Сабақтың тақырыбы. Алтын сақа. Халық ауыз әдебиетін қайталау.
план-конспект урока (6 класс) на тему

Сабақ жоспары. 6- шы сынып.

Сабақтың тақырыбы. Алтын сақа. Халық ауыз әдебиетін қайталау.

Сабақтың мақсаты.

1. Білімділік. Оқушылардың ертегілер туралы түсініктерін кеңейту және естерінде сақтау. Халық әдебиетін қайталап , еске түсіру. Сабақ электрондық оқулықпен бастап, оқушылар халық ауыз әдебиеті туралы тыңдалады.
2. Дамытушылық. Ертегіні оқыта отырып мазмұнын мәнін түсініп білуге  жұмыстандыру, балалардың ақыл- ойвын, сөз байлығын жетілдіру.
3. Тәрбиелік. Қазақ ертегілеріне қызығушылығын артыру, қиындықты ақылмен, тапқырлықпен және білуге тәрбиелеу.

Көрнекіліктер: суреттер, плакат, тірек схема.

Сабақтың әдісі. Сұрақ- жауап, бір- біріне түсіндіру, баяндау, оқу, бекіту.

Оқушылар екі топқа бөлінеді.

Сабақ барысы:

1 Ұйымдастыру.

2Үй тапсырмасын сұрау.

• Қай халыұтың болсын ауыз әдебиеті бар. Соның ішінде қазақ халқы ауыз әдебиет шығармаларына бай.
• Ал, балалар кәне халық ауыз әдебиеті туралы білімімізді ортаға салайық.

Оқушылар бір –біріне сұрақтар  қойады.

1 Халық ауыз әдебиеті деген не?

2 Халық ауыз әдебиетін кімдер шығарған?

3 Ауыз әдебиеті бізге қалай жеткен?

4 Ауыз әдебиетінің авторы болған ба?

5 Халық ауыз әдебиетіне нелер жатады?

6 Мақал- мәтелдердің түрлерін ата?

7 Мақал –мәтелдер адамды неге тәрбиелейді?

8 Мақал- мәтел кімнің даналығы?

Оқушылар бірнеше мақал- мәтел Отаг туралы, білім туралы, еңбек туралы, мақал- мәтелдер айтады.

Жаңылпаштың қандай түрлері бар?

Жаңылпаш баланың несін дамытады?

Оқушылардан жаңылпаштар сұрау.

Ал, балалр енді бүгінгі сабағымыз ертегілерді қайталау. Соның ішінде «Алтын сақа» ертегісі.

Кәне кім айтады ертегі бізге қалай жеткен?Ертегі ауыздан- ауызға жеткен. Енді мына тірек схема  бойынша жұмыс жасайық.

Ертегілер : неге байланысты туған?

                    де адамдар нені армандаған?

                    неше топқа бөлінеді?

Ертегілер адамдардың еңбегі мен тұрмыс- тіршілігіне байланысты туған.

Ертегілерде жақсы өмірді армандаған.

Ертегілер үш топқа бөлінеді.

1Қиал- ғажайып.

2 Хайуанаттар.

3 Тұрмыс- салт.

Кәне кім айтады ертегілердің  басты кейіпкерлері кімдер?

Тазша бала, Алдар көсе, Қожанасыр.

• Қандай ертегілерді білесіңдер?

Үйде қандай ертегі оқыдыңдар?

Ал енді балалар сіздер үйде « Алтын сақа» ертегіні  жақсылап оқып келдіңдер. Ал сабақта сол ертегі бойынша  жұмыс жассйық.

« Алтын сақа» ертегісі қай топқа жатады?Қиал- ғажайып.

Оқушыларға сақа туралы түсінік  беру.

Сақа – деген асықтардың ішіндегі үлендеуі және ауырлауы себебі оған қорғасын құйылады, онымен асықтарды атып ұтуға болады. Ауыл балаларының сүіп ойнайтын  ойыны.

« Алтын сақа» ертегідегі кейіпкерлерді атандар?

Кейіпкерлер: Бай, бала, жалмауыз кемпір, түлкілер, қарлығаш, төбеттер, ат,.

Ертегідегі жағымды, жағымсыз кейіпкерлерді ата?

Жағымды: Бала, қарлығаш, ат, ит, түлкі.

Жағымсыз: Жалмауыз кемпір, бай.

Ертегіде кездесетін кейбір сөздердің мағынасымен таныстыру.

А- Құрық- курук. ( жылқының құралы)

Т- Тай- стригунок. 1 жылдық.

Қ- Құнан- жеребенок. (3 жылдық)

Т- Дөнен- лошадь. (3 жыл боған ат)

А- Бесті ат- бесты. (5 жыл болған ат)

Д- Тұлпар- скакун. ( быстроходный)

А- Төбеттер-волководы.

2 оқушы  ертегіден үзінді айтады.

Ал, балалар ертегіні 5 абзацқа бөліп , берілген абзацты ертегіден оқып, табу.

1 абзац- Бай мен жалмауыз кемпірдің кездесуі.

2 абзац- Бала мен жалмауыз кемпірдің  қашуы.

3 абзац- Кемпірдің түлкілермен кездесуі.

4абзац- Баланың жалмауыз кемпірден қашуы.

5 абзац- Баланың жалмауыздан құтылуы.

- Балалар міне  ертегіден абзацтарды оқыдық, енді осы ертегі кейіпкерлерге  мінездеме  береміз.

Мінездеме.

Жалмауыз кемпір: арам, зұлым, кәрі, жаман.

Бала: ( қандай)  ақылды, тапқыр, қайырымды..

Бай( қандай) қорқақ, саран, ақымақ.

Ертегідегі бала мен жалмауыз кемпірдің іс әрекеттері.

Бала : тайға мінді, сақасын тапты, қашты,  терек басына шықты, көмек сұрады, құтылды.

Жалмауыз кемпір: судан шықты, байды ұстап алды, баланы қуды, ағаштың түбін қазды, өлді.

Ертегі өмірден алынады. Осы ертегідегі кейіпкерлердің қандай  екенің білдік, мінездеме бердік, жақсы мен жаманды айыра  білдік.

Балалар кім айтады бала кімді  жеңді ? ( жалмауыз кемпірді)

Балаға көмекті нелер көрсетті?(қарлығаш, иттер.)

Балалар үйде ертегіге  байланысты суреттер салып  келді . осы суреттер бойынша  сөйлем құрастыру.

1Жалмауыз кемпірдің жанында сақа жатыр. Қарлығаш баламен дос. Бала көлгеи келді. Бала алтын сақасын алды. Қызыл түлкі жалмауыз кемпірді  алдады.

Қортындылау: Тест. Ертегіденүзінді көрніс көрсету.

Бағалау:

Үйге: ертегі жазып келу.