Длина окружности и площадь круга. ( на татарском языке)
презентация к уроку (геометрия, 9 класс) по теме

Слайд 1

Слайд 2

Әгәр туры һәм әйләнәнең бер уртак ноктасы да булмаса, алар кисешмиләр. Үзәктән турыга кадәр ераклык радиустан зуррак.

Слайд 3

Әгәр туры һәм әйләнәнең ике уртак ноктасы булса, туры – кисүче, үзәктән турыга кадәр ераклык радиустан кечерәк була.

Слайд 4

Әйләнәгә орынма орыну ноктасына үткәрелгән радиуска перпендикуляр була.

Слайд 5

Бер ноктадан әйләнәгә үткәрелгән орынма кисемтәләре тигез, алар шул нокта һәм әйләнә үзәге аша үтүче туры белән тигез почмаклар төзиләр.

Слайд 6

Түбәсе әйләнәдә яткан, ә яклары әйләнәне кисеп үткән почмак камаулы почмак дип атала. Камаулы почмак үзе таянган дуганың яртысы белән үлчәнә.

Слайд 7

Ярымәйләнәгә таянучы камаулы почмак туры почмак була.

Слайд 8

Теләсә нинди камаучы дүртпочмакта капма-каршы якларының суммалары тигез.

Слайд 9

Теләсә нинди камаулы дүртпочмакта капма-каршы яткан почмакларның суммасы 180 0 ка тигез.

Слайд 10

Төзек күппочмак Барлык почмаклары тигез һәм барлык яклары тигез булган кабарынкы күппочмак төзек күппочмак дип атала. Төзек n- почмакны ң почмагын исәпләү формуласы :

Слайд 11

Камаучы әйләнә Теләсә нинди төзек күппочмакны камаучы әйләнә үткәрергә мөмкин, ул бер генә була.

Слайд 12

R Камаучы әйләнә Үзәге – урта перпендикулярлар кисешү ноктасы; Күппочмак яклары – хордалар; Радиусы – үзәктән күппочмак түбәсенә кадәр ераклык.

Слайд 13

Камаулы әйләнә Теләсә нинди төзек күппочмакка камаулы әйләнә үткәрергә мөмкин һәм ул бер генә була.

Слайд 14

Камаулы әйләнә Үзә ге – биссектрисалар кисешү ноктасы; Радиусы – күппочмак ягына үткәрелгән перпендикуляр; Яклары – орынмалар. r

Слайд 15

Математик диктант җаваплары:

Слайд 16

График диктант Барлык почмаклары тигез булган өчпочмак төзек була. Теләсә нинди кабарынкы күппочмакны камаучы әйләнә үткәрергә мөмкин. Күппочмакның барлык якларына орынып киткән әйләнә камалган дип атала. Әгәр күппочмакның барлык түбәләре әйләнәдә ятса, әйләнә камаучы була. Әгәр барлык яклары тигез булса, күппочмак төзек була. Төзек күппочмакка камалган әйләнә күппочмак якларына аның уртасында орына. ӘЙЕ ЮК

Слайд 17

Җ авап:

Слайд 18

1нче мәсьәлә: Төзек өчпочмак бирелгән. Өчпочмак ягын камаучы һәм камалган радиуслары аша күрсәтегез. Әйләнәләр озынлыкларын һәм аларның чагыштырмасын табыгыз.

Слайд 19

2нче мәсь әлә : Квадратка камалган һәм аны камаучы түгәрәк мәйданнары чагыштырмасын табыгыз.

Слайд 20

Тест: Төзек өчпочмакның ягы белән тартылып торучы әйләнә дугасының градуслы үлчәме күпмегә тигез? а) 60 0 ; б) 120 0 ; в) белмим. Почмаклар суммасы 540 0 булган күппочмак ничә яклы? а) 5; б) 6; в) белмим.

Слайд 21

Тест: Диаметры 50 см булган әйләнә озынлыгы күпмегә тигез? а) 50 π см ; б) 25 π см ; в) белмим. Радиусы 20 см булган түгәрәктән дугасы 90 0 булган сектор кисеп алынган. Түгәрәкнең калган өлешенең мәйданы күпме? а) 100 π см 2 ; б) 300 π см 2 ; в) белмим.

Слайд 22

1нче мәсь әлә : Катетлары 3 һәм 4см булган турыпочмаклы өчпочмак бирелгән. Бу өчпочмакка камалган әйләнә озынлыгын, түгәрәк мәйданын исәпләргә. C B 3 4 A

Слайд 23

2нче мәсьәлә: Әйләнәгә камалган төзек өчпочмак периметры 18см. Шул ук әйләнәгә камалган квадрат периметрын табыгыз. C B A

Слайд 24

3нче мәсьәлә: Әйләнәгә камалган төзек өчпочмак ягы 10га тигез . Бу әйләнәнең озынлыгын табарга. A B C

Слайд 25

4нче мәсьәлә: Әйләнәгә камалган төзек алтыпочмак ягы 12см. Бу әйләнәне камаучы квадрат мәйданын табарга. A B C D S R P N M K