План-конспект урока чувашского языка в 5 классе на тему : "Антонимы".
план-конспект урока (5 класс) на тему

Урок теми: Антонимсем

 Урок тĕсĕ:  çĕнĕ темăна вĕрентмелли урок

 Тĕллевсем:  1)  Антонимсем çинчен ăнлантарасси.

                        2) Антонимсене предложенире тупма тата вĕсемпе калаçура, çырура усă курма вĕрентесси.

                       3) Çут çанталăка сăнама, унăн илемне курма, туйма хăнăхтарасси.

                                               Урокра кирлĕ хатĕрсем:

Ÿкерчĕксем,   мультимедиапроектор, слайдсем

   Словарь ĕçĕ:

Йăваш –робкий,несмелый,вежливый, приветливый, мягкий.                
Шăллă-зубастый, злой, острый, резкий.
Япшар-нежный, ласковый, приветливый, щедрый, хлебосольный.
Хытă-твердый, жесткий, скупой, жадный, строгий, крутой.
Сăпайлă-вежливый, воспитанный, тактичный.
Пуçтах-своенравный, буйный, бедовый.

Суя – ложь, обман, неправда

Чăнлăх – истина, правда                                                  

                                                   Урок юхăмĕ:

I.                  Класа йĕркелесси.

                 Иртнĕ урокра вĕреннине аса илесси. Ыйтусемпе ĕçлени.

II.               Çĕнĕ тема патне илсе пыни

- Паян эпир сирĕнпе паллашатпăр сăмахсен тепĕр ушкăнĕпе.Çав сăмахсемпе чĕлхере анлă усă кураççĕ. Вĕсем пирĕн чĕлхене сăнарлă та витĕмлĕ, курăмлă тăваççĕ.

 -Аса илер-ха П.Хусанкай поэт çырнă сăвă йĕркисене: 1 слайд

- Мĕн калама пултаратăр эсир палăртнă сăмахсен пĕлтерĕшĕ çинчен? Мĕнле пĕлтерĕшлĕ сăмахсем вĕсем?

 Словарь ĕçĕ  2 слайд

 (Çак сăмахсем пĕр-пĕрне хирĕçле пĕлтерĕшлĕ. Вĕсене антонимсем теççĕ.)

III.           Урок темипе тата тĕллевĕсемпе паллаштарни, темăна ăнлантарни.

    - Çапла вара, паянхи урок теми – антонимсем.  3 слайд

Тетрадьсем çине паянхи числона, урок темине çырса хурăпăр та хамăр ума çак тĕллевсене лартăпăр:   4 слайд                                                                                                                                

1.Антонимсем çинчен пуçламăш класра вĕреннине аса илесси.

-Халь, антонимсем çинчен вĕреннине аса илер-ха. Мĕнле сăмахсене антонимсем теççĕ? Кам калать?

(Пĕр-пĕрне хирĕçле пĕлтерĕшлĕ сăмахсене антонимсем теççĕ).

2. Кĕнекери теори материалĕпе паллашасси.

Тĕрĕслер-ха, тĕрĕс каларăмăр-и, уçар учебниксене, паллашар правилăпа.

(Ачасем вулаççĕ).Тĕрĕс каларăмăр-и?

(Антонимсем  пĕр пуплев пайĕнченех  пулакан сăмахсем).

5 слайд

3.- Ваттисен сăмахĕсене вĕçлер-ха. 6 слайд 7 слайд

 Çур вăрăм килсен кĕр ……………… килет теççĕ. (кĕске)

 Çур чечекпе пуян, …………………...çимĕçпе. (кĕр)

 Ăшă салатать, ……………….пуçтарать. (сивĕ)

Пĕчĕк чăнлăх ……… суяна çĕнтерет. (пысăк)

 -Çак ваттисен сăмахĕсенче хирĕçле пĕлтерĕшлĕ сăмахсене, антонимсене  тупар-ха. Тетрадьсем çине çырса хурар. 

- Мĕнле пуплев пайĕсенчен пулнă-ха вĕсем?

 Тĕрĕслер-ха  :   6 слайд

  Вăрăм – кĕске (паллă ячĕсем)

 Çур – кĕр        (япала ячĕсем)

 Ăшă-сивĕ (паллă ячĕсем)

 Пĕчĕк-пысăк (паллă ячĕсем)

4. Çак сăмахсене тивĕçлĕ антонимсем тупăр.  10 слайд

Ĕçле-                      Кĕнеке-

Çăмăл-                    Вула-

Пысăк-                    Хĕвел-

Кĕске-                     Кăвак-

 - Çапла вара, чĕлхери пур сăмахăн та антоним пулмасть.

- Апла пулсан, мĕнле сăмахсене антонимсем тетпĕр-ха эпир?

(  Ачасем антонимсем çинчен ăнлантараççĕ)

 IV.           Хăнăхтару материалĕ.

 1.Кĕнекери ÿкерчĕкпе ĕçлени стр.156. Пуçланă предложенисене вĕçлемелле.

2.  391-мĕш  хăн. (çырмасăр)

Кун – каç (я. я.)

Хĕлле – çулла(я. я.)

Çурçĕр – кăнтăр(я. я.)

Аял – çиел(я. я.)

Пурнăç – вилĕм(я. я.)

Савăнăç – хуйхă(я. я.)

Телей – инкек-синкек(я. я.)

 3. Физкультминутка.

 - Кăштах хускану туса илер.

Пĕрре, иккĕ, виççĕ, тăваттă –

Физкультура халь тăвар.

Пиллĕк, улттă, çиччĕ, саккăр –

Кайăксем пулса вĕçер.

Кайăксем вĕçсе килеççĕ

Ăшă кăнтăртан.

Кăшт канма лараççĕ…

Пĕрре, иккĕ, виççĕ –

Малалла вĕçеççĕ.

4. 393-мĕш хăнăхтару (Ваттисен сăмахĕсенче антонимсене тупса çырса илмелле)

5.Вăйă «Панă сăмахсен антонимĕсене кам хăвăртрах тупать». 10 слайд

Халь – ÿлĕм

Килеççĕ – каяççĕ

Ăшă – сивĕ

Кăнтăр – çурçĕр

Канма – ĕçлеме

Малалла – каялла

Пур-çук

Ир-каç

  6. Панă предложенири антонимсене тупса палăртăр (çырса) .  

 . Çутăпа тĕттĕм, ырăпа усал, çĕннипе кивви, чăннипе суййи ĕмĕртен пĕр – пĕринпе кĕрешеççĕ.

  . Пуçтарма – çулталăк,  салатма – çур талăк.

7. Ÿкерчĕксемпе ĕçлесе «Çуркунне » темăпа предложенисем йĕркелесси.

- Атьăр-ха апла пулсан çуркуннене сăнлакан ÿкерчĕксене сăнар. Мĕн ÿкернĕ-ха çак ÿкерчĕксенче?

- Халĕ вара эпир те çуркуннене сăнласа пăхар,  эсир антонимсемпе усă курма пĕлнине те пăхăпăр.  

Çуркунне кун вăрăмланать, çĕр кĕскелет. Ирхине сивĕ-ха, кăнтăрла ăшă. Шурă юр айĕнче хура çĕр курăнать. Çамрăк хурăнсемпе, ватă йăмрасем çара – ха.

V.              Урока пĕтĕмлетни. Ачасен пĕлĕвне хаклани.

- Ачасем, паян эпир сирĕнпе мĕнле сăмахсемпе паллашрăмăр?

-Мĕнле сăмахсене антонимсем теççĕ?

Килти ĕç: 395-мĕш хăнăхтару стр. 160, ваттисен сăмахĕсене антонимсемпе усă курса вĕçлемелле.