РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО БАШКИРСКОМУ ЯЗЫКУ
рабочая программа (5 класс) на тему

Аңлатма я6ыу

Эш прогаммаһы 35 сәғәткә бүленгән (аҙнаға 1 сәғәт),  шул и92пт2н сирек 3айын бер 0йр2те1 32м бер контроль диктант, бер изложение 32м ике инша 7арал4ан.

Дәреслек:  "с2 теле: Урта мәктәптәренең 5-се класы өсөн дәреслек.

Пс2нчин В. Ш., Пс2нчин Ю.В. – Өфө: Китап, 2003.-  №1р2тт2ре мен2н  232 бит

Программа кимәле:   базис

Уҡытыусының тел буйыса уҡыу- уҡытыу методик комплекты:

5-9 кластарҙа башҡорт телен уҡытыу методикаһы. Аҙнағолов Р.Ғ. Өфө: Китап,1996.

М2кт2пт2 баш7орт теле у7ытыу методика3ы. )ф0: Китап,2011

 Т0п д0й0м белем бире1 буйынса 0лг0 программалар.  Баш7орт теле 5-9. )ф0: Китап, 2012

Уҡыусылар өсөн тел буйынса уҡыу- уҡытыу методик комплекты:

"с2 теле: Урта мәктәптәренең 5-се класы өсөн дәреслек. Пс2нчин В. Ш., Пс2нчин Ю.В. – Өфө: Китап, 2003.-  №1р2тт2ре мен2н  232 бит

Программа үҙенсәлектәренең характеристикаһы:

Эш программаһы Башҡортостан Республикаһы Мәғариф  министрлығы тарафынан т27дим ителг2н V-XI кластары өсөн башҡорт теле программаһына (т0601сел2ре Пс2нчин В. Ш. 32м Пс2нчин Ю. В.) ниге6л2неп т060лд0.

Башҡортостан  Мәғариф  Министрлығы  тарафынан  тәҡдим  ителгән  программа Башҡортостан Республикаһы Байма7   районы муниципаль районы хакими2те  муниципаль бюджет  дөйөм белем биреү учреждениеһы   И9ке Сибай т0п д0й0м  белем бире1 м2кт2бене8  уҡыу планына ярашлы рәүештә тормошҡа ашырыла.

Был эш программаһында федераль һәм республика закондары талаптары тормошҡа ашырыла:

«Рәсәй Федерацияһы халыҡтары телдәре тураһында» Законы, Рәсәй Федерацияһының «Мәғариф тураһында» Законы, «Башҡортостан Республикаһы халыҡтары телдәре тураһында» Законы, Башҡортостан Республикаһының «Мәғариф тураһында» Законы, Башҡортостан Республикаһында Милли мәғарифты үҫтереү концепцияһы.

Программа йөкмәткеһе 3 йүнәлештән тора:

1. "62би телде8 д0р09 2йтелеше,316ья3алыш, грамматик 32м лексик нормаларын асы7, д0р09 16л2штере1;
2. У7ыусылар  телм2рене8 грамматик т060л0ш0н, 316 байлы4ын иш2йте1, текста4ы таныш булма4ан 31662р6е к1р2 беле1 32л2тлеген 19тере1.
3. У7ыусылар6ы8 фекерен телд2н 32м я6ып д0р09, тулы итеп са4ылдырыу к1некм2л2рен 19тере1.

Программала ҡуйылған маҡсат һәм бурыстар:

1. Уҡыусылар4а башҡорт  телене8 фонетика3ынан, лексика3ынан, грамматика3ынан ны7лы белем һәм күнекмәләр биреү.
2.  Дөрөҫ һөйләшергә, өйҙә, йәмәғәт урындарында, хеҙмәт процесында башҡорт әҙәби телен практик файҙаланырға өйрәтеү.
3. Башҡорт телене8 316 байлы4ына 3а7сыл 7араш т2рби2л21.
4. Үҙ фекереңде билдәле кимәлдә бәйләнешле итеп һөйләй һәм яҙа алыу күнекмәләрен формалаштырыу.
5. Балалар6ы8 орфографик 32м пунктуацион к1некм2л2рен 19тере1.

Уҡытыу предметының төп йөкмәткеһе

Тел белеме. Телм2р к1некм2л2ре Тел – аралашыу6ы8 и8 м03им сара3ы (1 с242т)

Ту4ан телебе6 – баш7орт теле. Уны8 т0рки телд2ре 4аил23ен2 7арауы.

I - IV кластар6а морфология 32м  орфография буйынса 1телг2нд2р6е и9к2 т0ш0р01,      системалаштырыу 32м ны4ытыу (2 с242т)

№166е8  морфологик ки92кт2ре тамыр 32м ял4ау6ар. ?алын 32м н26ек ял4ау6ар.

Исемд2р6е8 3ан,  килеш мен2н 16г2реше, к1плек 32м килеш ял4ау6арыны8 д0р09  я6ылышы.  Я84ы6лы7 исемд2р6е8 д0р09 я6ылышы.

Сифат. Сифаттар6ы8 д2р2ж2л2ре.

Цифр мен2н бирелг2н 3андар6а, даталар6а ял4ау6ар6ы8 д0р09 я6ылышы.

?ылымдар6ы8 заман, 3ан, зат 32м барлы7-ю7лы7 мен2н 16г2реше.

 Синтаксис 32м пунктуация.Телм2р м262ни2те (3 с242т)

I. Синтаксис 32м тыныш билд2л2ре (пунктуация) тура3ында т0ш0нс2.

№16б2йл2неш, 316б2йл2нешт2 эй2рте1се 32м эй2ре1се 31662р.

Интонация4а, 30йл21 ма7сатына 32м хис-той4о би62ген27арап, 30йл2мд2р6е8 б1лене1е: х2б2р, 3орау, 0нд21, бойоро7 30йл2мд2р.  Улар6ы8 интонацион 16енс2лект2ре. Пунктограмма, 30йл2мд2р62н 3у8 тыныш билд2л2рене8 7уйылышы.

№0йл2мде8 баш ки92кт2ре: эй2, х2б2р; 30йл2мд2р6е8 эй2рс2н ки92кт2ре; аны7лаусы, тултырыусы, х2лд2р.

Йыйна7 32м тар7ау 30йл2мд2р.

Ти8 ки92кле 30йл2мд2р. Терк21ес3е6  32м терк21есле ти8 ки92кт2р ара3ында тыныш билд2л2ре.  Ти8 ки92кт2р ара3ында4ы 2, л2кин,  32м, шулай у7 ке1ек терк21ест2р6е8 янында тыныш билд2л2ре.

)нд2ш 31662р, улар эрг23енд2  тыныш билд2л2ре.

?ушма 30йл2м тура3ында т0ш0нс2 (32р ябай 30йл2мд2 эй23е л2, х2б2ре л2 бул4ан 7ушма 30йл2мд2р мен2н эш ител2), улар ара3ында 32м, 2, л2кин, й2, й2ки, 2г2р, шуны8 0с0н, шу4а к1р2, с0нки терк21ест2ре алдында 0т0р 7уйып я6ыу.

Тура телм2р. Тура телм2рле 30йл2мд2р62 тыныш билд2л2рене8 7уйылышы.

Диалог. Диалогалдында 3ы6ы7.

Текст тура3ында т0ш0нс2, уны8 0л0шт2ре, 30йл2мд2р6е8 16-ара б2йл2неше (танышыу).  ?ы6ыл юл.

II.  Х2б2р, 3орау, 0нд21, бойоро7 30йл2мд2р6е д0р09 интонация мен2н у7ыр4а 0йр2не1, 30йл2мд2р а6а4ында тейешле тыныш билд2л2рен 7уя беле1.

№16б2йл2нешт2р6е, 30йл2мд2р6е д0р09 т060й беле1, улар6ы8 эсенд2 31662р6е8, 30йл2мд2р мен2н 30йл2мд2р ара3ында4ы б2йл2неште д0р09 билд2л2й беле1.  Йыйна7 30йл2мд2р6е тар7ау 30йл2мд2рг2 2йл2ндере1 32м улар6ы телм2р62 7улланыу. Телм2р62 ти8 ки92кт2р6е д0р09 7уллана беле1, терк21есле 32м терк21ес3е6 7ушма 30йл2мд2р6е, 0нд2ш 316ле 30йл2мд2р6е телм2р62 фай6аланыу.  Ябай 32м 7ушма 30йл2мд2рг2 синтаксис 32м пунктуацион анализ я3ар4а 0йр2те1. Текстар6ы 0л0шт2рг2 б1лерг2, текст 0л0шт2рен 7ы6ыл юлдан башлап я6ыр4а 0йр2те1.

№0йл2мд2 31662р т2ртибе мен2н практик танышыу.

Предмет – ара б2йл2неш. Рус теле (V синыф). №0йл2м.  Интонация4а, 30йл21 ма7сатына 32м хис – той4о би62ген2 7арап, 30йл2мд2р6е8 б1лене1е:  х2б2р, 3орау, 0нд21, бойоро7 30йл2мд2р.

Фонетика. Графика. Орфография. Орфоэпия.Телм2р м262ни2те (4 с242т)        

I. Фонетика тура3ында т0ш0нс2.

Телм2р 0нд2ре. Телм2р а4залары. )нд2р6е8 я3алышы, 3у6ын7ылар 32м тартын7ылар. ?алын 32м н26ек 3у6ын7ылар. (Бар-б2р, тор-т0р, ура-1р2 3.б.).  А, о, ы, э 3у6ын7ыларыны8 ике т0рл0 2йтелеше (7ала, парта, тон (3ыу тона), тон (тауыш тоны); 7ыр, сыр; эл, эт, этаж). Я84ырау 32м 3а84ырау тартын7ылар. Рус телен2н 16л2штерелг2н 31662р62ге 7аты 32м йомша7 тартын7ылар – 31662р6е8 м242н23ен айырыусы 0нд2р: интернационал – интернациональ, генерал – генераль, тол – толь, тип (2йт2) – тип (262би), тир (тирл2й) – тир (тир4а барам) 3.б., 316 башында 32м  а6а4ында айырым фонетик шарттар6а 7, к  0нд2рене8  [4], [г]  0нд2рен2 16г2ре1 осра7тары (7ала7 – [7ала4алды] < 7ала7 алды, бел2к – [бел2гауырта] ˂ бел2к ауырта, Мин3аж 7арт – [мин3аж4арт] 3.б.) 3у6ын7ылар ара3ында [б], [п] 0нд2рене8 2йтеле1е (китап- [ китавы], табып (я6ыла) - [тавып] (у7ыла) 3.б.)

)н 32м х2реф. )нд2р6е8 я6ыу6а х2рефт2р мен2н белдере1е. Алфавит. Орфография тура3ында т0ш0нс2.  Айырыу билд2л2ре:  ь, ъ:   улар6ы8 д0р09 7улланышы (аръя7, съезд, к0ньяк, м2сь2л2, т2ьмин 3.б.).  Йомша7лы7 билд23е – ь, уны8 д0р09 я6ылышы (бульвар, календарь, сентябрь, июнь, диафильм, артель 3.б.).  О, а, 2, е, ё, ю, я, у, 1 х2рефт2рене8 0н м242н2л2ре (ел2к, Европа, юл, я7ын, бая, 7айтыу, ките1 3.б.;  метр, самолет, люк, броня 3.б.).

Ижек. Ижект2р6е8 т0р62ре, 31662р6е юлдан юл4а к1сере1. (Т0п баш7орт 31662ренд2ге 32м рус телен2н 16л2штерелг2н 31662р62ге ижект2р6е са4ыштырыу).

Ба9ым. Ба9ымлы 32м ба9ым3ы6 ижект2р. Ба9ымды8 3у84ы ижекк2, 316 урта3ында4ы 32м т21ге ижекк2 т0ш01 осра7тары (алма, 7арама/ алма 7арама 3.б.). Логик ба9ым. Рус телен2н 16л2штерелг2н 31662р62ге ба9ым.

II. )нд2р6е8 3у6ын7ылар4а 32м тартын7ылар4а, я84ырау 32м 3а84ырау тартын7ылар4а б1лене1е с2б2пт2рен а8лата беле1.  №у6ын7ы 32м тартын7ы 0нд2р6е д0р09 2йтерг2 иреше1: Ватан, Вафа, ва7ыт, В2ли тибында4ы 31662р6е [уы] 0н0 мен2н 2йте1: [Уатан], [Уафа], [уа7ыт], [!2ли]  3.б.

№у6ын7ылар мен2н тартын7ылар6ы8 д0р09 2йтелеш нормаларын, я6ыу 7а4и62л2рен к162т2 беле1.

У7ыусылар6ы практик планда сингармония, ассимиляция мен2н (терминдар6ы 2йтм2йенс2) таныштырыу.

)йр2нелг2н орфографик 7а4и62л2р6е система4а 3ала беле1 к1некм23ен2 эй2 булыу.

Т0п баш7орт 32м рус телен2н 16л2штерелг2н 31662р6е8 ба9ымдарын са4ыштырыу к1некм23е булдырыу.

Телд2н 32м я6ып 31662рг2 фонетик анализ я3ай белерг2.

Орфографик 316лекте  фай6аланыр4а 0йр2те1.

Рус телен2н 16л2штерелг2н 31662р62 а, о, э, ы, ч, т, щ, ц, 0нд2рен д0р09 2йтерг2 0йр2те1.

Лексика. Телм2р м262ни2те (2 с242т)        

I. Лексика тура3ында д0й0м т0ш0нс2. Терминды8 м242н23ен асыу. Баш7орт телене8 316 байлы4ы.  М2кт2п 316лект2ре: русса-баш7ортса, баш7ортса-русса 316лек. А8латмалы м2кт2п 316леге. «Баш7орт телене8 316леге».

№166е8 лексик м242н23е.  №1662р6е8 тура 32м к1см2  м242н2л2 7улланыуы.  М242н2л2ре буйынса 31662р6е8 т0рк0мд2ре: тематик т0рк0мд2р, м242н2л2ре я4ынан 7ылымдар6ы8 т0рк0мд2ре (х2р2к2т 7ылымдары, фекерл21 7ылымдары, телм2р 7ылымдары, эшм2к2рлек 7ылымдары, хис-той4о 7ылымдары 3. б.).      

Синономдар. Антонимдар. Омонимдар.

II  Телде8 лексик система3ыны8 байлы4ын а8лау.  №166е8 лексик м242н2л2рен 2л2й беле1.  Тура 32м к1см2 м242н2л2ге 31662р6е таный белерг2 0йр2те1.

К1п м242н2ле 31662р6е8 м242н2л2рен таныр4а 32м улар6ы телм2р62 фай6аланыр4а 0йр2те1.

Текстан синонимдар6ы, антонимдар6ы, омонимдар6ы таба 32м улар6ы телм2р62 7уллана белерг2 к1нектере1.

А8латмалы 32м ике телле 316лект2р62н фай6аланыр4а 0йр2те1. Синоним, антоним, омоним 316лект2ре мен2н эшл21 к1некм23е булдырыу.

Телм2р62 лексик синонимдар6ы, антонимдар6ы, омонимдар6ы 7улланыу к1некм2л2рен 19тере1.

Лексиканан белемде 16 аллы тулыландырыу к1некм23е булдырыу. Предмет – ара б2йл2неш. Рус теле (V синыф). Лексика тура3ында т0ш0нс2. №166е8 м242н23е. К1п м242н2ле 31662р.

№16ья3алыш. Орфография. Телм2р м262ни2те (3 с242т)        

I. Тамыр 32м ял4ау6ар. Тамыр 32м 3166е8 ниге6е (я3алма 316).  Я3аусы 32м 16г2рте1се ял4ау6ар (эш-се, таш-лы7, ал-3а, ал-ып, ал-аса7, 7ош-со, мал-7ай, у7ыу-сы, у7ыусы-4а, малсы-ны8, ат-ым, д2фт2р-е8 3.б.).

№1662р62 я3аусы 32м 16г2рте1се ял4ау6ар6ы8 киле1 т2ртибе (Рус теле мен2н са4ыштырыу).

№16ья3алыш. №16ья3алыш юлдары:

1. №16г2 ял4ау 7ушыу юлы мен2н (юл-сы, 7ыш-7ы, б1л-м2 3.б.);
2. №1662р6е 7ушыу юлы мен2н (7улъяулы7, барыбер, ел4ыуар 3.б.);
3. №1662р6е парлау юлы мен2н (арлы-бирле, 3ауыт-3аба, бала-са4а 3.б.);
4. №1662р6е б2йл21 юлы мен2н (тимер юл, Баш7орт  д21л2т университеты);
5. №1662р6е 7ы97артыу юлы мен2н (БДУ, педучилище, БМО, А?Ш 3.б.);

        ?ушма 31662р6е8 д0р09 я6ылышы.

        II. №1662р6е8 тамырын, я3аусы, 16г2рте1се ял4ау6ар6ы билд2л2й беле1.  Да-д2, та-т2, 6а-62, ла-л2 яр6амсы 31662рен урын-ва7ыт килеш ял4ау6арынан айыра, 31662р6е8 морфологик т060л0шт2рен2 ми9алдар 3айлай беле1 к1некм23е булдырыу.  №16ья3алыш юлдарын к1р32т2 беле1г2 к1нектере1. №1662р6е составы 32м я3алышы я4ынан анализлау к1некм23ен 19тере1.

Т0рл0 юлдар мен2н я8ы 31662р я3ау4а к1нектере1.

Предмет эсенд2ге б2йл2неш. Баш7орт теле (V класс). №16 ки92кт2ре:  тамыр, я3аусы ял4ау, 16г2рте1се ял4ау.

Предмет – ара б2йл2неш.  Рус теле (V класс). Ял4ау (окончание) 32м ниге6 (основа),  я3аусы ял4ау.  №у6 я3аусы ял4ау (суффикс). Тамыр6аш (ту4андаш) 31662р (однокоренные родственные слова).

Морфология. Телм2р м262ни2те.

№16 т0рк0мд2ре тура3ында т0ш0нс2. !6 аллы 32м яр6амсы 31662р. Исем 32м уны телм2р62 7улланыу (1 с242т)        

I. Исемде8 д0й0м м242н23е, морфологик билд2л2ре  (3ан, эй2лек заты, килеш мен2н 16г2рте1е) 32м синтаксис вазифалары.

Урта7лы7 32м я84ы6лы7 исемд2р. Я84ы6лы7  исемд2р6е8  6ур х2реф  мен2н башлап я6ылыуы: географик атамалар, урам 32м май6ан исемд2ре, тарихи ва7и4алар, д21л2т байрамдары, китап, газета, журнал, картина, кинофильмдар, спектаклд2р, 262би 32м музыкаль 292р62р, 3у84ы 3иге6 исем тырна7тар эсен2 алып я6ыла.

Д21л2т 32м й2м242т учреждениелары исемд2рене8 д2 6ур х2реф мен2н башлап я6ылыуы.

Исемд2р6е8 т0рл0 юлдар мен2н: 1) 316г2 ял4ау 7ушыу, 2) 31662р6е 7ушыу, 3) 31662р6е парлау, 4)  316626е б2йл21, 5) 31662р6е 7ы97артыу юлдары  мен2н я3алыуы.

Исемд2р6е8 стилистик м0мкинлект2ре.

II. Исемд2р62ге 32м улар6а4ы ял4ау6ар6ы д0р09 2йте1 32м я6ыу к1некм2л2ре бире1. У7ыусылар4а 316ья3алыш юлдарын 1тк2нд2 ал4ан белемд2рен 7улланыр4а 0йр2те1, исемд2р6е8 я3алыш юлдарын улар6ы8 1662рен2н билд2л2те1.?ы97артыл4ан 7ушма исемд2р6е телм2р62 7улланыу к1некм23е булдырыу.

Исемг2 составы 32м я3алышы я4ынан т0пс01 я3ау к1некм2л2ре бире1.

?ылым. Уны телм2р62 7улланыу (4 с242т)        

I. ?ылымды8  м242н23е.  Морфологик билд2л2ре  (зат, 3ан мен2н 16г2ре1е, 0с т0рл0 заманда, барлы7та-ю7лы7та 7улланылыуы), синтаксис вазифалары.

!6 аллы 32м яр6амсы 7ылымдар. !6 аллы 7ылымдар6ы8 яр6амсы 7ылым вазифа3ында й0р01се (ташла – эшл2п ташла, бир - у7ып бир).  Тамыр 32м я3алма 7ылымдар (бар-бар3а, бар4ан, эшл2 – эшл2й, эшл2м2й 3.б.).

?ылымдар6ы8 я3алыу юлдары: 1)  316г2 ял4ау 7ушыу юлы мен2н: аш-аша, к16-к16л2, к1к-к1г2р, 7арт-7артай, 4ыр-4ырла, 2) 7ушма 7ылымдар: ял ит2, 3ау бул, кил2 ине, эшл2й 3ал.

?ылымды8 затлы формалары. Бойоро7 30йк2леше. Бойоро7 30йк2леше 7ылымдарыны8 м242н23е: 3ан, зат  мен2н 16г2ре1е.  Бойоро7 30йк2лешене8 берлект2ге 2-се зат 7ылымыны8 тамыр ниге6ле 32м я3алма ниге6ле 7ылымдар мен2н тап киле1е: эшл2, у7ы, бар -  бойоро7 30йк2леше 7ылымдары; шул у7 ва7ытта улар6ы8 тамыр ниге6ле й2ки я3алма ниге6ле 7ылымдар мен2н тап киле1е.

Х2б2р 30йк2леше: х2б2р 30йк2леше 7ылымдарыны8 м242н23е, улар6ы8 1тк2н, х26ерге, кил2с2к замандар6а киле1е.

Х2б2р 30йк2леше 7ылымдарыны8 1тк2н заман формалары: 1) алды, килде, кил2 ине; 7айт7айны; й0р0й тор4айны; килер ине;             2) ал4ан, килг2н;ал4ан бул4ан, алыр бул4ан, ала тор4ан бул4ан; алып тора тор4ан бул4ан.

Х2б2р 30йк2леше 7ылымдарыны8 х26ерге заман формалары: бара, кил2 тора, у7ып й0р0й.

Х2б2р 30йк2леше 7ылымдарыны8 кил2с2к заман формалары: барыр, килер, торор, 0р0р, у7ыр; бараса7, 7араяса7, 30йл2й2с2к; я6ып торор; я6ып тораса7.

Шарт 30йк2леше: шарт 30йк2леше 7ылымдарыны8 м242н23е 32м я3алышы (ал3а, кил32, ал4ан бул3а, кил2 тор4ан бул3а, алыр бул3а). Улар6ы8  зат, 3ан, ю7лы7 мен2н 16г2реше.

Тел2к 30йк2леше: тел2к 30йк2леше 7ылымдарыны8 м242н23е, улар6ы8 я3алышы (барайы7, эшл2йем) (1-се затта 4ына 7улланыла); (килм2ксе, килм2ксе ине, килм2ксе булды; к1рге кил2; бара3ы бар, бараса4ым ю7, кил32 ине, тор3а ине) 32м 16г2реше.

II. Затлы 7ылымдар6ы8 м242н2л2рен, морфологик билд2л2рен, синтаксис ролен билд2л2й алыу к1некм23ен булдырыу; 16 аллы 32м яр6амсы 7ылымдар6ы айыра беле1, т0рл0 ысул 32м саралар мен2н 7ылым я3ау к1некм23ен 19тере1; бойоро7 30йк2леше 7ылымдарыны8 м242н2л2рен билд2л21; 1тенесте, ин2ле16е, 7аты бойороу6ы, са7ырыу6ы, 0нд2ше16е телм2р62 7уллана беле1 к1некм23ен булдырыу; тел2к 30йк2леше 7ылымдарыны8 т0рл0 м242н2 би62ген са4ылдыр4ан формаларын телм2р62 7улланыу, улар6ы8 стилистик 16енс2лект2рен билд2л2й беле1 3.б.

Предмет-ара б2йл2неш.  Рус теле (V класс)

        ?ылым, уны8 м242н23е 32м т0п грамматик билд2л2ре.  №0йл2мд2 7ылымды8 урыны. ?ылымды8 заманы. Х2б2р 32м бойоро7 30йк2лешт2ре.

!телг2нде 7абатлау (1 с242т)

М28ге й2ш2, эй, 30й0кл0 баш7орт теле (1 с242т)

Уҡыу-уҡытыу программаһында планлаштарылған һөҙөмтәләрҙе үҙләштерелеүен баһалау

1. Класта һәм өйҙә башҡарыла торған яҙма эштәр өйрәтеү һәм тикшереү характерында була.

Уларға түбәндәгеләр инә:

1.Башҡорт теленән төрлө типтағы күнегеүҙәр;

2.Тәржемә эштәре (башҡорт теленән рус теленә һәм киреһенсә);

3.Дәреслектәрҙәге әҙәби текстарға пландар төҙөү;

4.№орауҙарға яҙма яуаптар һәм иншалар;

5.Тел һәм әҙәби материалдар буйынса аналитик һәм дөйөмләштереү тибындағы схемалар, проекттар һ.б. төҙөү.

2. Башҡорт теленең ағымдағы, сирек йәки йыл аҙағында, шулай уҡ уҡыу йылы башында инеү диктанты, ҙур темаларҙан һуң йомғаҡлау контроль эштәре үткәрелә. Ағымдағы контроль эштәр программаның өйрәнелгән материалын үҙләштереүҙе тикшереү маҡсатында уҙғарыла. Уларҙың төрө һәм үткәреү йышлығы өйрәнелә торған материалдың ҡатмарлылығынан, уҡыусыларҙың белем кимәленән сығып билдәләнә. Ағымдағы контроль эштәр өсөн уҡытыусы йә тотош дәресте, йә уның бер өлөшөн генә файҙалана ала.

3.Уҡыу йылы башында инеү диктанты, сирек һәм йыл аҙағында йомғаҡлау контроль эштәре мәктәп администрацияһы менән берлектә төҙөлгән график буйынса үткәрелә. Контроль эштәрҙе сиректең беренсе көнөндә һәм дүшәмбелә үткәреү тәҡдим ителмәй

Тематик планлаштырыу

У7ыу йылы а6а4ына V  класс у7ыусылары белерг2 тейеш т0ш0нс2л2р:

- й2м4и2т тормошонда телде8 роле, ту4ан телде8 232ми2те;

-синтаксис, стилистика, тыныш билд2л2ре, текст, 30йл2м, 316б2йл2неш, 7ушма 30йл2м т0ш0нс2л2ре;

- фонетика, телм2р 0нд2ре, ижек, 316 ба9ымы, 3у6ын7ы 32м тартын7ы 0нд2р, 0нд2р6е8 бер-бере3ен2 о7шашыуы /сингорманизм/т0ш0нс2л2ре;

- орфоэпия /д0р09 2йтелеш/, т0п орфоэпик норма т0ш0нс2л2ре;

-графика, алфавит, х2рефт2р6е8 0нд2р6е са4ылдырыу т0ш0нс2л2ре;

-орфография /д0р09 я6ылыш/, 3у6ын7ылар6ы8 32м тартын7ылар6ы8 д0р09 я6ылышы,3у6ын7ылар6ы8 32м тартын7ылар6ы8 3166е8 тамырында, ял4ау6ар6а, 316 ара3ында я6ылышы 32м 2йтелеше, 3166е юлдан-юл4а к1сере1;

- лексика, 3166е8 лексик 32м грамматик м242н23е, 3166е8 тура 32м к1см2 м242н23е,синонимдар, антонимдар 32м омонимдар;

- грамматика, морфема /ял4ау, 3166е8 бер 0л0ш0, ки92ге/, тамыр, ниге6, я3аусы ял4ау, 16г2рте1се ял4ау, тамыр6аш 31662р, 316ья3алыш юлдары ;

-тексты8 эсенд2 30йл2мд2р6е8 бер-бере3ен2 б2йл2неп киле1 саралары/ юлдары/, й2нле 30йл21, ф2нни, к1рк2м/художестволы/ стилд2р;

- телм2р т0р62ре/ типтары/- хик2й2л21, тасуирлау/31р2тл21/, х0к0м сы4арыу/м0н2с2б2т белдере1/.

К1некм2л2р:

-  фонетика, 0н- х2реф, 316ья3алыш, 316 т060л0ш0 буйынса анализ я3ай беле1;

-  316б2йл2неш, ябай ике составлы 30йл2мд2р,терк21есле 32м терк21ес3е6 7ушма 30йл2мд2р т060й беле1 ;

- 3у6ын7ылар мен2н тартын7ылар6ы8 т0п 3ы6аттарын д0й0м билд2л2ре  буйынса т0рк0мл2й, 31662р6е8 тамырында, ял4ау6арында 3у6ын7ылар  мен2н тартын7ылар6ы д0р09 я6а беле1;

- й2нле 32м я6ма телм2р62 синонимдар6ы, антонимдар6ы, к1см2 м242н2ле 31662р6е 7уллана беле1;

-я3аусы 32м 16г2рте1се ял4ау6ар6ы8 м242н2л2рен айыра беле1;

- 0нд2ш 316е 32м ти8 ки92кт2ре бул4ан ябай 30йл2мд2р62  тыныш билд2л2рен 7уя беле1.

Календар- тематик планлаштырыу

?улныл4ан 262би2т.

Дәреслек:  "с2 теле: Урта мәктәптәренең 5-се класы өсөн дәреслек. Пс2нчин В. Ш., Пс2нчин Ю.В. – Өфө: Китап, 2011.-  №1р2тт2ре мен2н  256 бит

Уҡытыусының тел буйыса уҡыу- уҡытыу методик комплекты:

5-9 кластарҙа башҡорт телен уҡытыу методикаһы. Аҙнағолов Р.Ғ. Өфө: Китап,1996.

М2кт2пт2 баш7орт теле у7ытыу методика3ы. )ф0: Китап,2011

 Т0п д0й0м белем бире1 буйынса 0лг0 программалар.  Баш7орт теле 5-9. )ф0: Китап, 2012

Уҡыусылар өсөн тел буйынса уҡыу- уҡытыу методик комплекты:

"с2 теле: Урта мәктәптәренең 5-се класы өсөн дәреслек. Пс2нчин В. Ш., Пс2нчин Ю.В. – Өфө: Китап, 2011.-  №1р2тт2ре мен2н  256 бит

Өҫтәлмә әҙәбиәт:

- 5-се синыф өсөн дидактик материалдар ҡулланмаһы.

- М.Ғ.Усманова, Ф.Ф. Абдуллина. Башҡорт теле. Мәктәп уҡыусылары, юғары уҡыу йорттарына уҡырға инеүселәр өсөн ҡулланма. - Өфө: Китап, 2000.

- З.Ғ. Ураҡсин, Э.Ф. Ишбирҙин. Ҡыҙыҡлы грамматика.

- М.И. Баһауетдинова, Г.Н.Йәғәфәрова. Күңелле минуттар.

- В.И. Хажин. Башҡортса – русса һәм русса – башҡортса һүҙлек.

- З.Ғ. Ураҡсин. Башҡорт теленең фразеологик һүҙлеге.

- З.Ғ. Ураҡсин. Башҡорт теленең синонимдар һүҙлеге.

-М.Х.Әхтәмов. Башҡорт  теленең антонимдар һүҙле

-Башҡрт теле грамматикаһы таблицаларҙа. Фонетика. Морфология. - Башҡортостандың бәләкәй даһийы. Өфө : «Эдвис» уҡытыу – методика үҙәге, 2008.

-Әхмәтов М.Х. Омонимдар (аҙаш һүҙҙәр) һүҙлеге.- Өфө:Китап