлык турында күзаллау булдыру.

Укыту предметына гомуми характеристика

Әдәби уку — башлангыч мәктәптә төп предметларның берсе. Бу фән аша кече яшьтәге мәктәп баласына һәрьяклы белем бирелә. Укучының аңы дөньяны: әдәби әсәрләрне генә түгел, безне чолгап алган тирәлекне — кешеләр һәм  табигать   дөньясын да — дөрес кузалларлык сизгер була. Бары тик югары аң тәрбияләп кенә әйләнә-тирәлекне дөрес күзалларга мөмкин.

 Федераль дәүләт белем стандарты информацион җәмгыятьтә аралашырлык шәхеснең күпьяклы  үсешен күздә тота.

 Башлангыч мәктәптә әдәби уку дәресләренең төп максаты: 4 ел уку дәверендә балада дөрес һәм йөгерек уку күнекмәләре булдыру, халык авыз иҗаты, язучы һәм шагыйрьләр әсәрләре белән якыннан таныштыру, чәчмә һәм шигъри әсәрләрне укып, эстетик ләззәт алырга өйрәтү.

     Төп идеяләр берничә һәм бу идеяләрне тормышка ашырмыйча торып максатка ирешергә мөмкин түгел.

Беренче идея. Уйдырмалар (мифлар), халык авыз иҗаты белән авторлар әсәрләренең бәйләнеше турында дөрес кузаллау булдырырга кирәк.

Халык авыз иҗаты белән танышу язучылар әсәрләре белән таныштыруның алшарты булып тора. Аларны өйрәнү автор әсәрләрен уку белән параллель алып барыла. Язучылар үз әсәрләрендә түбәндәгеләрне куллана:

     1) халык авыз иҗатының жанр төзелеше (әкият жанры);

     2) халык авыз иҗаты әсәрләренең сюжет-композиция төзелеше;

     3) кабатлаулар һәм әдәби иҗат алымнары.

      Автор әсәрләрендә халык авыз иҗатын куллану гына әсәрне фольклор әсәрләр рәтенә кертми әле. Биредә конкрет кешенең уй һәм кичерешләре табигать ритмнарына туры китереп бирелә. Язучылар әсәрләре, тарихи вакыйгаларны үз эченә алып, кешеләрнең кичерешләре белән үрелеп барыла. Ә фольклор әсәрләрендә тылсымлы дөньяда яшәү күрсәтелә һәм ул һәрвакытта да геройларның җиңүе белән тәмамлана.

Икенче идея.  Әдәбият дәресләрендә, ашыкмыйча гына, әдәби образ төшенчәсен кертә бару сорала (әдәби образ термины, билгеле, кулланылмый) Кече яшьтәге мәктәп баласын үзе аңларлык әдәби алымнар: чагыштыру, капма-каршы кую һ.б. таныштырып бару кирәк була. Сәнгать әсәрләре, графика аша укучыларга әдәби образларның сынлы сәнгатьтәге ролен аңлатырга ярдәм  итә.    

Өченче идея. Кече яшьтәге мәктәп баласын башта халык авыз иҗаты әсәрләре жанрларын, ә соңыннан әдәби жанрларның үзләрен дә аера белергә өйрәтергә кирәк. Шулай ук һәр жанрның шартлы чикләрен билгеләргә өйрәтү дә таләп ителә.

Дүртенче идея. Кече яшьтәге мәктәп баласын шигъри әсәрләрне яратырга һәм аларны укып ләззәтләнә белергә өйрәтергә кирәк. Ә башлангыч сыйныфларда боларны өйрәтә алмасак, сәнгатьнең бер төре буларак поэзия алга таба күп кенә укучылар өчен аңлаешсыз булып калачак.

 Махсус терминнар кертмичә генә, укучы аңында поэзиянең үзенчәлекләрен аңлату зарур. Рифма турында (парлы яки янәшә (аа,бб, вв,...), аралаш яки юл аша ( аб, ав), әйләнмә яки камаулы-боҗралы (абба,абва) формаларда була дип,  шулай ук шигырь  үлчәме  турында да  кузаллау булдырыла.

Әдәби уку курсында һәр уку елының үзенең аерым үзенчәлекләре бар. Бу фәнне укытуның төгәл бурычлары программа таләпләрендә ачык чагыла.  Укыту процессының төп характеристикасы

Эшформалары: сыйныфбелән, төркемләп, индивидуаль, парлап, фронталь, дифференциаль.

Укытуметодлары: сөйләү, күрсәтмәлелек, практик, эзләнү, проблемалы, мөстәкыйльэш, стимуллаштыру, тикшерү.

Программа   әйләнә-тирә дөнья, татар теле, тарих фәннәре белән һәм халык авыз иҗаты, туган як төбәге белән  бәйләнештә төзелгән.

Предметның укыту планындагы урыны

Татарстан Республикасы Кукмара муниципаль районының “Олыяз гомуми урта белем бирү мәктәбе “ муниципаль бюджет белем бирү учреждениясенең 2015-2016 нче уку елына 1-11 класслар өчен төзелгән укыту планында 3-б сыйныфына әдәби уку фәненнән 68  сәгать каралган. Атнага  2  сәгать. Әдәби уку филология фәннәре өлкәсенә керә.

Дәреслек:1. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 3 нче сыйныф: Дәреслек. 1,2,кисәк, 3 кисәкхрестоматия. — Казан: «Мәгариф — “Вакыт” нәшрияты, 2013.

Уку предметын үзләштерүнең шәхси, метапредметлы һәм предметлы нәтиҗәләре

Шәхси нәтиҗәләр

• туган илгә карата шәхси караш булдыру;
• чын кеше сыйфатлары булдыру
• мөстәкыйльлелек һөм җаваплылык үстерү;
• этик хисләр, мөлаемлылык үстерү;
•  рухи-әхлакый идеалларына китерү.
• үз мөмкинлекләреңне бәяләү, тормыш тәҗрибәсен куллану;
• олылар белән хезмәттәшлек;
•  аралашу культурасы күнекмәләре .

Предметлы нәтиҗәләр

• Россиядә күп милләт  халыкларының төшенчәсен бирү;
• татар теленең төп  төшенчәләр буенча башлангыч белем ( фонетик, лексик, грамматик);
• татарча югары сөйләм культурасыформалаштыру;

• бәйләнешле сөйләм төзү күнекмәләре формалаштыру;

Метапредметлы нәтиҗәләр:

 - аң -белем  үстерү;

 - проблемаларны мөстәкыйль рәвештә таба алу;

 - эзләнү юлларын һөм нәтиҗәләрен ачыклау;

 - логик фикерләү:чагыштыру, синтез, анализ ясый белү;

 - конфликтлы ситуацияләрдән чыгу юлын табу;

 - укучыларның образлы, логик фикерләвен үстерү;

Универсаль уку гамәлләре формалаштыруның көтелгән нәтиҗәләре

Метапредмет

Шәхескә юнәлтелгән  уку гамәлләре:

• дәреслек геройларына, күршеңә ярдәм итүдә танып-белү инициативасы күрсәтү;
• үзуңышларың/уңышсызлыкларың турында фикер йөртү;
• үз мөмкинлекләреңне бәяләү;
• үз эшчәнлегенең нәтиҗәләреня хшыртуга ихтыяҗ формалаштыру;
• мәгънә барлыкка китерү («Минем өчен моның нинди мәгънәсе һәм әһәмияте бар?» - дигән сорау кую)
• үз эшчәнлегенең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру;

Танып белү  универсаль уку гамәлләре:

• үзенә кирәкле информацияне таба белү;
• анализлый һәм информацияне бәяли белү;
• логик фикерләү чылбырын төзү;
• тәкъдим ителгән план ярдәмендә предмет, күренешләрне сурәтләү;
• мәгълүмат җиткерүче символларны уку;
• тормыш тәҗрибәсен кулланып, ситуациянең моделе буенча текст төзү;
• тәҗрибә кулану аша нәтиҗә чыгару;
• материаль объектлар (фишкалар) кулланып биремнәр үтәү;
• анализ, гомумиләштерү нигезендә нәтиҗә чыгару

Регулятив (көйләгеч)  универсальуку гамәлләре:

• көч һәм энергия туплау,  конфликтларны һәм каршылыкларны чишү максатында ихтыяр көчен үстерү;
• белгәнне һәм белмәгәнне аерабелү;

• үз эшчәнлегеңнеконтрольгәалу, рәсемнәр ярдәмендә биремне үтәүнең дөреслеген тикшерү;
• эшләнәчәк эшкә мөстәкыйль максат куя белү;
• үз-үзеңне ихтыяр буенча көйләү;
• бәяләү нәтиҗәсен шартлы символик формада чагылдыру;
• дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау;
• тормыш тәҗрибәсен куллану;
• үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү;
• укучылар тарафыннан белгән яки әлегәчә белмәгән күнекмәләрне үзара бәйләү.

Коммуникативуниверсальукугамәлләре:

• тыңлаучыларга аңлаешлы сөйләм төзү;
• күзаллау, фаразлау;  
• логик фикер йөртү осталыгы;    
• күршең белән хезмәттәшлек итү;   фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм анны тормышка ашыру;
• үз фикереңне тулы, төгәл һәм ачык, аңлаешлы итеп әйтү, анны яклау;
• җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү;  иптәшеңнең үз-үзен тотышы белән идарә итү.

Укыту-тематик план

Программа эчтәлеге

Хайваннар турындагы әкиятләр. Халык авыз иҗатының бер төре булган һәм җир йөзендәге барлык милләтләрдә дә яшәп килүче, буыннан буыннарга күчеп йөри торган хайваннар турындагы әкиятләргә карата гомуми күзаллау булдыру. Әкиятләрнең гасырлар  дәвамында үсеше. Гади вакыт тасмасы: 1) бик борынгы әкиятләр, 2) борынгы, 3) бик борынгы булмаган әкияти вакыйгалар турында аңлату.

Бик борынгы әкиятләрдә хайваннар арасындагы мөнәсәбәтләр, аларның тышкы күренешләре төп урынны алып тора. Борынгы әкиятләрдә геройның аңы, хәйләгә осталыгына дан җырлана. Ә әкияти вакыйгалар исә үз эченә геройның изге эшләрен, аның сәләтен, киң күңеллеген күрсәтүне максат итеп куя. Йөремсәк әкиятләр турында күзаллау булдырк.

        Мәсәл жанры. Мәсәлләрнең ике өлештән: хикәяләү (вакыйга) һәм моральдән (нәтиҗә, тәрбияви аңлату) торуын аңлату. Мәсәлдәге хикәяләү өлешенең әкиятләрдән килеп чыгуына басым ясау. Мәсәлләрнең мораль өлешенең мәкальләр белән охшашлыгы. Мәсәл җанрының килеп чыгышы, үсеше. Бөтен дөньяга танылган мәсәлчеләр: Эзоп, Ж. Лафонтен, И. Крылов, татар мәсәлчеләре К. Насыйри, Г. Тукай, М. Гафури, Г. Шамуков, Ә. Исхак һәм башка язучылар әсәрләрен өйрәнү.

        Мәкаль жанры. Мәкальләр – ул борынгылар сүзе, аталар сүзе, картлар сүзе, тәҗрибә һәм хикмәт җимеше, хәтердә сакланырга тиешле хәзинә, халыкның күмәк фикере, тормыш кагыйдәсе, сүзгә дәлил, тормышта киңәш. “Мәкаль” сүзе гарәп теленнән алынган, “урынлы сүз яки тиешле урында әйтелгән сүз” дигән мәгънәне аңлатуын төшендерү. Төрле халык мәкальләре. Мәкальләрне сөйләмдә, мәсәлләрдә урынлы куллану.

        Хикәя жанры турнда күзаллау формалаштыру. Хикәя геройлары аларның портреты һәм характер үзенчәлекләренең башкарган гамәлләре аша чагылышы. Авторның үз героена мөнәсәбәте. Геройларга чагыштырмача характеристика. Герой яшәгән тирәлек, пейзаж.

        Әкият һәм хикәя жанрының үзгәлеге турында күзаллау формалаштыру. Әкият һәм хикәя жанрларының композиция үзенчәлеген (күзәтүләр аша) аңлату. Укучы-тыңлауга табигый көчләрнең серен, әкият геройларының серле тормыш агышын күрсәтү, хикәя геройлары-ның характерларында тормыштан алынган вакыйгаларны чагылдырып сөйләү.

Шигърият. Кеше һәм табигать бергәлеге. Дөньяны шагыйрь күзлегеннән чыгып күзаллау. Әйләнә-тирә дөнья матурлыгын шагыйрь өчен илһам чишмәсе булуын инандыру. Шагыйрьдә чагыштыру, сынландыру, эпитет.

Автор әсәрләрендә һәм  халык авыз иҗатында охшашлык. Чагыштыру,контраст,җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белү. Җанлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерү күнегүләре:темп,тавыш көче,тон,сөйләм мелодикасы(тавышны кутәрү ,түбәнәйтү).

Вакыт тасмасы. Фольклор әсәрләреннән әкиятләрне вакыт тасмасында күрсәтү (бик борынгы,борынгы,әкияти вакыйгалар ).

Библиографик культура формалаштыру.

Эчтәлек бите белән танышу, аңа карап, кирәкле әсәрне китаптан таба белү, кече яштәге мәктәп баласының дәреслектән тыш эчтәлген оештыру: өй, мәктәп китапханәләреннән файдалану. Фән буенча сүзлек, белешмә әдәбият, вакытлы матбугат белән эшләү. Балалар китабы белән эшләү. Китапның төп өч элементын аеру: китап тышлыгы, китап төпсәсе, битләре. Китапны саклап тоту күнекмәләре булдыру. Төрле җыентыклар төзергә өйрәнү.

        Уку, сөйләү, тыңлау күнекмәләре формалаштыру.Сәнгатьле уку күнекмәләре формалаштыру ( интонация, тон, темп саклап кычкырып уку). Автор бирергә теләгән картинаны күзал-лау. Эчтән укый белергә күнектерү. Чылбыр рәвешендә укыганда, үз урыныңны белеп, чират буенча уку. Укылган әсәргә анализ ясау. Уку техникасын үстерү.

                                                КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН

3 нче сыйныфны тәмамлаган укучыларның белеме, эш осталыгы һәм күнекмәләренә таләпләр

-  әсәрдәге сүзләрне дөрес итеп әйтеп, кычкырып һәм эчтән укый белү;

- әсәрнең мәгънәви кисәкләре арасында бәйләнешләрне ачыклау, төп фикерне билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп бирү;

-  төрле авторларның 6-8 шигырен яттан сөйләү;

-  кыска күләмле әсәрләрнең эчтәлеген сөйләү;

-  тылсымлы һәм хайваннар турындагы әкиятләрне, мәсәлләрне аера белү;

- әсәрдәге төп геройны характерлау, төрле әсәр геройларына чагыштырма характеристика;

- укылган әсәрдән чагыштыру, җанландыру, контраст кебек алымнарны таба белү;

- сүзлекләрдән файдалану;

- аерым бер элементы буенча китапта ориентлашырга өйрәтү ( авторы, исеме, “Эчтәлек” бите, иллюстрацияләр )                            

-4-5татар классигының исемен;

-4-5 хәзерге заман язучысы яки шагырьнең исемен,алар язган әсәрләрне һәм әсәрнең эчтәлеген;

-баланың үзенә иң ошаган авторның берничә әсәрен.;

-тиешле интонация белән текстларны аңлап укый һәм укыганны үз сүзләре белән эзлекле итеп сөйли белүе;

-текстлардагы сүзләрнең күп мәгънәле, күчерелмә мәгънәдә булуларын аңлата алу;

-сурәтне (образны) әсәр текстында таба һәм кеше белән бәйләнешен күрә белү;

-“әсәр” төшенчәсен, җанлы сөйләмнән аермасын белү;

-әдәби әсәрнең чәчмә, тезмә,пьеса рәвешендә язылуы үзенчәлекләрен үзләштергән булу;

-әдәбиятның төрләрен, матур әдәбиятны аера белү;

-китаплар дәреслекләр, сүзлекләр, әдәби әсәрләр белән кызыксыну, эшли белү күнекмәләре булу.

Укучы түбәндәгеләрне белергә тиеш:

• 4-5 татар, рус, чит ил классигынын исемен;
• 4-5 хәзерге заман язучысы яки шагыйренең исемен, алар язган әсәрләрне һәм эчтәлеген;
• Үзенә иң ошаган авторның берничә әсәрен.

Алынган белемнәрне көндәлек тормышта куллану

• китапның, төрле элементларнына карап, эчтәлеген билгеләү;
• мөстәкыйль рәвештә уку өчен китап сайлау;
• укылган әсәр геройларын тасвирлап сөйләү;
• сүзлекләрдән кирәкле мәгълүматны табу.

Укыту-методик кулланмалар исемлеге.

1. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 3 нче сыйныф]: Дәреслек. 3 кисәктә. 1 кисәк. — Казан: «Мәгариф — Вакыт* нәшрияты, 2013.

2. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 3 нче сыйныф: Дәреслек. 3 кисәктә. 2 кисәк. — Казан: «Мәгариф — Вакыт» нәшрияты, 2013.

3. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 3 нче сыйныф: Дәреслек. 3 кисәктә. 3 кисәк. — Казан: «Мәгариф — Вакыт» нәшрияты, 20Т5Г

4. Г. М, Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: Мөстәкыйль эш дәфтәре. 3 нче сыйныф. — Казан: «Мәгариф — Вакыт» нәшрияты, 2013.

5. Г. М. Сафиуллина, Ф. Ф. Хәсәнова, Ә. Г. Мөхәммәтҗанова. Әдәби уку: 3 нче сыйныф: Методик кулланма. — Казан: 2013.

Мәгълүмати-электрон ресурслар

1.  "Әлифба", "АКСУ" ҖЧҖ, 2012. Мультимедияле ярдәмлек.

2.  Татар сайтлары: edu.tatar.ru; belem.ru; org.com

3.  Валиева Л.Ф., Җәлилова Г. И. сайтлары.

4.  tatardeti.blogspot.com/2011/01/blog-post.htm

5. gzalilova.narod.ru/present_tat.htm.

 Кушымта №1

3нче сыйныфта әдәби уку  фәненнән арадаш аттестация өчен тест биремнәренең  үрнәк варианты

Әдәби уку фәненнән 3 нче сыйныфта тест формасындагы эш төре сайланды. Белем һәм күнекмәләрне тикшерү өчен биремнәрне башкаруга 1 сәгать вакыт бирелә. Тәкъдим ителгән эш 3 өлештән тора. Гомуми белем бирү дәүләт стандартына туры килә.

Беренче һәм икенче өлеш 16 биремне үз эченә ала (А1-А10) һәм (В1-В3) ,укучылар алар арасыннан дөрес дип уйлаган җавапны сайлап алырга тиеш. Икенче өлештә В4-В6 биремнәренә җавапны мөстәкыйль рәвештә формалаштыру һәм язып кую рәвешендә башкарыла. Өченче  өлештә укучы хикәя язарга тиеш.

Бу тест биремнәреукучыларның 3 сыйныфта үткән темаларны үзләштереп алган–белем күнекмәләрне тикшерүгә нигезләнә.

А1 “Яңгырның ял көне” шигырен кем язган?

1) Рафис Корбан

2) Ләбиб Лерон

3) Бикә Рәхимова

А2 Григорий Остерның “Серне ачты” хикәясендәнинди кош турындасүз бара?

1) Тутый кош

2) Сыерчык

3) Песнәк

А3 Г. Сабитованың “Тәүгешатлык” хикәясендәмалайкүпмеавырый?

1) 1 ай

2) Кыш буена

3) Гелавырый

А4 Телдән–телләргә, колактан- колакка сөйләнгән әкиятләр ничек дип атала?

1) Күчмә яки ил гизүче әкиятләр

2) Иң борынгы әкиятләр

3) Тылсымлы әкиятләр

А5 Ләбиб Леронныкы булмаган әсәрне тап.

1) “Мәче малае Шукбай”

2) “Хыял”

3) “Безнеңтауда”

А6АгагельдыАлланазаровның “Дустымны эзлим” шигырендә сүз нинди хайван турында сөйләнелә?

1) Песи турында

2) Эт турында

3) Ат турында

А7 Г. Хасановның әсәре ничек дип атала?

1) “Гыйнвар”

2) “Март”

3) “Май”

А8 Йолдызның “Белмәгәненбелми” шигырендәмалайныңиңяраткансүзенинди?

1) Мин белмим

2) Мин беләм

В1 “Су буена” картинасын кем язган?

1) Ф. Әминов

2) И.Э.Грабарь

3) К.Костанди

В2 Ә.Исхакның “Карт имән белән яшь егет” әсәрендә карт агачлар нигә күз яше түгәләр?

1) Алар үзләрен кызганалар

2) Алар җилләрдә сыгылып-сыгылып елаучы  яшь  агачны  кызганалар

3) Алар бүтән агачларны юксыналар

В3 “Замана әкияте”н кем язган?

1) Г.Вәлиева

2) Г.Тукай

3) Ә. Исхак

В4 Халык авыз иҗаты әсәрләренең төрләрен әйт?

В5  Кар турында нинди мәкальләр беләсең?

В6  Нәрсәултабышмак?Нинди табышмаклар беләсең?

С1  “Минем туган ягым” темасына хикәя яз

Бәяләү нормалары

А өлешенең дөрес сайланганҗаваплары 1 балл белән бәяләнә. В өлешенең 1-3 нче биременә 1 балл, В4-В5 биремнәре өчен 3 шәр балл билгеләнелә. С 1 өлешенә 5 балл билгеләнә. Барысы – 27 балл (100%)

80-100 % эшөчен “5” билгесе

60-80% эшөчен “4” билгесе

40-60% - “3” билгесе

0-40% - “2” билгесе куела.