ЭШ ПРОГРАММАЛАРЫ
рабочая программа на тему

Эш программалары рус мәктәбенең, татар һәм рус төркемнәре өчен эшләнелгән

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл 3_kl._tat_yazyk.docx44.07 КБ
Файл 3_kl._uku.docx62.56 КБ
Файл 16_9_ostm.docx42.93 КБ

Предварительный просмотр:

2015-2016 нчы уку елында 3 нче  сыйныф (татар төркеме) өчен татар теле дәресләрен

календарь – тематик планлаштыру.

Атнага – 3 сәг.

Елга  - 105 сәг.

Аңлатма язуы.

       Эш программасы түбәндәге  документларга нигезләнеп төзелде:

  1.  “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында Татарстан Республикасы” Законы (2004 ел, 1 июль);
  2. “2004 -2013 нче елларга Татарстан Республикасында дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау һәм өйрәнү һәм үстерү буенча ТР Дәүләт программасы” (2004 ел, 11 окт.);
  3. Россия Федерациясенең 273-ФЗ “Мәгариф турындагы” Законы (29.12.2012 –кабул ителгән; 1.09.2013  -гамәлгә кергән);
  4. Татарстан Республикасының “Мәгариф турындагы” Законы  (1.09.2013);
  5. “Башлангыч, төп гомуми һәм урта (тулы) гомуми белем бирү турындагы федераль дәүләт стандартлары (17.12.2010);
  6. .Программага: Рус телендә урта(тулы) гомуми белем бирүче мәктәпләре өчен  татар теле һәм әдәбиятыннан үрнәк программалар: 1-11 нче сыйныфлар [басма өчен Ч.М.Харисова, К.С.Фәтхуллова, З.Н.Хәбибуллина җаваплы].-Казан: Татар. Кит. нәшр., 2011.
  7.    Башлангыч (1-4 нче сыйныфлар) һәм төп (5-9 нчы сыйныфлар) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен программалар – федераль дәүләт белем стандартларына (ФГОС), ә урта гомуми белем мәктәпләре өчен (10-11 нче сыйныфлар) программалар гамәлдәге дәүләт стандартларына нигезләнеп төзелгән.
  8. Дәреслек авторлары: Ф,Ф Харисов,Г.Р.Шакирова, Р.К.Сәгъдиева, Л.К.Хисмәтова “Татар теле” - Рус телендә башлангыч гомуми белем  бирү оешмалары  өчен дәреслек  (татар телен туган тел буларак өйрәнүче укучылар өчен). 3 нче сыйныф. Казан.  “Мәгариф-вакыт” нәшрияты,  2013 ел.
  9. Дәреслекләр “Перспектив башлангыч мәктәп” концепциясенә нигезләнә һәм гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт белем стандарты, татар теленнән гомуми белем бирүнең гамәлдәге дәүләт стандарты таләпләренә туры килә.   

Укыту- тәрбия эше рус телендә алып барыла торган мәктәпләрдә татар балаларына татар телен өйрәтүнең төп максаты һәм бурычлары түбәндәгеләрдән гыйбарәт:

  1. Укучыларда ана телен өйрәнүгә кызыксыну,омтылыш уяту,үз милләтеңә мәхәббәт тәрбияләү.
  2. Балаларда татар теленең барлык тармаклары буенча мәгълүматлылыкны ( компетенцияне) булдыру.
  3. Укучыларда аралашу өлкәсенә караган мәгълүматлылыкны булдыру.сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча аралашканда,тел чараларыннан урынлы файдаланырга өйрәтү.
  4. Телдән һәм  язма осталыгы һәм күнекмәләре булдыру.
  5. Укучыларда татар мәдәниятенә караган мәгълүматлылыкны үстерү.

Төп принциплар:

Гомумдидактик ( фәннилек һәм дәвамчанлык,теориянең практик белән бәйләнеше,аңлылык һәм активлык,аңлаешлылык һәм көч җитү,укучыга аерым якын килү,күрсәтмәлелек,үстерешле укыту,тәрбия бирү);

Лингвистик ( системалык һәм аңа бәйле комплекслылык, функциональ – семантик,культурологик);

Методик ( арлашу,ситуатив- тематик,дифференцияәү (аера,бүлү);

Интеграция (бер – берсенә керешеп китү);

Федераль дәүләт башлангыч белем бирү стандартлары таләп иткәнчә, укытуның предмет нәтиҗәләреннән тыш, һәр тема буенча күзалланган шәхси һәм метапредмет нәтиҗәләр дә күрсәтелә. Шәхси нәтиҗәләр дигәндә без укучының үзенә һәм үзенең әйләнә- тирәсендәге кешеләргә карата, тормыштагы яшәеш проблемаларына карата формалашкан карашлар кыйммәтен күз алдында тотабыз. Белем алуның башлагыч этабын төгәлләгәндә түбәндәге шәхси кыйммәтләр формалашкан булу күзаллана:

шәхесара һәм мәдэниара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру;

әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;

әдәби әсәрләрдәге төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;

• «Гаилә», «туган ил», «мәрхәмәтлелек», «башкаларга карата түземлелек» төшенчәләрен кабул итү, аларның кадерен белү; ярдәмчеллек, башка кешеләргә карата кайгыртучан булу.

Метапредмет нәтиҗәләр дигәндә реаль тормышта туган проблемаларны хәл итү өчен кирәк булган универсаль уку гамәлләрен (регулятив, коммуникатив, танып-белү) күз алдында тотабыз. Бу гамәлләр уку эшчәнлеген оештыруның һәм төп конпетенцияләр формалаштыруның нигезе булып тора. Татар теле, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә хезмәт итә.

Предметаратөшенчәләрнеформалаштыру да метапредмет нәтиҗәләр яссылыгына куела.

Метапредмет (танып-белү, регулятив, коммуникатив) нәтиҗәләр:

танып-белү

  • Фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;
  • Классификацияләүөчен уртак билгеләрне билгеләү;
  • Ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;
  • Үрнәк буенчаэшли белү;
  • Аерымтемаларга караган сорауларга җавап бирә белү;
  • Рәсем буенча җөмләләр, сораулартөзи белү;
  • Аңлап укый белү;
  • укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

регулятив

  • уку хезмәтендәүзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;
  • эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;
  • уку  эшчәнлегенәтиҗәләрен контрольгә ала белү;
  • уку хезмәтеңә бәя бирә белү;
  • укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;
  • уртаклык һәм ялгызлык исемнәрне аеру;
  • берлек һәм күплек сандагы исемнәрне килеш белән төрләндерү;
  • сыйфатларның сыйфатланмышка,саннарның саналмышка иярү үзенчәлеген  аңлау;
  • затамашлыкларының башка сүз төркемнәреннән аеру;
  • сүзтезмә һәм җөмләләр төзү;
  • фигыльләрнең заманнарын билгеләү;

Программа эчтәлеге.

Бүлек

Программа буенча

Яңа уку елы котлы булсын! Үткәннәрне кабатлау.

16

Сүз

14

Сүз төзелеше һәм ясалышы

9

Сүз төркемнәре

32

Җөмлә

17

Үткәннәрне кабатлау

17

Барлыгы

105

Календарь-тематик план (татар теле)                                                                       3 сыйныф (татар төркеме)

Сәг.саны

Дәреснең темасы

Дәрес төрләре (яңа теманы аңлату, ныгыту, тулыландыру, контроль эш дәресләре)

Көтелгән нәтиҗәләр.

Өй эше

Үткәрү

вакыты

Искәрмә

План

Факт

Яңа уку елы котлы булсын !     -             16 сәг.

Регулятив уку гамәлләре : укытучы ярдәме белән максат куя белү һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре: сөйләм берәмлекләрен логик тәртипкә салу; мәсьәләне  чишү өчен уңайлы ысул сайлау; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; төп мәгълүматны аеру,сүз төркемнәре турында төшенчәне үйтеп бирә белү; сүзләргә фонетик анализ ясау тәртибен үзләштерү; җөмләдә баш  кисәкләрне таба белү.

Коммуникатив  уку гамәлләре: әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү,шәхси эшли белү.

1 нче чирек.

1

1

Туган тел.

ныгыту

Туган тел, туган ил турында  сөйли белү.

К.2 укырга

03.09.

2

1

2 нче сыйныфта үткәннәрне кабатлау.

ныгыту

Татар һәм рус алфавитындагы хәрефләрне һәм авазларны аерып әйтә белү.

Б.6,7 кагыйдә

04.09.

3-4

2

Сузык һәм тартык авазлар.

яңа теманы аңлату, ныгыту

Сузык һәм тартыкларны аерып әйтә белү.

К.7,

 к.10

07.09. 10.09.

5

1

Калынлык һәм нечкәлек хәрефләре.

яңа теманы аңлату, ныгыту

Калын һәм нечкә сүзләрне аера белү

Б.12 кагыйдә

11.09.

6-7

2

Сүзләрне иҗекләргә бүлү.Басым.

яңа теманы аңлату, ныгыту

Сүзләргз дөрес басым куя белу

Б.13 сөйләшү.

к.15 телдән

14.09 17.09.

8-9

2

Фонетик анализ .

яңа теманы аңлату, ныгыту

Тиешле тәртиптә сүзләргз фонетик анализ ясый белү

Өстәмә эшләр,к.18 телдән

18.09 21.09

10

1

Исем.

ныгыту, тулыландыру

Исем кагыйдәсен өйрәнү.

Б.20 сөйләшү, кагыйдә

25.09.

11-12

2

Фигыль.

ныгыту, яңа теманы аңлату

Фигыль кагыйдәсен өйрәнү

Б.20 кагыйдә,10 фиг . язарга;

Фигыль кергән 5 җөмлә язарга

28.09

01.10

13

1

Сыйфат.

ныгыту, яңа теманы аңлату

Сыйфат кагыйдәсен өйрәнү

К.39

02.10

14

1

Җөмләнең баш кисәкләре.

ныгыту, яңа теманы аңлату

Җөмләдә ия белән хәбәрне дөрес билгеләргә өйрәнү

К.42 , ия белән хәбәрне сызарга

05.10

15

1

Инша”Көз көне ял паркында”.

тикшерү

Дөрес җөмлә төзи белергә өйрәтү

Инша язу

08.10

16

1

Хаталар өстендә эш. Кабатлау.

Кабатлау

Хаталар өстендә эш эшләү, үткәннәрне кабатлау.

09.10

Сүз - 14 сәг.

Регулятив уку гамәлләре : тиешле мәгълүматны табу,билгеләү; төшенчәгә якын килү өчен нәтиҗә ясау.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:  сүзнең мәгънәсенә төшенү; синоним ,антоним ,омоним сүзләрне дөрес куллана белү; иҗади эшли белү.

Коммуникатив  уку гамәлләре: әңгәмәдәшеңнең аралашу холкы белән идарә итү; әңгәмәдәшнең фикерен тыңлый белү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.

17

1

.Сүзләрнең туры һәм күчерелмә мәгънәләре.

ныгыту, яңа теманы аңлату

Туры һәм күчерелмә мәгънәле сүзләрне аерып әйтә белү

Б.31 кагыйдә, сөйләшүк.51 телдән

12.10

18-19

2

Бер мәгънәле һәм күп мәгънәле сүзләр.

яңа теманы аңлату

Күп мәгънәле сүзләрне истә калдыру

К.55 укырга, сүзлек

15.10

16.10

20-21

2

Синонимнар.

ныгыту, тулыландыру

Охшаш мәгънәле сүзләрне истә калдыру, җөмләдә дөрес кулланырга өйрәтү

К.59 язмача,к.61 телдән

19.10 22.10

22-23

2

Омонимнар.

Омонимнар мәгънәсенә төшенү, аңлап әйтергә өйрәтү

К.65 телдән,к.67 телдән

23.10 26.10

24

1

Диктант.

Ныгыту,тикшерү

Бирелгән биремне дөрес башкарырга өйрәтү

Кабатларга

29.10

25

1

Антонимнар.

ныгыту, тулыландыру

Капма-каршы сүзләрне истә калдыру

Сүзлек,стәмә эшләр

30.10

2 нче чирек.

26

1

Антонимнар.

ныгыту, тулыландыру

Капма-каршы сүзләрне истә калдыру

Сүзлек,стәмә эшләр

09.11

27-28

2

Сүзлекләр турында мәгълүмат.

яңа теманы аңлату,тулыландыру

Сүзлекләр атамаларын истә калдыру

Сүзлек,к.80 телдән

12.11

13.11

29

1

Иҗади тәнәфес. Бәйләнешле сөйләм үстерү.

Ныгыту, тулыландыру

Әдәби җөмлә төзергә өйрәтү

Диалог төзү

30

1

Сүзлек диктанты.

тикшерү

Белемнәрне тикшерү

К.76 телдән

 Сүз төзелеше һәм ясалышы -   9 сәг.

 Регулятив уку гамәлләре: билгеләнгән критерийләргә таянып,эш сыйфатына бәя бирә белү; мәсьәләне  чишү өчен уңайлы ысул сайлау; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; төп мәгълүматны аеру.

Танып белү универсаль уку гамәлләре:  татар телендә сүзләргә кушымча ялгау үзенчәлекләрен  исбатлый белү; кушма ,парлы сүзләрне дөрес яза белү; иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү,аларны чишү өчен алгоритм  булдыру; эшчәнлек процессында контроль  һәм бәя бирү.

Коммуникатив  уку гамәлләре: мәгълүматны туплау өчен күмәк эш башкару; әңгәмәдәшеңнең аралашу холкы белән идарә итү; әңгәмәдәшнең фикерен тыңлый белү.

31-32

2

Ясалма сүзләр.

яңа теманы аңлату,тулыландыру

Яслма сүзләрне аерып әйтә белү

Б.54 кагыйдә,к.98 телдән

16.11 19.11

33

1

Тамырдаш сүзләр

яңа теманы аңлату

Тамырдаш сүзләрне таба белү

К.101 язмача

20.11

34

1

Татар  һәм рус телләрендәге сүзләргә кушымчалар ялгану тәртибе һәм үзенчәлекләре.

ныгыту, тулыландыру

Кушымча ялгану үзенчәлекләрен истә калдыру

К.108 язмача

23.11

35

1

Кушма сүзләр.

яңа теманы аңлату

Кушма сүзләрне дөрес язарга өйрәтү

К.111 телдән

26.11

36

1

Парлы сүзләр.

яңа теманы аңлату

Парлы сүзләрне бер мәгънә белән әйтеп бирә белү

сүзлек

27.11

37

1

Сүзлек диктанты

Тикшерү

Бирелгән биремнәрне дөрес башкарырга өйрәтү

К.117 язмача

30.11

38

1

Хаталар өстендә эш.

ныгыту

,к.123 телдән

03.12

                                                                                                                        Сүз төркемнәре-32 сәг

Регулятив уку гамәлләре: уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү;

Танып белү универсаль уку гамәлләре:  классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү; тиешле мәгълүматны билгеләү,анализлау,объектларны чагыштыру;  исемнәрне килеш белән төләндерергә өйрәнү.

Коммуникатив  уку гамәлләре: әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү; аралашу күнекмәләрен формалаштыру,коммуникатив мәсьәләгә таянып фикерне төгәл итеп җиткерү.

39

1

Исем.

ныгыту, тулыландыру

Кем? нәрсә? Сораларын дөрес куя белү

Б.69 кагыйдә

04.12

40

1

Уртаклык һәм ялгызлык исемнәр.

ныгыту , тулыландыру

Исемнэрнең язылышын истә калдыру

Б.71 кагыйдә

07.12

41-42-43

3

Исемнәрнең килеш белән төрләнеше.

яңа теманы аңлату,тулыландыру

Килеш исемнәрен дөрес әйтеп кушымчаларын дөрес ялгарга өйрәтү

Төрләнешне ятларга, өстәмә төрләндерү

10.12 11.12 14.12

44

1

Сыйфат

ныгыту

Сыйфат кагыйдәсен әйтеп бирә белү

К.151 язмача

17.12

21.12

45-46

2

Синоним һәм антоним сыйфатлар.

яңа теманы аңлату,тулыландыру

Синоним һәм антоним сыйфатларның тәрҗемәсен истә калдыру,сөйләмдә дөрес кулланырга өйрәтү

К.155 ятларга,к.159 укырга

18.12 21.12

24.12.

14.01.

47-48

2

Сыйфатларның җөмләдәге роле.

Җөмләдә сыйфатны табарга өйрәтү

К.167 язмача,к173  телдән

24.12 25.12

15.01.

18.01

49

1

 Диктант.

тикшерү

кабатларга

28.12

25.12.

3 нче чирек.

50

1

Хаталар өстендә эш Күнегүләр өстендә эш.

Бирелгән биремнәрне дөрес башкарырга өйрәтү

К.170 язмача

11.01

11.01.

51-52

2

Сан. Санның мәгънәсе, сораулары.

яңа теманы аңлату, тулыландыру

Сан темасына кагылышлы сорауларны истә калдыру

К.174 телдән

14.01 15.01

53

1

Сан темасын ныгыту. Иҗади тәнәфес.

Сорау алмашлыкларына карап ,дөрес кушымча ялгарга өйрәтү

К.178 язмача

18.01

54

1

Алмашлык.Зат алмашлыклары.

Зат амашлыкларының тәрҗемәсен истә кадыру

Сүзлек,к.184 тәрҗемә эше

21.01

55-56-57

3

Зат алмашлыкларының килеш белән төрләнеше.

яңа теманы аңлату,тулыландыру

Алмашлыкларның килеш белән төрләнешен истә калдыру

Төрләнешне ятларга,өстәмә эш

22.01 25.01 28.01

58

1

.Сүзлек диктанты

Белемнәрне тикшерү

кабатларга

29.01

59-60

2

Хаталар өстендә эш .Фигыль һәм аның заман формалары.

яңа теманы аңлату,тулыландыру

Заман формаларының тәрҗемәсен истә калдыру

Б.100 кагыйдә,к.197 язмача

01.02 04.02

61-62

2

Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан  белән төрләнеше.

грамматик күнекмәләрне формалаштыру

Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнешен өйрәтү

Төрләнешне ятларга

05.02 08.02

63-64

2

Үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше

грамматик күнекмәләрне камилләштерү

Үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнешен өйрәтү

Төрләнешне ятларга

11.02 12.02

65-66

2

Киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше.

ныгыту, тулыландыру

Киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнешен өйрәтү

Төрләне

шне ятларга

15.02 18.02

67

1

Күнегүләр өстендә эш

ныгыту

Темага караган бирем нәрне аңлап , үтәргә өйрәтү

К.217 язмача

19.02

68-69

2

Инша”Кышкы уеннар”

тикшерү

кабатларга

22.02 25.02

70-71

2

Хаталар өстендә эш.

Өстәмә эшләр

26.02. 29.02

Җөмлә-17 сәг

Регулятив уку гамәлләре: бурычларны билгели белү; укытучының күрсәтмәләрен аңлап үти белү .

Танып белү универсаль уку гамәлләре:  төп һәм ярдәмчел билгеләрне аеру;чагыштырып нәтиҗә ясый белү күнекмәләрен формалаштыру;җөмлә төрләрен аерып әйтә белү; раслау һәм инкяр җөмләләр төзи белү;  фикеләрне логик чылбырга салу; иҗади  һәм эзләнү характерындагы проблеманы чишү ысулларын мөстәкыйль рәвештә булдыру;  тиешле мәгълүматны билгеләү,анализлау,объектларны чагыштыру.

Коммуникатив  уку гамәлләре: әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.

72-73

2

Сүзтезмә һәм җөмлә.

яңа теманы аңлату,тулыландыру

Җөмләдә сүзтезмәне табып әйтеп бирә белү

К.220 укырга,к.224 язмача

03.03 04.03

74

1

Иҗади тәнәфес. Грамматик күнегүләр өстендә эш.

грамматик күнекмәләрне камилләштерү

Темага караган уеннарны үзләштерергә өйрәтү

К.227 диалогны төзе

07.03

75

1

Диктант

тикшерү

кабатларга

10.03

76

1

Хаталар өстендә эш.Хикәя җөмлә.

лексик күнекмәләрне формалаштыру

Хикәя  җөмлә кагыйдәсен үзләштерерү

К.231 укырга

11.03

77

1

Сорау җөмлә.

ныгыту

Сорау җөмләләрне сәнгатьле укырга өйрәтү

К.235 язмача

14.03

78-79

2

Тойгылы җөмлә.Иҗади тәнәфес.

Тойгылы җөмләне дөрес укырга өйрәтү

К.241 язмача

17.03. 18.03

80

1

Раслау һәм инкяр җөмләләр.

ныгыту

Раслау һәм инкяр  җөмләләрне сәнгатьле укырга өйрәтү

К.247 язмача

21.03

4 нче чирек

81

1

Раслау һәм инкяр җөмләләр.

ныгыту

Раслау һәм инкяр  җөмләләрне сәнгатьле укырга өйрәтү

Кабатларга

01.04.

82

1

Грамматик күнегүләр өстендә эш.

грамматик күнекмәләрне камилләштерү

Темага караган биремне нәрне аңлап , үтәргә өйрәтү

К.250 телдән

04.04

83

1

Иҗади тәнәфес.

ныгыту

Темага караган уеннарны үзләштер  өйрәтү

Өстәмә эшләр

07.04

84

1

Сүзлек диктанты.

лексик- грамматик күнекмәләне камилләштерү

Темага караган биремне нәрне аңлап , үтәргә өйрәтү

кабатларга

08.04

85

1

Җөмләнең баш кисәкләре.

ныгыту

Җөмләнең баш кисәкләрен дөрес табарга өйрәтү

К.253 укырга

11.04

86

1

Иҗади тәнәфес.Фонетик күнекмәләр өстендә эш.

лексик күнекмәләрне формалаштыру

 Авазларны дөрес әйтеп , санын билгеләргә өйрәтү

К.256 укырга

14.04

87-88

2

Аергыч.

лексик күнекмәләрне формалаштыру

Нинди ?соравына җавап биргән сүзләрне табарга өйрәтү

Б.141 кагыйдә,к.262 җөмлә төзе

15.04. 18.04.

Үткәннәрне гомумиләштереп  кабатлау- 17 сәг

Регулятив уку гамәлләре: укытучы ярдәме белән максат куя белү һәм эшне планлаштырырга өйрәнү; билгеләнгән критерийләргә таянып,эш сыйфатына бәя бирә белү.

Танып белү универсаль уку гамәлләре: иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү,аларны чишү өчен алгоритм  булдыру; эшчәнлек процессында контроль  һәм бәя бирү; классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү.

Коммуникатив  уку гамәлләре: әңгәмәдәшнең фикерен тыңлый белү; әңгәмәдәшең белән аралашу калыбын төзү.

89-90

2

Исем. Исемнең берлек һәм күплек сан кушымчасы.

ныгыту

-лар –ләр кушымчаларын дөрес ялгый белү

К.269 язмача

21.04. 22.04.

91

1

Грамматик күнегүләр өстендә эш.

грамматик күнекмәләрне камилләштерү

Темага караган биремне нәрне аңлап ,дөрес  үтәргә өйрәтү

Өстәмә эшләр

25.04

92

1

“Җөмлә ” темасын кабатлау.

ныгыту

Баш кисәкләрне таба белү

Сүзләрдән җөмлә төзү эшләре

28.04

93

1

“Җөмлә ” темасын кабатлау.

ныгыту

Җөмлә ахырын төзеп әйтә белү

Өстәмә эшләр

29.04

94

1

Бәйләнешле сөйләм үстерү.

ныгыту

Дөрес җөмлә төзи белү

Хикәя төзе

02.05

95

1

Фигыль темасын кабатлау.

Ныгыту, тулыландыру

Фигыльләргә дөрес сору куя белү

Рәсем яса , җөмлә төзе

05.05.

96-97

2

Фигыльнең заман формаларын кабатлау

грамматик күнекмәләрне камилләштерү

Вакытка карап тиешле заман формаларын кулланырга өйрәтү

Зат-сан белән төрләндерү

06.05 09.05

98

1

Бәйләнешле сөйләм үстерү ”Урманда”

лексик- грамматик күнекмәләне камилләштерү

Эчтәлеккә карата тиешле җөмләләр төзи белү

Хикәя төзе

12.05

99

1

Диалогик сөйлмне үстерү

лексик күнекмәләрне камилләштерү

Бер-береңә дөрес сорау бирә белү

Диалог төзе

13.05.

100

1

Күнегүләр өстендә эш

грамматик күнекмәләрне камилләштерү

Темага караган бирем нәрне аңлап , дөрес үтәргә өйрәтү

Өстәмә эшләр

16.05.

101

1

Еллык язма эш - диктант

тикшерү

Өйрәнгәнне практик эштә кулланырга өйрәтү

кабатларга

19.05

102

1

Хаталар өстендә эш.

ныгыту

Өйрәнгән кагыйдәләрнең асылына төшенү

кабатларга

20.05

103

1

Кабатлау

ныгыту

Тиешле темага карата биремнәрне башкарырга өйрәтү

Өстәмә эшләр

23.05

104

1

Кабатлау

ныгыту

Өйрәнгәнне практик эштә кулланырга өйрәтү

Кабатларга

26.05

105

1

Кабатлау.

ныгыту

Өйрәнгәнне практик эштә кулланырга өйрәтү

Татар телендә китаплар укырга

27.05.



Предварительный просмотр:

2015-2016 нчы уку елында 3 нче  сыйныф (татар төркеме) өчен әдәби уку  дәресләрен

календарь – тематик планлаштыру

Атнага – 3 сәг.

Елга  -  105 сәг.

Аңлатма язуы.

       Эш программасы түбәндәге  документларга нигезләнеп төзелде:

  1.  “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында Татарстан Республикасы” Законы (2004 ел, 1 июль);
  2. “2004 -2013 нче елларга Татарстан Республикасында дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау һәм өйрәнү һәм үстерү буенча ТР Дәүләт программасы” (2004 ел, 11 окт.);
  3. Россия Федерациясенең 273-ФЗ “Мәгариф турындагы” Законы (29.12.2012 –кабул ителгән; 1.09.2013  -гамәлгә кергән);
  4. Татарстан Республикасының “Мәгариф турындагы” Законы  (1.09.2013);
  5. “Башлангыч, төп гомуми һәм урта (тулы) гомуми белем бирү турындагы федераль дәүләт стандартлары (17.12.2010);
  6. .Программага: Рус телендә урта(тулы) гомуми белем бирүче мәктәпләре өчен  татар теле һәм әдәбиятыннан үрнәк программалар: 1-11 нче сыйныфлар [басма өчен Ч.М.Харисова, К.С.Фәтхуллова, З.Н.Хәбибуллина җаваплы].-Казан: Татар. Кит. нәшр., 2011.
  7.    Башлангыч (1-4 нче сыйныфлар) һәм төп (5-9 нчы сыйныфлар) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен программалар – федераль дәүләт белем стандартларына (ФГОС), ә урта гомуми белем мәктәпләре өчен (10-11 нче сыйныфлар) программалар гамәлдәге дәүләт стандартларына нигезләнеп төзелгән.
  8. Дәреслек авторлары:Ф.Ш.Гарифуллина, И.Х.Мияссарова. Әдәби уку  : рус телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 3 нче сыйныфы өчен дәреслек (татар балалары өчен) 2 кисәктә, Казан “Мәгариф – Вакыт”2013 ел
  9. Дәреслекләр “Перспектив башлангыч мәктәп” концепциясенә нигезләнә һәм гомуми белем бирүнең Федераль дәүләт белем стандарты, татар теленнән гомуми белем бирүнең гамәлдәге дәүләт стандарты таләпләренә туры килә.

Әдәби уку –укыту методик комплекты “Перспектив башлангыч мәктәп” концепциясенә нигезләнә һәм түбәндәге гомумдидактик бурычларны чишүгә юнәлтелә:

- укучы үзенә кирәк мәгълүматны “Эчтәлек”битенә карап, таба белергә;

- исеме буенча текстның эчтәлеген күзалларга;

- әдәби әсәрләрнең эчтәлеген сөйләп бирергә;

- белемнәрне гомумиләштерергә өйрәнә белергә тиеш.

Әдәби уку дәресләрендә кече яшьтәге мәктәп балаларының әдәби белдем бирү бурычлары комплекслы башкарыла: уку күнекмәләре формалаша,  эмоциональ, эстетик һәм әдәби үсеш бурычлары хәл ителә. Чөнки бала өчен уку ул – эш тә, иҗат та, яңа ачышлар һәм үзбәя.

Әдәби уку курсының төп максаты  - укучыга әдәбият дөньясының бай мирасын үзләштерергә, аның китап уку тәҗрибәсен баетырга, аңарда әдәби әсәрне аңлау, бәяләү күнекмәләре булдырырга ярдәм итү. Китап уку күнекмәләрен үстерү телдән һәм язма сөйләмнең төп төрләрен үзләштерүне : әсәр текстын аңлау, әдәби сүзне тыдлау, ишетүне, эчтән һәм кычкырып укуны, текстны фактлар дәрәҗәсендә генә түгел, мәгънәсе буенча аңлауны; укыганнны хәтердә калдыруны, һәм әсәр текстны төрле вариантта – тулы итеп, сайлап алып, кыскача, вакыйгаларны үзгәртеп,иҗади сөйләп бирүне тәэми итүне күз алдында тота.

Әдәби уку курсының бурычлары:

  • Укучының әдәби әсәрне тулысынча аңлап кабул итүен, текстны һәм аның әдәби формалары үзенчәлекләрен аңлауны тәэмин итү;
  • Укучыларны язучы фикерен аңларга, үз фикерләрен булдырырга, аларны формалаштырырыга, аңлатып бирә белергә өйрәтү;
  • Кычкырып,эчтән,сәнгатьле итеп уку күнекмәләрен камилләштерү, укуның төп төрләреннән файдалана белү;
  • Уку процессында укучыларны иҗади эшчәнлеккә кертү, парлап һәм төркемнәрдә эшләргә өйрәтү;
  • Әдәбиятны сүз сәнгате буларак аңлау өчен кирәкле әдәби күзаллауны формалаштыру;
  • Әдәби киңлек булдыру, аңлап һәм универсаль уку эшчәндеге формалаштыру шартларын тәэмин итүче, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә һәм яшь үзенчәлекләренә туры килә торган уку тирәлеген киңәйтү. Укучының кызыксыну даирәсен, уку тәҗрибәсен исәпкә алу. Программада уку тирәлеге дәрестә уку, өстәмә уку һәм мөстәкыйль уку өчен тәкъдим ителгән әсәрәлр хисабына формалаштырыла.

“Әдәби уку” курсы башлангыч гомуми белем бирү системасында кече яшьтәге мәктәп укучыларының интеллектуаль, сөйләм, эмоциональ, рухи-әхлакый үсешенә.,әйтмә һәм язма сөйләмне куллана белү күнекмәләренә ни гез салучы төп предметларның берсе булып тора.

Әлеге курс, әдәби уку программасын үзләштергәндә, шәхси, предмет һәм предметара нәтиҗәләргә ирешүгә; башлангыч мәктәптә башка предметларны уңышлы үзләштерүгә нигез булып тора.

Укыту предметына гомуми характеристика.

“Әдәби уку” курсы түбәндәге концептуаль положениены (таләпләрне) истә тотып төзелде:

  • Өйрәнү (укыту) баланың шәхси үсешен, аның интеллектын, сөйләм эшчәнлегенең төп төрләре ( тыңлау,сөйләү, уку,язу) формалашуны тәэмин тиә;
  • Өйрәнү (уку) нәтиҗәсендә ,кече яшьтәге мәктәп укучысының китап уку эшчәнлеге, уку эшчәнлеге компонентлары, шулай ук универсаль уку гамәлләре формалаша;
  • Дифферинцияле укыту һәр баланың шәхси мөмкинчәлекләрен исәпкә ала.

Әсәрләрне өйрәнгәндә, һәрдаим балалар китабы белән эшләргә өйрәтелә, мөстәкыйль укуга кызыксыну үстерелә. Бу – программаның характерлы билгесе булып тора.

Курс төзелеше  принциплары.

  • Системалылык- кече яшьтәге мәктәп балаларын укыту, тәрбияләү һәм аларда үсеш булдыру бурычларын комплекстлы хәл итә;
  • Эстетик – әдәби уку курсына кергән әсәрләрне билгеле бер шарт белән чикли. Кече  яшьтәге мәктәп укучыларын балалар әдәбиятының иң яхшы үрнәкләре белән таныштыру нәтиҗәсендә, балаларда эстетик зәвык, китап укуга ихтирамлы караш формалаштыра;
  • Эмоциональлек – яңа гына китап укый башлаган баланың эмоциональ хисләренә әдәби әсәрнең йогынтысын исәпкә ала;
  • Дәвамчанлык – әдәби белем бирүнең төрле этаплары һәм әдәби уку дәресләренең татар теле, әйләнә – тирә дөнья, музыка, рәсем сәнгате белән бәйләнешен тәшкил итә.

Әдәби уку курсын төзегәндә, системалылык принцибын исәпкә алып, аның эчтәлегенә түбәндәге таләпләр формалаштырылды:

  • Дәреслек эчтәлеге тематик принципларга нигезләнгән бүлекләрдән тора. Әсәрләр кече яшьтәге мәктәп укучыларының яшь һәм психологик үзенчәлекләрен исәпкә алып сайланды, кече яшьтәге мәктәп укучысын үз халкының һәм башка милләт халыкларының мәдәнияте белән таныштыруга юнәлтелде;
  • Практик юнәлеш характерында булган тыңлау, уку, телдән һәм язма сөйләм төрләре һәр өйрәнелә торган бүлеккә кертелде;
  • Әдәби төшенчәләрне эзлекле кертү әдәби үсеш һәм китап укучы компетенциясе формалашуга ярдәм итә;
  • Мөстәкыйль уку эшчәнлгее формалаштыру буенча системалы эш һәр сыйныфта, һәр бүлектә алып барыла,сыйныф саен катлауландырыла;
  • Дәреслектә бирелгән иҗади биремнәр системасы укучыларның белем дәрәҗәсен һәм шәхси мөмкинчәлекләрен исәпкә алырга ярдәм итә;
  • Мәгълүмат туплау, барлык сыйныфларда да эзлекле рәвештә формалаштырыла.

Башлангыч мәктәптә әдәби уку курсының спецефик үзенчәлекләре:

  • Уку осталыгы һәм уку техникасы буенча эшне яраштыру;
  • Текст белән эшләү,әдәби әсәрләрне сүз сәнгате буларак тикшерү;
  • Берүк вакытта әдәби әсәрнең теле һәм укучыларның сөйләме өстендә дә эшләү;
  • Өйрәтүнең төп объекты буларак , балалар китабы һәм әдәби әсәрләр өстендә эшнең бердәмлеге;
  • Әдәби һәм фәнни-популяр әсәрләрне аера белү;
  • Әсәрне тулаем аңларга ярдәм итүче әдәби төшенчәләрне үзләштерү;
  • Укучыларның иҗади эшчәнлеге белән яратштырып,әдәби әсәрләрне үзләштерү.

Уку материалының тематик бүленеше

.

№ п/п

Темалар

Сәгать саны

1.

Сау бул,җәй,исәнме,мәктәп!

10

2

Энҗе чәчтем,энҗе җыям...

7

3

Алтын сукмак буйлап көз атлый

10

4

Туган ягым-алтын бишек

5

5

Кырга ак кардан юрган ябылган...

9

6

Әдәпле кшеләр була һәрчак матур гадәтле

10

7

Гаиләдә туганлык хисләре

10

8

Яз бизәкләре

8

9

Без-әкият дуслары

12

10

Сәламәт тәндә-сәламәт акыл

5

11

Чәчәкле җәй

8

12

Ел буе үтелгәнне кабатлау

11

Барлыгы:

105

Атнага

1 чирек

2 чирек

3 чирек

4 чирек

Барлыгы

3

27

21

27

30

105

№ п/п

Тема

Сәгать саны

Дәрес тибы

Укучылар эшчәнлегенә характеристика, яки уку эшчәнлеге төрләре

Уку материалын үзләштерүнең көтелгән нәтиҗәләре

Өй эше

Үткәрү вакыты

Искәрмә

План буенча

фактта

1 кисәк. Сау бул , җәй, исәнме мәктәп!”  - 10 сәг.

1 нче чирек

1

БСҮ. Сау бул,җәй,исәнме мәктәп!

1

Катнаш дәрес

Дәреслек б.н тан-у, ши гырьл.уку,чагыштыру.

Автор позиц. Билгели алу

Хикәя язарга

04.09

2

Р.Вәлиев “Сау бул,җәй”

1

Яңа тема

Укытучы аңлатуын тыңлау,әңгәмә,шигырь уку,сорауларга җавап бирү,сүзлек өстендә эш

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

6 нчы бит-рәсем буенча хикәя язарга

05.09

3

М.Гафури “Балалар эше”

1

Яңа тема

Шигырь уку,сораулар га җавап бирү, сүзлек өстендә эш, уен уйнау

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

6 бирем- 9 бит

08.09

4

М.Гафури “Китап һәм балалар”,

1

Яңа тема

Әңгәмә,шигырь уку, сорауларга җавап би рү,сүзлек өстендә эш, мәкальләр уку,мәгън ачык-у

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

10бит-сәнг.ук-га

11.09

5

В.Нуриев “Китап”

1

Яңа тема

Хикәя исемен,авторын ачыклау,әсәрдә катна шучы геройларны билгеләү,әсәр эчтәлеге буенча эш.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

5 бирем- 14 бит,

Эчтәлек сөйләргә

12.09

6

Г.Тукай “Кызыклы шәкерт”

1

Яңа тема

Әңгәмә, шигырь уку, сорауларга җавап бирү, сүзлек өстендә эш,

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

5 бирем-17бит, ятларга

15.09

7

Х.Халиков “Былбыл сайратам”, Г.Морат “Туган тел”

1

Яңа тема

сәнгатьле, йөгерек уку күнегүләре Сорау һәм биремнәрне үтәү.

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

7 бирем-20бит, ятларга

18.09

8

Сынлы сәнгать музеенда . И.Рәфыйков “Әй,туган тел!” картинасы

1

Яңа тема

Рәссам турында белеш мә.Картина эчтәлеген ачыклау. Биремнәр  үтәү, туган фикерләр белән уртаклашу.

Картина эчтәлеген ачыклый белү,туган фикерләр белән уртаклаша белү.

Картина буенча кечкенә хикәя язарга.

19.09

9

Р.Гыйззәтуллин “Кечкенә Ринат”, К.Насыйри “Акыллы һәм яхшы холыклы”

1

Яңа тема

Әсәрнең төп уен ачыклау, фикерең не дәлилли белү.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

1бирем- 24 бит.

22.09

10

БСҮ.“ Сау бул , җәй!” темасын гомуми ләштереп кабатлау

1

Кабатлау

Сөйләм үстерү. Өйрән-гәннәрне гомумиләш-терү. Сорауларга җавап бирү.

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

“Мин җәйне ничек үткәр дем” темасына хикәя язарга

25.09

Энҗе чәчтем,энҗе җыям....-  7  сәг.

11-12

Фольклор әсәрләре: табышмаклар,мәкальләр,әйтемнәр.

2

Яңа тема

“Фольклор букеты” схе масы белән эш, табыш мак, мәкаль, әйтем төрләрен үзләштерү

“Фольклор букеты” схе масы белән эш, табыш мак, мәкаль, әйтем төрләрен үзләштерә белү

4 бирем-34 бит

3 бирем-37бит

26.09

13

“Бүре,кәҗә,кәбестә”

“Кем җиңүче?”әкиятләре

1

Яңа тема

Әкиятләрне уку, эчтә лекләрен ачыклау, төр-ләрен билге ләү, эчтәлекләрен сөйләү

Әкиятләрне укый, эчтә лекләрен ачыклый, төр-ләрен билгели, эчтәлекләрен сөйли белү

10бирем- 43бит

29.09

14

БСҮ.Үз-үзеңне тикшерү дәресе

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабатлау, викторина

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

5 бирем-45бит

02.10

15-16

К.Насыйри,Г.Тукай мәсәлләре

2

Яңа тема

Мәсәл жанры белән танышу, төзелешен ачыклау, тәңгәлләште рү,морален үзләштерү

Мәсәл жанрын билгели белү, төзелешен ачыклый белү

6 бирем-49бит

4 бирем-51 бит

03.10 06.10

17

“Энҗе чәчтем,энҗе җыям...” бүлеген гомумиләштереп кабатлау

1

Кабатлау

Сөйләм үстерү. Өйрән гәннәрне гомумиләш терү. Сорауларга җавап бирү.

Сорауларга төгәл җавап бирә белү.

5 бирем-52бит

09.10

Алтын сукмак буйлап көз атлый- 10 сәг.

18

БСҮ. “Алтын сукмак буйлап көз атлый”

1

Яңа тема

Бәйләнешле сөй ләм телен үстерү. Сораулар га җавап бирү, әңгәмә

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

“Көзге эшләр” темасына хикәя язарга

10.10

19

И.Солтан “Көз”

1

Яңа тема

Сәнг.уку,дәреслектәге иллюстрация буенча эш. Сынлан дыру төшенчәсе

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

55-56бит-сәнгат . укырга

13.10

20

Д.Гайнетдинова “Көзге урман”

1

Яңа тема

Сәнг.уку,эш дәфт., дәреслектәге бирем нәрне үтәү, чәчмә әсәрне ятлау буен ча эш алымнарын үзләштерү

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

3,4 бирем-60 бит

16.10

21

Ф.Яруллин “Көзге табын”

1

Яңа тема

Көз айлары турын да белемнәрне тирәнәйтү, шигыр. уку,сорау, би-ремнәрне үтәү. Чагыш тыру төшенчәсе белән танышу.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

60-61 бит- сәнг.укырга

17.10

22

Х.Г.Якупов “Сиреньле натюрморт”

1

Яңа тема

Натюрморт төшен чәсе белән танышу. Картина белән эшләү алымын үзләштерү

Картина эчтәлеген ачыклый белү,туган фикерләр белән уртаклаша белү.

Картина буенча хиткәяне язып бетерергә-63 бит

20.10

23

И.Туктар “Урман букеты”

1

Яңа тема

Хикәя эчтәлеген үзләш терү.Пейзаж төшенчә сен ачык лау. Иҗади эшчән лекне үстерү

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

65-66 бит, эчтәлек сөйләргә

23.10

24

Н.Сладков “Алтын көз”

1

Яңа тема

Әсәрне уку,сораулар уйлау,фикерне дәл-ү.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

8 бирем(иҗади эш)- 69бит

24.10

25

М.Гафури “Хушыгыз,кыр казлары!”

М.Җәлил “Уңыш бәйрәме”

1

Яңа тема

Шигырьләрне чагыш ты рып уку, темаларны ачык -лау. Мөстәкыйль укуга ирешү.

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

72,73 бит- сәнг укырга

27.10

26

И.Левитан “ Урман күле”картинасы

1

Яңа тема

Картиналар б.н эшләү алымнарын үзләштерү

Картина эчтәлеген ачыклый белү,туган фикерләр белән уртаклаша белү.

70 биттәге картина буен ча хикәяне язып бет-гә

30.10

27

БСҮ. “ Алтын сукмак буйлап көз атлый” темасын гомумиләште реп кабатлау

1

Кабатлау

Сөйләм үстерү. Өйрән гәннәрне гомумиләш терү. Сорауларга җавап бирү.

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

“ Алтын сук мак буйлап көз атлый” темасы на хикәя яз.га

31.10

Туган ягым- алтын бишек- 5 сәг. 2 нче чирек

28

Б.Рәхмәт,Р.Корбан, Р.Вәлиева шигырьләре

1

Яңа тема

Шигырьләрне чагыш тырып уку, темаларны ачык лау. Мөстәкыйль укуга ирешү.

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

79 бит- шиг-не ятларга

10.11

29

С.Әхмәтҗанова “Казаным –башкалам”, Л.Лерон “Татар баласы”

1

Яңа тема

Сәнг.уку,текст б.н рә семне чагышты ру, сорау,биремн.үтәү,туган як турындагымязган шагыйрьл.нең шигырьл.чагыштыру.

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

80-82 бит, сәнг.укырга

13.11

30

Г.Бәширов “Нинди ул Татарстан?”

С.Лывин “Татарстан киңлекләрендә” репродукция

1

Яңа тема

Әсәрнең төп уен ачык лау, фикереңне дәлил ли белү. Әсәр тексты б.н репродукция эчтәле ген чагыштыру,уртак якларын ачыклау

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

4 бирем- 84 бит

14.11

31

М.Шабаев “Идел суы”

1

Яңа тема

Шиг-не уку,уку буры чын чишү, тонны билг-ү,темпын ачыклау. 86 бит-рәсем буенча эш

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

6 бирем- 87 бит

17.11

32

“Туган ягым – алтын бишек” бүлеген гомумиләш тереп кабатлау.

1

Яңа тема

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Туган як турында шиг-р табып укырга

20.11

Кырга ак кардан юрган ябылган... – 9 сәг.

33

БСҮ. Кышкы матурлык.

1

БСҮ дәресе

Бсү,әңгәмә,иҗади эш

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Кышкы матур лык” темасына хикәя язарга

21.11

34

Ф.Хөсни “Беренче кар”,”

1

Яңа тема

Текстны уку,әңгәмә оештыру,сүзле сурәт ясау,чәчмә һәм шигъри әсәрләрне чагыштыру

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

3 бирем- 93 бит

24.11

35

Н.Думави “ Беренче кар

1

Яңа тема

Шиг-не уку, сәнг уку алымнарын үзләштерү, чагыштыру

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

2 бирем- 96 бит

27.11

36

А.Пластов “ Беренче кар” картинасы

1

Яңа тема

Картина эчтәлеген ачыклау, укучыларда иҗадилыкны үстерү

Картина эчтәлеген ачыклый белү,туган фикерләр белән уртаклаша белү.

94 бит-картина буенча хикәя язарга

28.11

37

В.Бианки “Куян, көрт лек, аю һәм кыш бабай”

1

Яңа тема

Текстны йөгерек,сәнг. Уку,әңгәмә,иҗади фикерләү

Геройларның портретларын сурәтләп бирә белү.

6 бирем- 100 бит

01.12

38

Г.Тукай “Җир йокысы”, А.Әхмәт “Кышкы матурлык”

1

Яңа тема

Текстны уку,әңгәмә оештыру,сүзле сурәт ясау,чәчмә һәм шигъри әсәрләрне чагыштыру

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

101-102 бит- сәнг укырга

04.12

39

Г.Лотфи “Песнәк белән Әнисә”

1

Яңа тема

Дөрес,йөгерек,сәнг.уку,эчтәл.сөйләү,үзләштерү. Сынландыру төшенчәсен ныгыту

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

103-105б, эчтәлек

05.12

40

Ә.Ерикәй “Кыш” Р.Миңнуллин “Чыршы әйләнәсендә”

1

Яңа тема

Шиг-не уку, сәнг уку алымнарын үзләштерү, чагыштыру

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

4 бирем-107бит

08.12

41

“Кырга ак кардан юрган ябылган...”бүлеген кабатлау

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

5 бирем-111 бит

11.12

42

Китап киштәсе.

1

Сыйныф. тыш уку

12.12

Әдәпле кешеләр була

Һәрчак  матур гадәтле- 10 сәг

42

БСҮ.Әдәп төбе-матур гадәт.

1

БСҮ

Бәйләнешле сөйләм үстерү,әңгәмә,иҗади эш

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Хикәя язарга

15.12

43

В.Хәйруллина “ Әдәп”

1

Яңа тема

Шиг-не уку, сәнг уку алымнарын үзләштерү, чагыштыру

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

6 бит-сәнг.укырга

18.12

44

А.Әхмәт “Малайлар аңламадылар”

1

Яңа тема

Дөрес,йөгерек,сән.уку,эчтәл.сөйләү,үзләшт-ү.

Геройларның портретларын сурәтләп бирә белү.

7-10бит,эчтәлек

19.12

45

З.Әхмәров “ Шулай да булгалый”

1

Яңа тема

Текстны йөгерек,сәнг. уку,әңгәмә,иҗади фикерләү

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

5,7 бирем- 14 бит

22.12

46

Ә.Баян  “Яхшылык кире кайта”

1

Яңа тема

Әсәрнең төп уен ачыклау, фикерең не дәлилли белү.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

3 бирем- 17 бит

25.12

47

Н.каштано “Йөнтәс песи баласы”

1

Яңа тема

Әсәрнең төп уен ачыклау, фикерең не дәлилли белү.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

5 бирем- 20 бит

26.12

12.01.

48

Р.Вәлиева “Яңа көрәк”

1

Яңа тема

Дөрес,йөгерек,сән.уку,эчтәл.сөйләү,үзләшт-ү. Эпитет төшенчәсе.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

4 бирем- 22 бит

29.12

15.01.

49

Р.Гыйззәтуллин “Көтелмәгән сорау”

1

Яңа тема

Дөрес,йөгерек,сән.уку,эчтәл.сөйләү,үзләшт-ү.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

4 бирем- 26 бит

16.01.

50

В.Хәйруллина “Табын кагыйдәләре”

1

Яңа тема

Шиг-не уку, сәнг уку алымнарын үзләштерү, чагыштыру

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

27-28бит-сәнг.ук-га

3 нче чирек

51

“Әдәпле кешеләр була

Һәрчак  матур гадәтле” темасын йомгаклау

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Кабатларга

12.01

Гаиләдә туганлык хисләре – 10 сәг.

52

БСҮ. Туганлык кадере

1

Бсү

Туганлык төшенчәсен аңлату. Иҗади эшләр,сорауларга җавап бирү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

“Минем туганнарым”, хикәя

15.01

53

Ә.Бикчәнтәева “Әтием белән бергә”

1

Яңа тема

Шиг-не уку, сәнг уку алымнарын үзләштерү, чагыштыру

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

2 бирем- 33 бит

16.01

54

Р.Вәлиева “ Туган көндә”

1

Яңа тема

Дөрес,йөгерек,сән.уку,эчтәл.сөйләү,үзләшт-ү.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

33-34 бит-эчтәлек

19.01

55

Ә.Хәсәнов “ Сез ни әйтерсез икән?”

1

Яңа тема

Шиг-не уку,уку буры -чын чишү, тонны билг-ү, темпын ачыклау.

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

5 бирем- 37 бит

22.01

56

А.Алиш “Утлы йомырка”

1

Яңа тема

Текстны йөгерек,сәнг. уку,әңгәмә,иҗади фикерләү

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

3 бирем- 42 бит

23.01

57

Дәрдемәнд. Богъдай

1

Яңа тема

Хикәя-ң эчтәлеген зиһенгә алу,автор фикерен ачыклау, сорау,биремн үтәү

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

5 бирем- 44 бит

26.01

58

Р.Батулла . карурманга бара Мөбәрәк.

1

Яңа тема

Текстны йөгерек,сәнг. уку,әңгәмә,иҗади фикерләү

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

44-47 бит, эчтәлек

29.01

59

Ф.Яруллин. Кояштагы тап

1

Яңа тема

Дөрес,йөгерек,сән.уку,эчтәл.сөйләү,үзләшт-ү.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

5 бирем-51 бит

30.01

60

М.Җәлил. Себерке әкияте

1

Яңа тема

Әсәрнең төп уен ачыклау, фикерең не дәлилли белү.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

51-53 бит, сәнг.укырга

02.02.

61

“Гаиләдә туганлык хисләре”темасын кабатлау

1

Ныгыту,кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

6 бирем- 56 бит

05.02

Яз бизәкләре- 8 сәг

62

БСҮ, Язгы мизгелләр

1

Яңа тема

Әңгәмә,сорауларга җавап бирү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

“Яз” темасына шиг-р табарга

06.02

63

Ш.Галиев .Җиргә язны кем китерә?

1

Яңа тема

Дөрес,йөгерек,сән.уку,эчтәл.сөйләү,үзләшт-ү.

8 бирем- 63 бит

09.02

64

Х.Якупов. “Соңгы кар”картинасы өстендә эш

1

Яңа тема

Рәссам турында белеш мә.Картина эчтәлеген ачыклау. Биремнәр  үтәү, туган фикерләр белән уртаклашу.

Картина эчтәлеген ачыклый белү,туган фикерләр белән уртаклаша белү.

Картина буенча хикәяне язып бетерергә

12.02

65

Дәрдемәнд. Кояшның нурлары.

1

Яңа тема

Әсәрнең төп уен ачыклау, фикерең не дәлилли белү.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

5 бирем-67 бит

66

В.Хәйруллина. Яз килә.

1

Яңа тема

Шиг-нең төп уен ачыклау, фикерең не дәлилли белү.

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

68 бит-ятларга

13.02

67

Л.Фәттәхо. “Әни күрмәгәндә”картинасы

1

Яңа тема

Рәссам турында белеш мә.Картина эчтәлеген ачыклау. Биремнәр  үтәү, туган фикерләр белән уртаклашу.

Картина эчтәлеген ачыклый белү,туган фикерләр белән уртаклаша белү.

Хикәяне язып бетерергә

16.02

68

Г.Таһирова. Гыйльмия нең тополе.

1

Яңа тема

Әсәрнең төп уен ачыклау, фикерең не дәлилли белү.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

1 бирем- 74 бит

19.02

69

“Яз бизәкләре” темасын гомумиләштереп кабатлау

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

“Яз” темасына рәсем ясарга

20.02

Без-әкият дуслары- 12 сәг.

70

БСҮ. Әкияттә – кунакта

1

Бсү

Әкият турында күзал лауны ныгыту,әңгәмә, сорауларга җавап, викторина

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Бер әкият язып килергә

26.02

71

М.Галиев . Алып кит еракка

1

Яңа тема

Шиг б.н танышу,мөст-ль уку, зиһенгә алу.

77бит- сәнг.ук-га

27.02

72-73

Татар халык әкияте. Гөлчәчәк.

2

Яңа тема

Әкият үзенчәлекләрен ачыклау.Эчтәлегенә анализ.кабатлау һәм эпитетларны аеру.

Әкиятләрне укый, эчтә лекләрен ачыклый, төр-ләрен билгели, эчтәлекләрен сөйли белү

6 бирем- 88бит

79-87 бит, укырга, сорау-ларга җавап.

01.03 04.03

74

Удмурт халык әкияте. Соңгы бөртек.

1

Яңа тема

Әкият үзенчәлекләрен ачыклау.Эчтәлегенә анализ.

Әкиятләрне укый, эчтә лекләрен ачыклый, төр-ләрен билгели, эчтәлекләрен сөйли белү

88-90 бит, эчтәлек

05.03

75

Корея халык әкияте. Тату туганнар

1

Яңа тема

Әкият үзенчәлекләрен ачыклау.Эчтәлегенә анализ.әкият эчтәлеге б.н мәкалләр эчтәлеген тәңгәллләштерү

Әкиятләрне укый, эчтә лекләрен ачыклый, төр-ләрен билгели, эчтәлекләрен сөйли белү

91-92бит, эчтәлек.

11.03

76

Г.Тукай. Су анасы.

2

Яңа тема

Әсәрне уку,анализ лау.автор фикерен  ачыклау. Сайлап уку төрен ныгыту.

Әкиятләрне укый, эчтә лекләрен ачыклый, төр-ләрен билгели, эчтәлекләрен сөйли белү

1 бүлекнең эчтәлеген сөйләргә.

2 бүлек-эчтәл.сөйләргә

12.03

77

Ф.Г.Әминов “Су анасы” картинасы.

1

Яңа тема

Рәссам турында белеш мә.Картина эчтәлеген ачыклау.Картина буенча биремнәрне үтәү.

Әкиятләрне укый, эчтә лекләрен ачыклый, төр-ләрен билгели, эчтәлекләрен сөйли белү

Картина буенча хикәяне язып бетерегә

15.03

78

А.Алиш.Чукмар белән Тукмар.

1

Яңа тема

Әкият үзенчәлекләрен ачыклау.Эчтәлегенә анализ.

Әкиятләрне укый, эчтә лекләрен ачыклый, төр-ләрен билгели, эчтәлекләрен сөйли белү

5 бирем- 103 бит

18.03

79

Х.Халиков . Мыекбай.

1

Яңа тема

Әкият үзенчәлекләрен ачыклау.Эчтәлегенә анализ.

Әкиятләрне укый, эчтә лекләрен ачыклый, төр-ләрен билгели, эчтәлекләрен сөйли белү

19.03

4 нче чирек

80-81

“Без-әкият дуслары”темасын гомумиләштереп кабатлау. Проект эшчәнлеге.

2

Кабатлау

Гомумиләштереп кабатлау. Проект әзерләү планы белән танышу. Төрен, эшчәнлек этапларын билгеләү.

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Проектны эшләп бетерер гә,якларга әзерләнергә

02.04

Сәламәт тәндә-сәламәт акыл- 5  сәг.

82

БСҮ. Сәламәтлек чыганагы.

1

БСҮ,кереш дәрес

Яңа бүлеккә кереш әңгәмә,сораулар,иҗади эш.

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

“Спорт-минем юлдашым”,хикәя язарга

05.04

83

Й.Шәрәпова. Татарстан-спорт иле.

1

Яңа тема

Шиг-не уку, сәнг уку алымнарын үзләштерү, чагыштыру

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

7 бирем- 116 бит

08.04

84

Х.Халиков. Хәрәкәттә-бәрәкәт.

1

Яңа тема

Шиг-не уку, сәнг уку алымнарын үзләштерү, чагыштыру

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

116-117 бит, сәнг укырга

09.04

85

С.Әхмәтҗанова. Үрнәк алыйк.

1

Яңа тема

Шиг-не уку, сәнг уку алымнарын үзләштерү, чагыштыру

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

118-119 бит, сәнг.укырга

12.04

86

“Сәламәт тәндә-сәламәт акыл” бүлеген гомумиләштереп кабатлау.

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

6 бирем- 122 бит

15.04

Чәчәкле җәй- 8 сәг.

87

БСҮ.Чәчәкле җәй.

1

Кереш дәрес

Яңа бүлеккә кереш әңгәмә,сораулар,иҗади эш.

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Хикәя язарга

16.04

88

М.Фәйзуллина. Җәй җитте.

1

Яңа тема

Шиг-не уку, сәнг уку алымнарын үзләштерү, чагыштыру

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

4 бирем- 125 бит

19.04.

89

Г.Тукай . Яңгыр.

1

Яңа тема

Шиг-не уку, сәнг уку алымнарын үзләштерү, чагыштыру

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

126 бит- ятларга

22.04.

90

Г,Ибраһимов. Җәйге көндә.

1

Яңа тема

Текстны уку,әңгәмә,сорауларга җавап

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

3 бирем- 130 бит

23.04

91

Р.Бәшәр. Июнь.

В.Монасыйпов. Шифалы табиблар

1

Яңа тема

Хикәяне,шиг-не аңлап, дөрес,йөгерек,сәнг.уку,темасын билгеләү, эпитетл.табу.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

130-133 бит,укырга

26.04

92

Г.Ахунов. Сабан туенда.

1

Яңа тема

Әсәрне уку,анализ лау.автор фикерен  ачыклау. Сайлап уку төрен ныгыту.

Текстны дөрес һәм йөгерек укый, эчтәлеген сөйли белү

134-136 бит, эчтәлек

29.04

93

Г.Морат. Сабан туе.

1

Яңа тема

Шиг-не уку, сәнг уку алымнарын үзләштерү, чагыштыру

Шигырьне сәнгать ле, йөгерек укый, эчтәлеген үз сүзлә рең белән әйтә белү.

137 бит- шиг-не ятларга

30.04

94

“Чәчәкле җәй” темасын кабатлау

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Кабатларга

03.05

Ел буе үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау- 11

95

Сау бул,җәй,исәнме,мәктәп!

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Кабатларга, кроссорд төзергә

06.05.

96

Энҗе чәчтем,энҗе җыям...

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Кабатларга, табышмаклар табып килергә

07.05

97

Алтын сукмак буйлап көз атлый

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Реферат

10.05

98

Туган ягым-алтын бишек

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Хикәя язарга

13.05

99

Кырга ак кардан юрган ябылган...

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Табышмаклар табып килергә

14.05

100

Әдәпле кшеләр була һәрчак матур гадәтле

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Кроссворд төзергә

17.05

101

Гаиләдә туганлык хисләре

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Кроссворд

20.05

102

Яз бизәкләре

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Рзсем ясарга

21.05

103

Без-әкият дуслары

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Әкият язарга

24.05

104

Сәламәт тәндә-сәламәт акыл

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Табышмак

27.05

105

Чәчәкле җәй

1

Кабатлау

Гомумиләштереп кабат лау, иҗади эшләр (викториналар) үткәрү

Бәйләнешле сөйләм алып бара белү, сорау ларга төгәл,аңлаешлы җавап бирү.

Кабатларга

28.05



Предварительный просмотр:

Каралды:                                                                                                    Килешенде:                                                                     Раслыйм:

МБ утырышы беркетмәсе №1                                                                  Директор урынбасары                                                    Приказ № __________________

Методберләшмә җитәкчесе                                                                       ______Җәләлиева Г.И.                                                  Мәктәп директоры  :

_______ Хәкимуллина Э.М.                                                                                                                                                                ____________ Гыйлфанов К.Ш.                                                                          

_____ август 2015 ел                                                                                  ______ август  2015 ел                                                    _____ август   2015  ел

Татарстан Республикасы Биектау муниципаль районы “Чыпчык урта гомуми белем

бирү мәктәбе” муниципаль гомуми  белем бирү учреждениесе

9 нчы сыйныф өчен татар теле һәм әдәбияты буенча өстәмә дәресләр

ПРОГРАММАСЫ

           

Төзүче: Татар теле һәм әдәбияты укытучысы Гыймадиева Л.М.

                                       

2015-2016 нчы уку елы.

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Программа түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп язылды:

  1. ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының 16370/14 нче номерлы “Туган телләрне өйрәнү өчен өстәмә сәгатьләр кертү  турында”гы хаты (19.08.2014)
  2. “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы (2004 ел, 1 июль).
  3. Россия Федерациясенең 273-Ф3 номерлы Законы (2012 ел, 29 декабрь).
  4. Мәктәпнең  укыту планы.
  5. Рус  телендә урта гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теленнән программа (5-11 нче сыйныфлар). – Казан: “Мәгариф” нәшрияты, 2010.
  6. Татар телендә гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәпләре өчен татар теленнән программа (5-9, 10-11 нче сыйныфлар). – Казан, 2013.

Эш программасы ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының 19.08.2014 нче елда чыккан 16370/14 нче номерлы “Туган телләрне өйрәнү өчен өстәмә сәгатьләр кертү  турында” гы хаты нигезендә төзелде.

Төп  темалар графика һәм орфография, сүз ясалышы, морфология, синтаксис, пунктуация бүлекләреннән  алынды.  

Программаның эчтәлеге

Төп темалар

Программадагы сәгать саны

1

Графика һәм орфография

4

2

Сүз ясалышы

4

3

Морфология

12

4

Синтаксис

9

5

Пунктуация

3

6

С1 биремен башкару

2

Барысы

34

2015-2016 нчы уку елында 9 нчы сыйныф өчен татар теленнән

өстәмә дәресләр өчен календарь-тематик план.

План ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының 16370/14 нче номерлы “Туган телләрне өйрәнү өчен өстәмә сәгатьләр кертү  турында”гы хаты (19.08.2014) на таянып, Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы  тарафыннан тәкъдим ителгән  “Татар телендә гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәпләре өчен ана теленнән программа (5-9 нчы сыйныфлар)” (Казан, 2013)га нигезләнеп төзелде.

Пред-мет

Класс

Бар-

лык

сәгать

саны

Атнага

сәгать

саны

Барысы

Дәреслек авторы.

Басылу елы

дик-

тант

изложе

ние

сочине

ние

БСҮ

Татар теле

9

34

1

-

-

-

-

Ч.М.Харисова, Н.В. Максимов, Р.Р.Сәйфетдинов Казан: Тат.китап нәшр., 2012; Ф.Ю.Юсупов, Ч.М.Харисова, Р.Р.Сәйфетдинов – Казан: Тат.китап нәшр., 2014; Н.В.Максимов, Г.Ә. Нәбиуллина – Казан: Тат.китап нәшр.,2014; М.З.Зәкиев – Казан: Мәгариф,2007.

Календарь-тематик план

Тема

Сәгать саны

дата

Көтелгән нәтиҗәләр

Контроль төре

Искәрмә

План буенча

фактик

Махсус белем һәм күнекмәләр

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

1 чирек (9 сәгать)

Авазларны язуда күрсәтү.

О, ө, ы, э(е) хәрефләренең дөрес  язылышы.

 [к] һәм [ғ] авазларының язуда белдерелүе.

Ъ, ь хәрефләренең дөрес язылышы

Сүз ясалыш ысуллары

Сүз ясагыч кушымча ялгану ысулы

Сүзләр кушылу ысулы

Сүзләрне кыскарту ысулы

Исем

2 чирек (7 сәгать)

Исемнәрнең тартым белән төрләнеше.

Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше.

Фигыль.

 Фигыль төркемчәләре

Сыйфат

Рәвеш

Рәвеш төркемчәләре

3 чирек (10 сәгать)

Сан

Сан төркемчәләре.

Алмашлык

 Алмашлык төркемчәләре

Җөмләдә сүзләр бәйләнеше: ияртүле һәм тезүле бәйләнеш

Сүзтезмә

Фигыль сүзтезмә

Исем сүзтезмә

Сыйфат сүзтезмә

Алмашлык сүзтезмә

4 чирек (8 сәгать)

Рәвеш сүзтезмә

Сан сүзтезмә

Хәбәрлек сүз сүзтезмә

Нокта, сорау, һәм өндәү билгеләре, күп нокталар, куштырнаклар куела торган очраклар.

Өтер, нокталы өтер, ике нокта куела торган очраклар.

Сызык һәм җәяләр куела торган очраклар

С1 биремен башкару өчен хат язу

С1 биремен башкару өчен хат язу

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

Графика һәм орфография

Кабул ителгән билгеле бер тәртиптә урнашкан хәрефләр алфавит булуы. Татарча алфавитны яттан белү: анда 38 хәреф ( 12 сузык, 24 тартык, 2 хәреф – ъ, ь аваз белдерми ) булуы. Рус алфавиты белән татар алфавиты арасындагы аерманы аңлата алу.

О, ө хәрефләренең беренче иҗектә генә кулланылуын белү. Тар һәм киң әйтелешле [э] сузыкларын белдерә торган э һәм е хәрефләренең беренчесе, нигездә, сүз башында гына кулланылуын аңлау. Кушма һәм алынма сүзләрдә о, ө, э хәрефләре язылышына караган бу кагыйдәнең сакланмавын белү. Әлеге кагыйдәләрне язуда куллана белү.

[к] һәм [ғ] авазларын белдерүче к һәм г хәрефләре кергән сүзләрне язуда дөрес куллана белү.

Татар телендә ъ һәм ь хәрефләренең функцияләрен аңлау, аңлата белү, әлеге хәрефләр кергән сүзләрне дөрес язу.

Сүз ясалышы

Сүзләрнең ясалыш ысуллары турында гомуми мәгълүматка ия булу.

Сүз ясагыч кушымчаларның тамыр нигезгә дә, ясалма нигезгә дә ялгануын белү.

Сүзләрне кушу ысулы белән яңа сүзләрнең ике яки өч сүзне кушып, теркәп, тезеп ясалуын аңлау. Ике сүзнең кушылып бер мәгънә белдерүе кушма сүз булуын, дөрес язу нормаларын белү, мисаллар ярдәмендә аңлата алу. Парлы сүзләрнең бер-берсенә я мәгънәдәш, я капма-каршы мәгънәле, аваздаш ике сүзне теркәү, яисә кабатлау юлы белән ясалуын белү, парлы сүзләрнең сызыкча аша язылуын аңлау, дөрес язу күнекмәләренә ия булу. Тезмә сүзләрнең ике яки берничә сүздән тезелеп ясалуын һәм һәрбер сүзнең аерым язылуын белү, дөрес язу

Кулланылыштагы тезмә сүзләрне кыскарту ысулы белән яңа сүзләр ясалуын аңлау.

Морфология

Исем – предметны һәм затларны белдерүче сүз төркеме. Исем сүз төркеменең сораулары. Бер төрдән булган предметлар, затлар өчен уртак исемнәрнең уртаклык исем, бер төрдән булган предмет һәм затларның берсенә генә бирелгән исемнең ялгызлык исем булуы. Ялгызлык, уртаклык исемнәр. Исемнәрнең күплек төренә -нар, -нәр кушымчалары ялгану.

Исемнәрнең предмет, затның башка бер предметка, затка караганлыгын тартым кушымчалары аша белдерүе. Тартым кушымчаларының предмет яки затның сөйләүчегә (мин, без), тыңлаучыга (син, сез), сөйләмдә катнашмаган затка яки предметка (ул, алар) караганлыгын белдерүе.

Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнешендәге үзенчәлекләр. Тартымлы исемнәрне килеш белән төрләндерү, тартымсыз исемнәрнең килеш белән төрләнешендәге аерманы табу.

Фигыльләрне эшне, хәрәкәтне, хәлне белдерүче фигыльләргә бүлү. Фигыльнең башлангыч формасы һәм барлык-юклык төре.

Фигыльләрнең төрләнеше һәм җөмләдәге роле буенча 7 төркемчәгә: хикәя фигыль, боерык фигыль, шарт фигыль, сыйфат фигыль, хәл фигыль, исем фигыль, инфинитив фигыльләргә бүленүе.

Сыйфатның  предметның билгесен белдереп, нинди? кайсы? кайдагы? сорауларына җавап бирүе. Аның исемне ачыклап килүе. Сыйфат ачыклаган исемнең сыйфатланмыш булуы. Сыйфатның җөмләдә күбрәк аергыч һәм хәбәр булып килүе. Татар телендә дүрт сыйфат дәрәҗәсе булуы.

Җөмләдә эш яки хәлнең билгесен белдереп, ничек? кая? кайда? кайдан? күпме? никадәр? кебек сорауларның берсенә җавап бирә торган сүз төркеменең рәвеш дип аталуы. Рәвешнең җөмләдә күбрәк фигыльне, сирәгрәк сыйфатны һәм рәвешне ачыклап килүе, хәл кисәк булуы. Рәвешнең төрләнми торган сүз төркеме булуы.

Мәгънәләре ягыннан рәвешнең 6 төркемчәгә: саф, охшату-чагыштыру, күләм-чама, вакыт, урын һәм сәбәп-максат рәвешләргә бүленүе.

Предметның санын, исәбен беледереп, ничә? күпме?никадәр? ничәнче? ничәләп? ничәү? ничәшәр? сорауларының берсенә җавап булган сүз төркеменең сан дип аталуы. Җөмләдә санның күбрәк исемне ачыклап килүе, аергыч булуы. Сан белән ачыкланган сүзнең саналмыш булуы. Санның күбрәк цифрлар белән язып күрсәтелүе. Гарәп һәм рим цифрлары һәм аларны куллану.

Белдергән мәгънә төсмерләренә һәм формаларына карап, саннарның биш ( төп, тәртип, чама, бүлем, җыю) төркемгә бүленүе.

Үзләрен атамыйча гына зат яки предметларга, аларның билгесе яки санына һәм хәлләренә күрсәтә торган сүз төркеменең алмашлык дип аталуы. Алмашлыкларның җөмләнең теләсә кайсы кисәге булып килә алуы.

Мәгънәләре буенча алмашлыкларның җиде төркемгә бүленүе: зат алмашлыклары, күрсәтү алмашлыклары, билгеләү алмашлыклары, сорау алмашлыклары, юклык алмашлыклары, билгесезлек алмашлыклары, тартым алмашлыклары.

Синтаксис

Тезүле бәйләнеш булганда, бер сүзнең  икенче сүз белән тигез хокуклы булуы, буйсынмавы. Ияртүле бәйләнеш булганда, бер сүзнең икенчесенә ияреп, буйсынып килүе.

Үзара бәйләнешкә кергән мөстәкыйль мәгънәле ике яки берничә сүздән торган төзелмәнең сүзтезмә булуы. Сүзтезмәнең аерым бер төшенчәгә конкретлык, төгәллек бирүе.

Ияртүче сүзнең фигыль булуыннан чыгып, фигыль сүзтезмәләр барлыкка килүе. Иярүче сүзнең ияртүче сүзгә килеш кушымчалары, бәйлекләр, бәйлек сүзләр, янәшәлек ярдәмендә бәйләнүе.

Ияртүче сүзнең исем булуыннан чыгып, исем сүзтезмәләр барлыкка килүе. Иярүче сүзнең ияртүче сүзгә килеш кушымчалары, бәйлекләр, бәйлек сүзләр, янәшәлек ярдәмендә бәйләнүе.

Ияртүче сүзнең сыйфат булуыннан чыгып, сыйфат сүзтезмәләр барлыкка килүе. Иярүче сүзнең ияртүче сүзгә килеш кушымчалары, бәйлекләр, бәйлек сүзләр, янәшәлек ярдәмендә бәйләнүе.

Ияртүче сүзнең алмашлык булуыннан чыгып, алмашлык сүзтезмәләр барлыкка килүе. Иярүче сүзнең ияртүче сүзгә килеш кушымчалары, бәйлекләр, бәйлек сүзләр, янәшәлек ярдәмендә бәйләнүе.

Ияртүче сүзнең рәвеш булуыннан чыгып, рәвеш сүзтезмәләр барлыкка килүе. Иярүче сүзнең ияртүче сүзгә килеш кушымчалары, бәйлекләр, бәйлек сүзләр, янәшәлек ярдәмендә бәйләнүе.

Ияртүче сүзнең сан булуыннан чыгып, сан сүзтезмәләр барлыкка килүе. Иярүче сүзнең ияртүче сүзгә килеш кушымчалары, бәйлекләр, бәйлек сүзләр, янәшәлек ярдәмендә бәйләнүе.

Ияртүче сүзнең хәбәрлек сүз булуыннан чыгып, хәбәрлек сүз сүзтезмәләр барлыкка килүе. Иярүче сүзнең ияртүче сүзгә килеш кушымчалары, бәйлекләр, бәйлек сүзләр, янәшәлек ярдәмендә бәйләнүе.

Пунктуация

Ноктаның куелышын күнегүләр ярдәмендә ныгыту. Сорау, өндәү билгеләрнең куелышын күнегүләр ярдәмендә ныгыту. Күп нокталарның цитаталарда төшереп калдырылган сүзләр яки җөмләләр урынына, төрле сәбәпләр аркасында сөйләмнең әйтелеп бетмәвен күрсәтү өчен куела. Куштырнакларның диалог формасында язылмаган туры сөйләмне; китап, газета, журнал һәм төрле оешма, предприятие исемнәрен; гадәти мәгънәсеннән башкарак мәгънә белдергән сүзләрне аеру өчен кулланылуы. Предприятие яки оешма исемнәреннән соң исемендәге сүзе килсә, куштырнакларның куелмавы.

Өтернең кыскарак паузаны белдерүе һәм түбәндәге урыннарда куелуы: тиңдәш кисәкләр арасына; аерымланган кисәкләрне аеру өчен; кереш сүзләрне, артык җәенке булмаган кереш җөмләләрне, тынычрак тавыш белән әйтелә торган эндәш сүзләрне, ымлыкларны һәм әйе, юк сүзләрен аеру өчен; тезмә кушма җөмләдәге гади җөмләләр арасына; иярченле кушма җөмләдәге җөмләләр арасына; мәгънәне көчәйтү өчен кабатланып килгән сүзләр арасына куелуы. Нокталы өтернең үз эчендә өтер белән аерыла торган кисәкләре булган зуррак синтаксик берәмлекләр арасына куелуы. Ике ноктаның санап кителә торган тиңдәш кисәкләр алдыннан көттерү паузасы ясалган урында; фигыль белән бирелгән хәбәргә ияргән аныклагычлар алдында ягъни, башкача әйткәндә, шул исәптән, шул җөмләдән кебек ярдәмче сүзләр килмәгәндә, шул урынга; бәйләгечсез иярченле кушма җөмләдәге җөмләләр арасында көттерү паузасы ясалган урынга; автор сүзләреннән соң (туры сөйләм алдыннан) көттерү паузасы ясалган урынга куелуы.

Сызыкның түбәндәге очракларда куелуы: җөмләдә исемнәр һәм исемнәр урыныда йөри торган сүзләр үзләре генә хәбәр булып килгәндә, ия белән хәбәр арасына; ияне аергыч дип тану куркынычы булганда, иядән соң; кискен каршы куюны белдергән теркәгечсез тиңдәш кисәкләр һәм җөмләләр арасына; тиңдәш кисәкләрдән соң килгән гомумиләштерүче сүзләр алдыннан; аныкланмышы исем белән белдерелгән аныклагыч алдыннан; аныклагыч тиңдәш яки бик җәенке булып, аның чиген билгеләү укучыда кыенлык тудырырлык булса, аныклагычның ике ягына да; текстның укылышына зыян китерердәй кереш җөмләләрне аеру өчен; хәбәре әйтелмәгән я ким җөмләнең пауза ясала торган урынында; ике чикне күрсәтә торган сүзләр арасына; туры сөйләм диалог формасында язылганда, һәрбер реплика алдыннан. Туры сөйләм уртасында һәм аннан соң килгән автор сүзләре янында сызыкның башка билгеләр белән бергә куелуы. Җөмләләр арасында кискен каршы куюны белдергән барыбер сүзе алдыннан сызыкның өтер белән бергә куелуы. Җәяләрнең куелу очраклары: сөйләм башында гына кисәтеп, өстәмә аңлатма биреп китә торган кереш сүз һәм кереш җөмләләрне аеру өчен; аныкланмышның тәрҗемәсен яки башка исеме булган аныклагычларны аеру өчен; өземтәнең авторы яки чыганагы күрсәтелгәндә; драма әсәрләрендә диалоглар эченә кертелгән автор ремаркаларын (аңлатмаларын) аеру өчен.

Хат язу тәртибен үзләштерү.

Хат язу тәртибен үзләштерү.

Алфавитны яттан сөйләү

Сүзлек диктанты

Сүзлек диктанты

Сүзлек диктанты

Карточкалар белән эш

Тест

Карточкалар белән эш

Тест

Тест

Тест

Тест

Тест

Тест

Карточкалар белән эш

Сүзтезмәләрне тикшерү

Сүзтезмәләрне тикшерү

Сүзтезмәләрне тикшерү

Карточкалар белән эш

Карточкалар белән эш

Карточкалар белән эш

Формалаштырылган осталык һәм күнекмәләр (уку елы башына)

  1. Туры сөйләмне үз сөйләмеңдә файдалана белү, чит кеше сүзләрен диалог яки монолог формасында бирә алу; туры сөйләмгә бәйле тыныш билгеләрен дөрес куя, куелганнарына аңлатма бирә белү.
  2. Кушма җөмләләрдән тиешенчә файдалану, аларның төрле төрләрен төзү, таләп ителгән төренә мисал китерү, җөмләгә һәм текстка өлешчә яки тулы грамматик анализ ясый белү, кушма җөмлә компопнентлары арасына тиешле тыныш билгеләрен кую, аларны дәлилләү; төрле төзелештәге кушма җөмлә җөмлә өлешләрен сөйләмдә тиешле интонация белән уку.
  3. Тема эчендә диалог һәм монолог формаларында сөйли һәм яза белү.
  4. Сыйфатлама, модальлек, эмоциональлек элементларын, стиль үзенчәлекләрен кулланып, укыту һәм тәрбия максатларына уңай җавап бирерлек темаларга сочинение һәм изложение яза алу; язманы камилләштерә (тулыландыра, төзәтмәләр кертә) алу.
  5. Җыелыш яки берәр утырышның беркетмәсен яза белү.
  6. Мәктәп программасы таләп иткән күләмдә җөмлә составындагы сүзләргә фонетик, морфологик, грамматик анализ ясау, кушма җөмләләрне бер төрдән икенче төргә үзгәртә белү; кушма җөмләнең схемасын, төрен, иярчен җөмләнең мәгънәсе һәм төзелеше ягыннан төрен, иярчен җөмләне баш җөмләгә бәйләүче аналитик һәм синтетик чараларны белү, баш һәм иярчен җөмлә арасына куелырга тиешле тыныш билгеләрен дөрес кую күнекмәләренә ия булу.

Укучылар үзләштерергә тиешле осталык һәм күнекмәләр  (уку елы ахырына)

  1. Язылган текстларның стиль үзенчәлекләрен  - аера, эчтәлеген аңлап укый белү; фәнни, рәсми, публицистик стильдә, матур әдәбият стилендә язылган башлангыч текст үзенчәлекләрен тоеп, язма текста шуларны бирә белү.
  2. Татар әдәби теленең үсеш үзенчәлекләрен күз алдына китерү; аралашу һәм үзара аңлашу чарасы буларак язма һәм сөйләмә тел үсештә булсын өчен, аның көндәлек кулланылышын тәэмин итү юлларын белү, ягъни телләр турындагы Законны тормышка ашыру юлларын үзләштерү.
  3. Татар теленең диалектлары һәм сөйләшләре турында гомуми төшенчәгә ия булу.
  4. Тексттагы проблемаларны формалаштыру, текста күтәрелгән проблемаларны үз дәлилләрен китереп аңлата белү.
  5. Изложение һәм сочинениеләрне, сөйләм төренә туры китереп, төрле жанрда яза белү. Язмаларны сыйфатлама, модальлек, эмоциональлек элементларын, стиль үзенчәлекләрен кулланып тулыландыру һәм шомарта алу.
  6. Текст яки аның берәр өлеше нигезендә конспект төзү, тезислар әзерли алу, кемгә дә булса характеристика яза белү.
  7. Эш кәгазьләреннән хат, белешмә, мәкалә, расписка, акт, гариза һәм беркетмәләрне мөстәкыйль рәвештә яза алу.
  8. Сәнгатьле уку, әдәби телдә сөйләм күнекмәләренә ия булу.
  9. Җыйнакландырылган изложение язу күнекмәләре булу, текстны җыйнакландыру алымнарын белү;
  10. Изложениедә микротемаларны билгели белү;
  11. Укылган текстка нигезләнеп сочинение яза белү.


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Татар теленнән эш программалары (1,3,4- сыйныфлар өчен, рус төркеме)

Здесь можно познакомиться с рабочей программой для детей русскояз.обучением. По учебникам Р..З.Хайдаровой и Ф.Сафиуллиной...

6 нчы сыйныфның рус төркеменә татар теле һәм әдәбиятыннан Р.Хәйдарова дәреслеге буенча төзелгән эш программалары

Татар теле һәм әдәбиятын аерып укыту сәбәпле, татар теле һәм татар әдәбиятына эш программасын аерым төзедем. Һәр программа титул битеннән, аңлатма язуыннан, календарь-тематик планнан тора. Планла...

татар теленнән Р.З.Хәйдәрова дәреслеге буенча эш программалары

татар теленнән Р.З.Хәйдәрова дәреслеге буенча эш программалары...

татар теленнән Р.З.Хәйдәрова дәреслеге буенча эш программалары

Р.З.Хәйдәрова дәреслеге буенча эш программалары...

Әдәбияттан эш программалары

А.Яхин методикасы белән укытучылар өчен...

Татар теленнэн эш программалары

А.Яхин методикасы буенча эшләүче мөгаллимнәргә...