Торээн школам тоогузу
презентация к уроку (5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 класс) по теме

Тюлюш Чойган Романовна

Данный материал предназначен для ознакомления на уроках окружающего мира, истории, краеведения, литературного чтения. 

Предметные области

История, краеведение, география, литература.

Учебная тема проекта

История школы в воспоминаниях  ее выпускников и учителей.

Триада вопросов:

Основополагающий вопрос

Какая она наша школа от рождения до сегодняшнего дня?

Проблемные вопросы

Какова история нашей школы?

Какова судьба учителей  работавших в школе с начала её основания?

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл istoriya_shkoly_tyvazy.pptx850.96 КБ
Файл shk_tyva.docx38.77 КБ

Предварительный просмотр:


Подписи к слайдам:

Слайд 1

Амдайгыннын , Успа-Холдун эриинде Ак-Чыраанын школазы эн-не хеймери Кылган башкылар : тоогу башкызы Кара-Сал Чойган Байырлановна , педагог-библиотекарь Тюлюш Чойган Романовна

Слайд 2

История МБОУ «Ак-Чыраанской СОШ Овюрского района» В связи с увеличением населения и расширения хозяйства совхоза Ак-Чыраа вопрос о создании школы на территории поселения Ак-Чыраа стала необходимостью. Поэтому решением исполнительной власти Тувинской АССР. В 1984 году 15 сентября на одной половине детского сада в четырех комнатах начала работать малокомплектная школа начального образования. В подготовительном 0-м классе самое большое количество учащихся-12 учеников, в первом классе за партой сидели 5 учащихся, во втором классе было 5 учащихся, в третьем классе 8 учащихся. Всего в начальной школе набралось 30 учащихся. Первым директором школы был назначен Монгуш Вячеслав Бавыштааевич. В то время уже набравший опыта педагогической работы в Саглынской СОШ. По совместительству был классным руководителем 0 и 2 классов. Так же вместе с ним начала работать в этой же школе и его супруга Надежда Александровна Бадыргы, тоже работавшая в Саглынской СОШ. Она стала классным руководителям 1 и 3 класса. Здесь хочется отметить большую заслугу этой семьи в образовании школы в нашем селе. Они не только основатели, но и создатели традиций прочного незыблемого фундамента дела передачи знаний детям. Отправив в далекий уголок молодую семейную пару государство тоже мудро поступило. Оба они окончили КГПИ физико-математический факультет. 19 мая 1985 года была создана пионерская организация, в тот день в пионеры приняли учащихся 3 класса. В том же 1985 году школа была преобразована в пятилетнюю школу и пополнился коллектив. Пришли новые учителя Ооржак Венера Шыыраповна, Тюлюш Олчеймаа Бадыевна, Куулар Оксана Кызыл-ооловна, супруги Агбаан Мария Макар-ооловна, Олег Кончукович. В течение года с 1985 по 1986 год бригада строителей под руководством Гегелева Трофимовича построили двухэтажную деревянную школу, соответствующую требованиям времени: со спортзалом, с мастерской для уроков технологии, со столовой и буфетом, с отдельными оборудованными кабинетами для разных предметов. Первым завучем школы стала Тюлюш Ольга Давааевна, первым председателем профкома стала Тюлюш Олчеймаа Бадыевна, парторганизации Лидия Михайловна. А в 1987 году в комсомол приняли Чаалыкай А-Х, Даваа Ч, Маадыр-оол Ч.Т. В 1989 году школа была преобразована в полную общеобразовательную школу с 10-ти классами. В том году в школу пришли работать: в качестве учителя физики, математики Донгак Эрес Кончайевич, технологии и черчении Оюн Александр Лапаевич, начальных классов Тюлюш Айлан Владимировна, Куулар Чеченмаа Болат-ооловна, Тюлюш Чодураа Минчей-ооловна, географии Ооржак Оюмаа Конзай-ооловна. В том же году директором стал Базыр-оол Андрей Монгушович, учителем начальной военной подготовки стал Дамдын Николай Далайевич. Учителем

Слайд 3

технологии девушек стала Донгак Надежда Бюрбюжаловна . В 1990 году физику, математику – Монгуш Чинчи Чаш-ооловна , Монгуш Айланмаа Бавыштаевна , начальных классов – Алимаа Шериг-ооловна , русского языка - Донгак Рада Болат-ооловна , тувинского языка Донгак Марина Сундуповна , биологию - Тюлюш Биче-кыс Санаевна , лаборантом-Ооржак Байыр Конзайевич , завхозом – Тюлюш Сайлык-оол Буудайович . В 1991 году в начальных классах стали учителями - Ооржак Любовь Биче-ооловна , Доспан Долаана Нарын-ооловна , учителем продленного дня Эрендей Аясмаа Мопуевна . В 1992 году 29 марта из-за несчастного случая школа сгорела. С мая того года директором вновь стал Монгуш Вячеслав Бавыштаевич . С 1992 по 1994 года дети учились в помещении конторы и в 1994 году в декабре здание интерната школы было перестроено под учебные классы и с тех пор мы в здании бывшего интерната. А в 2008 году было пристроено спортзал по национальному проекту «Образование» одним из первых в Туве. В 1998 по 2000 году директором стала Доспан Долаана Нарын-оолвна . А с 2000 по 2002 года Чамзырын Монге Чамзыевич , с 2002 по 2003 Куулар Надежда Кан-ооловна , а с 2003 по 2005 года Ондар Чаян Эрес-оолович . В августе 2005 года директором стала работать Билдинмаа Татьяна Дамдыновна , в 2006 году после ухода на пенсию директором стала Базыр-оол Зоя Чоодуевна , после нее в 2007 году директором стал Танов Хулер Монгушевич , после него с 2007 по 2009 года директором работала Доспан Долаана Нарын-ооловна . С 2009 по 2014 года директором работала Шойдак Маргарита Дугаржаповна , С 2014 по 2017г работала директором работает Сарыглар Хаяна Шилововна , с декабря 2017 по настоящее время Шокар Алдынай Владимировна.

Слайд 4

Овур кожууннун Сарыг-Хол сумузунга чаа ажыл-агыйнын тургустунганы-биле : ажылдап чурттаары-биле кожуп келген чонга уруг-дарыын ооредип , кижизидер эртем бажыны – школа херек апарган . Ынчангаш 1984 чылдын сентябрь 15-те амгы садиктин бир талакы 2 орээлинге : 0 аза белеткел клазынга-12 оореникчи 1-ги класска-5 оореникчи 2-ги класска-5 оореникчи 3-ку класска-8оореникчи Шупту 30 оореникчилиг Ак-Чыраанын биче комплектилиг эге школазы ажыттынган . Школаны тургузуп , ажылдаары-биле дээди эртемниг , хып дээн аныяк , ог-буле башкылар Монгуш Вячеслав Бавыштааевич-0-2 класстарнын класс башкызы , Бадыргы Надежда Александровна 1-3 класстарнын класс башкызы болуп бичии чаштарны эртемнернин далайынче эжиндирип кирипкеннер . Бергедээшкиннерге торулбайн , кезээде дилеп , тывар , тиилеп унер деп кыйгыны салып алгаш шудургу , кызымак ажылдап чораан башкыларывыстын ажылы хилис барбаан . Чону , оореникчилери оларга могейип чоруур . Бир чыл эрткенде 1985 чылдын май айнын 19-та школага баштайгы пионер организациязын ундезилеп , тургускаш ажыдыышкынын кылып , байырлыг байдалга 3-ку класстын 8 оореникчизин 1 дугаар пионерлер кылдыр хулээп алган . Ол-ла чылын 1985 чылда школа 5 чыл школазы кылдыр тургустунуп , чаа аныяк башкылар Ооржак Венера Шыыраповна , Тюлюш Олчеймаа Бадыевна , Ондар Марина Дыртый-ооловна , Куулар Оксана Кызыл-ооловна , Агбаан Олег Кончукович , Агбаан Мария Макар-ооловна янзы-буру эртемнерни башкылаары-биле келгеннер . Аныяк коллективтин динмиттиг , чогаадыкчы ажылы чонну хей ат кодуруп , суурнун чуртталгазы солун , хоглуг апарган .

Слайд 5

Школа ажылдап эгелээрге техниктиг ажылчыннарнын чугулазы-биле , баштайгы ажылчын Кыргыс Кунзенмаа Шыыраповна аштакчылап , малчыннарнын ажы-толунсовхоз столоваязындан чемгерип , оларга амданныг , суузуннуг чемни повар Донгак Зоя Доосовнакылып берип , интернаттын ажыл-агый эргелекчизинге Дадар-оол Ольга Дыртый-ооловна , Дары Сумбааевна , танныылынга Кызыл-оол Болат-оол Тюлюшович ажылдап эгелээннер . Школанын оореникчилеринин саны ковудеп , ажыл-агый сайзырап эгелээргеулуг школа херек апарганы-биле 1985-1986 чылдарда 2 каът школаны тудар деп шиитпирлээни-биле 1 чыл иштинде Гегелев Трофимовичинин удурткан интернационалчы бригадазы 2 каът школаны тудуп берген . Школа улуг спортзалдыг , мастерскаялыг , столоваялыг , буфеттиг , башкы бурузу уенин негелдезинге дууштур дериттинген кабинеттерлиг чаа школага ажылдап эгелээн . Школа чараш-даа , делгем-даа турган . Школага ужуражылгаларны , класс шактарын , эртемнер аайы-биле неделяларны , спортчу маргылдааларны кожуун чергелиг эрттирип турган . 1987 чылда школанын партия эге организациязынын удуртулгазы-биле Кыргыс Лидия Михайловна, комсомол эге организациязын тургузуп Баштайгы 5 оореникчини комсомолга хулээп алган . 1987 чылда Ак-Чыраа 8 чыл школазынын 4 доозукчуларын «Улус ооредилгезинин тергиини », «Куш ажылдын хоочуну » Кыргыс Байырлан Агбаанович класс удуртукчу башкызы болуп чедиишкинниг дооскан .

Слайд 6

1989 чылда Ак-Чыраа ортумак школазы (10 чыл ) кылдыр эде адаан . Боттарынын мергежилинин тергииннери,буян-иштиг башкылар ажылдап , чурттап , оореникчилерге ханы, быжыг билигни берип , чуртунун , черинин , ада-иезинин чоргааралы доозукчуларны ундургеннер : Монгуш Вячеслав Бавыштааевич , Бадыргы Надежда Александровна, Тюлюш Ольга Давааевна , Кыргыс Байырлан Агбаанович , Кыргыс Лидия Михайловна, Базыр-оол Андрей Монгушович , Базыр-оол Зоя Чоодуевна , Базыр-оол Григорий Монгушович , Базыр-оол Лидия Кыргысовна , Агбаан Олег Кончукович , Агбаан Мария Макар-ооловна , Куулар Оксана Кызыл-ооловна . 1992 чылдын март 29-та 2 каът чараш , делгем школавыс-чоргааралывыс хай-халаптан чуу-даа чок кылдыр орттенип калганы, кижи бурузунун хараадалын , карак чаштарын тогулдуруп , мунгараткан . Ынчалза-даа ооредилгенин процезин успейн , совхозтун , садиктин бичии , тар орээлдеринге 1992-1994 ооредилге чылдарында ооренип , быжыг чурумну тудуп , эртемче сундулуг чоруу читпейн , соруктуг , быжыг туруштуг ооренип тургаш , туттунуп турган интернат тудуунун иштики ажылдарын ада-иелер-биле башкылар демнежип тургаш , эде кылгаш бо хунге чедир ооренип турар бис. 1993 школанын 1-ги эртем-практиктиг конференциязын « Чаагай чанчылдарны ооредилге-кижизидилге ажылынга ажыглаары » деп темалыг орус дыл башкыларынын удуртулгазы чон , ада-ие , оореникчилер бедик деннелге эрттирген .

Слайд 7

Школанын сайзыралынга улуг-хуузун киирген , бичии чаштарны ооредип , кижизиткен башкыларывыска чоргаарланыр бис. Ол болза : Вячеслав Бавыштааевич , Надежда Александровна, Байырлан Агбаанович , Лидия Михайловна, Андрей Монгушович , Зоя Чоодуевна , Ольга Дамдыновна , Салбак Дамбааевна , Чойган Байырлановна , Долаана Нарын-ооловна , Любовь Биче-ооловна , Чочагай Байыровна . Кыргыс Байырлан Агбаанович . Куш-ажылдын хоочуну « Улусооредилгезинин тергиини » 1-ги категориянын башкызы . Баштай Чалааты эге школазынга , оон Торгалыг ( Дус-Даг ) ортумак школазынга оорнеип , Чадаананын школазынга 10-гу классты дооскаш , 1956-1961 чылдарда Кызылдын башкы институдунун тыва дыл болгаш тоогу факультединин баштайгы бирги доозукчузу . Барыын-Хемчиктин Дон-Терезин школазынга куш-ажылчы намдарын эгелеп , директорлаан . Оон оскен-торээн Овурунге 45 чыл иштинде директорлап , завучулап , тоогу башкылаан.Туризмнин талазы-биле оон билиг мергежили шыырак турганы-биле школазынын командазы кожуунга болган маргылдааларга чангыс эвес удаа тиилекчи болуп келген . Ынчангаш кожууннун , республика маргылдаазынын удуртукчузунга томуйлаан . Овур школаларынга туризмни хогжудеринге улуг улуун киирген . Кыргыс Лидия Михайловна . Куш-ажылдын хоочуну «улус ооредилгезинин тергиини » 1-ги категориянын башкызы . 1939 чылдынфевраль 26-да Бии-Хем кожуунун Соош суурунга торуттунген . 1957 чылда Кызылдын 2 дугаар школазын дооскан . 1977 чылда Кызылдын башкы институдунун орус дыл , литература факультедин бот-ооредилге-биле дооскан . 1963 чылдан бо хуннерге чедир кожууннун школаларынга : Саглыга орус дыл база директорлап , Торгалыгга , Ак-Чыраага ооредилге эргелекчизинге ажылдап чораан . 6 уругнун ынак иези .

Слайд 8

Базыр-оол Зоя Чоодуевна . 1951 чылдын январь 1-де Тес-Хем кожууннун Самагалтай суурунга албан-хаакчы Чооду Курзуу Молдургаевич , Донгак Бора Сарыкыевнанын 5 дугаар уруу бооп торуттунген . 1959 чылда Самагалтай ортумак школазынга ооренип киргеш , 10-гу классты 1969 чылда дооскан . Кызылдын башкы институдун орус дыл болгаш чогаал башкызы деп мергежилди дооскаш , Самагалтай, О-Шынаа , Торгалыг ( Дус-Даг ), Ак-Чыраа школаларынга ооредилге эргелекчизи , директорлап ажылдап турган .

Слайд 9

Ак-Чыраа школазынын сан чурагай тоогузу . - 1978 чыл Ак-Чыраа ( Амдайгын ) тургустунган - 1984 чылдын сентябрь 15-те 30 оореникчилиг биче комплектилиг школа ажыттынган - май 19 –та 1985 чылда баштайгы пионер организациязы тургустунган - 1987 чыл 2 каът школа ажыттынган - июль 1987 чыл баштайгы 8 чыл школазынын 4 доозукчузу дооскан - 1989 чыл Ак-Чыраа ортумак школазы кылдыр адаан - 1990 чыл баштайгы 10 чыл школазын 8 доозукчу дооскан - март 29 1992 чыл 2 каът школа хай-халаптан чуу-даа чок орттенген - 1992-1994 чыл садик, совхоз конторазынга оорнеип турган - 1994 чыл интернат тудуу турган бажынны школа кылдыр кылгаш бо хунге чедир ооренип турар .



Предварительный просмотр:

Амдайгыннын Успа-Холдун эриинде

Ак-Чыраанын школазы эн-не хеймери.

         Овур кожууннун Сарыг-Хол сумузунга чаа ажыл-агыйнын тургустунганы-биле: ажылдап чурттаары-биле кожуп келген чонга уруг-дарыын ооредип, кижизидер эртем бажыны – школа херек апарган.

Ынчангаш 1984 чылдын сентябрь 15-те амгы садиктин бир талакы 2 орээлинге:

0 аза белеткел клазынга-12 оореникчи

1-ги класска-5 оореникчи

2-ги класска-5 оореникчи

3-ку класска-8оореникчи

Шупту 30 оореникчилиг Ак-Чыраанын биче комплектилиг эге школазы ажыттынган. Школаны тургузуп, ажылдаары-биле дээди эртемниг, хып дээн аныяк, ог-буле башкылар Монгуш Вячеслав Бавыштааевич-0-2 класстарнын класс башкызы, Бадыргы Надежда Александровна 1-3 класстарнын класс башкызы болуп бичии чаштарны эртемнернин далайынче эжиндирип кирипкеннер. Бергедээшкиннерге торулбайн, кезээде дилеп, тывар, тиилеп унер деп кыйгыны салып алгаш шудургу, кызымак ажылдап чораан башкыларывыстын ажылы хилис барбаан. Чону, оореникчилери оларга могейип чоруур. Бир чыл эрткенде 1985 чылдын май айнын 19-та школага баштайгы пионер организациязын ундезилеп, тургускаш ажыдыышкынын кылып, байырлыг байдалга 3-ку класстын 8 оореникчизин 1 дугаар пионерлер кылдыр хулээп алган. Ол-ла чылын 1985 чылда школа 5 чыл школазы кылдыр тургустунуп, чаа аныяк башкылар Ооржак Венера Шыыраповна, Тюлюш Олчеймаа Бадыевна, Ондар Марина Дыртый-ооловна, Куулар Оксана Кызыл-ооловна, Агбаан Олег Кончукович, Агбаан Мария Макар-ооловна янзы-буру эртемнерни башкылаары-биле келгеннер. Аныяк коллективтин динмиттиг, чогаадыкчы ажылы чонну хей ат кодуруп, суурнун чуртталгазы солун, хоглуг апарган.

Школа ажылдап эгелээрге техниктиг ажылчыннарнын чугулазы-биле, баштайгы ажылчын Кыргыс Кунзенмаа Шыыраповна аштакчылап, малчыннарнын ажы-толунсовхоз столоваязындан чемгерип, оларга амданныг, суузуннуг чемни повар Донгак Зоя Доосовнакылып берип, интернаттын ажыл-агый эргелекчизинге Дадар-оол Ольга Дыртый-ооловна, Дары Сумбааевна, танныылынга Кызыл-оол Болат-оол Тюлюшович ажылдап эгелээннер. Школанын оореникчилеринин саны ковудеп, ажыл-агый сайзырап эгелээргеулуг школа херек апарганы-биле 1985-1986 чылдарда 2 каът школаны тудар деп шиитпирлээни-биле 1 чыл иштинде Гегелев Трофимовичинин удурткан интернационалчы бригадазы 2 каът школаны тудуп берген. Школа улуг спортзалдыг, мастерскаялыг, столоваялыг, буфеттиг, башкы бурузу уенин негелдезинге дууштур дериттинген кабинеттерлиг чаа школага ажылдап эгелээн. Школа чараш-даа, делгем-даа турган. Школага ужуражылгаларны, класс шактарын, эртемнер аайы-биле неделяларны, спортчу маргылдааларны кожуун чергелиг эрттирип турган.

1987 чылда школанын партия эге организациязынын удуртулгазы-биле  Кыргыс Лидия Михайловна, комсомол эге организациязын тургузуп Баштайгы 5 оореникчини комсомолга хулээп алган.

1987 чылда Ак-Чыраа 8 чыл школазынын 4 доозукчуларын «Улус ооредилгезинин тергиини», «Куш ажылдын хоочуну» Кыргыс Байырлан Агбаанович класс удуртукчу башкызы болуп чедиишкинниг дооскан.

1989 чылда Ак-Чыраа ортумак школазы  (10 чыл) кылдыр эде адаан.

Боттарынын мергежилинин тергииннери,буян-иштиг башкылар ажылдап, чурттап, оореникчилерге ханы, быжыг билигни берип, чуртунун, черинин, ада-иезинин чоргааралы доозукчуларны ундургеннер: Монгуш Вячеслав Бавыштааевич, Бадыргы Надежда Александровна, Тюлюш Ольга Давааевна, Кыргыс Байырлан Агбаанович, Кыргыс Лидия Михайловна, Базыр-оол Андрей Монгушович, Базыр-оол Зоя Чоодуевна, Базыр-оол Григорий Монгушович, Базыр-оол Лидия Кыргысовна, Агбаан Олег Кончукович, Агбаан Мария Макар-ооловна, Куулар Оксана Кызыл-ооловна.

1992 чылдын март 29-та 2 каът чараш, делгем школавыс-чоргааралывыс хай-халаптан чуу-даа чок кылдыр орттенип калганы, кижи бурузунун хараадалын, карак чаштарын тогулдуруп, мунгараткан. Ынчалза-даа  ооредилгенин процезин успейн, совхозтун, садиктин бичии, тар орээлдеринге 1992-1994 ооредилге чылдарында ооренип, быжыг чурумну тудуп, эртемче сундулуг чоруу читпейн, соруктуг, быжыг туруштуг ооренип тургаш, туттунуп турган интернат тудуунун иштики ажылдарын ада-иелер-биле башкылар демнежип тургаш, эде кылгаш бо хунге чедир ооренип турар бис.

1993 школанын 1-ги эртем-практиктиг конференциязын «Чаагай чанчылдарны ооредилге-кижизидилге ажылынга ажыглаары» деп темалыг орус дыл башкыларынын удуртулгазы чон, ада-ие, оореникчилер бедик деннелге эрттирген.

Школанын сайзыралынга улуг-хуузун киирген, бичии чаштарны ооредип, кижизиткен башкыларывыска чоргаарланыр бис. Ол болза: Вячеслав Бавыштааевич, Надежда Александровна, Байырлан Агбаанович, Лидия Михайловна, Андрей Монгушович, Зоя Чоодуевна, Ольга Дамдыновна, Салбак Дамбааевна, Чойган Байырлановна, Долаана Нарын-ооловна, Любовь Биче-ооловна, Чочагай Байыровна.

Кыргыс Байырлан Агбаанович. Куш-ажылдын хоочуну «Улусооредилгезинин тергиини» 1-ги категориянын башкызы. Баштай Чалааты эге школазынга, оон Торгалыг (Дус-Даг) ортумак школазынга оорнеип, Чадаананын школазынга 10-гу классты дооскаш, 1956-1961 чылдарда Кызылдын башкы институдунун тыва дыл болгаш тоогу факультединин баштайгы бирги доозукчузу. Барыын-Хемчиктин Дон-Терезин школазынга куш-ажылчы намдарын эгелеп, директорлаан. Оон оскен-торээн Овурунге 45 чыл иштинде директорлап, завучулап, тоогу башкылаан.Туризмнин талазы-биле оон билиг мергежили шыырак турганы-биле школазынын командазы кожуунга болган маргылдааларга чангыс эвес удаа тиилекчи болуп келген. Ынчангаш кожууннун, республика маргылдаазынын удуртукчузунга томуйлаан. Овур школаларынга туризмни хогжудеринге улуг улуун киирген.

Кыргыс Лидия Михайловна. Куш-ажылдын хоочуну «улус ооредилгезинин тергиини» 1-ги категориянын башкызы. 1939 чылдынфевраль 26-да Бии-Хем кожуунун Соош суурунга торуттунген. 1957 чылда Кызылдын 2 дугаар школазын дооскан. 1977 чылда Кызылдын башкы институдунун орус дыл, литература факультедин бот-ооредилге-биле дооскан. 1963 чылдан бо хуннерге чедир кожууннун школаларынга: Саглыга орус дыл база директорлап, Торгалыгга, Ак-Чыраага ооредилге эргелекчизинге ажылдап чораан. 6 уругнун ынак иези.

Базыр-оол Зоя Чоодуевна. 1951 чылдын январь 1-де Тес-Хем кожууннун Самагалтай суурунга албан-хаакчы Чооду Курзуу Молдургаевич, Донгак Бора Сарыкыевнанын 5 дугаар уруу бооп торуттунген. 1959 чылда Самагалтай ортумак школазынга ооренип киргеш, 10-гу классты1969 чылда дооскан. Кызылдын башкы институдун орус дыл болгаш чогаал башкызы деп мергежилди дооскаш, Самагалтай, О-Шынаа, Торгалыг (Дус-Даг), Ак-Чыраа школаларынга ооредилге эргелекчизи, директорлап ажылдап турган.

Ак-Чыраа школазынын сан чурагай тоогузу.

- 1978 чыл Ак-Чыраа (Амдайгын) тургустунган

- 1984 чылдын сентябрь 15-те 30 оореникчилиг биче комплектилиг школа ажыттынган

- май 19 –та 1985 чылда баштайгы пионер организациязы тургустунган

- 1987 чыл 2 каът школа ажыттынган

- июль 1987 чыл баштайгы 8 чыл школазынын 4 доозукчузу дооскан

- 1989 чыл Ак-Чыраа ортумак школазы кылдыр адаан

- 1990 чыл баштайгы 10 чыл школазын 8 доозукчу дооскан

- март 29 1992 чыл 2 каът школа хай-халаптан чуу-даа чок орттенген

- 1992-1994 чыл садик, совхоз конторазынга оорнеип турган

- 1994 чыл интернат тудуу турган бажынны школа кылдыр кылгаш бо хунге чедир ооренип турар.

Школага ажылдап чораан директорлар:

  1. Монгуш Вячеслав Бавыштааевич- 1-ги ундезилекчизи, директору (1992-1998ч база катап)
  2. Базыр-оол Андрей Монгушович (1990-1992ч)
  3. Доспан Долаана Нарын-ооловна (1998-2000ч)
  4. Чамзырын Монге Чамзыевич (2000-2002ч)
  5. Куулар Надежда Кан-ооловна (2002-2003ч)
  6. Куулар Валентина Комбуевна (2003ч)
  7. Ондар Чаян Эрес-оолович (2003-2005ч)
  8. Билдинмаа Татьяна Дамдыновна (2006ч)
  9. Базыр-оол Зоя Чоодуевна(2006ч)
  10. Танов Хулер Монгушович (2007ч)
  11. Доспан Долаана Нарын-ооловна(2007-2009ч)
  12. Шойдак Маргарита Дугаржаповна (2009-2014ч)
  13. Сарыглар Хаяна Шилововна (2014 –декабрь 2017ч)
  14. Шокар Алдынай Владимировна (декабрь 2017- амгы уеге чедир)


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Торээн дылдар.

Темазы: Национал чоннар болгаш төрээн дылдар Кичээлдиң хевири: класстан дашкаар ажык кичээл. Кичээлдиң сорулгалары: - Февраль 21-ниң хүнү – төрээн дылдар хүнү дээрзин билиндирер. Делегей дыл...

Торээн дылдар.

Темазы: Национал чоннар болгаш төрээн дылдар Кичээлдиң хевири: класстан дашкаар ажык кичээл. Кичээлдиң сорулгалары: - Февраль 21-ниң хүнү – төрээн дылдар хүнү дээрзин билиндирер. Делегей дыл...

Шинчилел ажылы «Ортааттарнын торел аймаанын кыска тоогузу»

Шинчилел ажылы«Ортааттарнын торел аймаанын кыска тоогузу»...

Илеткел «Сарыг-Хаянын чонар-дажынын салгал дамчаан тоогузу»

Амгы  үеде  оолдар  чонар- даштың   төөгүзүн, ону  кайыын ап турарын  билбес  болганындан  ажылымның  чугулазы  бооп  турар.Ажылымның  ...

Илеткел «Сарыг-Хаянын чонар-дажынын салгал дамчаан тоогузу»

Амгы  үеде  оолдар  чонар- даштың   төөгүзүн, ону  кайыын ап турарын  билбес  болганындан  ажылымның  чугулазы  бооп  турар.Ажылымның  ...

тыва бижиктин тоогузу

тыва бижиктин тоогузу...