Фонетика
тест на тему

Тест “Фонетика”

1 вариант

1. Фонетика нәрсә өйрәнә?

а) сүзләрнең дөрес әйтелешен;

ә) сүзләрнең дөрес язылышын;

б) сөйләм авазларын;

в) телнең сүзлек байлыгын.

      2.   Орфоэпия нәрсә өйрәнә?

            а) сүзләрнең дөрес әйтелешен;

            ә) сүзләрнең дөрес язылышын;

            б) сөйләм авазларын;

            в) телнең сүзлек байлыгын.

      3.  Авазлар язуда ничек белдерелә?

           а) авазлар белән;

           ә) төрле тамгалар белән;

           б) хәрефләр белән.

      4.  Авазлар һәм хәрефләр арасында нинди аерма бар?

           а) авазларны язабыз, хәрефләрне ишетәбез;

           ә) авазларны әйтәбез, хәрефләрне язабыз;

           б) аерма юк, аваз һәм хәреф икесе бер.

      5.  “Яшьнәү” сүзендә ничә аваз, ничә хәреф?

           а) 6 хәреф, 5 аваз;

           ә) 6 хәреф, 6 аваз;

           б) 5 хәреф, 6 аваз;

           в) 5 хәреф, 5 аваз.

      6.  Кайсы сүздә авазлар саны хәрефләр саны белән туры килми?

           а) ямьле;     ә) фигыль;    б) авыз;     в) дәрья.

      7.   Үпкәләрдән килгән һава агымы тавыш ярыларын тибрәтеп узганда нинди авазлар  

           барлыкка килә?        

           а) тавышлы авазлар;

           ә) шаулы авазлар;

           б) тавышлы-шаулы авазлар;

           в) борын авазлары.

      8.  Үпкәләрдән килгән һава агымы тавыш ярыларына ышкылып узганда нинди авазлар  

           барлыкка килә?        

           а) тавышлы авазлар;

           ә) шаулы авазлар;

           б) тавышлы-шаулы авазлар;

           в) борын авазлары.

      9.  Үпкәләрдән килгән һава борын куышлыгы аша узганда нинди авазлар барлыкка килә?        

            а) тавышлы авазлар;

            ә) шаулы авазлар;

            б) тавышлы-шаулы авазлар;

            в) борын авазлары.

      10.  Нинди авазлар тавыштан гына тора?

             а) сузык авазлар;

             ә) яңгырау тартыклар;

             б) саңгырау тартыклар.

      11.  Нинди авазлар шаудан гына тора?

             а) сузык авазлар;

             ә) яңгырау тартыклар;

             б) саңгырау тартыклар.

      12.  Нинди авазлар тавыштан һәм шаудан тора?

             а) сузык авазлар;

             ә) яңгырау тартыклар;

             б) саңгырау тартыклар.

      13.  Авазлар ясалуда төп рольне кайсы орган уйный?

             а) тел;     ә) үпкә;     б) бугаз;     в) борын куышлыгы.

      14.  Иреннәр хәрәкәтенә карап сузыкларның нинди төрләре була?

             а) калын һәм нечкә;

             ә) иренләшкән һәм иренләшмәгән;

             б) озын һәм кыска;

             в) вариантлар арасында дөрес җавап юк.

      15.  Татар телендә ничә сузык бар?

             а) 6;    ә) 9;    б) 12;     в) 15

      16.  Кайсы рәттә бары тик иренләшкән сузыклар гына?

          а) [а],  [ә],  [о],  [ө];

             ә) [у],  [ү],  [о],  [ө];

             б) [и],  [ы],  [о],  [ө];

             в) [а],  [ә],  [у],  [ү].

      17.  Кайсы рәттә бары тик иренләшмәгән сузыклар гына?

         а) [а],  [ә],  [о],  [ө];

             ә) [у],  [ү],  [о],  [ә];

             б) [и],  [ы],  [ә],  [а];

             в) [а],  [ә],  [у],  [ү].

      18.  Кайсы рәттә бары тик калын сузыклар гына?

         а) [а],  [ә],  [о],  [ө];

             ә) [у],  [а],  [о],  [ы];

             б) [и],  [ы],  [ә],  [а];

             в) [а],  [ә],  [у],  [ү].

      19.  Кайсы рәттә бары тик нечкә сузыклар гына?

         а) [а],  [ә],  [о],  [ө];

             ә) [у],  [а],  [о],  [ы];

             б) [и],  [ә],  [ө],  [ү];

             в) [а],  [ә],  [у],  [ү].

      20.  Кайсы рәттә бары тик ирен-ирен тартыклары гына?

         а) [б],  [п],  [м],  [w];

             ә) [в],  [ф],  [б],  [п];

             б) [з],  [с],  [д],  [т];

             в) [г],  [к],  [җ],  [ч].

Тест “Фонетика”

2 вариант

1.  Кайсы рәттә бары тик кече тел тартыклары гына?

      а) [б],  [п],  [м],  [w];

      ә) [ң],  [ф],  [б],  [п];

      б) [з],  [с],  [д],  [т];

      в) [гъ],  [къ],  [ң],  [х].

2.  Кайсы рәттә бары тик тел-теш тартыклары гына?

      а) [б],  [п],  [м],  [w];

      ә) [в],  [ф],  [б],  [п];

      б) [з],  [с],  [д],  [т];

      в) [г],  [к],  [җ],  [ч].

3.  Кайсы рәттә бары яңгырау тартыклары гына?

      а) [б],  [в],  [м],  [w];

      ә) [в],  [ф],  [б],  [п];

      б) [з],  [с],  [д],  [т];

      в) [г],  [к],  [җ],  [ч].

4.  Кайсы рәттә бары тик саңгырау тартыклары гына?

      а) [б],  [п],  [м],  [w];

      ә) [в],  [ф],  [б],  [п];

      б) [ш],  [с],  [һ],  [т];

      в) [г],  [к],  [җ],  [ч].

5. Кайсы сүздә бары тик яңгырау тартыклар гына?

      а) нарат;   ә) гадәт;    б) диңгез;   в) җиләк.

6. Нәрсә ул дифтонг?

     а) теләсә нинди сузык аваз;

     ә) сузык авазларның кыскаруы;

     б) бер иҗектә килгән ике сузык аваз кушылмасы;

     в) бер сүздә килгән ике сузык аваз.

7. Сингармонизм нәрсә ул?

     а) сузыкларның үзара охшашлануы;

     ә) тартыкларның үзара охшашлануы;

     б) сузыкларның кыскаруы;

     в) вариантлар арасында дөрес җавап юк.

8. Сингармонизмның беренче төре –

     а) сузыкларның үзара калынлыкта-нечкәлектә ярашуы;

     ә) бер сүздә иренләшкән яки иренләшмәгән сузыклар гына булу;

     б) сүздә калын һәм нечкә сузыкларның бергә килүе;

     в) вариантлар арасында дөрес җавап юк.

9. Сингармонизмның икенче төре –

     а) сузыкларның үзара калынлыкта-нечкәлектә ярашуы;

     ә) беренче иҗектәге иренләшкән сузыкның калган иҗекләрдәге сузыкларны да иренләштерүе;

     б) сүздә калын һәм нечкә сузыкларның бергә килүе;

     в) вариантлар арасында дөрес җавап юк.

10. Кайсы рәттәге сүзләрдә сингармонизмның беренче төре күзәтелә?

       а) китап, колын, дәрес, әни;

       ә) төтен, болын, тормыш, көзге;

       б) икмәк, урам, томан, дәфтәр;

       в) өчпочмак, каләм, галим, җиһан.

11. Кайсы рәттәге сүзләрдә сингармонизмның икенче төре күзәтелә?

       а) китап, колын, дәрес, әни;

       ә) төтен, болын, тормыш, көзге;

       б) икмәк, урам, томан, дәфтәр;

       в) өчпочмак, каләм, галим, җиһан.

12. “Бүген ашханәдә Язгөл белән Алия дежур торды” җөмләсендәге ничә сүздә сингармонизмның  

      беренче төре сакланмаган?

       а) барысында да сакланган;

       ә) 2 сүздә;     б) 3 сүздә;     в) 4 сүздә.

13. “Яңгырау, йомык, ирен-ирен тартыгы”. Бу нинди тартык?

       а) [б] ;      ә) [п] ;      б)  [в] ;      в) [w] .

14. “Саңгырау, йомык, кече тел тартыгы”. Бу нинди тартык?

        а) [к] ;      ә) [г] ;      б)  [къ] ;      в) [гъ] .

15. Графика нәрсә өйрәнә?

      а) сөйләм авазларын;

      ә) сөйләм авазларының язуда бирелешен;

      б) сүзләрнең дөрес язылышын;

      в) сүзләрнең дөрес әйтелешен.

16. Орфография нәрсә өйрәнә?

      а) сөйләм авазларын;

      ә) сөйләм авазларының язуда бирелешен;

      б) сүзләрнең дөрес язылышын;

      в) сүзләрнең дөрес әйтелешен.

17. Татар алфавитында ничә хәреф?

      а) 28;       ә) 38;       б) 39;       в) 40.

18. Сүз басымы дип нәрсәгә әйтәләр?

      а) сүздәге бер иҗеккә төшкән басым;

      ә) сүздәге бер авазны көчлерәк әйтү;

      б) сүздәге бер иҗекне көчлерәк әйтү;

      в) иң әһәмиятле сүзгә төшкән басым.

19. Кайсы рәттәге сүзләрнең барысында да “һ” хәрефе языла?

      а) и...тирам,  бә...ет, ...ава, да...и;

      ә) ...әйкәл, шә...әр, ...өнәр, ...өҗүм;

      б) ...ата, ...алык, ...өрмәт, ...әл.

20. “Өч улымны, очар кош итеп,

      Мин очырдым ерак далага.

      Әйтсәгезче якын дус итеп,

      Кайгы белән сулган анага.”

                                  ( М. Җәлил)

      Бу шигъри юллардагы ничә сүзне юлдан-юлга күчереп булмый (кабатланган сүзләрне бергә  

      санарга?)

       а) 4;     ә) 6;     б) 8;     в) 9.