Презентация на тему "Сказуемое"
презентация к уроку (7 класс) по теме

Слайд 1

Хәбәр Җөмләне ӊ ия турында хәбәр итә һәм аны ӊ белән бәйләнеп килә торган баш кисәге . Фигыль хәбәр Исем хәбәр

Слайд 2

Сораулары Күпме ? Нинди ? Нишлә ? Һ.б .

Слайд 3

1. Бер тавыш килде колакка, яӊгырады бер заман…( Г.Тукай. ) 2. Карлыгачлар искиткеч тату, бердәм халык . ( Г.Хәсәнов .) 3. Бер- булды , ике - булды , урта бармак- өченчесе . ( М.Галиев .)

Слайд 4

Фигыль хәбәр

Слайд 5

Гади фигыль хәбәр 1. Т аллар,тынып,уйчанланып,башларын суга игәннәр .( А.Шамов .) 2 . Иртәгә шушы вакытта Әхмәт абзый тагын су алырга төшәчәк . ( М.Мәһдиев .) 3 . Гөр , шау -шу әкренләп басылды . ( А.Шамов .)

Слайд 6

Тезмә фигыль хәбәр Фразеологизмнар Таркалмый торган сүзтезмәләр

Слайд 7

1. Ул үз-үзен кулга алырга өлгерде . ( Х.Сарьян .) 2. Кылт итеп искә төшәдер намнары , дәүләтләре … ( Г.Тукай .) 3. Юлыбыз һаман дәвам итә . ( Г.Тукай .)

Слайд 8

Кушма фигыль хәбәр Фигыль Ит , бул , исә , иде ,ал, бел, икән , яз , җибәр , башла , тотын,кереш һ.б .

Слайд 9

1. Кырлар өстендә , күзне камаштырып , язгы карны ӊ көмеш бизәге балкып тора . ( Г.Бәширов .) 2 . Аны ӊ тавышында хәзер дулкынлану һәм нәрсәгәдер соклану , горурлану сизелә иде . ( Г.Бәширов .) 3. Болын да чалгычыны көтә башлады . ( Г.Хәсәнов .)

Слайд 10

Исем хәбәр Кушма Тезмә Гади

Слайд 11

Гади исем хәбәр . 1 . Безнекеләр -сабыр . ( Зөлфәт .) 2 .Чират буенча мин- алтынчы . ( Г.Бәширов .) 3 . Амбар төбендә икмәк бар, картлар сүзендә хикмәт бар .( Мәкаль )

Слайд 12

Тезмә исем хәбәр 1. Су анасы мин … ( Г.Тукай .) 2. Ә хәле аны ӊ- җилкә кашырлык .( Х. Сәрьян ) 3. Зөлфияләрне ӊ өйләре - калай түбәле . Г.Лотфи .)

Слайд 13

Кушма исем хәбәр Фигыльдән кала сүз төркемнәре иде , икән , бул,тор , түгел , әле , бугай, ахры,со ӊ

Слайд 14

1. Зөһрә –минем бик яшерен йөрәк серем иде .( Ә.Еники .) 2 . Төз түгел куллар , аяклар да- ботак-тармак кеби .( Г.Тукай ) 3 . Һәр таш монда миӊа таныш сыман . ( Зөлфәт )

Слайд 15

Хәбәрне тикшерү тәртибе 1. Җөмләне ӊ хәбәре билгеләнә . 2 . Хәбәрне ӊ нинди булуы әйтелә : гади фигыль хәбәр , гади исем хәбәр , кушма фигыль хәбәр , кушма исем хәбәр . 3 . Хәбәрне ӊ ничек белдерелүе әйтелә : а) гади фигыль хәбәр - кайсы фигыль төркемчәсе ; ә) гади исем хәбәр - нинди сүз төркеме ; б) кушма фигыль хәбәр-фигыль төркемчәсе һәм ярдәмче фигыль ; яки фигыль төркемчәсеһәм ярдәмче фигыль функциясендә килгән мөстәкыйль фигыль ; в ) кушма исем фигыль-нинди сүз төркеме һәм ярдәмче фигыль . 4. Хәбәр ия белән яраклашкан булса , нәрсәдә яраклашкан икәнлеге билгеләнә .

Слайд 16

Кабатлау 1. Хәбәрне ӊ җөмләдәге функциясен аӊлатыгыз . 2. Хәбәр нинди сүз төркемнәре белән белдерелә ? 3. Гади фигыль хәбәр кайсы очракта ия белән зат-санда яраша ? 4. Кушма хәбәрләрдә хәбәрне ӊ төп мәгьнәсе кайсы өлештә бирелә ? 5. Ярдәмче фигыльләр нәрсәне белдерә ?

Слайд 17

Җөмләләргә бирелгән хәбәрләрне туры китереп языгыз . 1. Аш кадерен ач … ,тун кадерен ялангач … . 2. Батыр яуда … , телчән дауда … . 3. Бүредән курыккан урманга … . 4 . Мәдинәне ӊ өе мәктәптән шактый … . 5 . Әӊгәмә аны бик … . 6. Безне ӊ песи - … . 7. Бер караса ӊ, дөнья - тоташ …, бер караса ӊ- гади … . Хәбәрләр : уен гына , ерак , беленер , кызыксындырды , белер , җиденчесе,сугыш , бармас .