Кичээл суд «Авазынга дангырак»
план-конспект урока (11 класс) по теме

Болат Екатерина Монмеевна

 

Кичээл суд

С.СYрYн-оолдун «Авазынга дангырак» деп тоожузунга

тYннел кичээл.

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл kicheel_sud.docx26.02 КБ

Предварительный просмотр:

Тээлинин  В.Б.Кара-Сал аттыг ниити билиг ортумак школазы

Кичээл суд

С.СYрYн-оолдун «Авазынга дангырак» деп тоожузунга

тYннел кичээл.

(11 класс)

          Эртем башкызы: Болат Е.М.

2014 ч.

Кичээл- суд С.СYрYн-оол «Авазынга дангырак» (ТYннел кичээл)

        Кичээлдин сорулгазы: 1.С.СYрYн-оолдун «Авазынга дангырак» деп ТОО-жузундан   ниити  туннелди  ундуруп,  арагалаашкыннын кижинин     кадыынга, ог-булезинге, ажылынга база курунеге хоралыг уржуктарын уругларга угаадыры;

                                                  2.Уругларны амыдыралда бар четпестер-биле шын-гыы демисежир, бот шугумчулелди ундуруп шыдаар кылдыр кижизидер;

                                                 3.Уругларнын дылы сайзырангай болурун чедип алыр.

        Кичээлдин хевири: Оюн-кичээл суд.

        Кичээлдин дерилгези: проектор, ноутбук ( слайдылар, С.С.СYрYн-оолдун чуруу, номнары,  улегер домактар база мерген сѲстер).

         Кичээлдин формазы: болуктеп  ажылдаары.

Кичээлдин чорудуу:

l.Организастыг кезээ.(Уругларны кичээлче хаара тудуп, белеткел ажылдарын чорудар)

ll.Кичээлдин кол кезээ:

lll.Быжыглаашкын.

lv.Кичээлдин туннели.

 Кичээлдин чорудуу:

Секретарь: Суд келди турунар!

Шииткекчи: Олурунар Суд бодунун ажылын эгеледи. Богун бис хоочуран арагачы Чамбалдайнын херээн коор дээш, чыглып келген бис. Суд хуралы чоруп турда, судтун жылыга шаптыктавазынарны диледи.

-  Хомааты Чымбалдай каш чылда торуттунген, айынар, хунугер,торуттунген черинерни, эртеинерни чугалап беринер.

Чымбалдай: 1956 чылдын сес айнын 16-да …….. кожуунга торуттунген, 40 хрлыг мен,кожууннун анныр инспектору кижи мен.        

- Чуу дээш буруудатырып турарынарны билир слер бе? Буруудадыр доктал- биле танышкан бе?

_ Ийе, билир мен,танышкан мен.

- Биче хулиган чорукту кылганынарнын дугайында 12 дугаарлыг херекте очээн- дир силер,ол дугайын чугалап корунерем.

- Ийе араганы ижиптерим шын. Монгуш Самбылович – кожам болуп кожуп келген хунунден эгелээш, онуктер апарган бис. Ол болза мен ышкаш арага ижипкенде, улажын туруп бээр. «Баш эмнээр деп чувевис бар. Карманда акша бар болза, ону тондур ишпээн шаанда, чре сокаас турдувус. Биче хулиган херекти уулгеткеним база шын. Кадайым тудуп эмнээр дээрге, солгу кттап ижип алыр-дыр дишкеш, М.Самбылович-биле араа ишкен бис. Ол уеде оон оглу Чараш-оол кзылдан келген чуве. Ачазы-биле маргыжа бэрге, эжимге болчуп турган мен. Бис ийини катай арагачылар деп туруп берген. Оон хорадааш чараш-оолду печка чанынга чыткан арага шили-биле бажынче сокканым шын. Билбейн барып-тыр мен. Оон шагда-даа келген, мени апарган. Ам моон сонгаар арага ишпезимни силер бугудеге, бо олурар чонумгаминип тур мен.

Шииткекчи: Прокуродан айтырыг бар бе?

Прокурор: араганы кымнын бажынынга, каш шилди ишкен силер?

Чамбылдай: Мээн бажынымга, ийи шил водка ишкен бис.

Шииткекчи: Болчукчуда айтырыг бар бе?Чок. Когараан Монгуш Чараш-оол туруп келинер. Чамбалдайнын чугаалап турары шын бе? Немээр казыыр чувенер бар бе? Бодунарны таныштырар.

М.Чараш-оол: ийе, Чамбалдай шын чугаалап тур. Мен 11 класста ооренип турар мен, он алды харлыг Монгуш Чараш-оол дээр. Ол хун Кызылга торелим оонге турган дунмам ап алгаш бажынга келиримге ачам- биле боЧамбалдай акый эзирии улуг водка ижип турар болду. Ачам кезээде бо кожазы –биле кады арагалаар. Авам база чок апарган болгаш. Бо улус арагалаарга биске туренчии кончуг.  Канчаар- даа чугаалап, сургап чадап каан мен. Ачам биске шорлуп туруп бээрге идипкен мен. Оон черге кээп ушкан. Билбээн мен артымда Чамбалдай бажымче соккан, оон шалага кээп ушкан мен.

Шииткекчи: Айтырыглар бар бе? Чок. Херечи Монгуш Самбылович туруп келинер. Меге очук бээр болзунарза, кеземче хоойлузун езугаар шииттирер апаар силер. Секретарьга ол дээш, адынар салып беринер.(хол ужуун салыр).

       Торуттунген чылынарны ай хунунерни болгаш очуунерни чугаалап корунер.

Херечи М.Самбылович: Мен бо чамбалдай-биле колдуу ден чыгыы улус бис. Чугле райпо килдизинге ажылдаары-биле оске черден шилчиттирип келген кижи мен. Бо кожам- биле кады арагалаарым шын. Болган херек дугайында эзириим улуг болгаш эки-ле билбес-тир мен. Улуг оглум Чараш-оол мени арага ишпе дээрге, анаа удурланырым шын чуве.

Шииткекчи: Айтырыг бар бе?

Болчукчу: Ол хун арагалаан чылдагаанынар чул?

М. Самбылович: Акша алган хунум чуве. Ону «чуп» турган кижи мен.Оон бо кожам келгеш, кадай мени тудуп эмнэр деп тур ,соолг каттап ижиптээли дэрге, оон он бажынынга 2- шил водка ишкенимни билир-ле кижи дир мен.

Шииткекчи: Оон ынай айтырыглар бар бе? Чок. Айтырыграр чок болза, прокурорга сос.

Прокурор: Судтаттырып турар Чамбалдайнын биче херек уулгеткени шын кижи- дир. Бо уш чуул- биле шииттирер ужурлуг кижи-дир. 1-де, ажыл уезинде арагаап турар дээш, 2-де, биче кем херек улгеткени дээш, 3-те бир кижи сагыштыы- биле бажын кемдедир соканы дээш. Ынчангаш 5 чыл чдир хосталгазын казып шиидер деп саналдыг мен. Чамбалдайнын скла чаннап турарын ажыглааш, долгандыр турар хурээлелди урегдеп, ан-менни кам-хайыра чок хыдып турар кижилер болза ковудээн-дир.

Шииткекчи: Болчукчу, силер чуну чугаалап болур силер?

Болчукчу: Ол 40 харлыг кижи дир.Чамбадай кжууннун анныыр- тывыш черинде ажылдап турар. Ажылын суларатканы шын. Ол бодунун бурузун олузу-биле билинди. Оон харектеристиказы  бза эки. Ажылдап турар коллективи бис холга алыр бис деп дилеп турар дугайында херекте дилег билдириишкини коштунган-дыр. Ажы- толдуг кижи- дир. Ынчангаш мен прокурорнун 5 чылда хосталгазын казып шиидер деп саналында удур кижи- дир мен. Ынчагаш коллективке арттырып бээрин дилээр кижи дир мен.

Шииткекчи:мында кожууннун чагырга черинин толээзи, ажылдап турар коллективинин толээзи олуруп турар дыр. Ам ол толээге состен бээр дир.

Толээ: Бис Чамбалдайны кем-херек уулгеди бээр деп черле билбээн бис. Бодунун чуруму эки кижи, ажылынга база кызымак кижи. Ам арагалаар дээш мынчаар будалган кижи-дир. Аныяк кижи-дир. Ынчангаш бистин холувуска артырарын бээринерни коллективтин мурнундан дилээр-дир мен.

Шииткекчи:Судтатырып турар Чамбалдайга солгу сос.

Чамбалдай: Араганын хоразын билдим. Бир эвес коллективим холунга артырып каар болза, чонумнун созун дыннап, ак сеткилдиг ажылдаар мен. Моон сонгаар арага-биле оннуктешпес мен. Соолгу созум ол-ла.

Шииткекчи: Суд тускайланган деп чарладым (элээн болгандасекретарь улусту олуртуптар)

Секретарь: Турунар! Суд чоруп тур!

Кожууннун улус суду чоннун санал оналын болгаш коллективтин киирген дилээн езугаар Чамбалдайнын буруузун долузу-биле билингенин дыннап коргеш, судтун туннелди болза.Чамбалдайны коллектив кижизидери-биле холга бээр.

 


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Кичээл планы

Тема: Үенин тайылбыр домаа. Үениң тайылбыр домааның  кол домакка каттыжар аргалары.•...

Кичээл планы (кылыг созунге катаптаашкын)

Демниг сааскан теве тудуп чиир...

Ажык кичээл 7 кл "Кол сос биле соглекчинин аразында тире"

1)Оореникчилерге кандыг таварылгада кол сос биле соглекчинин аразынга тирени шын салырын чедип алыр .2)уругларнын аас болгаш бижимел чугаа сайзырадылгазы.3)оореникчилерни ава кижиге хундуткелди,ынакшы...

Ажык кичээл 5 кл С.Сарыг-оол ""Кус"

Кус деп шулукту аянныг номчуп сайгарары. Куску бойдустун чурумалын коргускени...

С. Бүрбүнүӊ шүлүктеринге түӊнел кичээл.

С. Бүрбүнүӊ шүлүктерин кайы-хире билип алганын хынаар, шүлүктериниӊ темаларын тодарадып билирин көөр.Уран номчулганы чедип алыры.Тыва дылга шынарлыг чугаалаары....

Презентация. Ажык кичээл "Чуве ады" (Туннел кичээл)

Кичээл- мөөрейТема: Чүве ады /туңнел кичээл/....

Кичээл планы 2016 чылда "Чылдын Башкызы" деп моорейнин кичээли Ш. Суван "Хун-Херелден аалчылар"

Кичээл планы 2016 чылда "Чылдын Башкызы" деп моорейнин кичээли  Ш. Суван "Хун-Херелден аалчылар"...