произведение "Bahariyyə"
план-конспект урока (9 класс) на тему

BAHARİYYƏ

Qış getdi yenə bahar gəldi,

Gül bitdivü laləzar gəldi.

Quşlar qamusu fəğanə düşdü,

Eşq odu yenə bu canə düşdü.

Yer geydi qəbayi-xizrpuşan1

Cümlə dilə gəldi ləbxamuşan2.

Sərvin yenə tutdu damənin3 su,

Sərv üstə oxudu faxtə4 gu-gu.

Qönçə dəhəni6 çəməndə xəndan8.

Gülməndən ənar7 açıldı dəndan8.

Bülbül oxudu süfati-hicran^[1] 

Dəryada dür oldu əbri-neysan^[2].

Durna uçuban həvayə düşdü,

Laçın aluban ovaya düşdü.

Alma ağacı dibində sayə^[3],

Tən eylər idi buludda ayə.

                                    Yaşın yerə tökdü əbri-neysan,

                                    Bülbüllər oxudu səd həzaran^[4].

Mey bəslədi jalə^[5] hər vərəqdə,

                                    Turac kitab oxur təbəqdə.

Qum-qum  der idi ağacda qumri,

Məst oldu bənövşə içdi xəmri^[6].

Şax^[7] üstə qabaqlar aslı halı

Qu gərdənidən verir misalı^[8].

Quş beççələri^[9] ünü10 yuvadan

Məntəb ünü tək  gəlir həvadən

Boyandı zəmin11 həzar12 rəngə Övraqi-şəcər də təngə-təngə13.

Neylufər açıldı suya girdi,

Pirahənini14 başına bürdi.

Çinar əlini çü15 rəqsə açdı,

Gül xırda zərin16 şabaşa saçdı.

                                    Çaylar bulandı, yıxdı arxın,

                                    Bağlar ağacı göyərtdi şaxın.

                                 Yüz dürlü qəba1 geyib çəmənlər,

                                    Ağ donunu geydi yasəmənlər.

                                    Sirabi gülün üzündə abi2,

                                    Nərgiz oturar gözündə xabi3.

                                    Ta çalmaya dan yeli tapançə4

                                    Üzünə niqabı örtdü qönçə.

                                 Sərv etdi çəməndə sərfərazi5,

                                       Gül cilvələnir başında nazi.

                                       Çıxmış budaq üstə əndəlibi6

Minbərdə oxur çəmən xətibi7.

                                         Lalə oturur başında tacı,

Heç sərvərə8 yoxdur ehtiyacı.

Sünbül daramış saçın beşanə9

Ənbər qoxusun qılır fəşanə10.

Cular axadır kənari-bağdan,

Su içməyə ahu gəldi dağdan.

                                         Lalə gecələr yaxub çıraği,

                                        Aşiq cigərinə çəndi dağı.

                                        Naz ilə bəzəndi bağ sərvi,

Sancıb başına dümi-təzərvi11.

                                     Al ilə yaşıl geyindi bağlar,

                                        Ağ ləçəyi sərpə saldı dağlar.

  Süsən qılınc aldı, bid12 xəncər,

 Eyş etməyənin gözünə sancar.

Qəbayi-xizrpuşan - yaşıl paltar.        6 Dəhən - ağız.

Ləbxamuşan - dinməzlər, susmuşlar. 6 Xəndan - gülər; burada: açılmış. Damən - ətəK.        7 Ənar - nar.

Faxtə -çöl qöyərçini.        8 Dəndan - diş.