Төөригдэhэн хуби заяан
учебно-методический материал (11 класс)

“Төөригдэһэн хуби заяан” романай удхаар практическа хyдэлмэри

7. Жалма, хэн баянай барлаг байһан бэ?

Шаралдай

8. Аламжа хургаараа ямар бурханай урда зула баряаб.

Бодисатва

9. Хаан-Уулада найрай боложо байхада, хэн шоно бажуудаг монгол нохойнуудта хазуулаа бэ?

Пустяков

10. Мүсэ дутуутай хүн 9 жэлэй саада тээ хори гаран наһатай шуумар түргэн хүбүүн ябаа бэлэй. Зон тэрэ хүниие хэн гэжэ нэрлэдэг болооб?

Бүхэтэр (Галсан)

11. Һаса гэжэ үгэ буряадшалхада...

Бурханай орон

12. Хэд Осор ламые хулуужа, Лондон абаашааб?

Томас Синг хоёр отрядтаяа

13. Искровагай нэрэ, обог.

Татьяна Львовна

14. Хаан Уула хүрэтэр Аламжатанаар хэн ябалсааб?

Мо Фэй

15. Зандан Жуу бурханиие хаанаһаа хайшань, ямар дасанда абаашааб?

Бээжэнһээ Сүүгэл дасан

16. Сэмгэ долёоноб гээд һүхын үнсэгтэ хэлээ няалдашаһан хүн.

Самбуу лама

17. Түбэд ёһоор үбшэнтэниие эмшэлдэг, университедтэ монгол, манжа хэлэ заадаг, хэрээһэ зүүһэн буряад хүн.

Петр Бадмаев

18. Аламжа хаана Ван Түмэртэй түрүүшынхиеэ уулзааб?

Сади-Саруг-Сүм уулын хормойдо

19. Монголой түрмэдэ Аламжа ямар ажалтай байгааб?

Харуулшан

20. Хэн Зандан Жуу бурханай морилхо үедэ Лонхо баянай сарай соо буха шоно хоёртой хаагдашоод байгаа һэн бэ?

Шаргай

21. Туваан хамбын прототип хэн бэ?

Агваан Доржиев

22. “Хоёр нидхэнь дали боложо, мохоохон үзүүртэй хамарынь тэлээд элижэ ябаһандал харагдана” . Хэн геройн зураглалһааб?

Жалма

23. Галсанай дуратай басаган...

Дарима

24. Бүхы наһаараа аянда ябажа үнгэргэһэн хүн, тэрэниие нютагайнь зон айхабтар һайнаар сэгнэдэг һэн.

Наваан-Чингиз

25. Шобдог ламые хэн аланаб?

Гүн Эрбэд

26. Хэниие Туваан Хамбын орондо Англи абаашааб?

Осор ламые

27. Япон гүрэнэй тагнуулшан...

Ямандзуки

28. Лонхо баянай дүү хүбүүн...

Намдаг

29. Аламжын үргэһэн хүбүүн...

Олзобоев

30. Хэдыдэхи Далай лама тухай роман соо хэлэгдэнэб?

13-дахи

31. Аламжын хэдытэйдэ эжынь наһа барааб?

17-тойдонь

32. Зандан Жуу бурханиие залажа асархадань, Аламжада ламанар хэды түхэриг үгөөб?

800 түхэриг

Харюунуудта хэрэглэгдэхэ үгэнүүд:

Осор лама, Хара һээр шаалган, Бээжэнһээ Сүүгэлэй дасан, Догой, Зугаалайн, 1959, «Шалхуу Рабданай хөөрөөн», Самбуу лама, Мо Фэй, Ниидэлгын, Бадисатва, Пустяков, 200 түхэриг, Бурханай орон, Баруун Жуу, Туваан хамбада алта абаашана, Томас Синг хоёр отрядтаяа, Татьяна Львовна, Ород гүрэнэй хэлсээ хэхэ, Шара Дамба, Сади-Сарух-Сум, Хэһээлтэдэ байһан зондо эдеэ зөөхэ, Шаргай, А. Доржиев, Һамдагай тээли, Галсан бүхэтэр, Дарима, Гүн Эрбэд, Шобдог лама, Ямадзуки, Олзобой, Петр Бадмаев, Шаралдай, 13-дахи, 17, 2 мори, 800 түхэриг, «Гансаардалга», «Шуурган өөдэ», «Уг дамжуулан», Жалма, Наваан-Чингиз, Һамдаг.

Таагты: хэд бэ?

1. Хэн январь һара соо Агын дасан морилооб?

Туваан хамба

2. «Бултанһаа ехэ ноён болохо болтогойб, хамагһаа олон малтай болохо болтогойб». Хэнэй хүсэл бэ?

Гулваа ноён

3. «Тэрэ хүнэй набтархан бэетэйшье һаань мүр дээрэхи аягын шэнээн эполедуудые, хажуу тээнь һанжажа байгаа мүнгэ һиилэһэн хуйтай һэлмыень харахада, айхабтар һүртэй боложо үзэгдэнэ».

Хэн тухай хэлэгдэнэб?

Барон Корф

4. «Набтархан бэетэй, хурса сагаан шарайтай, энэ хүн уралаа таһа зуужархёод һууна». Хэн бэ?

Туваан хамба

5. «Бултанһаа ехээр һүзэглэнхэй, гараа дээрэ наманшалһан тэрэнэй урагшаа алхахатай хамта хоёр сарбуудань хүнүүд аһалдашаба». Хэнэй?

Аламжын

6. «Ноёдоор үһөөтэй хүн толгойгүй, нохойтой үһөөтэй хүн хормойгүй гэһэн юм» — гээд саашаа ябашаба. Хэн бэ?

Намдаг баян

7. «Хэлэшэгүй һайхан эхэнэрые хаража, зүрхөө хүдэлһэн аяншан Жалмын гарта байһан хилгааһа хараашагүй боложо, сарбуу дээгүүрнь һанжаһан могойдол хара гэзэгэнүүдыень уһатай нюдөөрөө тонгойн харахые оролдоно». Хэн бэ?

Шара Дамба

8. Олон хүүгэдэй эсэгэ, үгытэй хитад. Хэн бэ?

Мо Фэй

9. Костюмайнгаа таһархай хамсы тэрэ гэнтэ хаража, газарта хэбтэһэн нохой тээшэ дахин хашхаран алдаад, зон руу эрьежэ: «Энэ нохойн эзэн хэн бэ?» — гэжэ асууна.

Кукушкин

10. Шэхыень таһа сабшаһан тэмээнэй хара һээр хухалуулха мүрысөө хэжэ, ехэ мүнгэ суглуулжа байһан хэн бэ?

Загда

11. «Тэрэнэй нюур дээрэ хамар гэжэ харагдадаггүй, харин хониной һүүл шэнгеэр һанжанхай томо хасарайнь шэшэрхые дүхэригэй зон бүгэдөөрэн харабад». Хэн тухай хэлэгдэнэб?

Бүхэ лама

12. «Үргэн сээжэтэй, бүгдэгэр бэетэй хүн ашаа жүдхэһэн сар мэтэ найгарган, хара майхан уруу орошобо». Хэн бэ?

Наваан Чингиз

13. «Тэрэнэй үбдэгүүд урагшаа углуутан, хоёр гарынь аргамжа мэтэ һанжашоод байгаа һэн». Хэнэй?

Аламжын

Харюунуудта хэрэглэгдэхэ үгэнүүд:

Гулваа ноён

Аламжа

Туваан хамба

Мо Фэй

Барон Корф

Наваан Чингиз

Бүхэ лама

Шара Дамба

Загда

Туваан хамба

Аламжа

Кукушкин

Намдаг баян

“Төөригдэһэн хуби заяан” романай удхаар практическа хyдэлмэри

7. Жалма, хэн баянай барлаг байһан бэ?

8. Аламжа хургаараа ямар бурханай урда зула баряаб.

9. Хаан-Уулада найрай боложо байхада, хэн шоно бажуудаг монгол нохойнуудта хазуулаа бэ?

10. Мүсэ дутуутай хүн 9 жэлэй саада тээ хори гаран наһатай шуумар түргэн хүбүүн ябаа бэлэй. Зон тэрэ хүниие хэн гэжэ нэрлэдэг болооб?

11. Һаса гэжэ үгэ буряадшалхада...

12. Хэд Осор ламые хулуужа, Лондон абаашааб?

13. Искровагай нэрэ, обог.

14. Хаан Уула хүрэтэр Аламжатанаар хэн ябалсааб?

15. Зандан Жуу бурханиие хаанаһаа хайшань, ямар дасанда абаашааб?

16. Сэмгэ долёоноб гээд һүхын үнсэгтэ хэлээ няалдашаһан хүн.

17. Түбэд ёһоор үбшэнтэниие эмшэлдэг, университедтэ монгол, манжа хэлэ заадаг, хэрээһэ зүүһэн буряад хүн.

18. Аламжа хаана Ван Түмэртэй түрүүшынхиеэ уулзааб?

19. Монголой түрмэдэ Аламжа ямар ажалтай байгааб?

20. Хэн Зандан Жуу бурханай морилхо үедэ Лонхо баянай сарай соо буха шоно хоёртой хаагдашоод байгаа һэн бэ?

21. Туваан хамбын прототип хэн бэ?

22. “Хоёр нидхэнь дали боложо, мохоохон үзүүртэй хамарынь тэлээд элижэ ябаһандал харагдана” . Хэн геройн зураглалһааб?

23. Галсанай дуратай басаган...

24. Бүхы наһаараа аянда ябажа үнгэргэһэн хүн, тэрэниие нютагайнь зон айхабтар һайнаар сэгнэдэг һэн.

25. Шобдог ламые хэн аланаб?

26. Хэниие Туваан Хамбын орондо Англи абаашааб?

27. Япон гүрэнэй тагнуулшан...

28. Лонхо баянай дүү хүбүүн...

29. Аламжын үргэһэн хүбүүн...

30. Хэдыдэхи Далай лама тухай роман соо хэлэгдэнэб?

31. Аламжын хэдытэйдэ эжынь наһа барааб?

32. Зандан Жуу бурханиие залажа асархадань, Аламжада ламанар хэды түхэриг үгөөб?

Харюунуудта хэрэглэгдэхэ үгэнүүд:

Осор лама, Хара һээр шаалган, Бээжэнһээ Сүүгэлэй дасан, Догой, Зугаалайн, 1959, «Шалхуу Рабданай хөөрөөн», Самбуу лама, Мо Фэй, Ниидэлгын, Бадисатва, Пустяков, 200 түхэриг, Бурханай орон, Баруун Жуу, Туваан хамбада алта абаашана, Томас Синг хоёр отрядтаяа, Татьяна Львовна, Ород гүрэнэй хэлсээ хэхэ, Шара Дамба, Сади-Сарух-Сум, Хэһээлтэдэ байһан зондо эдеэ зөөхэ, Шаргай, А. Доржиев, Һамдагай тээли, Галсан бүхэтэр, Дарима, Гүн Эрбэд, Шобдог лама, Ямадзуки, Олзобой, Петр Бадмаев, Шаралдай, 13-дахи, 17, 2 мори, 800 түхэриг, «Гансаардалга», «Шуурган өөдэ», «Уг дамжуулан», Жалма, Наваан-Чингиз, Һамдаг.

Таагты: хэд бэ?

1. Хэн январь һара соо Агын дасан морилооб?

2. «Бултанһаа ехэ ноён болохо болтогойб, хамагһаа олон малтай болохо болтогойб». Хэнэй хүсэл бэ?

3. «Тэрэ хүнэй набтархан бэетэйшье һаань мүр дээрэхи аягын шэнээн эполедуудые, хажуу тээнь һанжажа байгаа мүнгэ һиилэһэн хуйтай һэлмыень харахада, айхабтар һүртэй боложо үзэгдэнэ».

Хэн тухай хэлэгдэнэб?

4. «Набтархан бэетэй, хурса сагаан шарайтай, энэ хүн уралаа таһа зуужархёод һууна». Хэн бэ?

5. «Бултанһаа ехээр һүзэглэнхэй, гараа дээрэ наманшалһан тэрэнэй урагшаа алхахатай хамта хоёр сарбуудань хүнүүд аһалдашаба». Хэнэй?

6. «Ноёдоор үһөөтэй хүн толгойгүй, нохойтой үһөөтэй хүн хормойгүй гэһэн юм» — гээд саашаа ябашаба. Хэн бэ?

7. «Хэлэшэгүй һайхан эхэнэрые хаража, зүрхөө хүдэлһэн аяншан Жалмын гарта байһан хилгааһа хараашагүй боложо, сарбуу дээгүүрнь һанжаһан могойдол хара гэзэгэнүүдыень уһатай нюдөөрөө тонгойн харахые оролдоно». Хэн бэ?

8. Олон хүүгэдэй эсэгэ, үгытэй хитад. Хэн бэ?

9. Костюмайнгаа таһархай хамсы тэрэ гэнтэ хаража, газарта хэбтэһэн нохой тээшэ дахин хашхаран алдаад, зон руу эрьежэ: «Энэ нохойн эзэн хэн бэ?» — гэжэ асууна.

10. Шэхыень таһа сабшаһан тэмээнэй хара һээр хухалуулха мүрысөө хэжэ, ехэ мүнгэ суглуулжа байһан хэн бэ?

11. «Тэрэнэй нюур дээрэ хамар гэжэ харагдадаггүй, харин хониной һүүл шэнгеэр һанжанхай томо хасарайнь шэшэрхые дүхэригэй зон бүгэдөөрэн харабад». Хэн тухай хэлэгдэнэб?

12. «Үргэн сээжэтэй, бүгдэгэр бэетэй хүн ашаа жүдхэһэн сар мэтэ найгарган, хара майхан уруу орошобо». Хэн бэ?

13. «Тэрэнэй үбдэгүүд урагшаа углуутан, хоёр гарынь аргамжа мэтэ һанжашоод байгаа һэн». Хэнэй?

Харюунуудта хэрэглэгдэхэ үгэнүүд:

Гулваа ноён                                                                     Загда

Аламжа                                                                           Туваан Хамба

Туваан хамба                                                                  Аламжа

Мо Фэй                                                                            Кукушкин

Барон Корф                                                                     Намдаг баян

Наваан Чингиз

Бүхэ лама

Шара Дамба