Җөмлә Кисәкләре
презентация к уроку (6 класс) на тему

Слайд 1

Дәреснең темасы: « Хәл һәм аның төрләре. Урын хәле.» Максат: укучыларны ң күзәтүчәлекләрен, фикерләү, чагыштыра белү сәләтләрен, сөйләм телләрен үстерү. Бурычлар: 1. Җөмлә кисәкләре турында өйрәнгәннәрне искә төшерү. 2. Укучыларга х әлләр, хәлләрнең бирелешен аңлату, аларның төркемчәләргә бүленешен ачыклау. 3. Урын х әле. Укучыларга урын х әлен таба һәм аларга хас үзенчәлекләрне таный белергә өйрәнү өчен ярдәм итү.

Слайд 2

Баш кис әкләр Җөмлә кисәкләренең шә җ әрә агачы. Җөмлә кисәкләре Иярчен кисәкләр Ия Х әбәр Тәмамлык Аергыч Х әл Аныклагыч Модаль кис әкләр Гади ия Тезм ә ия Фигыль х әбәр Исем хәбәр Туры тәмамлык Кыек тәмамлык Ти ңдәш аергыч Тиңдәш т үгел аергыч Энд әш сүзләр Кереш сүзләр Гади фигыль х әбәр Тезм ә фигыль хәбәр Кушма фигыль хәбәр Гади исем х әбәр Тезм ә исем хәбәр Кушма исем хәбәр

Слайд 3

Хәлләр гаиләсе. 1. Балаларым! Басуыбыз эченд ә бер хәзинә бар. Әмма кай җиренә күмелгән икәнен белә алмадым. (Дәрдемәнд) 2.Хәзер миңа элеккегә караганда да иртәрәк торырга туры килә. (А.Алиш) 3.Алдымда ак кар җәелгөн ялтырап, ап-ак булып, Энҗе-мәрҗәннәр чәчелгән өстенә вак-вак булып . (Ш. Бабич ) 4. Ләкин бу биш-алты сәгать миңа күз ачып йому кадәрле дә тоелмады. (Г. Ибраһимов) 5. Агачлардан җанга ятыш әйбер ясар өчен, ничәмә ничә корал кулланалар. (Ф.Яруллин) 6.Ял итәргә, тамакны туйдырыга туктаган идек. (Г.Әпсәләмов) 7. Җиргә бассам арта егәрлегем, Күккә баксам, иркен тын алам. (Э. Мөэминова) 8.Көн кичкә авышсада, үзенә күрә матурланып китте. (Х.Хәйруллин) Урын х әле Вакыт х әле Рәвеш х әле Күләм х әле Сәбәп х әле Максат х әле Шарт х әле Кире х әл Х әл

Слайд 4

Х әл һәм аның төрләре. Урын хәле.

Слайд 5

Урын х әлендә кунакта. Эш яки х әлнең урынын белдереп, кайда? кая? кайдан? сорауларының берсенә җавап була торган хәл урын хәле була.

Слайд 6

Җөмл әләрдән чыгып хәлл әрне ң үзенчәлекләрен ачыклыйк. т/с Мисал өчен җөмләлә р. Соравы Эш яки хәлне кайсы яктан ачыклый? Ничек белдерел ә? 1 2 3 4 5 Кошлар, никтер т үбәнтен очалар. Урманда кошларга игътибарлы бул! Торналар к өньякка китә башладылар. Машиналар кырдан ашлык ташыйлар. Батыр ди ңгезчеләр маякка таба юл тоттылар.

Слайд 7

Тест. А. Татар телендә ничә җөмлә кисәге бар? 1. 4 җөмлә кисәге бар. 2. 5 җөмлә кисәге бар. 3. 6 җөмлә кисәге бар. 4. 7 җөмлә кисәге бар. Б. Хәлләр ничә т өргә бүленә? 1. 5 т өргә бүленә. 2. 9 т өргә бүленә. 3. 8 т өргә бүленә. 4. 12 т өргә бүленә. В . Юк, аңа тапшыра алмадым, «Ялкын» редакциясендә калдырдым. Калын хәре белән бирелгән сүз нинди җөмлә кисәге? 1. Урын х әле . 2. Тәмамлык. 3. Аергыч. 4. Ия. Г. Урын х әле сораулары: 1. Кайда? Кайчан? 2. Күпме? Кая? Кайдан? 3. Кайда? Кая? Кайдан? 4. Кая? Ничек? Нигә Д. Урын х әлләре нинди сүз төркемнәре ярдәмендәбелдерелә? 1. Бары тик исемнәр белән генә. 2. Юнәлеш, чыгыш һәм урын-вакыт килешендәге исемнәр, урын рәвеше, шулай ук бәйлек (бәйлек сүз) белән 3. Урын р әвеше белән генә. 4. Юнәлеш, чыгыш һәм урын-вакыт килешендәге исемнәр белән генә.