Сүз тәртибе
презентация к уроку

Слайд 1

Җөмләдә сүзләр тәртибе исегезд ә тотыгыз! Җөмләнең туры тәртибе Җөмләнең кире тәртибе ия + хәбәр хәбәр + ия аергыч + аерылмыш аерылмыш + аергыч тәмамлык + ияртүче сүз ияртүче сүз + тәмамлык хәлләр + ияртүче сүз ияртүче сүз + хәлләр аныкланмыш + аныклагыч Искәрмә : аныклагыч һәрвакыт аныкланмыштан соң килә . Кире тәртип мөмкин түгел .

Слайд 2

Күңелемне шатлык биләп алса да,әнием аны ихлас күңеленнән уртаклаша 1.шатлык 2.күңелемне 3.алса да 4.биләп 5.аны 6.әнием 7.ихлас 8.уртаклаша 9.күңеленнән

Слайд 3

Җырлый белмиләр бөркетләр, Сугыша белми былбыл, Җырдан сызланмый бөркетләр , Сугышта үлми былбыл

Слайд 4

Җырлый белмиләр бөркетләр , Сугыша белми былбыл, Җ ырдан сызланмый бөркетләр, Сугышта үлми былбыл

Слайд 5

Җөмләләрне укыгыз . инверсияләнеп килгән җөмлә кисәкләрен ияртүче сүзләре белән бергә язып алыгыз . 1. Шаулап-шаулап яуды яңгыр (Г. Ахунов ). 2. Аяз иде ул көнне күк йөзе ! (Г. Ахунов ). 3. Китерегез миңа энҗе чәчәкләр (Ф. Әмирхан ). 4. Син китәсең , безне базга бикләп , Хуш иске ел, көмеш сакаллы ! (М. Җәлил ). 5. Тирбәлә җәй моңлы бер көйгә (Х. Әюп ). 6. Хәзер , көт бераз (К. Кәримов ). 7. Сөйләштеңме , Җәүһәрия белән ? (Ф. Садриев ).

Слайд 6

Яуды яңгыр Аяз иде күк йөзе Китерегез чәчәкләр Китәсең базга бикләп , иске ел, көмеш сакаллы Тирбәлә җәй көт бераз Сөйләштеңме , Җәүһәрия белән ?

Слайд 7

Җөмләгә хас типологик үзенчәлекләр -сүз тәртибе чагыштырмача тотрыклы ( S+O+P) ия – тәмамлык – хәбәр; -ике составлы җөмләләрдә хәбәр җөмләнең ахырында килә;

Слайд 8

Синтаксик кыенлыклар 1.Фигыл ь сүзтезмәләрдә хәл һәм тәмамлыкның алдан килүе:укый мәктәптә – мәктәптә укый,укый газета – газета укый . 2.Сорау җөмләләрдә типик кыенлыклар:Кая син барасың? – Син кая барасың? 3.Хикәя җөмләдә ия белән хәбәрнең урыннарын алыштыру:Бүген ява яңгыр. – Бүген яңгыр ява.

Слайд 9

Сөйләм хатасын тап 1.Карт Әлфияне көлемсерәп тыңлый. 2.Алар акыртын гына кары тыгызланган урман юлы буйлап киттеләр. 3.Хөрмәтевның оныгы Рафаэл ьне балалар бакчасына озата барган чагы иде.