Рабочая программа по татарскому языку для 1 класса
рабочая программа на тему

                             Татарстан Республикасы Кукмара муниципаль районы

                               “Починок Сутер   авылы гомуми урта  белем бирү мәктәбе”

                                     муниципаль бюджет белем бирү учреждениесе

“Килешенгән”                                                                                    “Раслыйм”

укыту эшләре буенча                                                                        мәктәп директоры

директор урынбасары                                                                    ________/Л.Н.Михайлов/

__________/В.Н.Ахметова/                                                             Приказ № 153    29 август  2015 ел

15 август 2015 ел.

Татарстан Республикасы Кукмара муниципаль районы

“Починок Сутер   авылы гомуми урта  белем бирү мәктәбе”

2 квалификацион категорияле татар теле

һәм әдәбияты укытучысы Каюмова Рауза Заһретдин

кызының  1 нче  А сыйныф өчен

татар теленнән 2015-2016 нчы  уку елына  эш  программасы.

                                                                                                        “Тикшерелгән”

                                                                                                       Протокол №1____13 август            2015 ел

                                                                                                       Башлангыч сыйныфларның МБ җитәкчесе

                                                                                                             ____________/Л.М.Петрова./

                                                                                                      Педагогик киңәшмә утырышында кабул

                                                                                                      Ителде.                                                                                                                                                

                                                                                                       Протокол  № 1     17   август 2015 ел.

                                                                              2015

                                                            Аңлатма  язуы.

1 нче сыйныфлар өчен татар теленнән эш программасы Россия Федерациясендәге һәм Татарстан Республикасындагы мәгарифкә кагылышлы хокукый-норматив актларга һәм федераль дәүләт стандартларына нигезләнеп төзелде:

Рус телендә урта (тулы) гомуми белем биру мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы. (1 -11) Казан 2010;

  Татарстан  Республикасы Кукмара муниципаль районының МББО “Починок Сутер авылының УБМ” белем бирү программасына;

   Татарстан Республикасы Кукмара муниципаль районының 2015 – 2016 уку елына (Приказ №153;    29 август 2015 ел)  муниципаль бюджет белем бирү оешмасының “Починок Сутер авылы урта гомуми   белем бирү мәктәбе”нең уку планына нигезләнеп төзелде.

1. Россия Федерациясенең “Мәгариф турында”гы Законы (Федеральный закон от 29.12.2012 273-ФЗ “Об образовании в Российской Федерации”).

2. Татарстан Республикасының “Мәгариф турында”гы Законы (Закон Республики Татарстан “Об образовании” № 68-ЗРТ от 22 июля 2013 года, статья 8).

3. Россия Федерациясенең “Россия Федерациясе халыклары телләре турында”гы 126-ФЗ нчы номерлы Законы (24.07.1998).

4. РФ Мәгариф һәм фән министрлыгы приказы, 30 нчы август, 2013 нче ел №115 (“Об утверждении Порядка организации и осуществления образовательной деятельности по основным общеобразовательным программам – начального общего, основного общего и среднего общего образования”).

5. “Татарстан Республикасының халык телләре турында” Законы (Закон Республики Татарстан от 08.07.1992 № 1560-XII (ред. от 03.03.2012г.) “О государственных языках Республики Татарстан и других языках в Республике Татарстан”).

6. “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы, 2004нче ел, 1нче июль.

7. “2014-2020 нче елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы дәүләт программасы”, 2013 нче ел, 25 нче октябрь, 794 нче карар.

8. Башлангыч  белем бирүнең Федераль дәүләт белем бирү стандарты (Россия Мәгариф һәм Фән министрлыгында 2010 нчы елның 17 нче декабрь боерыгы 1897 нче номер белән расланган, РФ Юстиция Министрлыгында 19644 нче регистрацион номеры белән 2011нче елның 1 нче февралендә теркәлгән).

9. Татарстан Республикасында 2012-2020 нче елларда фән һәм мәгариф үсеше турында “Дәүләт программасы”.

10. 2010-2015 нче елларда Татарстан Республикасында мәгарифне үстерү стратегиясе “Киләчәк” программасы.

         Дәреслек: Ф.Ш.Гарифуллина, И.Х.Мияссарова Әлифба.Рус телендә гомуми белем бирү мәктәбенең 1 нче сыйныфы өчен дәреслек. Казан “Мәгариф – Вакыт” 2012.

        Татарстан Республикасы Кукмара муниципаль районының 2015 – 2016 уку елына муниципаль бюджет  белем бирү оешмасының “ Починок  Сутер авылы урта гомуми төп белем бирү” мәктәбенең 1 – 11 сыйныфлар өчен укыту планы буенча 1 сыйныфта татар  теленә  66 сәгать, атнага 2 сәгать бүленеп бирелә .

Максат: укучыларны татар теленең график системасы төзелеше һәм функциясенең гомуми закончалыклары белән танышу нигезендә башлангыч уку һәм язуга өйрәтү.

Бурычлар:

-укучыларда ана телен өйрәнүгә кызыксыну, омтылыш, эзләнергә теләк уяту, үз милләтеңә, телеңә мәхәббәт тәрбияләү кебек уңай сыйфатлар булдыру;

-балаларга татар теленең төрле бүлекләре  буенча белем бирү:

а) фонетика, лексика, грамматикага караган башлангыч мәгълүмат бирү;

б) телебезнең орфоэпиясе, лексикасы, грамматикасы, пунктуациясе буенча күнекмәләр булдыра башлау. Хәрефләрдән иҗекләр һәм сүзләр, сүзләрдән сүзтезмәләр һәм җөмләләр төзергә өйрәтү;

 -укучыларны дөрес һәм матур итеп укырга, укыганның эчтәлеген сөйләргә, аерым   темалар буенча әңгәмәләр кора белергә, аралашканда тел чараларыннан урынлы файдаланырга өйрәтү;

- телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләре булдыру;

- укучыларда татар мәдәниятенә караган мәгълүматлылыкны үстерү.

Арадаш контроль күчереп язу.

  Укучыларның белеменә, эш осталыгына һәм күнекмәләренә таләпләр:

1 сыйныфны тәмамлаганда укучылар белергә тиеш:

-        татар телендә барлык аваз һәм хәрефләрне танып белергә;

-        аваз белән хәрефнең төп аермасын практик аңлауга ирешергә;

-        Универсаль уку гамәлләре

Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре

- Үз илең, халкың һәм тарихың белән горурлану хисләре формалаштыру, һөнәрләр дөньясы белән танышу, җәмәгать урыннарында, мәктәптә үз-үзеңне тотуның әхлакый кагыйдәләрен үзләштерү,аңлы рәвештә рефлексив үзбәя формалаштыру

- уку эшчәнлеге һәм аның мотивлары арасында элемтә урнаштыру,;

- әдәби мәдәният нигезендә матурлыкны күрә белү һәм эстетик хисләр формалаштыру;

Регулятив универсаль уку гамәлләре

  - максатка ирешүдә үҗәтлек, авырлыкны җиңүгә әзер булу,авырлыкларны чишү ысулларын        эзләүгә ихтыяҗ формалаштыру;

   - план төзү һәм гамәлләр тәртибен ачыклау;

   - ирешеләчәк нәтиҗәне алдан күрү;

   - проблеманы чишүдә берничә вариант табу,аларны кулланып карау;

   - үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү;

   - кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу;

 Танып-белү универсаль язу гамәлләре

  - эшчәнлек барышын һәм нәтиҗәләрен тикшереп һәм бәяләп бару;

 - сызым, схема, таблица, шартлы рәсем, план, күчерү,үзгәртү, төзү;

 - охшашлык һәм аермалыкларны аеру, чагыштыру;

 - бербөтенне өлешләргә бүлү;

 - аерып алынган нигез буенча объектларны тәртипкә салу;

 - нәтиҗә чыгару;

 - охшашлыклар урнаштыру;

 - проблеманы кыска һәм ачык итеп әйтү;

 - проблеманы чишү алымнарын хезмәттәшлектә табу;

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре

 - укытучы, туганнар, әти-әниләр белән хезмәттәшлекне планлаштыру – катнашучыларның максатларын, вазифаларын үзара аралашу ысулларын билгеләү;

 - дискуссиядә катнашу, сораулар формалаштыру, җитмәгән мәгълүматны башкалардан  сорашып белү;

- проблеманы ачу, аны тормышка ашыру, үзара килешүгә ирешү;

- эшлекле партнерлы аралашу, төркемдә үзара ярдәм итешү;

- үз фикереңне тулы, төгәл һәм ачык , аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау                                       

Укучыларда түбәндәге эш осталыгы булырга  тиеш:

-        сүзләрне авазларга таркату;

-        авазларны сүздәге тәртиптә әйтү;

-        сузык һәм тартык авазларны һәм аларның хәрефләрен аерып таный белү;

-        калын һәм нечкә сузыкларны дөрес әйтү;

-        сузык аваз һәм аларның хәрефләренә карап, калын һәм нечкә әйтелгән сүзләрне тану;

-        сүзләрне  иҗекләргә бүлү;

-        җөмләләрне сүзләргә таркату;

-        баш һәм юл хәрефләрен, аларны тоташтыручы сызыкларны һәм сүзләрне ачык итеп, бозмыйча язу;

-        басма, кулдан язылган хәрефләр белән бирелгән сүз һәм җөмләләрне дөрес күчереп язу;

-        әйтелеше һелән язылышы туры килгән сүзләрне, шундый җөмләләрдән төзелгән 3-5 сүзле җөмләләрне ишетеп дөрес язу;

-        җөмләнең беренче сүзен баш хәреф белән башлап, җөмлә беткәч нокта куеп язу;

-        телдән 4-5 җөмләле кечкенә хикәяләр төзү.

                                Укыту  тематик   планлаштыру

                       Эш  программаның эчтәлеге

Фонетика. Графика. Орфоэпия. Орфография.

Хәреф һәм аваз турында төшенчә. Сузык авазлар. Калын һәм нечкә сузыклар.Язуда сузык авазларны белдерә торган хәрефләр.Авазларның калынлыкта- нечкәлектә ярашуы.  Тартык авазлар. Яңгырау һәм саңгырау тартыклар. Язуда тартык авазларны белдерә торган хәрефләрПарлы һәм парсыз яңгырау һәм саңгырау тартыклар.Татар теленә хас үзенчәлекле авазлар.

Иҗек. Иҗек калыплары.Сүзләрне иҗекләргә бүлү, аларны юлдан юлга күчерү.  Сүз басымы. Хикәя, сорау, боеру җөмләләрнең интонациясе.

Татар теленең төп орфографик һәм орфоэпик нормалары. 38 хәрефтән торган татар алфавиты. Хәрефләрнең каллиграфик яктан дөрес язылышы. Хәрефләрне дөрес итеп уку. Алфавиттагы хәрефләрнең урынын белү. Китапларны киштәләргә авторларының баш хәрефләренә карап урнаштыра белү. Сүзлекләр төзүдә алфавитны белүнең әһәмиятен аңлату.

Морфология.

Предмет атамасын белдергән сүзләр- исемнәр белән таныштыру. Аларның мәгънәләрен аңлату, сорауларын әйтү; уртаклык һәм ялгызлык исемнәр һәм аларның язылышы. Исемнәр янында кулланыла торган ярдәмче сүзләр- бәйлекләр һәм бәйлек сүзләр белән таныштыру.

Предметның билгесен белдергән сүзләр белән таныштыру.

Эш-хәрәкәтне белдергән сүзләр- фигыльләр белән таныштыру.

Телдән һәм язма сөйләм.

Телдән сөйләмнең үзенчәлекләре(интонация, сүз басымы). Язма сөйләм үзенчәлекләре (җөмлә башында, ялгызлык исемнәрдә баш хәреф).Аерым сүзләрдән җөмләләр төзү. Төрле интонация белән әйтелгән җөмләләрдән соң куелган тыныш билгеләре

Рәсемнәргә карап, сораулар бирү һәм аларга җавап кайтару, рәсем буенча кечкенә хикәяләр төзергә өйрәнү.

Шигырь, мәкаль, әйтем һәм табышмаклар ятлау.

Татар сөйләм әдәбенә хас булган сүзләрне дөрес куллану (танышканда, саубуллашканда, табын артында утырганда, рәхмәт әйткәндә, мөрәҗәгать иткәндә, гафу үтенгәндә, тәбрикләгәндә ).

Әзер текстан сүз, сүзтезмә һәм җөмләләрне дөрес итеп күчереп язу.Аннан соң аларны укытучы әйтүе буенча язу, ул тәкъдим иткән сүзләрдән сүзтезмә һәм җөмләләр төзү.

Аерым темалар буенча өйрәнгән сүзләрне, сүзтезмә һәм җөмләләрне диктант итеп язу. Матур  язу күнегүләрен

                     Күчереп язу өчен сүз һәм җөмләләр күләме

   сыйныф        сүзләр          җөмләләр

       1                 6-8                        2-3

Күчереп язуны бәяләү

Пөхтә итеп язылган,орфографик хаталары булмаган, ләкин 1 – 2 җирдә хәрефләрнең урыны алышынган булса,”5” ле куела.

Эш бик үк чиста итеп яки хәрефләрнең урыны алышынса, “4” ле куела.

Язуда 3 – 5 хата җибәрелсә яки хәрефләрнең урыны алышынса, текст пөхтә итеп язылмаса, төзәтүләр булса, “ 3 “ ле куела.

Хаталар саны 5 тән артса,төзәтүләр күп булса, “ 2 “ ле куела.

                                              Әдәбият

1.        Мияссарова И.Х., Гарифуллина Ф.Ш., Шәмсетдинова Р.Р. Әлифба- 1 сыйныф,. Казан, “Мәгариф – Вакыт”   нәшрияты, 2012 ел.

2.        Мияссарова И.Х.,. Гарифуллина Ф.Ш., Шәмсетдинова Р.Р. Әлифба дәресләре өчен методик кулланма Казан, “Мәгариф – Вакыт”   нәшрияты, 2011 ел.

3.        Мияссарова И.Х., Харисова Ч.М. Татар теле: татар телендә башл. гомуми белем бирү мәкт.

 1 нче сыйныфы өчен дәреслеклек –  Казан, “Мәгариф – Вакыт”   нәшрияты, 2012 ел.

4.        Мияссарова И.Х., Харисова Ч.М. Татар теле: татар телендә башл. гомуми белем бирү мәкт.

1 нче сыйныфында эшләүче укытучылар өчен методик кулланма. Казан, “Мәгариф – Вакыт”   нәшрияты, 2012 ел.

                                            Календарь план

                          Арадаш контроль күчереп язу.

                                         Җәйге урман.

Җәйге урман бик матур. Һава саф. Кошлар сайрый. Чәчәкләр күп. Әнисә, Әмир җиләк җыя. Җиләк бик тәмле. (17 сүз.)