Рабочая программа по татарскому языку для 6 класса
рабочая программа (6 класс) на тему

           1.Татар теле  предметы  буенча укучылардан көтелгән нәтиҗәләр.

Укытуның шәхси нәтиҗәләре:

• шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда  татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру;
• әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;
• текстлардагы төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның          гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;
• “гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек” төшенчәләрен кабул итү, башкаларга карата түземлелек, кайгыртучанлык, кеше кадерен белү кебек хисләр формалашу.

Укытуның метапредмет нәтиҗәләре:

Танып белү нәтиҗәләре:

• фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;
• иҗади һәм эзләнү характерындагы  проблеманы  билгеләү, аларны  чишү  өчен алгоритм булдыру;
• объектларны  чагыштыру, классификацияләү  өчен уртак билгеләрне  билгеләү;
• төп мәгълүматны  аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;
• тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.

Регулятив нәтиҗәләр:

• уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;
• эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба  белү;
• уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;
• билгеләгән  критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;
• укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;
• ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;
• дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм  алар белән дөрес эш итә белү;
• дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.

 Коммуникатив нәтиҗәләр:

• әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;
• әңгәмәдәш  белән  аралашу калыбын төзү;
• аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);
• парларда һәм күмәк эшли белү;
• мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш  башкару;
• әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.

Татар теленә өйрәтүнең предмет нәтиҗәләре:

Тыңлап аңлау:

• төрле төрдәге тыңлап аңлау күнегүләрен үти белү;
• сүзләрне, җөмләләрне аңлап тәрҗемә итә белү; тәкъдим ителгән текстны тыңлап, эчтәлеге буенча сорау бирә, сорауларга җавап бирә белү;
• зур булмаган аутентив яки адаптацияләнгән  әдәби әсәрләрдән өзекләрне, информацион характердагы текстларны, газета-журналлардан мәкаләләрне тыңлап аңлап, эчтәлеге буенча фикереңне әйтә, аралашуга чыга белү;
• сыйныфташларыңның сөйләмен тыңлап аңлау һәм аларга үз фикереңне аңлата белү, алар белән әңгәмә кору, әңгәмәдә катнаша белү.

Диалогик сөйләм:

• сорау, җавап, килешү-килешмәү, шикләнү һәм башка репликаларны дөрес кулланып, әңгәмә кору, сөйләшә белү;
• парда, төркемдә сөйләшү барышында үз фикереңне аңлата, раслый, дәлилли белү, ситуация аңлашылмаганда, сорау биреп, сөйләм барышын ачыклый белү;
• терәк схемалар кулланып, ситуация буенча әңгәмә төзеп яза белү;
• татар сөйләм этикеты үрнәкләреннән урынлы файдаланып әңгәмә кору, сөйләшә һәм яза белү.

Монологик сөйләм:

• программада тәкъдим ителгән темалар буенча тиешле эзлеклелектә текст төзи һәм аның эчтәлеген язма сөйләмдә бирә белү;
• конкрет ситуациягә үз карашыңны әйтә, төрле вакыйгалар, яңалыкларны хәбәр итә белү;
• монологик сөйләмдә кереш, эндәш сүзләрне кулланып, орфоэпик һәм грамматик нормаларны саклап, үз фикереңне төгәл җиткерә белү;
• өйрәнелгән лексик һәм грамматик берәмлекләрне дөрес кулланып, өйрәнгән текстның эчтәлеген язма сөйләмдә бирә белү;

        Язу:

• өйрәнелгән темалар буенча актив куллануда булган  сүзләрне дөрес яза белү;
• конкрет бер тема буенча хикәя төзи белү;
• прагматик текстлар (рецептлар, белдерүләр, афиша һ.б.), эпистоляр жанр текстлары (хатлар, котлаулар һ.б.) яза белү;
• үзеңне борчыган проблемага карата үз фикерләреңне язмача җиткерә белү;
• программада күрсәтелгән темалар буенча, терәк сүзләр кулланып, хикәя язу күнекмәләре формалаштыру
• тәкъдим ителгән текстның эчтәлегенә нигезләнеп, аны үзгәртеп яки дәвам итеп яза белү.

2. Уку предметының эчтәлеге

1. Яңа уку елы башлана

Котлау, мактау формалары."Без мәктәпкә әзерләнәбез". Уку-язу әсбапларының исемнәре. "Инфинитив+ ярыймы (мөмкинме)" төзелмәсе. Исемнәрнең тартым белән төрләнеше, тартым кушымчалары. Тартымлы исемнәрнең сөйләмдә кулланышы. Транскрипция билгеләре. Без китаплар укыйбыз. Исемнәргә кушымчаларның ялгану тәртибе. Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше, килеш кушымчалары, калын һәм нечкә сүзләрнең төрләнеше. Сорау алмашлыклары. Китап басу тарихына караган лексика. Татар китабы туу тарихы. Исем ясагыч кушымчалар. Татар телендә сүзлекләр. Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. К.Насыйри -  бөек галим. ... булып эшли төзелмәсе. Бәйлекләрнең сөйләмдә кулланылышы. Без китапханәдә. Мәктәп (шәһәр) китапханәсенә экскурсия,  формуляр тутыру, китап алу. Китап укуның файдасы.  Минем яраткан китабым. Иялек килеше, сораулары, кушымчалары, иялек килешенең сөйләмдә кулланылышы. Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы,  кушымчалары. Көндәлекне тутыру кагыйдәләре.  Укучыга көндәлек ни өчен кирәк? Үз көндәлегең, көндәлектәге билгеләр турында сөйләү.  Уку-язу әсбапларын тәртипле тоту киңәшләре. Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше.

2. Мин - зур ярдәмче

Гаиләдә эшләнә торган эш төрләре.  3 нче зат берлек сан хәзерге заман х.ф. + беләм төзелмәсе. Боерык фигыль + әле төзелмәсе. Шарт фигыль. Шарт фигыльнең юклык формасы. Шарт фигыльнең зат-сан белән төрләнеше, сөйләмдә кулланылышы. Сыйфат дәрәҗәләре, предметларда дәрәҗә билгеләре. Өй хезмәте турында язма монологик сөйләм төзү (сочинение). Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше. "Әхмәт нигә елады?" текстында лексик-грамматик материал.  Кереш сүзләрнең сөйләмдә кулланылышы. Образга бәя бирү. Эшли ала төзелмәсе. Сорау җөмләләр.  Шарт фигыльле җөмләләрдә сүз тәртибе. Супермалай нәрсәләр эшли ала? Теләк белдерү формасы: инфинитив + телим төзелмәсе. Мин – супермалай (суперкыз) -  яңа хикәя төзү. Бәйлек сүзләр, бәйлек сүзләрнең җөмләдәге урыны.  Малайларның берсе төзелмәсе. "Уллар" хикәясе.

3. Дуслар белән күңелле

Исемнәргә тартым һәм килеш кушымчаларының ялгану тәртибе. "Минем чын дустым" темасы буенча лексика. Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше. Дуслар дискотекада. Үтенеч һәм рөхсәт сорау формалары: барыйм инде, барыйм әле төзелмәләре. Теләк белдерү формасы: эчәсе килә төзелмәсе. Билгеле киләчәк заман хикәя фигыль. Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше. Билгесез киләчәк заман хикәя фигыль. Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше. Рөхсәт сорау формалары. Рөхсәт сорау - кирәкле эш. “Зәңгәр яфраклар” хикәясендәге лексик-грамматик материал.  Катя чын дусмы? Характер сыйфатларын ачучы сыйфатлар. Чөнки, шуңа күрә теркәгечләрен сөйләмдә куллану. Хикәя фигыльнең заман формаларын кабатлау. Ошый, ошамый сүзләре.   Антонимнар, синонимнар. “Туган көндә” хикәясе. Туган көн бәйрәменә чакыру, өстәл әзерләү турында сөйләү. Ашарга пешерү тәртибе, төрле рецептлар. Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. Өйдә юк, өйдә түгел төзелмәләре.

4. Туган җирем – Татарстан

Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Туган илем, туган җирем төшенчәләре. Россиядәге, Татарстандагы диңгезләрне, елгаларны, шәһәрләрне атау. Татарстанның табигате. Татарстан Республикасының дәүләт символлары.  “Англиядән килгән кунаклар” тексты буенча лексик-грамматик материал. Урын, вакыт, охшату-чагыштыру рәвешләре. Рәвеш төркемчәләрен сөйләмдә куллану. Үткән заман сыйфат фигыльләр. “Татарстанда яшәүче милләтләр” темасы буенча ЛГМ. Татарстанда яшәүче милләтләр, аларның туган теле. “Татарстан – туган җирем” темасы буенча ЛГМ. Татарстанның климаты, анда яшәгән хайваннар, үскән үсемлекләр. Ия белән хәбәр арасында сызык. Чөнки, шуңа күрә теркәгечләрен сөйләмдә куллану. Аркылы бәйлеге. Идел Чулманнан зуррак төзелмәсе. Казаннан Яр Чаллыга кадәр төзелмәсе.  Исем сүзтезмәләр. Казан шәһәре турында мәгълүмат. Г. Камал театры. Без театрга барабыз. Татарстанның танылган сәнгать вәкилләре.

5. Табигать белән бергә

Нәрсә ул табигать? Безнең әйләнә-тирәбез. Кешеләрнең урманга салган зыяны.  Табигатьне саклау турында киңәшләр. Инфинитив + кирәк төзелмәсе. Боерык фигыльнең 3нче зат берлек һәм күплек сан формалары. Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше, сөйләмдә кулланылышы. Бездә яшәүче кошлар. Колибри – иң кечкенә кош. Кошлар, хайваннар  тормышыннан кызыклы мәгълүматлар. “Кыргый хайваннар дөньясы” темасы буенча ЛГМ. Дүрт аяклы дусларыбызның токымнары,  кыяфәтләре, гадәтләре, тугрылыклыклары, аларны саклау, карау. Ачыклау максатыннан чыгып, төрле сорау алмашлыклары, кисәкчәләр кулланып, сорау җөмләләр оештыру.

6. Сәламәт тәндә – сәламәт акыл

Спорт төрләре. Инфинитив + яратам (телим) төзелмәсе. -чы, -че исем ясагыч кушымчалары. Нинди спорт төрләре белән шөгыльләнү турында сөйләшү. Олимпия уеннары, Олимпия уеннарындагы спорт төрләре, олимпия уты, олимпия флагы. Шарт фигыльнең барлык һәм юклык төрләре. Шуңа күрә, чөнки теркәгечләрен кулланып, сәбәп белдерү. Тән әгъзалары. Табибта. Авыручыга киңәшләр бирү. Авыруның сәбәпләре, кайсы җирең авыртуы турында сөйләү. Инфинитив(барлыкта һәм юклыкта) + кирәк (ярамый) төзелмәсе. Сәламәт булу өчен,  нинди кагыйдәләр үтәргә кирәк?

7. Светофор – минем дустым

Юлда сак булу. Юл йөрү кагыйдәләре. Юл йөрү кагыйдәләрен сакларга киңәш бирү.

Грамматик минимум:

1. Тартымлы исемнәрнең килешләрдә төрләнеше белән танышу, текстта аңлый белү.

2. –лык/-лек, -чы/-че исем ясагыч кушымчалары белән таныштыру.

3. Рәвеш белән таныштыру.

4. Сорау, күрсәтү алмашлыкларын сөйләмдә тану, дөрес куллану.

5. Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең барлыкта зат-сан белән төрләнеше белән танышу.

6. Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең барлыкта зат-сан белән төрләнеше белән танышу.

7. Боерык фигыльнең барлыкта һәм юклыкта зат-сан белән төрләнешен сөйләмдә куллану.

8. Шарт фигыльнең барлыкта һәм юклыкта зат-санда төрләнеше белән таныштыру.

9. Процессның башлануын, дәвам итүен, тәмамлануын (укый башлады, укып тора, укып бетерде); теләкне (барасым килә); мөмкинлек/мөмкин түгеллекне (бара алам, бара алмыйм) белдерә торган модаль мәгънәле аналитик формалы фигыльләрнең сөйләмдә кулланылышы.

10. Белән, кебек, өчен, соң, аша бәйлекләренең исемнәр һәм алмашлыклар белән кулланылышы.

11. Бәхеткә каршы, кызганычка каршы, киресенчә кереш сүзләрен сөйләмдә куллану.

3.  Тематик планлаштыру

4.  Календарь-тематик план

Тематик планда үзгәрешләр кертү бите