Уйрăмлатнă членсене чарăну паллипе уйăрасси
презентация к уроку (8 класс) по теме

Слайд 1

Те ма: Уйрăмлатнă членсене чарăну паллипе уйăрасси

Слайд 2

Уйрăмтăран сăмах шухăша тата интонаци уйрăмлăхне палăртать ? Уйрăмлатнă сăмахсен составĕнче сыпăнуллă предложени те пулма пултарать ? Уйрăм тăран членсем предложенин пĕр-пĕр членĕн пĕлтерĕшне мĕн енчен те пулин палăртса уçса параççĕ ? Уйрăмлатакан сăмахсем яланах пĕрерĕн пулаççĕ ? Уйрăм тăран сăмахсене предложенире нимĕнпе те уйăрмаççĕ ? Предложенире уйрăмлатнă сăмахсен ярăмĕ тĕл тулма пултарать ? « Çапла », « Çук » вăйă

Слайд 3

1.Чечеке, шухă , çил , вĕçсе , хитрескерне , чуп , тăвать , иртмессерен , кашни . 2. Янравлă , сывлăш , тăп-тăрă , та, çăл , шывĕ , пек. 3.Петĕр, çухатмасть , пысăк , çемьере , юлташлăх , ÿссе , нихçан , туйăмне , çитĕннĕ . 4. Тăри , çÿлте , юрри , пĕлĕт , илтĕнет , айĕнче . 5.Ял, тăвайккинче , сад, ешерет , çумĕнчех . 6. Вĕтлĕхре , шăпчăк , шăрантарма , инçех , мар , те, пуçларĕ . Предложенисем тăвăр

Слайд 4

« Уйрăмлатнă членсене чарăну паллипе уйăрасси » Чарăну палли лартасси Тĕслĕхсем - И,-Скер аффикс йышăннă пал- лă ячĕсенчен , причастисенчен пулнă уйрăм тăран определении- сене Шкулта та лайăх вĕренекенскерсем , Серёжăпа Вася пур ĕçе те хăвăрт туса пĕтереççĕ . Вырăн, вăхăт обстоятельстви- не уйрăм тăран тепĕр тĕрĕс- летÿ сăмахĕ ăнлантарсан Темиçе çул каялла , пĕр лăпкă , хĕвеллĕ ир енне , эпĕ Шупашрарта уçалса çÿрерĕм . Пек, евĕр хыçсăмахлă обсто- ятельствăсем япала ячĕнчен, паллă ячĕнчен, местименирен пулса предложенин тĕрлĕ вырăнĕнче ларнă чухне Юлташ , ман пекех , ташлама юратать . Пуçне хыçсăмахлă уйрăм тăран дополнении пĕр ушкăна кĕмен япаласен пайне тĕрĕслетнĕ чухне Май уйăхчи çанталăк , хăш-пĕр кунсемсĕр пуçне , пĕтĕмпех сивĕ тăчĕ . Пайăр ята ăнлантарса ун хыççăн тăракан саамах майлашăвĕсенчен пулнă уйрăм тăран сăмахсене Петр Васильев, тĕреклĕ те вăр-вар каччă , ирхине яланах чупма тухать . Уйрăмлатнă сăмахсене предложенире запятой е тире лартса уйăраççĕ Мана кĕçĕр пулса иртнĕ уяв - Çĕнĕ çул уявĕ - ырă тĕлĕк пек туйăнче . Ăна , харсăр чăваш ачине , саламлать çĕрĕм - шывăм - анне!

Слайд 5

Кану саманчĕ Пурте сывлăр ! Халь ан сывлăр ! Веç йĕркеллĕ . Пурте канăр ! Алсене çÿле çĕклетпĕр ! Пит аван ! Халь антаратпăр ! Пĕшкĕнетпĕр ! Тÿрленетпĕр ! Йăл кулатпăр ! Пурте сывă , Ĕçлеме каллех пуçлатпăр !

Слайд 6

Предложенисене чарăну палли лартса çырса илĕр 1.Ялти каçхи урам музыка пек чĕрене ачашлать . 2. Кантăк умĕнче лаштра çăка çинче шăнкăрч шăхăрма пуçларĕ . 3. Пĕррехинче эпĕ ирех çичĕ сехетрех йĕлтĕр сырса тухрăм . 4. Çÿлте пĕлĕт тăрринче тăри юрри илтĕнет . 5. Аякран пăхсан Атăлкаса ял теме те йывăр йăмрасем айне путнăскер вăл вăрман пекех курăнать . 6. Чечек хитрескер пурне те илĕртет.7. Те эсĕ пире вăрман пăхакансене шанмастăн ?

Слайд 7

Панă сăмах майлашăвĕсемпе усă курса уйрăмтăран членлă предложени тăвăр Халăх юратакан йывăç ; çур çĕр тĕлĕнче ; уроксем пĕтсен ; ç ырма леш енче ; çÿллĕ йăмрасем çинче ; малти кĕтесре ; кăнтăрла вăхăтĕнче .

Слайд 8

1. Вăрмансем , хуласем çывăхĕнче тата 1. тепĕр темиçе çултан нимĕн çул хĕрринче вырнаçнăскерсем ,… юлмасть . 2. Юхан шывсем , вăрман хĕрринче 2 .çынсене питĕ савăнтарать . ларакансем ,… 3. Тăпра, вăрмана каснăран ,.. 3. кăмпа, мăйăр , эмел курăкĕ парать . 4. Вăрман , илемлĕскер тата хитрескер , 4. перекетлĕ усă курмалла . 5 .Вăрман пире, çынсене ,... 5. сывлăша лайăх тасатаççĕ . 6. Каснă вăрмантан , тункатасăр пуçне ,… 6. çилпе тата шывпа ишĕлет . 7. Пирĕн , этемĕн , вăрманпа … 7. ăна кассан ăшăхланаççĕ . Предложени пайĕсене çыхăнтарăр .

Слайд 9

Килти ĕç : 1).« Хĕллехи чăваш вăрманĕ » текстра уйрăмтăран членлă предложенисене тупса çырмалла . 2). Илемлĕ литературăран тĕслĕхсем çырса илмелле .