Хэшээл "Антонимууд" 5 класс
план-конспект урока

1

Оюутанай омог нэрэ ба обог

Доржиева Жанна Семеновна.

2

Класс

5.

3

Предмет

Буряад хэлэн

4

Темэ

Антонимууд.

5

hуралсалай программа

Р. С. Дылыкова, Т. Б. Базаргуруева, Д. Б. Дугарова

6

Хэшээлэй түхэл

Бэхижүүлгын хэшээл

7

hуралсалай янза

Бултадаа хүдэлмэри, гансаараа хүдэлмэри, бүлэгөөр.

8

Хэшээлэй үнгэргэлгын формо

Метапредметнэ.

9

Хэшээлэй хэрэгсэлнүүд

Ном, презентаци.

10

Хэшээлэй гол зорилгонууд

hургалгын: антониуудые зүбөөр илгажа hургаха, бэшэмэл болон аман хэлэлгэдээ зүбөөр хэрэглэхэ;

хүгжөөлгын: хэлэнэй нөөсэ, баялиг, хадуун абалга, анхарал, ухаан бодолынь hайжаруулха;

хүмүүжүүлгын: антоним мэдэхэ болохо эрмэлзэл түрүүлхэ, буряад хэлэндээ hонирхол татаха, түрэл хэлэндээ дура, хандалгыень хүмүүжүүлхэ.

11

hургалгын зорилго

Буряад хэлээр үхибүүнэй шадабари: 

Үхибүүнэй өөрын хүгжэлтын дүнгүүд (личностные): hуралсалай ажаябуулалгада, мотивационно hуралсалай ажаябуулалгада, мотивационно hуури бүридхэхэ, hуралсалай шэнэ материалда hонирхол түрүүлхэ, өөрынгөө сэгнэхэ арга, боломжонуудые хүгжөөхэ.

Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари (регулятивный): хамта hуралсалай зорилго табижа шадаха, өөрынгөө үйлэ хэрэгүүдые түсэшэхэ, үйлэ хэрэгүүдые зүб дүтэлгые, бэеэ даажа сэгнэхэ.

Харилсаха шадабари (коммуникативный): hурагшадай олон ондоо hанамжа, бодолнуудые хараад ябаха, диалогта хабаадаха, аман литературна, хэлэн дээрэ hанамжануудые дурадхалнуудые хэлэхэ.

Хэшээлэй дидактическа байгуулга

Хэшээлэй зорилго

Методууд ба приемууд

Багшын ажаябуулалга

hурагшын ажаябуулалга

Хэшээлэй түхэл

Хэрэгсэлнүүд

Хэшээлэй сэгнэлтэ

hуралсалай түсэблэhэн дүнгүүд

Эмхидхэлэй үе

Yхибүүдэй досоохи бэлэн байлга hэргээхэ, хэшээлдэ бэлдэхэ

- Сайн байна, үхибүүд, hуугты! Мүнөөдэр буряад хэлэнэй хэшээл би үнгэргэхэб. Минии нэрэ обог - Жанна Семеновна.

- Хэн мүнөөдэр хүхюутэйб, гараа дээшэнь үргэгты.

-Хэн олон нүхэдтэйб, альгаа ташагты.

- Зай, мүнөөдэр бидэ бултадаа хүхюутэйгээр, бэрхээр хүдэлэе!

- Сайн байна!

БХ

Презентаци

Өөрын сэгнэлтэ

Үхибүүдэй өөрын хүгжэлтэдэ

Мэдэсыень тухайлалга

Частично-поисково метод

- Дэбтэрээ нээгээд hара үдэрөө бэшэе. Мүнөөдэр ноябриин арбан табан, «классай ажал».

- Мунөө экран дээрэ видео харагты.

-Үхибүүд, танууд дүүжэн дээр наадаха дуратай гүт?

-Энэ шүлэг хэн манда уншажа ухэб?

-Зай, дүүжэмнай хайшангадаг?

-Бэрхэт!

-Дээшэ, доошо гэхэдээ ямар үгэнүүд болоноб?

-Иимэ үгэнүүдые харша үгэнүүд гэнэбди.

Харша үгэнүүд, противоположные слова болоно али угэшье hаа слова наоборот.

-Харша үгэнүүдые юун гэдэг бэ?

-Харша үгэнүүд гэхэдээ, «противоположные слова» гэнэбди.

-Зай, үхибүүд, энэ шулэг соо ямар үгэнүүд харша удхатай байнаб?

-Зүб!

-Эндэhээ бидэн хэшээлынгэй сэдэб табия.

-Манай мүнөөдэрхи сэдэб «Антонимууд» болоно.

-Зай, тиигэд слайд дээрэ хэн манда дүрим уншаад

үхэб?

hара үдэрөө бэшэнэ.

-Дуратай.

-Уншана.

-Дээшэ-доошо,

Урагша хойшо дүүжэлнэ.

-Антонимууд. (Мэдэнэгүй)

-Антонимууд

-Урагша-хойшо

Дээшэ-доошо.

hурагша дүрим уншана.

     БХ

 Презентаци

Өөрын сэгнэлтэ

Хэшээлэй гол асуудалнуудые элирүүлэлгэ

-Зай, hурагшад, би мүүнөө танда слайд дээрэ байhан шүүлэг зохидхоноор уншанаб.

Эхэ орон, түрэл нютаг –

Эльгэ зүрхэм, инаг дурам.

Yргэн Буряад – аршаан булаг,

Энэл наhам, эртын дурам.

Байгал далай, Бархан Yндэр,

Ангар дүүхэй, Саяан уула –

Yлзы hайхан газар дайда

Эсэгэ мэтэ эхэ орон.

-Юун тухай энэ шүүлэг соо хэлэгдэнэб?

-Зай.

-Буряад оромной ямар бэ гэнэ?

Шагнана.

-Эхэ орон.

-Үргэн, hайхан.

     БХ

 Презентаци

Багшын  сэгнэлтэ

Хэшээлэй зорилго табилга

-Зай, үхибүүд, Буряад Уласта 6 хото бии: Улаан-Үдэ, Галуута нуур, Захаамин, Хяагта, Хойто-Байгал, Бабушкин.

-Улаан-Үдэ хотодо 430 мянган хүн ажаhуудаг

Захаамин хотодо 11 мянган хүн ажаhуудаг.

-Тиигээд, үхибүүд ямар хотодо олон хүн ажаhудаг бэ?

-Теэд, слайд хараад хэлэгты ямар эндэ үгэнүүд антоним болоно?

-Зай, бэрхэнүүүд!

-Олон, үсөөн

    БХ

Өөрын сэгнэлтэ

Физминутка

ФИЗМИНУТКА.

Нэгэн, хоёр - унтаял даа,

Нээгээд нюдөө hэриел даа.

Амтатайгаар hуняаял даа,

Арбагашан hэргэел даа.

    БХ

Багшын сэгнэлтэ

Арсалдаата асуудал шиидхэхэ шата. Ном дээрэ хүдэлмэри.

Шэнэ темэтэй танилсалга

Объснительно-иллюстративнэ метод

-Теэд саашаа, бэрхээр худэлеэ.

-Буряад ороной шэмэг ямар нуур болодог бэ?

-Зай, хэн мэдэнэб Байгал далайн гүнзэгыгынь? (1642 метр)

-Ушо манай Буряад орондо Галуута нуур бии.

Галуута нуур, оршулагты.

-Бэрхэт!

-А хэн мэдэхэб, Галуута нуурай гунзэгыгынь? (28 метр)

-Зай, тиихэдэ Байгал далаймнай гунзэгы, а Галуута нуур гүйхэн болоно.

 -Гүйхэн гэхэдээ - мелкий гэнэбдэ.

-Гүнзэгы, гүйхэн гэhэн үгэнүүднай юун болоноб?

-Яhала бэрхэнүүдтэ.

-Байгал далай.

-Гусиное озеро.

-Антоним.

    БХ

Ном

Өөрын сэгнэлтэ,

Үзэhэнөө бэхижүүлгын шата

hурагшадай хэшээлдэ гараhан, танилсаhан темэ дабтаха

-Буряад Уласта олон гол мүрэнүүд бии: Сэлэнгэ, Үдэ, Зэдэ, Хёмо, Хэнгэргэ.

-Сэлэнгэ мүрэнэй утань - 1024 модо,

Хэнгэргэ мүрэнэй утань - 26 модо.

-Хэн, эдэ мэдүүлэлнүүдые уншахаб?

-Сэлэнгэ ута мүрэнэй салгидан миралзажа харагдана.

-Хэнгэргэ богни мүрэн Эрхүүрүү шудхан ороно.

-Эдэ мэдүүлэлнүүд соо антоним ологты.

(зураад харуулха)

-hурагшад, антонимнай ямар үгэнүүд бэ?

- Бэрхэнүүд!

-Сааша ябая!

-Манай Буряад орондо олон амитад бии: баабгай, заряа, үнэгэн, шоно г.м.

-Баабгайн шэгнүүр 300 кг хүрэдэг.

-Шэгнүүр гээшэмнай ородоор «вес» болоно.

-Заряагай шэгнүүр 165 грамм.

-Алин амитан тобо болоно?

-Тиихэдэ баабагай томо амитан, заряа багахан амитан болоно.

-Эндэ антоним ологты.

-Мүүнөө экран дээрхи текст ушаад үхэб, антонимуудые ологты.

-Унашана.

Ута, богони.

-Харша үгэнүүд.

-Баабгай.

-Томо, багахан.

-Олон - үсөөн

Гүнзэгы - гүйхэн

Томо - багахан

Ута - богони.

    БХ

Дэбтэр

Өөрын сэгнэлтэ

Харилсаха шадабари

Тобшолол али хэшээлэй дүн

hурагшадай хэшээлэй тобшолол гаргаха

-Зай, үхибүүд, энэ хуу олоhон антонимуудаар текст хээбди, текстмнай «Манай алтан үлгы - Буряад орон» гэжэ нэрлээтэй.

-Мүүнөө нэгэhурагша, манда энэ текст уншажа ухэ.

- Бидэ мүнөөдэр хэшээлдээ юун тухай хөөрэлдэбэбди?

-Үхибүүд, энэ юун бэ? Хэн мэдэхэб?

-Зай, инь янь адлихан гүү антонимтай?

-Бидэн мүнөө hаная нөөдэр хэшээлдэ гараhан антонимууда.

-hонирхолтой юумэ юу мэдэхэ болообта?

-Эгээн урда ямар антоним байгааб?

-Хэшээлэмнай дуудажа байна.

Инь - янь

-Адли.

-Антоним.

-Харша угэнүүдые, антоним - гэжэ юун бэ.

Олон - үсөөн

Гүнзэгы - гүйхэн

Томо - багахан

Ута - богони.

 БХ, ГХ

Ном

Багшын сэгнэлтэ

Харилсаха шадабари

Сэгнэлтэ

- Би эрхимээр ажаллааб, намда hонирхолтой байгаа hаа – барбаадайгаа дээшэнь үргэгты.

- Би дунда зэргэ ажаллааб, хүсэд ойлгоогүйб гэжэ hанааhаа – барбаадайгаа хэбтүүлхэ.

- Би муугаар ажаллааб, юушье ойлгоогууб гэжэ hанааhаа барбаадайгаа доошонь харуулха.

Сэгнэлтэ үнгэргэнэ.

     БХ

Өөрын сэгнэлтэ, багшын сэгнэлтэ

Оршон тойрониие шудалха шадабари(П).

Гэрэй даабари

- Гэрэй даабари бэшэгты. 128 нюурта 261 даабари.

Гэрэй даабари бэшэнэ.

     БХ